طی دهه‌های گذشته تأسیس ساخت‌های سیاسی دموکراتیک به دغدغهٔ اصل متفکران بدل شده است. ولی نحوهٔ تعامل کنش‌گران اسلامی با این پدیده نوظهور چگونه بوده است؟ این کتاب الگوهای متفاوت رابطهٔ اسلام و دموکراسی را نشان می‌دهد. جان ال. اسپوزیتو و جان ا. وال معتقدند که جهان اسلام نگاه ویژه‌ای به دموکراسی دارد و می‌خواهد آن را در بستر فرهنگ اسلامی نهادینه کند. آن‌ها برحسب نتیجه از سه الگوی جنبش‌های اسلامی معاصر سخن می‌گویند که نحوهٔ تعامل اسلام و دموکراسی در هر کدام از آن‌ها متفاوت بوده است. در الگوی ایران و سودان قدرت از سوی انقلابیون تصاحب شد و نوعی از دموکراسی اسلامی تأسیس شد. در الگوی مالزی و پاکستان جنبش اسلامی از طریق مشارکت در قدرت و همکاری با رژیم مستقر به دنبال تعمیق و پیشبرد پروژهٔ دموکراتیزاسیون بود. در الگوی مصر و الجزایر هرچند اخوان‌المسلمین مصر و جبههٔ نجات اسلامی الجزایر در فرایندهای دموکراتیک به قدرت نزدیک شدند اما ساختار اقتدارگرای مستقر اجازهٔ ورود آن‌ها را به قدرت نداد. در این کتاب ماجرای جنبش‌های اسلامی در دهه‌های آخر قرن بیستم به روشی ساده تبیین شده است، به گونه‌ای که درک آن برای علاقمندان به جنبش‌های اسلامی و رابطهٔ اسلام و دموکراسی میسر باشد.

هنگام بررسی مفهوم دولت باید آگاه بود که این مفهوم معضل‌ترین مفهوم در سیاست است؛ هرکس که عمیقاً بدان بپردازد از این نکته آگاه خواهد شد. این امر تنها نتیجه‌ی تاریخ درهم‌پیچیده و یا اهمیت خاص مفهوم دولت در اوضاع سیاسی امروز نیست، بلکه علت آن دوپهلویی و پیچیدگی این مفهوم است که آن را درعین‌حال سهل و ممتنع ساخته است. به‌نحوی که با سهولت نگران‌کننده‌ای با بسیاری مفاهیم و نهادها درهم می‌آمیزد. دولت پدیده‌ای نیست که در نگاه اول به‌خوبی شناخته شود؛ به‌رغم ملموس‌بودنش (که وقتی بخواهیم مثلاً از پرداخت مالیات خودداری کنیم یا بدون گذرنامه کشور را ترک کنیم کاملاً آن را احساس خواهیم کرد) باز هم نمی‌توان به سهولت روی آن انگشت گذاشت ــ زیرا اندیشه یا مجموعه‌ای از مفاهیم، ارزش‌ها و اندیشه‌هایی درخصوص زندگی اجتماعی است. دولت نه نهادی منفعل و بی‌طرف است که بتوان آن را نادیده گرفت و نه حاصل تصادف صرف و ساده است. از آن‌جا که نظریه‌های دولت اغلب هم شکل آن و هم نگرشهای ما را درباره‌ی آن تعیین می‌کنند، فهم نظریه‌های اساسی دولت باید بخشی از هرگونه آموزش سیاسی را تشکیل دهد.

الگویی از تحلیل گفتمانی که در این کتاب به‌کار رفته است، نصّ دینی را همواره در مرکز دایره‌ی فرهنگ سیاسی مسلمانان قرار می‌دهد و آن‌گاه با توجه به ساخت و روابط قدرت در جهان اسلام به تحلیل دانش سیاسی و سازوکارهای اقتداری آن در تمدن اسلامی اقدام می‌کند. نصوص دینی در جوامع اسلامی متن پایه و مولدی است که تمام یا بیشتر گونه‌های متون و اندیشه‌ی سیاسی را، که فرهنگ ما انباشته از آن‌ها است، زاده و پرداخته است. اما، چرا از بین امکان‌های مختلف تنها وجه اقتداری این نصوص به عقلانیت پایه‌ی تاریخ ما بدل شده است؟ چرا چنین است؟ این نظریه‌های اقتدارگرا از کجا آمده‌اند؟ چگونه تدوین شده‌اند؟ چگونه عمل کرده و می‌کنند؟ و چه نقش و سلطه‌ای در زندگی و اکنون ما دارند؟ پرسش‌هایی هستند که نوشته‌ی حاضر شاید بتواند پرتویی بر برخی زوایای ناروشن آن بیفکند و دایره‌ای از دوایر ممتد و پیچیدهٔ اقتدار در دانش سیاسی سنتی ما را بازنماید.

نگرش‌های فمینیستی و پژوهش فمینیستی هر چند اکنون از سوی جامعه‌شناسی مردمحورِ رایج به‌رسمیت شناخته می‌شود اما هنوز در حاشیه مانده است. این کتاب نشان می‌دهد که این مقولات در آموزش و پژوهش جامعه‌شناختی نقشی محوری دارند. نظریه‌های مردمحورانه و یافته‌های پژوهشیِ آن‌ها، در بهترین حالت خود، ناقص‌اند زیرا نمی‌توانند دیدگاه زنان را به‌درستی مورد توجه قرار دهند. جامعه‌شناسی را باید از اساس بازسازی کرد تا بتواند دانشی را که فمینیست‌ها تولید کرده‌اند در دل خود جای دهد.
آشنایی با مطالبی که در این کتاب عرضه شده برای دانشجویانی که به رشتهٔ جامعه‌شناسی وارد می‌شوند ضرورتی انکارناپذیر است.

کتاب حاضر به بررسی شیوه‌های مختلف درک و فهم بازار در نظریه‌ی اجتماعی مدرن می‌پردازد. هنگامی که ما به «جامعه‌ی بازار» می‌اندیشیم، با مناسبات بازار به‌منزله‌ی چهارچوبی برای فهم نظم اجتماعی سروکار داریم. این تصور که مبادلات بازار می‌توانند برای عرصه‌های گوناگون زندگی اجتماعی اصول سازمان‌دهنده‌ای ارائه کنند، پیشینه‌ای نسبتاً طولانی دارد ـ گرچه این اصول، اختصاصاً در چهارچوب سیاست‌های نئولیبرالی اخیر شهرت یافته باشند. پیدایش و گسترش انواع بازارها از نظر تفسیر «مدرنیته» نیز بسیار مهم است، به طوری که جهان معاصر را می‌توان «جامعه‌ای کاملاً ریشه‌گرفته از ساز و کارهای اقتصادی خود ـ یعنی جامعه‌ای بازارگون ـ قلمداد کرد.»

مهندس «کارمچاند گاندی» (1869-1948 م)، رهبری ملی و معنوی هند و بنیان‌گذار استقلال هند از راه مقاومت منفی است. او بعد از تحصیل حقوق، طی سه سال جزء هیئت وکلای دادگستری شد و پس از آن به هندوستان رفت و در دادگاه عالی بمبئی مشغول خدمت گردید. سپس به آفریقای جنوبی رفت و در آنجا رهبری هندیان آفریقای جنوبی را در مبارزه برای به دست آوردن برابری سیاسی و اجتماعی به دست گرفت و برای دعوت هندیان به عدم اطاعت از دولت چندین بار به زندان افتاد. گاندی یکی از بزرگ‌ترین رهبران قرن 20 میلادی بود که ملت بسیار بزرگی را که سال‌ها در اسارت بود به استقلال و آزادی رسانید. کتابچة حاضر منتخبی از جملات کوتاه وی در خصوص مضامین مختلف از جمله: وجود خداوند، گذشت و فداکاری؛ خشونت؛ خردگرایی؛ مدارا با مردم و … است.

احمد شاملو در مقدمه‌اش بر گیل‌گمش چنین نوشته: غم‌نامه‌ی گیل‌گمش، در اصل، تذکاری عمیق از سرگذشتِ آدمی و گذارِ وی از خرافاتِ مطلق به واقعیاتِ نسبی‌تر است. لوحِ یازدهمِ، توفانِ فراگیرِ نوح را روایت می‌کند که در آن تبارِ انسانی از انهدامِ مقدر می‌گریزد. جوانیِ انکیدو یادآورِ نخستین دوره از زندگی انسان است که در اعتمادِ کامل میانِ جانورانِ دیگر در کنارِ طبیعت زندگی می‌کرده است و رویکرد او به زندگی متمدانه نشان مراحلی است که گروه‌های انسانی از قبیله‌نشینی به واحدهای شهری کوچ می‌کنند…