تاریخ 22 اوت تعیین شده اما هیچ نگران نباشید، دوست عزیز. راحت بخوابید. راه‌حلی برای این موضوع وجود دارد…

آنتون چخوف (1860ـ1904) یکی از بزرگ‌ترین داستان کوتاه‌نویسان دنیاست که عمده آثارش در ایران منتشر شده است. او نمایشنامه‌هایی هم دارد که آمیزه‌ای از تراژدی و کمدی است و در ایران چند بار ترجمه شده و بارها به روی صحنه رفته‌اند.

این نویسنده روس حدود چهارصد داستان کوتاه و شش نمایشنامه بلند نوشت. شهرت چخوف به‌عنوان نمایشنامه‌نویس به‌خاطر نمایشنامه‌هاى مرغ دریایی، دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالوست. بیش از هفتاد فیلم براساس نمایشنامه‌ها و داستان‌هاى وى ساخته شده ‌است. شخصیت‌های اصلى نمایشنامه‌هاى او را بورژواهاى معمولى، ملاکان کوته‌فکر و آریستوکرات‌هاى کوچک تشکیل می‌دهند. آنها نمایانگر امیدهاى بربادرفته، فرصت‌هاى سوخته، تعلل و دل‌سپردن به قضا و قدر هستند. طنز تلخ مستتر در نمایشنامه‌های او از چنین مضامینی تشکیل شده و طی دهه‌های متمادی که از نگارش و اولین اجرای این نمایشنامه‌ها می‌گذرد، همچنان روزآمد و قابل‌تعمیم به موقعیت انسان امروز می‌نمایند.

پرویز شهدی که پیشتر نیز آثاری را از نویسندگان روس ـ به‌ویژه رمان‌هایی از داستایفسکی ـ به فارسی برگردانده،‌ ترجمه‌ای تازه از نمایشنامه‌های آنتون چخوف به‌دست داده است.

ویلیام شکسپیر (زاده ۱۵۶۴ ـ درگذشته ۱۶۱۶) شاعر و نمایشنامه‌نویس و بازیگر تئاتر انگلیسی بود که بسیاری وی را بزرگ‌ترین نویسنده در زبان انگلیسی دانسته‌اند.

وی فعالیت حرفه‌ای موفق خود را در لندن به‌عنوان بازیگر، نویسنده آغاز کرد. به‌نظر می‌رسد در ۴۹سالگی در استراتفورد بازنشسته شده؛ جایی که سه سال بعد درگذشت.

شکسپیر بیشتر آثار شناخته شده خود را بین سال‌های ۱۵۸۹ و ۱۶۱۳ تولید کرده‌است. وی سپس تا سال ۱۶۰۸ غالباً تراژدی‌هایی نوشت؛ ازجمله هملت، رومئو و ژولیت، مکبث و… که همگی از بهترین آثار به زبان انگلیسی محسوب می‌شدند.

همه‌چیز از آن شبی شروع شد که نمایشنامه‌ام به‌طرز احمقانه‌ای با شکست روبه‌رو شد. تا آخرین برگ دست‌نویسش را سوزاندم. زن‌ها عدم موفقیت کسی را نمی‌بخشند…

آنتون چخوف (1860ـ1904) یکی از بزرگ‌ترین داستان کوتاه‌نویسان دنیاست که عمده آثارش در ایران منتشر شده است. او نمایشنامه‌هایی هم دارد که آمیزه‌ای از تراژدی و کمدی است و در ایران چند بار ترجمه شده و بارها به روی صحنه رفته‌اند.

این نویسنده روس حدود چهارصد داستان کوتاه و شش نمایشنامه بلند نوشت. شهرت چخوف به‌عنوان نمایشنامه‌نویس به‌خاطر نمایشنامه‌هاى مرغ دریایی، دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالوست. بیش از هفتاد فیلم براساس نمایشنامه‌ها و داستان‌هاى وى ساخته شده ‌است. شخصیت‌های اصلى نمایشنامه‌هاى او را بورژواهاى معمولى، ملاکان کوته‌فکر و آریستوکرات‌هاى کوچک تشکیل می‌دهند. آنها نمایانگر امیدهاى بر باد رفته، فرصت‌هاى سوخته، تعلل و دل‌سپردن به قضا و قدر هستند. طنز تلخ مستتر در نمایشنامه‌های او از چنین مضامینی تشکیل شده و طی دهه‌های متمادی که از نگارش و اولین اجرای این نمایشنامه‌ها می گذرد، همچنان روزآمد و قابل‌تعمیم به موقعیت انسان امروز می‌نمایند.

پرویز شهدی که پیشتر نیز آثاری را از نویسندگان روس ـ به‌ویژه رمان‌هایی از داستایفسکی ـ به فارسی برگردانده،‌ ترجمه‌ای تازه از نمایشنامه‌های آنتون چخوف به‌دست داده است.

سارتر در این اثر که نخستین نمایشنامه‌اش محسوب می‌شود، مانند کسانی چون کوکتو، ژیرودو و آنوی به سراغ اساطیر یونان می‌رود و در فرانسه اشغال‌شده 1943 درامی را روی صحنه می‌برد که اشاره‌هایی آشکار به وضعیت اندوه‌بار فرانسه دارد.

خلاصه این نمایشنامه سه‌پرده‌ای چنین است: اورست که پدرش آگاممنون را درسوء‌قصدی از دست داده است، با هدف انتقام‌جویی به آرگوس بازمی‌گردد. شهر پدری‌اش در اشغال مگس‌ها (نماد پشیمانی) است و مردم به دستور کشنده شاه آرگوس سیاه‌پوشند. اورست به انتخاب آزادانه‌اش دست می‌زند و از خفاشان که عاملان ژوپیتر (زئوس) هستند بیمی به دل راه نمی‌دهد…

این اثر که فراخوانی آشکار به فرانسویان برای مقاومت دربرابر اشغالگران بیگانه و همراهان داخلی آنان است، برای فرانسوی‌های در بند بسیار بامعنا بود. سارتر در مگس‌ها فرانسوی‌ها را تشویق می‌کرد که خود را از ندامت‌هایشان برهانند و درقبال نظام مستقر، آزادی‌شان را مطالبه کنند. او می‌خواست که دیگران به منظورش پی ببرند؛ ازاین‌رو، تردیدی از خود نشان نداد و اثرش را عرضه کرد.

کتاب مکبث، نمایشنامه‌ای نوشته ویلیام شکسپیر است که در سال 1606 به دنیای ادبیات عرضه شد؛ ژنرالی شجاع و اسکاتلندی به نام مکبث، از سه جادوگر می‌شنود که روزی پادشاه اسکاتلند خواهد شد. مکبث به‌خاطر جاه‌طلبی فراوان خود و تشویق‌های همسرش، پادشاه دانکن را به قتل می‌رساند و تخت پادشاهی اسکاتلند را از آنِ خود می‌کند؛ اما پس از این اتفاق، احساس گناه و جنون به سراغش می‌آیند. او مجبور می‌شود به‌خاطر مراقبت از خود و قدرتش، دست به قتل‌های بیشتر و بیشتری بزند و خیلی زود به حاکمی مستبد و زورگو تبدیل شود. این قتل‌ها و جنگ داخلی متعاقب آن‌ها، مکبث و بانو مکبث را به‌تدریج به وادی جنون و مرگ می‌کشانند.

کتاب رومئو و ژولیت، نمایشنامه‌ای تراژیک و عاشقانه نوشته ویلیام شکسپیر است که در سال 1597 نگاشته شد. شکسپیر در این نمایشنامه جاودان، جهانی سرشار از خشونت و تضاد میان نسل‌ها را خلق می‌کند که در آن، دو نوجوان اسیر عشقی جانسوز شده‌اند. خانوده‌های رومئو و ژولیت، نه‌تنها با این عشق مخالف‌اند؛ بلکه در نبردی خونین با هم هستند و هریک تلاش می‌کنند تا عضوی از خانواده دیگر را در خیابان‌های ورونا به قتل برسانند. هربار که یکی از اعضای این دو خانواده در نبردی میان آن‌ها کشته می‌شود، خویشاوندانش به هر طریقی سعی می‌کنند انتقام خون او را از قاتل بگیرند. به‌خاطر این دشمنی، اگر خانواده رومئو او را با ژولیت ببیند، بی‌تردید او را خواهند کشت. زمانی که رومئو به تبعید فرستاده می‌شود، به‌نظر می‌رسد تنها راهی که جولیت می‌تواند از مجبورشدن به ازدواج با شخصی دیگر اجتناب کند، پایان‌دادن به زندگی خود است. انگار در دنیای خشونت‌آمیز و خونین این نمایشنامه ماندگار، عاشقان تنها می‌توانند پس از مرگ به یکدیگر برسند.

کروز در این کتاب می‌خواهد با یک نگاه دیگر مرگ لورکا را روایت کند. لورکا را بدون هیچ محاکمه‌ای به دشتی برده و تیربارانش کردند. همه دلشان برای این شاعر می‌سوزد. کروز می‌خواهد بگوید که لورکا اسطوره بوده و خیلی بالاتر از آن چیزی است که مردم نسبت به این شاعر فکر می‌کنند. نیلو کروز نمی‌خواهد دیگران آن نگاه دلسوزانه را نسبت به لورکا داشته باشند؛ بلکه می‌خواهد مردم به عمق فاجعه و اینکه چگونه در آن زمان یک استعداد بزرگ را کشتند، پی ببرند.

هیچ‌وقت نباید اون رو می‌داشتم. هیچ‌وقت نباید هیچ‌کدوم از اونا رو می‌داشتم. هیچ‌وقت چیزی جز درد برای من نداشت: پنج تا اشتباه!

نه این رو نگو…

نهههههههه…

بچه‌ها؟ کجا رفتین؟ هیچ‌وقت نباید اونا رو می‌داشتم. من همه‌ش با شکم بالااومده این ور و اون ور می‌رفتم و همه‌ش هم تقصیر خودم بود.

دلم می‌‎خواد چیزی رو ببینم که تا ابد موندگاره مثل آب درحال جوشیدن.

من هیچ‌وقت نباید هیچ کدوم از اونا رو می‌داشتم!

سوزان لوری پارکس، نمایش‌نامه‌نویس، فیلم‌نامه‌نویس و موسیقیدان آمریکایی؛ اولین زن آمریکایی آفریقایی بود که جایزه پولیتزر را دریافت کرد. او این جایزه را سال 2001 بابت نمایش‌نامه زبردست زیردست دریافت کرد؛ درحالی‌که پیش از این نمایش‌نامه در خون هم نامزد دریافت این جایزه بود.

در خون روایت مادری طردشده از جامعه است که با چالش‌‎های جدی ناشی از تبعیض‌های نژادی و جنسیتی روبه‌روست. داستان رنج مادر تهیدست پنج فرزند که تلاش می‌کند زندگی بهتری برای فرزندانش درست کند.