«از پاریز تا پاریس» سفرنامه‎‌ای است به قلم دکتر «محمدابراهیم باستانی پاریزی»؛ شخصی که خود اذعان دارد بیشتر عمر خویش را صرف سفر کرده است. او در این سفرنامه به اولین سال‌های سفر خود که از کوهستان پاریز آغاز گرفت، اشاره می‌کند؛ سفری که به سیرجان و با هدف تحصیل در مقطع ششم ابتدایی صورت گرفت و از همان سال‌ها، دکتر «محمدابراهیم باستانی پاریزی» دائم در سفر بود. او جزئیات دلنشینی را با همان زبان گرم و ساده همیشگی‌اش بیان می‌کند؛ از نخستین دعای سفری که پدرش در گوش او خواند تا سفر به سرزمین‌ها و شهرهای مختلف. دکتر این خاطرات را چنان زنده و ملموس بیان می‌کند که گویی خواننده با او «از پاریز تا پاریس» هم‌سفر و هم‌قدم بوده است.

میان آن‌ها، زندگی‌نگاره‌ای است از ریچارد فورد، نویسنده‌ی معاصر امریکایی درباره ی پدر و مادرش. این زندگی نگاره، در دو بخش «از میان رفته، یادآوری پدرم» و «مادرم، در خاطرم» نوشته شده است که هر کدام روایتی شخصی درباره‌ی یکی از والدین اوست. بخش «ازمیان رفته، یادآوری پدرم» را پنجاه و پنج سال پس از مرگ پدرش می‌نویسد، مرگی که در سال ۱۹۶۰ و در شانزده‌ سالگی ریچارد رخ داده است. بخش دیگر را پنج‌سال بعد از فوت مادرش در سال ۱۹۸۱ نوشته است. به گفته‌ی خودش در مؤخره‌‌ی این زندگی نگاره، بخشی که درباره‌ی پدرش نوشته بیشتر به گذشته‌‌ی دور مربوط است و بخش مادرش به روزهای پس از مرگ پدرش تا زمان حال. هرچند روایت پدرش را سال‌‌ها بعد از روایت مادرش نوشته است اما در کتاب پس و پیش‌شان کرده تا منطق زمانی روایتش به هم نریزد.

والدین او، ادنا و پارکر در اوایل قرن بیستم متولد می‌شوند. پارکر، پسری روستایی است از آرکانزاس و ادنا دختر زیبایی که در صومعه‌ی کاتولیک‌ها بزرگ می‌شود و کودکی سختی را پشت سر می‌گذارد. آن‌ها در سال ۱۹۲۸ ازدواج می‌کنند و در سال ۱۹۴۴ بچه‌دار می‌شوند. بخش بزرگی از روایت ریچارد در‌باره‌ی زندگی پدرش به زمانی برمی‌گردد که خودش هنوز به دنیا نیامده است. او پانزده‌ سال بعد از ازدواج‌ آن‌‌ها به دنیا می‌آید و آن‌طور که تعریف می‌کند به دنیا آمدنش شکافی است عمیق بین پدر و مادرش، یا بین زندگی آن‌ها پیش و پس از آمدن او.

والدینش پیش از به دنیا آمدن ریچارد زندگی ماجراجویانه‌ای داشته‌اند و به سبب کار پدرش که فروشنده‌ای سیار بوده است در جاده‌ها روزگار می‌گذراندند. اما آمدن ریچارد همه‌چیز را تغییر می‌دهد، مادرش خانه‌نشین می‌شود و پدرش به تنهایی به سفرهای کاری می‌رود. غیبت‌های طولانی پدر، رابطه‌ی ریچارد را با مادرش تقویت می‌‌کند و آن وابستگی شورانگیز بین پدر و مادرش را از بین می‌برد.

روایت ریچارد از زندگی پرشور و هیجان پدر و مادرش در نیمه‌ی اول قرن بیستم، پرتره‌ای است دقیق از زندگی مردم آمریکا در آن دوران؛ مهاجرت‌ از آرکانزاس به می‌سی‌سی‌پی، جابه‌جا شدن‌های بسیار برای فرار از محیط دست‌و‌پاگیر روستا به شهر و تبدیل شدن به بخشی از مردم طبقه‌ی متوسط امریکا و نهایتاً استقلال از خانواده‌ها بخشی از روایت شخصی فورد است که به خاطره‌ای جمعی درباره‌ی سنت‌ها و فرهنگ مردم امریکا بدل شده است.

دروغی بگو
کمی شادم کن
دروغی مثل یک نمره بیست
پای برگه سفید امتحان.

پیش خودمان بماند، بیشتر این قصه‌ها واقعی است. شاید نتوانسته باشم چنان که باید غم‌ها و شادی‌های آن دوران را بیان کنم اما غصه‌ی خراب شدن ماشین قرمز اسباب‌بازی‌ام از ناراحتی امروزم برای یک ماشین واقعی بیشتر بود و یک ریالی‌هایی که جبیم را قلمبه می‌کرد، شادی‌اش خیلی بیشتر از حساب بانکی امروز بود.

داستان زندگی هدا کووالی در سایۀ جنگ جهانی دوم و بعد حکومتی توتالیتر روایت می‌شود، پس به نظر باید پر باشد از مرگ و سیاهی، با این همه روایت میل به زندگی است، داستان زنی در نوسان میان بیم و امید در دل چکسلواکی آشوب‌زده؛ حسنش این است اما که به بیان تجربیات شخصی محدود نمی‌شود. راوی به قدرت کلمات واقف است و جایی می‌گوید تنها سلاح ضعفا همین کلمات هستند، از همین روست که روایتش را بی‌پرده می‌نویسد. اما ناظر بی‌طرفی هم نیست؛ خودش می‌گوید طرف زندگی ایستاده، همان ساده‌ترین ایدئولوژی، که به خاطرش از اردوگاه نازی‌ها می‌گریزد. او نشانمان می‌دهد که چگونه جنگ چهرۀ آدم‌ها را عوض می‌کند؛ اینکه چطور در پی شادمانی پایان جنگ، ناامیدی برمی‌گردد و بعد امید، همراه با شوری برای تغییر، با وعده‌های ایدئولوژی‌ای دل‌فریب، رخ نشان می‌دهد و در نهایت در این چرخۀ باطل دوباره یأس است که برمی‌گردد؛ نشانمان می‌دهد که چطور وقتی ایدئولوژی در اولویت باشد روابط انسانی به حاشیه رانده می‌شود و زندگی شکلی سلبی به خود می‌گیرد، به گونه‌ای که دیگر کسی در پی چیزی نیست جز دورماندن از دردسر. هدا کووالی در واقع ما را با خودمان، در مقام انسان، رودرو می‌کند و واقعیت‌های تاریک ذات انسان را پیش‌رویمان می‌گذارد، چراکه چنان‌که خودش می‌گوید:
«حرف آنهایی که می‌گفتند تنها راه بازگشت به زندگی فراموش کردن است در کتم نمی‌رفت. می‌خواستم همه‌چیر را به خاطر بسپارم، روی چیزی سرپوش نگذارم، چیزی را بزک نکنم و اتفاق‌ها را همانطور که بودند در خاطر ثبت کنم. می‌خواستم زندگی کنم چون زنده بودم نه به این دلیل که تصادفاً جان سالم به در برده بودم.»

آنجلا دیویس زندگینامه ی خود نوشتش را با تعقیب و گریز اف بی ای و دستگیری اش در اکتبر 1970 آغاز می کند؛ روایت حبس هجده ماهه در زندان های مختلف و تجربه های اجتماعی – سیاسی خود را به تجربه های شخصی گره می زند و نمی هراسد که از ترس ها، بی قراری ها و دو دلی ها بگوید.

<< برای انتخاب میان روش های مختلف بقا، باید به گزینه ها دسترسی عینی داشت. امیدوارم برداشت نکنی که دلیل می تراشم. فقط سعی دارم بفهمم کدام نیروهای شوم ما زنان سیاهپوست را به جایی که اکنون هستیم سوق داده، چرا مادرت جای اینکه شمشیری گداخته دستت دهد، سرزنشت می کند؟ همین سوال را می توان درباره ی هر زن سیاهپوست دیگری پرسید، نه فقط درباره ی پسرانشان، که درباره ی دختران هم …

ما از اجداد انقلابی مان آموخته ایم هیچ واکنش یا عملی فردی قادر به نابودی دشمن نیست، برده ارباب فعلی اش را تازیانه می زند، مقهورش می سازد، می گریزد. اما پیش از برداشتن قدم اول در مارپیچ طولانی به سوی آزادی، کاری از پیش نبرده است …>>

كتاب خاطرات روزگار سركشی : تشكیل گروه پنجاه و سه نفر در نیمه نخست دهه 1310 شمسی و نقش تعدادی از اعضا آن در تاسیس حزب توده ایران در سال های بعد از شهریور 1320 از تحولات سیاسی مهم ایران در سده اخیر است. خاطرات و یادداشت های باقی مانده از تقی مكی نژاد یكی از اعضا گروه مزبور و از بنیان گذاران حزب توده در مراحل بعد كه اینك منتشر می شود گام دیگری است در روشن تر ساختن گوشه هایی از آن تاریخچه و…

فردریش ویلهلم نیچه به شکل شگفت‌انگیزی در تمام تاریخ فلسفه یگانه است، نه فقط از منظر کاری که با تفکر و شکل فلسفیدن کرد، بلکه مواجهه‌ی خودش با فلسفه و خوانندگان با فلسفه‌‌اش، متحیرکننده است. فکر کردن به این موضوع که چه‌طور و چرا فیلسوفی به پیچیدگی و دیرفهمی نیچه آن‌قدر محبوب است که کتابخوان‌هایی حتی در نوجوانی «چنین گفت زرتشت» و «حکمت شادان» را خوانده‌اند و بخش‌های زیادی را به خاطر سپرده‌اند؟ فیلسوفی که هرچه در نظرگاه فلسفی‌اش عمیق‌تر می‌شویم، بیشتر به سرحدات پیچیدگی و دست‌نیافتنی بودنش پی می‌بریم و درعین‌حال هنگام خواندن بخش زیادی از نوشته‌هایش در نظر اول احساس می‌کنیم با خطابه‌ای روبرو هستیم که برای مردم نوشته شده، گویی پولس قدیسی در منتهای مدرنیته، اساس جهان و هستی را با دیوانگی دلفریبی تخطئه می‌کند. کتاب «نیچه؛ زندگی، فلسفه و آثار» بررسی همه‌جانبه‌‌ای‌ست که «روی جکسون» برای شناخت و فهم بهتر این فیلسوف بزرگ آلمانی از منظر زندگی و آثارش انجام داده است. این کتاب با رفتن به دل کودکی، جوانی و بزرگسالی نیچه، خانواده و اطرافیان، تحصیلات، کتاب‌هایی که نوشت و تفسیرهایی که از آثارش شد و همچنان نیز ادامه دارد، تصویری روشن، دقیق و جامع از این اندیشمند بزرگ پیش رویمان می‌گذارد. نیچه؛ زندگی، فلسفه و آثار، کتاب راهنمایی فراتر از راهنماهای معمول است، که چگونه خواندن و فهمیدن نیچه را برایمان ممکن و البته الزامی می‌کند.