در کتاب حاضر، چشم‌انداز پیدایش، تکامل و توسعه سینمای مستند از عصر «لومیر» تا دوره رواج مستندهای تلویزیوینی (1973) تشریح می‌شود و طی آن جریان‌ها و جنبش‌های گوناگون مستندسازی در جهان به تفصیل بیان می‌گردد. این کتاب برای دانشجویان و دست‌اندرکاران سینما، خصوصاً سینمای مستند فراهم آمده است. نگارنده در این کتاب، حرکت‌های مهم مستندسازی در کشورهای انگلستان، روسیه، آلمان، آمریکا، فرانسه، سوئد، هلند، کانادا و لهستان را برمی‌شمارد، افزون بر آن، برخی تحولات سینمای مستند کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای جنوبی را شرح می‌دهد. بخشی از کتاب به معرفی شخصیت‌های برجسته سینمای مستند و شیوه کار آنها اختصاص دارد؛ ازجمله این افراد عبارت‌اند از: چاپلین، جان هوستون، فرانک کاپرا و همفری جنینگز. در این کتاب، همچنین مخاطبان با معروف‌ترین استودیوهای مستندسازی در جهان آشنا می‌شوند. فصل‌های کتاب عبارت‌اند از: :پیامبر، کاشف، گزارشگر، نقاش، وکیل، شاعر، شیپورچی، دادستان، واقعه‌نگار، مبلغ، ناظر، سازمان‌دهنده و چریک. این مطالب به‌گونه مصور تدوین شده است.

«جامعه‌شناسی خودکامگی» و «جامعه‌شناسی نخبه‌کشی»، از کتاب‌های پرانتشار و پرشمارگانِ چند دهه اخیر هستند که پیوسته تا امروز منتشر می‌‎شوند؛ کتاب‌هایی که به قلم «علی رضاقلی» نگاشته شده‌اند. نویسنده آثاری در این سطح که زمانی دانشجوی علوم سیاسی و سپس جامعه‌شناسی سیاسی بوده، برای فهم مسائل ایران و یافتن راه‌های برون‌رفت از عقب‌افتادگی، چندی در جامعه‌شناسی اقتصاد و توسعه، فلسفه علم مطالعه کرده و وقتی با آرای نهادگرایان جدید آشنا می‌شود درنگی موشکافانه در این حوزه داشته است.

اما شاید کمتر کسی بداند که او زندگی بسیار پرفرازونشیبی را طی کرده است؛ روزگاری در قامت نوجوانی اهل قلهک شاگرد نجاری و سپس بنایی و روزنامه‌فروشی را تجربه کرده، چند سالی راننده تاکسی و پس از آن راننده کامیون بوده و از جوانان فعال و پیگیر در حسینیه ارشاد بوده؛ روزگاری در سوربن و سپس در «مدرسه مطالعات عالی علوم سیاسی» درس می‌خواند و پس از انقلاب در دستگاه‌های اجرایی کشور در سطوح بالا، مدیریت اجرایی را تجربه کرده و برای فهمیدن مسائل ایران پای در تاریخ گذاشته و تاریخ ایران از دوران اسطوره‌ها تا امروز را با مطالعه ادیان ایرانی و اسلام و از نظام‌های سیاسی پیش از اسلام تا حکومت‌های ایلیِ پس از اسلام، کاویده است.

این کتاب تنها خاطرات علی رضاقلی نیست؛ بلکه بیشتر به‌دنبال فهم موانع تاریخی توسعه در ایران است تا گره‌های امروز را بهتر بشناسد. از خاطرات دوران کودکی وی شروع شده و به مناسبت بحث، به «تاریخ» پرداخته تا زمینه شناختی عمیق‌تر از ایران را به دست دهد. تجربه‌های شخصی او که در محدوده قلهک است قابل‌تعمیم نیستند؛ ولی تجربه‌های بعدی او به عرصه تاریخ و شناخت او از تاریخ و جامعه ایران راه می‌برد و ازاین‌رو انبانی ارزشمند برای «یادگیری» خواهد بود.

زن خوراکی اولین رمان مارگارت اتوود است که انتشار آن در سال ۱۹۶۹ باعث تثبت او در مقام نویسندهای برجسته شد. داستان درباره زن جوانی به نام ماریان است که دنیای منطقی ساختارمند و مصرف‎گرای او درحال فروپاشی است. بعد از نامزدی، ماریان احساس می‌کند با بدن خود بیگانه شده است. او شروع به اعطای ویژگی‌های انسانی به خوراکی‌ها می‌کند که باعث می‌شود با آنها هم‌ذات‌پنداری کند با این تصویر عجیب و نامأنوس ماریان دیگر نمی‌تواند لب به چیزی بزند؛ چراکه خوراکی‌ها را به‌مثابه یک انسان متصور می‌شود. انتشار رمان زن خوراکی مصادف با جنبش زنان در آمریکای شمالی بود؛ اما اتوود این رمان را نه یک اثری فمینیستی بلکه صورت اولیه فمینیسم پروتوفمینیسم می‌نامد؛ چراکه آن در سال ۱۹۶۵ نوشته شده و بنابراین موج دوم جنبش فمینیسم را پیش‌بینی کرده است.

شکست‌ها، افتراق‌ها و انشقاق‌ها، چنان زندگی ما را در بر گرفته‌اند که از لحظه‌ای، به یقین می‌دانیم که دیگر آن آدم پیشین نیستیم. به‌واقع ما بنا به عمق درونیاتمان و ژرفای تجربه‌های زیسته‌مان، از لحظه‌هایی، یک زندگی زندگی‌نشده را به چشم می‌بینیم که حسرت را برای ما معنا می‌کنند. عشقی به‌غایت در کمال و اکمل که از دست می‌شود، یا با مرگ یا با بی‌وفایی معشوق، ازدواجی که به جدایی منجر می‌شود و خانواده‌ای که فرومی‌پاشد، فرزندی که به‌سرعت و پیش از ما، از بودن درمی‌‎گذرد و…، همه اینها حسرت‌ را از برای زندگی نازیسته برایمان به ارمغان می‌آورند و ردشان از ما بیرون نمی‌رود. پرسش اینجاست که با این زندگی حسرت‌آلود، با این سرخوردگی‌های ورای تحمل چه باید کرد؟ آدام فیلیپس در کتاب «حسرت؛ در ستایش زندگی نازیسته» فلسفه، ادبیات و هنر را پیش‌رو گذاشته و با حضور هرآنچه در مقام یک روانکاو از مواجهه با بیماران سرخورده فراگرفته، عبور از سودازدگی زندگی‌های موازی شخصی‌مان را طریقتی می‌داند که باید فهمش کنیم. اینکه شکست عاشقانه‌ عمیق، شما را از رجعت به عشق و ایمان به حضور و نیازش برحذر می‌دارد، اینکه یک خانواده‌ ازهم‌پاشیده شما را از ازدواج دوباره ترسان کرده و… و بسیاری از سرخوردگی‌های گونه‌گونی که در زندگی داشته و داریم، به‌واقع نمی‌توانند دلیلی باشند بر این نظر که عشق، ازدواج و… فقط همانی بود که می‌توانست باشد و دیگر نیست؛ حسرت، به همه‌ آن شکاف‌های عظیمی که ما را دوشقه کرده‌اند، از منظر بخشی از طریقت شناخت خویشتنمان نگاه کرده و هرآنچه را که زندگی‌نشده‌ بخشی از مسیر زندگی شده و درجریان می‌بیند که باید در پی‌اش بود.

در جهانی زندگی زندگی می‌کنیم که در آن پیوسته نادیده گرفته می‌شویم اگر ثروتمند نباشیم، اگر گران‌ترین مارک‌ها را نپوشیم و اگر دنبال‌کنندگانی در صفحات مجازی نداشته باشیم.

مجموعه (روایت‌هایی از زندگی) به همت پیر رزنولن، استاد تاریخ و علوم سیاسی کلژ دوفرانس منتشر شده است. او در معرفی این مجموعه می‌نویسد: (امروز نوعی احساس رهاشدگی بسیاری از مردم فرانسه را اندوهگین کرده و آن‌ها را به ستوه آورده است… تمام آن صداهای آهسته، تمام آن زندگی‌های عادی که کسی به آن‌ها توجهی نمی‎کند، تمام تلاش‌ها در سایه‌ای که از آن‌ها یادی نمی‌شود… این‌ها دموکراسی را تضعیف می‌کنند. زندگی در جامعه، بیش از هرچیز، این است که ببینیم آیا هستی‌مان در واقعیت روزمره‌اش فهمیده می‌شود یا نه.) این مجموعه درباره زندگی‌های روایت‌نشده و گاه انکارشده است؛ روایت‌هایی مستند و داستان‌گونه درباره آدم‌های نامرئی و اقشار نادیده گرفته‌شده.

این کتاب تلاشی است برای دستیابی به واقعیت یک دوره از طریق ثبت لحظات گذرای زندگی روزمره جمعی.

در سال 1948 چکسلواکی تحت حکومت دیکتاتوری کمونیستی قرار گرفت و ایوان کلیما به‌عنوان نویسنده‌ای جوان خیلی زود در صف منتقدان حکومت درآمد و انتشار آثارش به مدت بیست سال ممنوع گردید. اما همچنان می‌نوشت و آثارش را به‌صورت نسخه‌های دستی منتشر می‌کرد. او یکی از اعضای گروه نویسندگان روشنفکر، شامل؛ واسلاوهاول، میلان کوندرا ویوزف اشكورتسکی بود که نماد مقاومت چک دربرابر نظام دیکتاتوری حاکم بود. بسیاری از منتقدان، او را پس از میلان کوندرا مهم ترین نویسنده چک می‌دانند. با فروپاشی حکومت کمونیستی در سال 1989، از این نویسنده صدهزار نسخه رمان در پیش‌رو، «عشق و زباله» به فروش رفت. نوشته‌های او دارای مضامین عالی آزادی، صداقت، عشق، خیانت، ناامیدی‌ها، سیاست و دروغ‌های حکومت کمونیستی و نیز فضای مخرب اخلاقی در دوران آزادی پس از کمونیسم است.

در آغاز پاییز سال 1823 میلادی، یک دختر جوان که لباسی خاکستری رنگ در بر داشت وارد وزارت امور خارجه فرانسه در پاریس شد و درخواست نمود با آقای «شاتوبریان»، وزیر امور خارجه، ملاقات کند.

پیشخدمتی که دختر جوان به او مراجعه کرده بود، پرسید: خانم آیا شما وقت ملاقات گرفته‌اید؟ دختر جوان گفت: بلی آقا، از طرف وزارت امور خارجه به من اطلاع داده شده که امروز آقای وزیر را ملاقات کنم.

پیشخدمت گفت: خواهش می‌کنم در اتاق انتظار بنشینید تا نوبت به ملاقات شما برسد. دختر جوان وارد اتاق انتظار باشکوه وزارت امور خارجه شد و در گوشه‌ای روی نیمکت راحتی نشست.

کسانی که در اتاق بودند با حیرت آن زن را می‌نگریستند برای اینکه وضع ظاهر او، نشان می‌داد که از تیپ مراجعه‌کنندگان وزارت امور خارجه نیست.

لباس او از پارچه ارزان‌قیمت و ساده بود و کفش‌های چرمی سیاه، از نوع کفش‌های بازاری به پا داشت و سایر ارباب‌رجوع‌ها می‌فهمیدند که دختر مزبور بی‌بضاعت و شاید از طبقه کارگران است.

مسافری که در فصل تابستان در نیمه دوم قرن هفدهم میلادی به شهر مسکو نزدیک می‌شد، مشاهده می‌کرد که رودخانه‌های متعدد با خط سیر مارپیچ از وسط اراضی سبز و جنگلی که در بعضی از نقاط به‌شکل تپه‌های کوتاه ارتفاع دارد، می‌گذرند و در طرف راست و چپ خط سیر مسافر، روستاهایی به‌نظر می‌رسیدند که همه کلیسا داشتند و بالای هر کلیسا یک یا دو گنبد به‌شکل بوته پیاز، جلب توجه می‌کرد و در صحرای سبز و جنگلی روستاییان از هر طرف در حرکت بودند و بعضی از آنها کنار رودخانه‌ها ماهی می‌گرفتند و یا در ساعات گرما در رودخانه‌ها آب تنی می‌کردند.

کتاب فیلم، بزرگ‌ترین آثار سینمایی جهان را با دیدی تازه می‌نگرد و نگرشی نو از این آثار و پدید‌آورندگان آن‌ها به خوانندگان خود می‌دهد. کتاب، روندی تاریخی را آغاز می‌کند و از سال 1902 به پیش می‌رود و جایگاه هر فیلم را در شرایط زمانی و مکانیِ خود بررسی می‌کند.

دنی لِی، سرپرست نویسندگان کتاب، روزنامه‌نگار مجربی است که پیوسته در «فایننشل تایمز» و «گاردین»، مقاله‌های سینمایی منتشر می‌کند. او به‌همراه چهار نویسنده دیگر، فیلم‌هایی را در این کتاب گرد آورده‌اند که احساس می‌کردند بیشترین تأثیر را هم بر سینما و هم بر جهان داشته‌اند.

این کتاب که بهترین فیلم‌های 120 سال اخیر را به نمایش می‌گذارد، به زبانی ساده نوشته شده و به‌همراه عکس‌ها و پوسترها، شخصیت‌ها، طرح‌ها و مضامین کلیدی بیش از 100 فیلم از بهترین فیلم‌هایی را که تا به حال به نمایش درآمده‌اند بررسی می‌کنند.

کاوه بیات: «از کاف تا نون» حاصل گفت‌وگویی است با دکتر میرجلال‌الدین کزازی، استاد برجسته‌ زبان و ادبیات فارسی، هم درمورد مراحل مختلف زندگی، تحصلات و علائق پژوهشی او و هم جنبه‌های مختلف این علائق که به فرهنگ و ادبیات کلاسیک ایرانی مربوط می‌شود. این دو موضوع در زندگانی و آثار وی چنان درهم‌آمیخته‌اند که هیچ‌یک را از دیگری نمی‌توان جدا کرد.

از کاف تا نون را می‌توان مروری گذرا بر تعدادی از مهم‌ترین مضامین فرهنگی این سرزمین و ادب فارسی و همچنین پیش‌درآمدی برای آشنایی بیشتر با اندیشه‌های میرجلال‌الدین کزازی در این حوزه نیز برشمرد. این گفت‌وگو حتی برای آنهایی که پیشتر نیز با پاره‌ای از تحقیقات ایشان آشنایی داشته‌اند، نکات جدید و تازه‌ای دربر دارد.

شوخی رمانی است که کوندرا با آن به جهانیان معرفی شد؛ آمیزه‌ای بدیع از عشــق و سیاسـت، رمانــی که در آن همه‌چیــز تحـت‌تأثیـر سیــاســت و فضــای سرکوب حاکمان توتالیتر قرار می‌گیرد و در عینِ حال عشق در همه‌جا و همهٔ فضاهای داستان جاری است تا جایی که خودِ کوندرا آن را رمانی عاشقانه توصیف می‌کند.

این گرم‌ترین دورهٔ عشق ما بود. نورافکن‌ها روی برج‌های دیدبانی روشن بودند، سگ‌ها با نزدیک‌‌شدن شب پارس می‌کردند، پسرک ازخودراضی بر همهٔ ما فرمانروایی می‌کرد. این‌ها فقط کمی از ذهن مرا به خود مشغول می‌کرد؛ تمام حواسم متوجه لوسی بود. من در محاصرهٔ سگ‌های آدمکش و معدن واقعاً خوشبخت بودم، با مشق‌های بیهودهٔ نظامی حرکت می‌کردم؛ خوشبخت و مغرور بودم، زیرا با وجود لوسی مالک امتیازی بودم که نه به رفقای سربازم اعطا شده بود و نه به افسرانمان: کسی مرا دوست داشت، مرا علناً دوست داشت و این را نشان می‌داد.

اونوره دو بالزاک نویسنده کتاب زن سی‌ساله، که به‌همراه فلوبر، عموماً به‌عنوان بنیان‌گذار رئالیسم در داستان‌های اروپایی قلمداد می‌شود. اثربزرگ او به نام کمدی انسانی شامل 95 اثر (داستان، رمان و مقاله) و 48 اثر ناتمام است.

صبح یکشنبه آوریل 1813 بود، صبحگاهی که نوید یکی از آن روزهای روشن را داد که پاریسی‌ها ، برای اولین بار در سال، سنگ‌فرش‌های خشک در زیر و یک آسمان بی‌ابر را می‌بینند. هنوز ظهر نگذشته بود که یک کابریولت لوکس، کشیده‌شده توسط دو اسب ظاهر شد و در پشت یک ردیف از واگن‌های ایستاده در مقابل سد تازه بازشده در نیمه راه ایستاد. دختری که موهای نازکش اکنون خاکستری شده بود، چهره‌ای از سن زودرس به او می‌بخشد؛ بانوی کوچک که روی واگن ایستاده بود

هیچ عاشقی نمی‌توانست اینقدر مراقب باشد. این غریبه تنها می‌تواند پدر دختر جوان باشد که بدون کلمه تشکر، بازوی او را به‌طور آشنا در دست گرفت.

خشم و هیاهو، چهارمین کتاب ویلیام فاکنر و اولین شاهکار ادبی اوست. این رمان، اثر موردعلاقه خود نویسنده نیز بوده و فاکنر آن را «درخشان‌ترین شکست» خود توصیف کرده است. رمان با پیگیری داستان افول خانواده کومپسون، به چهار بخش تقسیم شده و هر بخش، توسط راوی جداگانه‌ای روایت می‌شود. بخش اول توسط فردی عقب‌افتاده به نام بنجی کومپسون روایت شده و اولین اتفاقات رمان را با فلاش‌بک برای مخاطب بازگو می‌کند. بنجی که از بهره هوشی بالایی برخوردار نیست، یادآور اثر تراژیک شکسپیر، مکبث است. او زبان ساده‌ای دارد و خیلی کوتاه و سرراست صحبت می‌کند. بخش دوم، از دید کوئنتین کومپسون تعریف می‌شود. داستان این بخش، حدود هجده سال قبل از وقایع بخش اول اتفاق افتاده و بنابراین، از ساختار خطی پیشروی داستان رمان تبعیت نمی‌کند. بخش سوم توسط سومین برادر کومپسون‌ها، جیسون روایت شده و در روز جمعه قبل از عید پاک می‌گذرد. جیسون برخلاف برادرانش، بسیار بیشتر بر روی زمان حال تمرکز دارد و از فلاش‌بک‌های کمتری استفاده می‌کند؛ گرچه او هم اغلب به اتفاقاتی در گذشته اشاره دارد. بخش چهارم و پایانی کتاب، توسط راوی دانای کل روایت شده و به‌خاطر نقش عمده شخصیتی به نام دیلسی، گاهی اوقات با عنوان بخش دیلسی از آن یاد می‌شود؛ اما او تنها نقش‌آفرین این بخش نیست و شخصیت‌های دیگری نیز، داستان خود را در این قسمت به پیش می‌برند.

خزان خود كامه رمانی است از گابریا گارسیا ماركز كه درباره ژنرال پیری است كه بین 107 و 232 سال دارد و 5هزار بچه نامشوع به دنیا آورده است. دیكتاتوری شكاك و هذیان‌گو كه بر كشور استوایی كوچكی در منطقه كارائیب فرمان می‌راند و تن تنهایش را در كاخ فرسوده‌ای آلوده به تاپاله و فضله حیوانات به این سو و آن سو می‌كشد. این رمان كه هجو‌نامه‌ای تلخ از زندگی دیكتاتور‌های آمریكای جنوبی است، سبك نگارش خاصی دارد و با همه آثار گابریل گارسیا‌ ماركز فرق دارد. متن بدون جداكردن پاراگرف‌ها از یكدیگر و تقریباً بدون فواصل لازم دنبال می‌شود. جمله‌های طولانی گاه تا یك فصل فقط با ویرگول از هم جدا شده‌اند.

فروغ فرخزاد، شاعر آزاداندیش و سرکش معاصر به‌غیر از مجموعه شعرهای بی‌نظیری که در مدت کوتاه زندگانی درخشنده‌اش از خود بر جای گذاشته، تأثیر انکارناپذیری بر هنرمندان هم‌عصر و پس از خود نیز داشته است. جای تعجب نیست که کلمات و بیانات معمول این روح یاغی هم با انسان‌های دیگر متفاوت است و آتشی که روح او را آغشته ساخته از زبان و قلمش بر دل کاغذ زبانه می‌کشد. یکی از گنجینه‌های به‌جامانده از افکار و روحیات فروغ فرخزاد، کتابی است به نام «اولین تپش‌های عاشقانه قلبم» که آنچنان که از عنوانش برمی‌آید، نخستین باری بود که روح آزادی‌طلب فروغ در دام عشقی دلنشین و پاک گرفتار می‌آمد. آن کس که مرغک بازیگوش روح او را این‌چنین به دام انداخته بود کسی نبود جز پرویز شاپور، آشنای خانوادگی فروغ که با مادر او نسبت فامیلی داشت و از طنزپردازان ایرانی به‌شمار می‌رفت.

فروغ هنوز دخترکی شاداب بود که مهر پرویز بر دلش نشست و آنچنان این قلب معصوم را شیفته و شیدا ساخت که این شیفتگی سبب شد تا فروغ قلم به دست گرفته و برای دلدار خود نامه‌هایی تب‌دار و دلکش بنویسد. از ویژگی‌های جذاب کتاب اولین تپش‌های عاشقانه قلبم، سیر شکل‌گیری احساسات عاشقانه فروغ به پرویز و همچنین روند تغییر خلق و روحیات شخص اوست. جمع‌آوری و تدوین این نامه‌ها که سه بخش پیوند قلب‌های عاشق آن‌ها و زندگی مشترکشان و همچنین حس فروغ پس از جدایی را در بر دارد، بر عهده ثمره این عشق، کامیار شاپور، فرزند فروغ و پرویز و همچنین حاصل تلاش‌های عمران صلاحی می‌باشد.

سیاحت‌نامه‌های مندرج در این مجلد، شامل سه سفرنامه در حدفاصل ۱۲۵۱ تا ۱۲۶۴ خورشیدی به بلوچستان است. نخستین متن این مجموعه بر اساس بازنویسی یک نسخهٔ خطی متعلق به کتابخانهٔ مرحوم امیرتوکل کامبوزیا استنساخ شده که به‌نظر می‌رسد صورت دیگری از متن جغرافیای بلوچستان، نوشتهٔ احمد علی وزیری کرمانی باشد. دو متن دیگر دو سفرنامه از حکام ولایت کرمان و بلوچستان از خاندان فرمانفرماست؛ روزنامهٔ سفر فیروز میرزا نصرت‌الدوله به بلوچستان و سفرنامهٔ بلوچستان عبدالحمید میرزا ناصرالدوله. این سه سفرنامه اطلاعات درخورِتوجهی از وضعیت اراضی و آبادی‌ها، منابع آبی و کشاورزی، پراکندگی طوایف، حکام محلی و قلاع بلوچستان را در عصر قاجار در بر دارد.

مجموعهٔ شعرهایی‌ است که سعدی در قالب غزل سروده و تاکنون چندین تصحیح از آن‌ها به‌وسیلهٔ استادان زبان و ادب فارسی منتشر شده‌ است. سعدی حدود ۷۰۰ غزل دارد. سعدی در سرایش غزلیات، به زبان سنایی و انوری توجه ویژه داشته‌ است. بسیاری از صاحب‌نظران بر این عقیده‌اند که غزل در اشعار سعدی و حافظ به اوج رسیده‌ است

آثار بسیاری از او به‌‎جا مانده که همگی طنزی اجتماعی و رادیکال در خود دارند. نمایشنامه آقای گل نقد تندی است به حکومت‌هایی که روح ورزش به‌خصوص فوتبال را به استثمار گرفته‌اند و از آن به‌عنوان ابزاری برای پیشبرد اهدافشان استفاده می‌کنند. گاه آن را وسیله‌ای برای بیان موفقیت‌های پوشالی و گاه سرپوشی بر ضعف‌ها، جهت‌دهی به افکارِعمومی، کارزاری برای نمایش‌های سیاسی و محلی برای اختلاس و هزاران استفاده دیگر قرار می‌دهند. از آن افیونی می‌سازند تا مردمی که باید از حکومت مطالبه نان، سقف و آزادی بکنند به فکر یازده مترسک روی چمن سبز باشند و با دلبری‌های ایشان در زمین روزگار سر کنند.

فهم هر پدیده، نخستین بنیان برای داشتن اندیشه‌ای انتقادی و اتّخاذ رویکردی منتقدانه به آن است. فهم و نقد در حوزۀ هنر، هر دو امری فلسفی و زیباشناسانه هستند. در کنار رویکردهایی چون نقد جامعه‌شناسانه، نقد روان‌شناسانه، نقد اقتصادمحور و دیگر نگرش‌هایی از این دست، ابتدا و در درجۀ نخست باید آن پدیده را فهمید و سپس به بررسی و پژوهیدن آن از زوایای گوناگون پرداخت. موسیقی، به‌عنوان یکی از پیچیده‌ترین و اسرارآمیزترین توانایی‌ها و هنرهای انسانی، پدیده‌ای است که بیشترین چالش را در جهت فهم و ادراک پیش‌روی ما قرار می‌دهد. پرسش اصلی آن است که معنای یک قطعۀ موسیقی را چگونه باید فهمید؟ چگونه می‌توان احساس یا مطلب خاصی را در قالب نغمه‌ها و اصوات به شنونده «فهماند» و اساساً چگونه می‌توان انتظار داشت که همگان آن را به یک اندازه و یکسان فهم کنند؟ معنا، برآیند صورت هنری (فُرم) و درون‌مایه (محتوا) است. به بیان دیگر، آنچه قرار است به مخاطب انتقال داده شود (معنا)، باید به‌واسطۀ برگزینش سازمایه‌های مناسب (درون‌مایه) و شکل‌دادن آن درون قالبی هنری (فُرم) پیش‌روی وی قرار گیرد. در فرایند انتقال احساس یا یک مفهوم (درون‌مایه) به زبان موسیقی نیز، آن را در قالب و فُرم مشخصی باید به گوش شنونده رساند. از‌این‌رو، آهنگساز آنچه را از موسیقی خود مراد می‌کند با شنونده به اشتراک می‌گذارد، اما مسئله آن‌جایی پیچیده‌تر می‌شود که ما با این پرسش مواجه می‌شویم که آیا شنونده نیز مقصود آهنگساز و معنای موسیقی وی را به همان صورت فهم می‌کند یا خیر؟