آشنایی ایرانیان با تئاتر فرنگی از حدود سال ۱۲۴۴ هجری قمری آغاز شد و پس از آن میرزا فتحعلی آخوندزاده به تقلید از اسلوب جدید و به زبان ترکی به نوشتن نمایشنامه پرداخت؛ اما نخستین نمایشنامه‌نویس فارسی‌زبان مردی به نام میرزاآقا تبریزی بود. نوشتار پیش‌رو به بررسی نمایشنامه‌های منتشرشده در دهه چهل شمسی می‌پردازد که شامل معرفی شخصیت‌ها، خلاصه‌ای از داستان و مروری بر کل نمایشنامه است.

«داستانی واقعی درباره‌ تمساحی که در تیمچه، مردی را در سن پختگی و با ظاهری برازنده زنده‌زنده، به‌تمامی و بی‌باقی بلعید، و پیامدهای ماجرا…».

ایوان ماتْوِیچ مردی است با ظاهری برازنده که تمساحی او را به‌تمامی و بی‌باقی بلعید. مَرد پس از آن نه‌تنها زنده ماند که گویا با کمال رضایت و بدون هیچ گزندی، دو هفته‌ای نیز در شکم تمساح زندگی کرد و از همان‌جا دادِ سخن داد.

داستان تمساحِ فیودور داستایفسکی، پس از انتشار در سال 1865، بحث‌های تند و دنباله‌داری را میان منتقدان و ادبا، درباره‌ انگیزه اصلی نویسنده از خلق چنین اثری، برانگیخت. از دل ماجرای کارمند کم‌خردی که سر از شکم تمساح درآورد، تعابیر و تفاسیر گوناگونی حاصل شده؛ از مقایسه‌ با یونس در شکم ماهی گرفته تا تقابل فرهنگ‌ها.

وودی آلن همان‌قدر که کمدین، فیلم‌ساز و بازیگر است، نویسنده هم هست. پس همچنان که فیلم‌ها و بازی‌هایش پرده‌هایی هستند برای تمام فصول هنر معاصر، دیالوگ‌های فیلم‌هایش هم سطرهایی‌اند برای تمام فصول کتاب زندگی‌های معاصر؛ این است که بی‌راه نیست درآوردن سطرهایی از آن میان برای ورق‌زدن با آهنگ ضربان زندگی‌های مایی که باید هنر زیستن در زمانه ناسازگار را از او بیاموزیم؛ سطرهایی که گاه به لطیفه می‌مانند، گاه به حکایت و خرده‌داستان، و گاه تک‌گویی شخصیت‌هایی که بی‌محابا از تناقضات و پیچیدگی‌های روح و روان خود پرده برمی‌دارند.

نادرشاه افشار، زاده 28 محرم ۱۱۰۰ هجری قمری/ ۲۲ نوامبر ۱۶۸۸ میلادی – کشته ۱۱ جمادی‌الثانی ۱۱۶۰ هجری قمری / ۲۰ ژوئن ۱۷۴۷ میلادی، پایه‌گذار سلسله افشار از پادشاهان ایران پس از اسلام است. سرکوب شورشیان افغان و بیرون‌راندن عثمانی و روسیه از کشور و تجدید استقلال ایران و نیز فتح دهلی و گرجستان و جنگ‌های پیروزمندانه او، سبب شهرت بسیارش شد. او را ناپلئون آسیایی یا ناپلئون ایرانی و آخرین فاتح بزرگ آسیای میانه می‌دانند و اکنون اغلب ناپلئون نادرشاه اروپا نامیده می‌شود.

ابوالفضل طاهریان‌ریزی در کتاب «زرتشت چه کسی بود؟» به جمع‌آوری مهم‌ترین مطالب درباره‌ زرتشت، پیامبر و شاعر ایرانی پرداخته و او را از وجه‌های گوناگون بررسی کرده است. نخستین منبع او برای جمع‌آوری مطالب این اثر «گاتاها» یا همان سروده‌های خود زرتشت بوده‌اند. در این سروده‌ها اسامی بعضی از اعضای خانواده‌ زرتشت، رویدادها و شرایط زندگی او مشخص می‌شود. گاتاها تشکیل‌دهنده‌ کهن‌ترین بخش‌های اوستا هستند و ابوالفضل طاهریان برای ترسیم «زرتشت تاریخی» از آن‌ها بهره‌ی فراوانی گرفته است.

از دیگر منابع موجود درباره‌ این پیامبر ایرانی، منابع افسانه‌ای‌ است.بازتاب این منابع افسانه‌ای را که به‌صورت پیوسته درطول تاریخ به‌نگارش درآمده‌اند، بیش از همه در کتاب‌های پهلوی مشاهده می‌کنیم. ابوالفضل طاهریان‌ریزی به نگارش کتابی پرداخته که گرچه حجمی کم دارد، اما مطالبی کلیدی را دراختیار ما قرار می‌دهد.

ریچارد برانسون یکی از مشهورترین سرمایه‌گذارانی است که با تلاش فراوان توانست شرکت‌های متعددی را تأسیس کند و صاحب ثروت زیادی شود. اکنون مایکل برگن در کتاب «ریچارد برانسون چه کسی است؟» سعی دارد تا سرگذشت زندگی این شخصیت بزرگ را با زبانی ساده و نگاهی داستان‌گونه برای نوجوانان به رشته‌ تحریر درآورد.

الکساندر گراهام بل در سال‌های جوانی خود به افراد ناشنوا درس می‌داد. او سال 1876 موفق به اختراع تلفن شد و یک سال پس از آن شرکت تلفن را تأسیس نمود. اکنون بانی بادر در کتاب الکساندر گراهام بل چه کسی بود؟ سعی دارد تا جزئیات زندگی این مرد نامدار را با بیانی شیرین و نگاهی داستان‌گونه برای کودکان و نوجوانان شرح دهد.

اسکندر در سال ۳۵۶ قبل از میلاد در مقدونیه به دنیا آمد. مقدونیه در شمال یونان باستان قرار داشت. پدرش، پادشاه فیلیپ دوم، هفت زن داشت؛ اما المپیاس همسر مورد علاقه فیلیپ بود. او اسکندر را به دنیا آورد. روزی، اسکندر پادشاه بعدی خواهد شد. اسکندر حتی در کودکی هم مشهور بود. داستان‌های شگفت‌انگیزی درباره تولد وی وجود دارد. او طبق روایتی از تبار قهرمانان مشهور یونان آشیل و هراکلس بوده است. مردم حتی می‌گفتند که خدای زئوس واقعاً پدر اوست، نه پادشاه فیلیپ؛ زئوس مهم‌ترین خدایان بود.

اگر دوست دارید درباره اسکندر مقدونی بیشتر بدانید، این کتاب را بخوانید و از آن لذت ببرید.

نقاشی قهوه‌خانه‌ای از هنرهای کاملاً اصیل ایرانی‌ است که به دست مردمان پاک‌نهاد و عاشق حفظ و نگهداری شده است. این افراد که غالباً از مردم کم‌بضاعت جامعه آن دوران بودند، سرمایه‌ای جز عشق به وطن و نگهداشت داستان‌های کهن ایرانی در دل نداشتند. چه‌بسا که اگر آن‌ها نبودند، قسمت زیادی از حماسه‌ها زیر سم اسبان و تاخت و تاز دشمنان نابود گشته بود.

ثمره تلاش نقاشان و نقالان درجهت پاسداری از فرهنگ و زبان ایرانی بوده است. ابولفضل طاهریان‌ریزی به پیروی از گذشتگان در کتاب رازهای ناگفته از نقاشی قهوه‌خانه‌ای در پاسداشت این هنر که سری در حماسه و دستی در مذهب دارد، کوشش فراوان نموده تا این هنر ناب را برای آیندگان زنده نگه دارد و آداب برگزاری آن را به ثبت برساند.

این کتاب می‌تواند برای علاقه‌مندان به هنر، دوستداران ادبیات و زبان فارسی، تعزیه‌خوانان و هیئت‌های مذهبی الهام‌بخش و تأثیرگذار باشد. به امید اینکه این هنر مهجور بار دیگر به عرصه نمایش و دیده‌شدن راه پیدا کند یا حتی نسخه‌ای به‌روز شده آن با شمایلی امروزی اما متأثر از همان هنر، به اجرا درآید.