کتاب تاریخ تحلیل هنر معاصر ایران برای نخستین بار تاریخ نقاشی ایران از دورۀ عمارت ترکمانان و شروع آشنایی مردم ایران با هنر اروپا تا شروع تلاش‌های هنرمندان شیوه سقاخانه مورد بررسی و تدقیق قرار گرفته است.

یکی از ویژگی‌های اصلی این کتاب بررسی علل تغییر انگاره‌های هنری در دوره‌های مختلف زمانی و آشکار سازی تلاش‌های هنرمندان ایرانی برای پاسخگویی به ضرورت‌ها و نیازهای اجتماعی زمان و دوره فعالیتشان است. در این کتاب به شکلی بارز پیوند بین فراز و فرودها و تغییرات جامعه ایران و سبک‌ها و رویکردهای نقاشی تبیین و تحلیل شده است.

همچنین تأثیر حضور هنرمندان اروپایی در ایران و عرضه و فروش آثار آنها از دوره صفویه تا پهلوی از دیگر مواردی است که این کتاب به آن پرداخته است. هنرمندان نقاش اروپایی که در دوره صفویه در ایران حضور داشتند در آن زمان موجب تغییرات بنیادی در نقاشی ایرانی و آغاز مسیری شدند که در نهایت نقاشی ایران را در مسیر بروز مدرنیسم قرار داد. به همین طریق حضور معماران و نقاشان اروپایی به عنوان مدرس دانشگاه‌های هنری در ایران دوره پهلوی از دیگر مواردی است به آن توجه شده است.

کتاب تاریخ تحلیلی هنر معاصر ایران همچنین به علل و ریشه‌های تلاش‌های هنرمندان ایران در زنده نگهداشتن و ارائه آثار هنری مدرنیستی در عین حفظ و ارائه ویژگی‌های فرهنگی ایرانی پرداخته است و علل بروز و ظهور هنرمندان نقاشی شیوه سقاخانه که مشهورترین شیوه نقاشی مدرنیستی بود که ریشه ایرانی داشت، را بررسی کرده است و ویژگی‌ها و آثار هنرمندان این مکتب را معرفی کرده است.

این کتاب به شکلی جامع به معرفی و تبیین هنر و هنرمندان ایرانی از شروع مواجهه هنر ایران با هنر اروپا تا بروز شیوه نقاشی سقاخانه به عنوان یک سبک هنری مدرنیستی که شهرت جهانی دارد، پرداخته است.