کتاب «هیس» نوشته محمدرضا کاتب ( -1345) است. این کتاب جایزه کتاب سال منتقدان را در سال 1379 از آنِ خود کرده است. محمدرضا کاتب را به‌واسطه تجربه‌گرایی و خرق عادت‌های زبانی‌اش در ادبیات معاصر ایران می‌شناسند. در رمان «هیس»، کاتب، ماجراها را چنان‌که دیکته می‌شود نشان نمی‌دهد؛ بلکه چنان‌که خود می‌خواهد نشان می‌دهد و باز بر عهده خواننده می‌گذارد تا ماجرا را آن‌گونه که می‌خواهد ببیند و رمان توسط راویان مختلفی ساخته می‌شود: پاسبان، نظامی گاه دل‌رحم و گاه خشنی که آنچه را می‌خواهد انجام نمی‌دهد و آنچه را نمی‌خواهد انجام می‌دهد؛ جهانشاه، قاتلی یا قاتل‌نمایی یا حتی مقتولی که با لذت به روایت هوس‌هایش می‌نشیند و از کشتن آدم‌ها یا کشته‌شدن خود می‌گوید.

نویسنده که در نیمه داستان می‌میرد و به پایان رساندن رمان را به میراث می‌گذارد، و دیگر شخصیت‌هایی که اینجا و آنجا رشته کلام را قطع می‌کنند و از منظر خود به روایت می‌نشینند، تا سرانجام رمانی پدید آید که با هر خوانشی شکلی دیگر به خود می‌گیرد و به تعداد مخاطبانش ماجرا عوض می‌کند.

صدای قلبت زودتر از خودت به سر قرارعاشقانه‌ات می‌رسد.

آنقدر درطول چند سال گذشته از آن اتاقک زرد به دفتر روزنامه زنگ زده‌ای که به دیدنش، انگار خود داریوش را می‌بینی و صدای شعرخواندنش را می‌شنوی. محل قرارت بی‌حضور یار و در انتظار شنیدن صدای دلدار سرد و دلگیراست.

دیروز که بهتون گفتم خانوم، به این زودی نگاتیو نمی‌فرسته. تلفن قطع شده، اما هنوز گوشی دستت است. اتاقک نجواهایت ساکت است. همه صداهای دنیا خفه شده‌اند، انگار فقط صدای شیرین داریوش است که بلند می‌شود مرغ باغ ملکوتم…

گوشی را محکم‌تر به گوش می‌چسبانی. صدا از گوشی نیست، از اتاقک نیست. صدای داریوش انگار در کل کوچه و محله پیچیده است. مشتی به تلفن می‌زنی و صدای افتادن سکه‌ای چون صدای انفجاردر مغزت می‌پیچد. تا به خودت بیایی، به صدای سکه دیگر که پیاپی به شیشه زده می‌شود، از جا می‌پری. دو نفر به انتظار ایستاده‌اند. اتاقک وعده‌گاهت دیگر جای ماندن نیست.

گل‌های چادرت را به پای قاب عکس مردت می‌ریزی و گردوخاک شیشه‌اش را می‌گیری. داریوش بوی گل می‌گیرد و چادرت بوی داریوش.

اثر پیش‌رو تحت عنوان «سه کتاب»، شامل سه مجلد از آثار «احمد محمود» با عناوین «مول»، «دریا هنوز آرام است» و «بیهودگی» می‌باشد کههر کدام، یک مجموعه از داستان‌های کوتاه به قلم این نویسنده را در بر دارند.

برای درک نوشته‌های احمد محمود، باید با اولین مجموعه داستان کوتاه او با عنوان «مول» شروع کنیم. مجموعه‌ای که او را به‌عنوان نویسنده‌ای متفکر و قوی معرفی کرد. «مول» داستان مرد مجنونی است که بچه‌ای سرراهی را یافته است. «کابوس» قصه ارباب مرفهی است که خواب‌های آشفته‌ای از گذشته دارد. «سه ساعت دیگر» قصه دو مرد جوان در بیابان است که از بی‌آبی رو به موت هستند. یک جوان «مسافر» که در برف گیر کرده، یک کولی پیر درحال مرگ که داستانش پر از «حسرت» است و دو پسر دهاتی در «کهیار» که هر دو عاشق یک دختر شده‌اند، از دیگر داستان های مجموعه «مول» هستند و علاوه بر آن دو داستان «انتر تریاکی» و «مأمور اجرا» نیز در این قسمت آمده است.

داستان‌های مجموعه «بیهودگی» و «دریا هنوز آرام است» نیز سرشار از مشاهدات تیزبینانه‌ای پیرامون مشاغل و زندگی معمولی مردم هستند. «دریا هنوز آرام است» قصه یک پسرک یتیم است که برای یافتن کار، عازم غربت می‌شود و «معبد» قصه مردی است که شش سال در غم رفتن معشوقش به‌سر می‌برد. در این مجموعه دو داستان دیگر با عنوان «یک چتول عرق» و «بود و نبود» نیز وجود دارد.

در مجموعه «بیهودگی» علاوه بر داستانی به همین نام که به بازگشت همسر یک مرد بعد از سال‌ها می‌پردازد، داستانی به نام «آلاچیق» از زندگی یک قهوه‌چی و دخترش و «تکرار» که قصه چند هم‎سلولی و تفکرات آن‌هاست، آورده شده است.

کلمات می‌توانند معجزه کنند. می‌توانند روح بپاشند و نجات دهنده باشند.
کلمات حتی آن بی‌ربط‌هایشان هم حرف می‌زنند.
اصلاً همان بی‌ربط‌ها به جای همه نگفته‌هایی که محکم چسبیده‌اند به جایی ته جان آدم و به جای تمام دقایقی که پای سکوت حرام شده‌اند؛ حرف می‌زنند.