هشتاد و پنج سال پیش، حوالی همین ایام، میرزا نصرالله صبوری اصفهانی روی در نقاب خاک کشید.

شاعر، ادیب، مورخ، معلم و دانشمندی نامی که در میان ادبای اواخر قاجار و اوایل پهلوی، مشهور و معروف بود.

شاگردانش چون سیدکریم امیری فیروزکوهی، عباس فرات یزدی، محمد کامکار پارسی و حتی فرزندش ادیب‌الدین کسروی، کوشیدند نام او را جاودانه کنند و سهمی در بزرگداشت او داشته باشند.

نتیجه کوشش‌ها و خواست ایشان، مجلد نخست دیوان اشعار صبوری یا نامه سرود اختران است که امروز پس از سال‌ها، در دستان شماست.

صلاح‌الدین سلجوقی (1274ـ1349 ه.ش) نویسنده، شاعر و پژوهشگر بنام افغانستان بوده است. او احاطه شگفت‌آور بر ادبیات، عرفان، فلسفه و دیگر علوم اسلامی داشت و تفکر و فلسفه اروپایی را نیز به‌خوبی می‌شناخت. نویسنده‌ای چیره‌دست و پرکار بود و بر زبان‌های عربی و انگلیسی تسلط داشت. از آثار او می‌توان «افکار شاعر»، «تجلی خدا»، «نقد بیدل»، «نگاهی به زیبایی»  به عربی و ترجمه کتاب‌های «سرگذشت یتیم جاوید» محمد شوکت التونی، «تهذیب الاخلاق» ابن مسکویه و… را نام برد.

علامه سلجوقی در مقاطعی مسئولیت‌های مهم رسمی و اداری هم داشته است. همچون مدیریت معارف هرات، نمایندگی مردم هرات در مجلس شورای ملی، ریاست مستقل مطبوعات و سفارت افغانستان در مصر.

چسلاو میلوش در ایرن هنوز گمنام است، بنابراین برای آشنایی خوانندگان، سعی بر آن بوده به‌غیر از شعرها، نطق نوبل و مقالاتی درباره او نیز در این کتاب گنجانده شود.

چسلاو میوش (زاده ۳۰ ژوئن ۱۹۱1 ـ درگذشته ۱۴ اوت ۲۰۰۴) شاعر، مترجم و استاد دانشگاه لهستانی بود. چسلاو میلوش سال ۱۹۸۰ برنده جایزه نوبل ادبیات شد. در جریان جنگ جهانی دوم و تهاجم به لهستان به دست آلمان نازی، میلوش با مطبوعات همکاری می‌کرد و اشعار او جزو نخستین کتاب‌هایی بودند که در لهستان پس از چنگ به چاپ رسیدند. میلوش رایزن فرهنگی لهستان کمونیستی در نیویورک و پاریس بود؛ اما در سال ۱۹۵۱ با قطع رابطه با دولت لهستان در فرانسه پناهنده سیاسی شد.

با وجود اینکه اشعار و افکار فردریش هلدرلین به زبان آلمانی بود و با تشویق دنیای انگلیسی زبان به کارش ادامه داد اما آثار او در مقایسه با هم‌عصرانش چندان ترجمه نشده است.

نام کامل او یوهان کریستین فردریش هلدرلین است. شعر غنایی‌اش جایگاه مهمی در رمانتیسم داشت. ازآنجاکه وی تحت‌تأثیر نظریات فلسفی هگل و شلینگ بود، به باور محققان نقش چشمگیری در حرکت روشنفکری آلمان ایفا کرد. هگل و شلینگ دو چهره برجسته تفکر رمانتیک آلمان هستند و رابطه دوستی‌شان با هلدرلین به رشد رمانتیسم در گذر به ایدئالیسم کمک کرد. اگرچه هلدرلین در ابتدا فقط شاعر بود و نوشته‌های زیادی در زمینه فلسفه نداشت؛ اما وی به فلسفه اعتبار بخشید.

شعر هلدرلین بسیارمهم است. او قالب شعر رمانتیک آلمانی را پایه گذاشت. فرهنگ و اسطوره‌های یونان مدّنظر او بود و این به‌خوبی در اشعارش نمایان است. وی در اشعارش اغلب از تصویر دنیای طبیعی الهام می‌گیرد که یکی از ویژگی‌های رمانتیسم است. رمانتیسم نقش والایی در جلوه زندگی طبیعی دارد و پل ارتباطی بین هنر، طبیعت و معنویت است. برخلاف بعضی از هم‌عصرانش، هلدرلین تعصبی به فرم در شعر نداشت. مخصوصاً بعدها زمانی که حرفه‌ای کار می‌کرد، شعر را در قالب‌هایی می‌سرود تا ریتم مدّنظرش را بیابد و در پایان عمرش شعرهای نیمه‌کاره فراوانی داشت که کامل نشده بود. تفاوت دیگر هولدرلین با شاعران اوایل دوره رمانتیسم این است که تصویرسازی در آن دوره بسیارساده بوده و شعر هلدرلین غالباً نسبت به شاعران دیگر دوره رمانتیسم درون‌گراتر است؛ به همین دلیل شعرش خلاقانه‌تر و جذاب‌تر از شاعران برون‌گرا و عینی است.

خواجه شمس‌الدین محمد بن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی (زاده ۷۲۷ هجری قمری ـ درگذشته ۷۹۲ هجری قمری در شیراز)، نامدار به لِسان‌ُالْغِیْب، تَرجُمانُ الْاَسرار، لِسان‌ُالْعُرَفا و ناظِم‌ُالاُولیاء، شاعر سده هشتم هجری ایران است. بیشتر شعرهای او غزل هستند که به غزلیات شهرت دارند. گرایش حافظ به شیوهٔ سخن‌پردازی خواجوی کرمانی و شباهت شیوهٔ سخنش با او مشهور است. او از مهم‌ترین اثرگذاران بر شاعران پس از خود شناخته می‌شود.

نبوغ و درخشش این شاعر در بیان جنبه‌های اساسی زندگی انسان و به تصویر کشیدن قدرت دگرگون‌کننده عشق، درطول زمان طنین‌انداز بوده است.

مجموعه کتاب‌های کمدی الهی که شامل عناوین دوزخ، برزخ و بهشت می‌شود، روایتی بلند در قالب شعر است که نگارش آن به قلم دانته آلیگری، در سال 1304 میلادی آغاز شد و تا یک سال قبل از مرگ دانته، یعنی در سال 1321 میلادی به طول انجامید. این کتاب، به‌شکل گسترده به‌عنوان برجسته‌ترین اثر در ادبیات ایتالیا شناخته می‌شود. کمدی الهی، داستان سقوط دانته به دوزخ به‌همراهی راهنمایی به‌نام ویرجیل، عروج او به برزخ و ملاقاتش با معشوقه‌اش و درنهایت، رسیدن او به بهشت را روایت می‌کند. این شاهکار بزرگ تاریخ ادبیات به مسائلی چون ایمان، آرزو و روشن‌ضمیری می‌پردازد و با ارائه تصاویری خیره‌کننده و به‌یادماندنی از دنیای بعد از مرگ، قصه تمثیلی شگفت‌آور و تکان‌دهنده‌ای از مسیر سعادتمندی بشر است.

روستازاده‌ای بیش نیستم. در سال 1323 در روستای کوهبنان واقع در استان کرمان به دنیا آمده‌ام. پدر و مادرم بی‌سواد بودند اگرچه در آن روستا اکثراً بی‌سواد بودند و یا کمی خواندن و نوشتن می‌دانستند…

کتاب مجموعه اشعار فروغ فرخزاد (معصومیتی که به تاراج نخواهد رفت) اثری کامل از پنج دفتر شعر شاعر پرآوازه ایرانی، فروغ فرخزاد، به نام های «اسیر، دیوار، عصیان، تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد.»

کتاب مجموعه اشعار فروغ فرخزاد (معصومیتی که به تاراج نخواهد رفت) اثری کامل از پنج دفتر شعر شاعر پرآوازه ایرانی، فروغ فرخزاد، به نام های «اسیر، دیوار، عصیان، تولدی دیگر و ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد.»

دیده‌ام سوی دیار تو و در کف تو

از تو دیگر نه پیامی نه نشانی

نه به ره پرتو مهتاب امیدی

نه به دل سایه‌ای از راز نهانی

دشت تف کرده و بر خویش ندیده

نم‌نم بوسهٔ باران بهاران

جاده‌ای گم‌شده در دامن ظلمت

خالی از ضربهٔ پاهای سواران

تو به کس مهر نبندی، مگر آن دم

که ز خود رفته، در آغوش تو باشد

لیک چون حلقهٔ بازو بگشایی

نیک دانم که فراموش تو باشد

چو ایران نباشد، تن من مباد. بدین بوم و بر زنده یك تن مباد. اگر سر به سر تن به كشتن دهیم. از آن به كه كشور به دشمن دهیم. دریغ است ایران كه ویران شود. كنام پلنگان و شیران شود.

اثر دو جلدی «غزلیات شمس تبریز» با گزینش و تفسیر استاد فرزانه روزگار، محمدرضا شفیعی کدکنی تدوین شده است. این اثر دارای ویژگی‌هایی است که آن را از آثار مشابه متمایز می‌کند؛ ابیات و شعرهای ضعیف یا تکراری یا دیگران سروده در آن به‌چشم نمی‌خورد و توضیح اصطلاحات و کلمات دشوار یا تفسیری مختصر پای هر شعر آمده است. وجود یک مقدمه علمی و کامل درباره مولانا و آثارش به‌همراه چند فهرست کاربردی خوب، این مجموعه کم‌نظیر را تکمیل می‌کند.

این کتاب با ترجمه دکتر نوشاد عیناً از رباعی فارسی به رباعی انگلیسی برگردانده شده است. این اثر برای دوستان غیرفارسی زبان و دوستداران ادبیات فارسی پیشنهاد می‌شود.

مصلح‌الدین سعدی شیرازی یکی از ستارگان پرفروغ شعر و ادب فارسی است که حدود سال۶۰۶ هجری قمری در شیراز و در خانواده‌ای به تعبیر خودش «همه از عالمان دین» دیده به جهان گشود. او مجموعه آثاری به نثر و نظم نوشت که همه آن‌ها در کتاب نسبتاً قطوری گردآمده و کلیات سعدی نام دارد. کلیات سعدی در بر دارنده دو شاهکار بلامنازع او، یعنی بوستان و گلستان و غزلیات و ترجیعات، مثلثات و قطعات و رساله‌های منثور اوست. دکترمحمدرضا برزگر خالقی با همکاری دکتر تورج عقدایی، استاد دانشگاه زنجان «شرح غزل‌های سعدی» را همراه با مقدمه، تلفظ واژه‌های دشوار، درست‌خوانی و زیبایی‌شناسی تدوین کرده‌اند.

هدف اصلی این کتاب نه بررسی شعرهای جنگ به روایت غیررسمی، بلکه گردآوری بخشی از ادبیات ایران است که بدبختانه بیشتر آن در گذر زمان به فراموشی سپرده شده است. بنابراین این کتاب نه همه، که به طبع، فقط در بر گیرندۀ شماری از شعرهای جنگ به روایت غیررسمی است که گردآورنده از آنها آگاهی و به آنها دسترسی داشته است.

درباره جهان ملك خاتون می‌توان گفت که در تعظیم عشق و صبر بر جفای محبوب تا به حال شاعری این میزان سخن نگفته است؛ گویی او تنها برای نوشتن از عشق و ناله از فراق می‌زیسته است. به‌هر رو، تکرار این مفاهیم در دیوان او شاید به مذاق روحیه امروزی ما شیرین نیاید ولی باید به یاد داشت و توجه کرد که او کی بود، در چه قرنی و در چه خانواده‌ای می‌زیست و اینکه توانسته این حجم از شعر را پنهان دارد یا به‌نحوی نگاه دارد که اکنون به دست ما برسد حتماً قصه‌ای پرنشیب‌وفراز داشته که مقدمه‌اش بر دیوان گویای بخشی از تاریخ زیست زنان است.

فروغ فرخزاد، شاعر آزاداندیش و سرکش معاصر به‌غیر از مجموعه شعرهای بی‌نظیری که در مدت کوتاه زندگانی درخشنده‌اش از خود بر جای گذاشته، تأثیر انکارناپذیری بر هنرمندان هم‌عصر و پس از خود نیز داشته است. جای تعجب نیست که کلمات و بیانات معمول این روح یاغی هم با انسان‌های دیگر متفاوت است و آتشی که روح او را آغشته ساخته از زبان و قلمش بر دل کاغذ زبانه می‌کشد. یکی از گنجینه‌های به‌جامانده از افکار و روحیات فروغ فرخزاد، کتابی است به نام «اولین تپش‌های عاشقانه قلبم» که آنچنان که از عنوانش برمی‌آید، نخستین باری بود که روح آزادی‌طلب فروغ در دام عشقی دلنشین و پاک گرفتار می‌آمد. آن کس که مرغک بازیگوش روح او را این‌چنین به دام انداخته بود کسی نبود جز پرویز شاپور، آشنای خانوادگی فروغ که با مادر او نسبت فامیلی داشت و از طنزپردازان ایرانی به‌شمار می‌رفت.

فروغ هنوز دخترکی شاداب بود که مهر پرویز بر دلش نشست و آنچنان این قلب معصوم را شیفته و شیدا ساخت که این شیفتگی سبب شد تا فروغ قلم به دست گرفته و برای دلدار خود نامه‌هایی تب‌دار و دلکش بنویسد. از ویژگی‌های جذاب کتاب اولین تپش‌های عاشقانه قلبم، سیر شکل‌گیری احساسات عاشقانه فروغ به پرویز و همچنین روند تغییر خلق و روحیات شخص اوست. جمع‌آوری و تدوین این نامه‌ها که سه بخش پیوند قلب‌های عاشق آن‌ها و زندگی مشترکشان و همچنین حس فروغ پس از جدایی را در بر دارد، بر عهده ثمره این عشق، کامیار شاپور، فرزند فروغ و پرویز و همچنین حاصل تلاش‌های عمران صلاحی می‌باشد.

کتاب ادیسه، شعری حماسی نوشته هومر است که در حدود 720 سال قبل از میلاد مسیح نگاشته شد. هومر با خلق کتاب ادیسه، قرن‌ها قبل از وجود آثاری چون ارباب حلقه‌ها، جنگ ستارگان و هری پاتر، استانداردها و قواعد داستان‌های حماسی و سفرهای قهرمانانه را تعیین کرد. این کتاب که پر از شخصیت‌های مختلف انسانی و غیرانسانی و سرشار از حوادث هیجان‌انگیز است، به داستان ماجراجویی‌های ادیسیوس (اولیس)، پادشاه ایثاکا و قهرمان جنگ تروآ، می‌پردازد. در خلال داستان، این شخصیت تلاش می‌کند تا به خانه و نزد همسر همیشه باوفایش، پنلوپ، بازگردد. ادیسیوس در طول این مسیر شگفت‌انگیز با موجوداتی عجیب، هیولاهایی آدمخوار، جادوگران، سایرن‌ها و خدایان روبه‌رو می‌شود. اما زمانی که او بعد از ده سال سفر درنهایت به ایثاکا می‌رسد، درمی‌یابد که رنج و سختی‌هایش تازه شروع شده و باید همسر و کشورش را با جنگ و نبرد دوباره از آنِ خود سازد.

آثار سعدی، به‌ویژه گلستان، بوستان، و غزل‌های او، از حدود اواخر سده هفتم ه. ق / سده سیزدهم م. به بعد سهم و نقش بی‌مانند و انکارناپذیری از نظر ساختار ادبی و محتوای فکری در جامعه و فرهنگ ایرانی و نیز قلمرو زبان فارسی (مانند شبه‌قاره هند ، آسیای مرکزی، قفقاز و آسیای صغیر) ایفا کرده است. با این همه، با ورود به دوره تجدد ادبی و اجتماعی در نیمه دوم سده نوزدهم م. این سهم و نقش به‌تدریج کمرنگ شد. در واقع انتقادهای طرح‌شده از شخصیت و آثار سعدی به‌تدریج بسیار وسیع شد. ازاین‌رو؛ اکنون به‌ویژه پس از سپری‌شدن سده بیستم میلادی می‌توانیم به جست‌وجو برآییم که چه کسانی و با چه گرایش‌هایی از سعدی انتقاد می‌کردند؟ سبب انتقاد آنان چه بود؟ انتقاد آنان به‌طور دقیق بر چه مواردی مبتنی بود؟ چرا چنین اتفاقی افتاد؟ آیا این انتقادها از سوی دوستداران سعدی پاسخ داده می‌شد؟ کامیار عابدی، پژوهشگر و منتقد ادبی در کتاب حاضر کوشیده است تا به‌طور مشروح و مستند به این پرسش‌ها پاسخ دهد.