تاریخ 22 اوت تعیین شده اما هیچ نگران نباشید، دوست عزیز. راحت بخوابید. راه‌حلی برای این موضوع وجود دارد…

آنتون چخوف (1860ـ1904) یکی از بزرگ‌ترین داستان کوتاه‌نویسان دنیاست که عمده آثارش در ایران منتشر شده است. او نمایشنامه‌هایی هم دارد که آمیزه‌ای از تراژدی و کمدی است و در ایران چند بار ترجمه شده و بارها به روی صحنه رفته‌اند.

این نویسنده روس حدود چهارصد داستان کوتاه و شش نمایشنامه بلند نوشت. شهرت چخوف به‌عنوان نمایشنامه‌نویس به‌خاطر نمایشنامه‌هاى مرغ دریایی، دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالوست. بیش از هفتاد فیلم براساس نمایشنامه‌ها و داستان‌هاى وى ساخته شده ‌است. شخصیت‌های اصلى نمایشنامه‌هاى او را بورژواهاى معمولى، ملاکان کوته‌فکر و آریستوکرات‌هاى کوچک تشکیل می‌دهند. آنها نمایانگر امیدهاى بربادرفته، فرصت‌هاى سوخته، تعلل و دل‌سپردن به قضا و قدر هستند. طنز تلخ مستتر در نمایشنامه‌های او از چنین مضامینی تشکیل شده و طی دهه‌های متمادی که از نگارش و اولین اجرای این نمایشنامه‌ها می‌گذرد، همچنان روزآمد و قابل‌تعمیم به موقعیت انسان امروز می‌نمایند.

پرویز شهدی که پیشتر نیز آثاری را از نویسندگان روس ـ به‌ویژه رمان‌هایی از داستایفسکی ـ به فارسی برگردانده،‌ ترجمه‌ای تازه از نمایشنامه‌های آنتون چخوف به‌دست داده است.

هملت را باید مشهورترین نقش نمایشی جهان دانست. علاقه‌ مردم به شخصیت او و به نمایشنامه‌ شکسپیر که سرگذشت او را بازمی‌گوید، از آغاز بسیار بوده و هنوز ادامه دارد. هنوز درباره‌ این شخصیت کتاب‌ها می‌نویسند و برداشت‌های اجرایی از آن بر صحنه‌ها پرشمار و متفاوت است.

زنده‌بودن و اهمیت‌داشتن همیشگی هملت مانند انگشت‌شماری از شخصیت‌های داستانی، به این علت است که تجربه‌های او، آن‌گونه که در نمایشنامه می‌آید، تجربه‌های شخصی و خفته‌ ما را بیدار می‌کند. این گفته به آن معنا نیست که همه‌ ما درپی انتقام خون پدر هستیم یا یکی از نزدیکانمان را نفرین می‌کنیم، با عشقی شوم و بدفرجام سروکار داریم یا رویدادهای زندگی‌مان با پیرنگ این نمایش شکسپیر شباهتی نزدیک دارد. به‌معنای این نیز نیست که هملت در رویارویی با دشواری‌های زندگی شیوه‌ای به‌کار می‌گیرد که با واکنش‌های طبیعی و درونی ما کاملاً همخوانی دارد. در کشورهای انگلیسی‌زبان می‌‌گویند که هملت برای هیچ‌کس موضوع تازه‌ای نیست؛ زیرا همه‌ کتاب‌خوان‌ها نام او را در کتابی دیده و به احتمال زیاد داستانش را خوانده‌اند و برخی که اهل پژوهش و بررسی‌اند با تأملات و احساسات پرشور هملت آشنایی دارند. ما خود نیز، چون در ورطه‌ دشواری‌ها قرار گیریم، احساساتی همانند احساسات او خواهیم داشت و همچون او با تأمل بسیار فرازوفرود رویدادها را خواهیم سنجید.

همه‌چیز از آن شبی شروع شد که نمایشنامه‌ام به‌طرز احمقانه‌ای با شکست روبه‌رو شد. تا آخرین برگ دست‌نویسش را سوزاندم. زن‌ها عدم موفقیت کسی را نمی‌بخشند…

آنتون چخوف (1860ـ1904) یکی از بزرگ‌ترین داستان کوتاه‌نویسان دنیاست که عمده آثارش در ایران منتشر شده است. او نمایشنامه‌هایی هم دارد که آمیزه‌ای از تراژدی و کمدی است و در ایران چند بار ترجمه شده و بارها به روی صحنه رفته‌اند.

این نویسنده روس حدود چهارصد داستان کوتاه و شش نمایشنامه بلند نوشت. شهرت چخوف به‌عنوان نمایشنامه‌نویس به‌خاطر نمایشنامه‌هاى مرغ دریایی، دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالوست. بیش از هفتاد فیلم براساس نمایشنامه‌ها و داستان‌هاى وى ساخته شده ‌است. شخصیت‌های اصلى نمایشنامه‌هاى او را بورژواهاى معمولى، ملاکان کوته‌فکر و آریستوکرات‌هاى کوچک تشکیل می‌دهند. آنها نمایانگر امیدهاى بر باد رفته، فرصت‌هاى سوخته، تعلل و دل‌سپردن به قضا و قدر هستند. طنز تلخ مستتر در نمایشنامه‌های او از چنین مضامینی تشکیل شده و طی دهه‌های متمادی که از نگارش و اولین اجرای این نمایشنامه‌ها می گذرد، همچنان روزآمد و قابل‌تعمیم به موقعیت انسان امروز می‌نمایند.

پرویز شهدی که پیشتر نیز آثاری را از نویسندگان روس ـ به‌ویژه رمان‌هایی از داستایفسکی ـ به فارسی برگردانده،‌ ترجمه‌ای تازه از نمایشنامه‌های آنتون چخوف به‌دست داده است.

«اریک رومر» در قریب به پنج دهه، با حرکت در مسیری انحصاری، نه‌فقط سبک را ارتقا داد؛ بلکه ماهیت فیلم‌سازی را به چالش کشید و اثبات کرد چگونه می‌شود همیشه قصه‌هایی را تعریف کرد با شباهت‌های بسیار و عمیقاً متفاوت! از میان موج‌نویی‌ها، رومر به‌شکلی اعجاب‌آور، مجموعه‌ای یکدست و درخشان از فیلم‌هایی را ساخت، روایت‌گر داستان‌های دخترها و پسرها/ زن‌ها و مردها، در گذر زندگی و روابط‌شان؛ داستان‌هایی که دست روی مصائب و کامیابی‌ها گذاشته بودند و با ظرافتی بی‌نظیر، انتخاب‌ها و دلایل انتخاب‌های چند نسل را به چالش می‌کشیدند. فیلم‌های رومر، از حکایت‌های اخلاقی تا چهار فصل و… چه زمانی که در فرانسه روز خودشان جریان داشتند و چه آن‌ها که به تاریخ و زمانه‌ای در گذشته می‌رفتند، همواره گویی کندوکاوی در اخلاقیات و نسبت شخصیت‌ها با شهرها، طبیعت، اقلیم‌ها و… بودند. پیوستگی و بافتار سینمایی این فیلمساز بزرگ فرانسوی، ارجاع به کتاب «مصاحبه‌های اریک رومر» را برای هر علاقه‌مند جدی سینمایی بیشتر می‌کند. فیلمسازی که خودش سال‌ها منتقد سینما بود و در کایه‌دو سینما می‌نوشت، در گفت‌وگوهایی که در این کتاب تجمیع شده (اولین گفت‌وگو با مجله‌ فیلم کوآرتلی، تابستان 1971 و آخرین گفت‌وگو با مجله‌ پوزیتیف در سال 2010 انجام شده) با همان درک و شهود یگانه‌اش، درباره‌ سینما، ادبیات، نقاشی، معماری، مذهب، طبیعت و… حرف می‌زند و حتی مقولاتی که در طول سالیان میان مصاحبه‌ها تکراری به‌نظر می‌رسند هم، به‌دلیل جزئیات و دقت‌نظر رومر، بدیع و تازه جلوه می‌کنند. او که زمانی در کایه‌دو سینما نوشته بود: «تماشاگر ایدئال برای روسلینی کسی است که در میانه‌ فیلم بتواند اقرار کند که تغییر کرده‌ام و نگرشم را تغییر داده‌ام.» فیلم‌هایی که می‌ساخت هم همین تأثیر را داشتند و کتاب پیش‌رو نیز برای خواننده‌ هوشمند، حاوی همین تأثیر است.

کتاب رومئو و ژولیت، نمایشنامه‌ای تراژیک و عاشقانه نوشته ویلیام شکسپیر است که در سال 1597 نگاشته شد. شکسپیر در این نمایشنامه جاودان، جهانی سرشار از خشونت و تضاد میان نسل‌ها را خلق می‌کند که در آن، دو نوجوان اسیر عشقی جانسوز شده‌اند. خانوده‌های رومئو و ژولیت، نه‌تنها با این عشق مخالف‌اند؛ بلکه در نبردی خونین با هم هستند و هریک تلاش می‌کنند تا عضوی از خانواده دیگر را در خیابان‌های ورونا به قتل برسانند. هربار که یکی از اعضای این دو خانواده در نبردی میان آن‌ها کشته می‌شود، خویشاوندانش به هر طریقی سعی می‌کنند انتقام خون او را از قاتل بگیرند. به‌خاطر این دشمنی، اگر خانواده رومئو او را با ژولیت ببیند، بی‌تردید او را خواهند کشت. زمانی که رومئو به تبعید فرستاده می‌شود، به‌نظر می‌رسد تنها راهی که جولیت می‌تواند از مجبورشدن به ازدواج با شخصی دیگر اجتناب کند، پایان‌دادن به زندگی خود است. انگار در دنیای خشونت‌آمیز و خونین این نمایشنامه ماندگار، عاشقان تنها می‌توانند پس از مرگ به یکدیگر برسند.