نویسنده: دکتر ابراهیم یزدی
نشر:قلم
توضیحات: این نوشته ابتدا قرار بود که تنظیم سخنرانی اینجانب تحت عنوان “ماجرای سفر بختیار به پاریس و دیدار با امام” باشد که در بهمن 1361 در دفتر مرکزی نهضت آزادی ایراد گردید. اما به دلیل سوالات متعدد حاضرین در آن جلسه ، و ضرورت توضیح دوباره آنها بررسی حاضر از محدوده موضوع آن سخنرانی خارج و گسترده‌تر شده، و مسائل دیگری را هم که در آن دوره و دولت بختیار و شورای سلطنت مربوط می‌شود شامل گردید. معذالک بهیچوجه در برگیرنده تمام مسائل آن دوران پرهیجان و محورها و محافل مختلف که در تهران و نوفل لوشاتو اتفاق افتاد نمی‌باشد.،که آن مهم از حوصله این زمان خارج است و به وقت دیگری موکول می‌شود.

آنچه در این مجموعه آمده است قطعا بیانگر و در برگیرنده تمامی حقایق و وجوه مختلف مساله نمی‌باشد. اما حقایقی است که در جریان آن بوده و یا بر آنها وقوف پیدا کرده‌ایم.

نویسنده:مرتضی رحمانی موحد
نشر: ورارت امور خارجه
توضیحات:
در معرفی جغرافیای این کشور آمده است: «مجموع مساحت نیوزیلند 268680 کیلومتر مربع است و از این لحاظ تقریبا با ژاپن، ایتالیا و انگلستان برابر است. استرالیا همسایه شمال‌غربی این کشور و فیجی و تونگا همسایه‌های شمالی آن هستند. نیوزیلند به پایتختی ولینگتون، از شمال و شرق و جنوب به اقیانوس آرام جنوبی و از غرب به دریای تاسمان محدود شده‌است. از دیگر جزایر این کشور می‌توان جزیره چتم در 850 کیلومتری شرق شهر کرایست چرچ از جزیره جنوبی، جزیره استیوارت، جزایر آکلند، جزایر بانتی، جزایر آنتی پود، جزایر کرمادک و جزایر کمپل را نام برد. نیوزیلند همچنین بر اراضی راس دیپندنسی واقع در قطب جنوب حاکمیت دارد.»

نخستین ساکنان نیوزیلند، بومیان شرق «پولی‌نزی» بودند که طی سلسله‌ای از مهاجرت‌ها میان 700 تا دو هزار سال پیش به این سرزمین آمدند. این مهاجران، در طول قرون بعد فرهنگ خاصی پدید آوردند که مائوری نام گرفت. نخسین اروپایی که به این سرزمین رسید «آبل تاسمان» هلندی بود که در سال 1642 با خدمه کشتی‌اش به نیوزیلند آمد اما بومیان، تمام افراد کشتی وی را به قتل رساندند. پس از وی نیز «جیمز کوک» انگلیسی در فاصله سال‌های 1768 تا 1771 به نیوزیلند رسید و توانست در 1769 نقشه تمام ساحل آن را روی کاغذ بیاورد.

نویسنده: مارک کورلانسکی
مترجم: هوشنگ جیرانی
نشر: امید صبا
توضیحات:این کتاب به کفته مترجم به مرور رخدادهایی پرداخته است که در سال ۱۹۶۸ در سراسر جهان رخ داده و واجد این مزیت است که این رخدادها را به صورت موازی روایت می‌کند و به درون حوادث، شخصیت‌ها و دیدگاه‌های آن‌ها سرک می‌کشد.

کورلانسکی که از نویسندگان باسابقه در نگارش این دست آثار تاریخی است، در این کتاب با نقب زدن به تاریخ و فرهنگ و سیاست در جوامع غربی به روایتی دست اول، جذاب و پر از حقایق تاریخی اقدام کرده است که جنبش‌های جهان در سال ۱۹۶۸ را روایت می‌کند.

به گفته جیرانی این کتاب تلاش زیادی کرده تا فقر تاریخی موجود در روایت از این سال و نیز جریان تحولات جهان در سال ۱۹۶۰ را به صورت مستند روایت کند.

از کولارنسکی تاکنون کتاب‌هایی چون «نمک: تاریخچه جهانی»، «کد: زندگی‌نامه یک ماهی که دنیا را تغییر داد»، «تاریخ جهانی باسک»، «قاره جزایر: در جستجوی سرنوشت کارائیب» و «عدم خشونت» به انگلیسی منتشر شده است. کتاب «۱۹۶۸ سالی که جهان را تکان داد» دومین اثری است که از این نویسنده به فارسی ترجمه و منتشر می‌شود و در آن مقاله‌ای از رائول رایس از اساتید دانشگاه ایالتی کالیفرنیا نیز در مقدمه کتاب درج شده است.

… سال ۱۹۶۸ با در بر گرفتن دنیای جوانان و موسیقی، سیاست، جنگ، اقتصاد، تظاهرات و رسانه به ما نشان می‌دهد که چگونه به جایی رسیده‌ایم که امروز در آن هستیم. چهار عامل تاریخی به هم پیوستند تا ۱۹۶۸ رقم زده شود: جنبش حقوق مدنی که در آن زمان حرکتی جدید و اصیل بود؛ نسلی که احساس می‌کرد بسیار متفاوت و از خود بیگانه است به گونه‌ای که تمام اشکال اقتدار را طرد می‌کرد؛ جنگی که بر کل جهان تاثیر گذاشته بود و باعث شد تا همه طغیان‌ها یک هدف را دنبال کنند؛ و تمام این رویدادها نیز در زمانه‌ای رخ دادند که عصر تلویزیون تازه آغاز شده بود و آن قدر جدید بود که هنوز مانند امروز کنترل و پالایش شده نبود و جهت‌گیری نداشت.

نویسنده: والتر هینتس
مترجم:فیروز فیروزنیا
نشر:علمی فرهنگی
توضیحات: عیلام در جنوب غربی ایران کانون یکی از کهن­ترین تمدن­های ایران­باستان است و تاریخ برجسته آن بیش از دو هزار سال را در برمی­گیرد. فرهنگ درخشان عیلام کمتر شناخته شده است. کتاب حاضر که نوشته یکی از بزرگ­ترین ایران­شناسان جهان است، نه تنها حوادث تاریخی، بلکه آن­چه اینک از تمدن عیلام می­فهمیم، یعنی زبان و نوشتار، مذهب و قانون و هنر آن را شرح داده وتصویری روشن از آن به دست می­دهد.

نویسندگان: اشتن متز، جون بارک
مترجم: ذبیح الله منصوری
نشر: زرین‌
توضیحات: جنگ اول، جنگ شاه اسماعیل صفوی با نیروهای عثمانی در دشت چالدران واقع در آذربایجان در نیمه ی اول قرن دهم هجری مطابق با نیمه ی اول قرن شانزدهم میلادی و شرح سلحشوری های سربازان ایرانی در مقابل نیروهای مجهز به توپخانه ی دشمن است. در مورد جنگ چالدران آن چه باید ذکر شود این است که گرچه ایرانیان در چالدران شکست خوردند، ولی قدرت ایمان مدافعان و خلوص و فداکاری آن ها، آن قدر برجسته و قابل تحسین بود (و هست) که جنگ چالدران از افتخارات جاوید ملت ایران شد و تا روزی که این ملت هست، جنگ چالدران، چون نگینی درخشان، بر پیشانی تاریخ ملت ایران می درخشد.جنگ تاریخی دوم مربوط به لشکر کشی خشایار پادشاه هخامنشی به یونان در قرن پنجم قبل از میلاد است. تاریخ جنگ ایرانیان در یونان تنها متکی به اسناد مورخین یونانی است که مقرون به اغراق است و قضاوت را به خود خواننده واگذار می کنیم.این کتاب نشانگر همیت و مردانگی ایرانیان در طول تاریخ است، چه موقع پیروزی و چه موقع شکست. و مصداق شعر فردوسی است که می گوید : «دریغ است ایران که ویران شود کنام پلنگان و شیران شود.» کاش تا روزگار باقی ایرانیان همواره مظهر اخلاق و فضایل نیکو و انسانیت باقی بمانند. در پایان باید یادآوری کرد این کتاب نیز مانند دیگر کتب تاریخی است. با وجود تمام حب و بغض ها و واقعیات و اوهام، تفکر در باب مطالب تمام کتب تاریخی، به عهده خواننده خواهد بود…

نویسنده:بئاتریس فوربس منز
مترجم:جواد عباسی
نشر: دانشگاه فردوسی
توضیحات:
نویسنده در این کتاب با رویکردی سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تاریخ دورة تیموریان ایران را بررسی می‌کند. از این رو نخست، چشم‌اندازی از عصر فرمانروایی «شاهرخ» ترسیم می‌کند. سپس مسائل مربوط به نظام دیوانی و منابع انسانی دستگاه حکومت تیموری و چگونگی ادارة امور در مرکز و ایالات قلمرو تیموریان را تحلیل می‌کند. آن‌گاه اوضاع بخش‌های مرکزی و جنوبی ایران را به عنوان نمونه‌هایی برای بررسی چگونگی اداره امور، شناخت نیروهای بومی و غیربومی مؤثر در آن مورد توجه قرار می‌دهد. در ادامه با طرح مباحثی چون نقش علمای دینی و شیوخ صوفی در سیاست و چگونگی تلفیق قدرت دنیوی و روحانی، به موضوع دین و دولت می‌پردازد و در پایان اوضاع قلمرو تیموری پس از مرگ شاهرخ را تحلیل و بیان می‌کند. در این مقال توصیفی دربارة شورش نوة شاهرخ در آخرین سال‌های سلطنت او و درگیری‌های جانشینی پس از مرگ او نیز ارائه می‌شود.