قرآن كریم كتاب آسمانی یكی از بزرگترین و با نشاط‌ترین ادیان جهان است كه امروز بیش از یك و نیم میلیارد پیرو در چهارگوشه گیتی دارد. با توجه به جایگاه ممتاز و برجسته این كتاب مبارک در اسلام، قرآن همواره موضوع مطالعه و مباحثه مسلمانان، غیرمسلمانان و حتی مخالفان اسلام بوده است.
هدف از تألیف دانشنامه حاضر، تدوین كتابی بوده كه بتواند به طرح موضوعات قرآنی بپردازد و پاسخهای مناسب و درخوری به پرسشهایی بدهد كه در طول چهارده قرن حیات اسلام، دوستان و دشمنان آن مطرح كرده‌اند. این كتاب فرهنگ واژگان قرآن نیست و ادعای آن را نیز ندارد؛ بنابراین تلاشی برای شمول همه واژگان قرآن در آن نشده و تنها به اصطلاحاتی بسنده كرده كه برای عموم خوانندگان مهم و مورد پرسش باشد.
بدین منظور، 43 استاد دانشگاه و كارشناس برجسته قرآنی، هر یک به تناسب تخصص خود، مدخل یا مدخلهایی را تألیف كرده‌اند. برخی از این مدخل‌نویسان مسلمان و برخی دیگر از پیروان سایر ادیان بوده‌اند. در ویرایش نهایی نیز نظریات بعضاً متفاوت نویسندگان در كنار هم قرار گرفته تا خواننده از تنوع نظریات و تفاسیر موجود نیز آگاه گردد.

این کتاب، مجموعه‌ای است از مصاحبه‌های خانم مریم فیروز و گفتار گوناگون وی د‌ر باب د‌وران کود‌کی، خانواد‌ه فرمانفرما و روابط این خانواد‌ه د‌ر عصر پهلوی، د‌وران رشد‌ و همچنین حواد‌ثی که د‌ر خانواد‌ه‌اش شاهد‌ بود‌ه است، سالهای تحصیل د‌ر خارج از کشور، ازد‌واج، طلاق و ازد‌واج مجد‌د‌، فرقه پیشه‌وری، فراماسونری، فعالیتهای حزب تود‌ه و فراز و نشیب‌های آن، د‌وران مهاجرت و فعالیتهای حزب د‌ر خارج از کشور، رابطه حزب با شوروی سابق، نهضت ملی شد‌ن صنعت نفت و د‌کتر مصد‌ق، جبهه ملی، مرد‌ان بانفوذ حزب،‌ تجاوز شوروی به افغانستان، اسلام و کمونیسم، فروپاشی کمونیسم و شوروی، سرد‌مد‌اران شوروی، آیند‌ه «چپ» د‌ر ایران و مسائل و مباحثی از این قبیل. مریم فیروز (فرمانفرما) د‌ختر عبد‌الحسین میرزا فرمانفرما، نوه عباس‌میرزا، همسر نورالد‌ین کیانوری د‌بیر اول حزب تود‌ه است. او عضو کمیته مرکزی حزب و مسئول تشکیلات به اصطلاح د‌مکراتیک زنان و… بود‌. وی د‌ر این کتاب و طی مصاحبه‌های مختلف از خاطرات، حواد‌ث، تجربیات، فعالیتهای سیاسی و… طی 80 سال زند‌گی و حد‌ود‌ نیم قرن فعالیت سیاسی خود‌ سخن می‌گوید‌.

یک شب تعطیل ضمن شام که صحبت میکردیم، برخی دوستان از من خواستند که فی البداهه یک دوره فلسفه بنویسم که در عین حال بزرگسالان و خردسالان را به کار آید. تصمیم گرفتم این چالش را بپذیرم. همانطور که بدون دسترسی به کتابخانه، به نوشتن تاریخ اندیشه ها مشغول بودم، به ذهنم آمد که تاکنون هیچ کتابی مشابه کتاب حاضر به چاپ نرسیده است. البته کتابهای فراوانی در زمینه تاریخ فلسفه هست، اما حتی بهترین آنها نیز خشک و کسل کننده است. در این کتاب، میخواهم افکار فلسفی را کاملا عریان کنم تا دو نیاز را رفع کنم: اول نیاز بزرگسالی که می خواهد بداند فلسفه چیست، اما لزوما قصد ندارد از آن فراتر رود؛ و سپس نیاز جوانی که امیدوار است در نهایت درس خود را ادامه دهد اما هنوز پایه و مایه آن را ندارد که بتواند رأسا آثار نویسندگان چالش طلب را بخواند. من به این نتیجه رسیده ام که همه باید کمی فلسفه بخوانند، اما چرا؟ اول، بدون فلسفه نمی توانیم از دنیایی که در آن زندگی می کنیم رمزگشایی نماییم. و دوم، پس از دریافت خود و دیگران از راه آشنایی با متون اصلی فلسفه، باید درک کنیم که این متون می تواند به ما کمک کند تا بهتر و آزادتر زندگی کنیم. امیدوارم کتاب کوچک من بتواند شیوه زندگی را به خوانندگان خود بیاموزد و آنان را قادر سازد بر ابتذال زندگی روزمره فائق آیند.

“پسا مدرنیته “در بردارنده مباحثی درباره تحولات اجتماعی قرن جدید است كه در قالب 5فصل فراهم آمده است .این كتاب سومین نوشتار از مجموعه”مفاهیم علوم اجتماعی “است .نگارنده اذعان می‌دارد” :پسا مدرنیته مفهومی چند لایه است كه ما را نسبت به انوع گوناگون دگرگونی‌های اجتماعی و فرهنگی بزرگی كه در بسیاری از جوامع پیشرفته در پایان قرن بیستم در حال رخ دادن است مطلع می‌سازد .دگرگونی سریع تكنولوژی، كه متضمن گسترش ارتباط از راه دور و قدرت كامپیوتر است، تغییر جهت علایق سیاسی، برآمد جنبش‌های اجتماعی (به ویژه جنبش‌هایی كه بر جنسیت، محیط زیست، و مسائل قومی و نژادی تكیه می‌كنند) همه در این مفهوم دخیل‌اند .”وی خاطر نشان می‌كند “اما مسئله از این هم مهم‌تر است، و آن این كه آیا خود مدرنیته به عنوان یك موجودیت اجتماعی ـ فرهنگی، از جمله كل بنای عظیم جهان‌بینی‌های جنبش روشنگری، در حال از هم پاشیدن است؟ و آیا نوعی جامعه نوین در حال پیدایش است، جامعه‌یی كه به جای كارگردان و تولید، چه بسا حول مصرف كنندگان و مصرف سازمان می‌یابد؟ .” نگارنده در فصل نخست كتاب ریشه‌های تاریخی و اجتماعی پسا مدرنیته را بررسی می‌كند و معتقدات پسا مدرنیته به مثابه یك ایده یا شكلی از نقد، در ذهن روشنفكران و در رسانه‌ها وجود داشته و از دهه 1980به بعد این ایده پا به عرصه وجود گذاشته است .وی در فصل دوم نارضایتی‌ها و پیامدهای منفی مدرنیته از قبیل :شهرنشینی، عقلانیت، سكولاریته، قفس آهنین بودن و از خود بیگانگی را تحلیل می‌نماید .فصل سوم به فرآیند تغییرات جوامع پیشرفته از پسا صنعتی به پسا مدرنیته اختصاص دارد . نگارنده در فصل چهارم، ایده مصرف و مصرف‌گرایی در دنیای جدید را به بحث می‌كشد و در فصل پایانی چشم‌اندازها و پیامدهای پسا مدرنیته را تجزیه و تحلیل می‌نماید.

“رزا لوكزامبورگ “یكی از رهبران جنبش كمونیستی آلمان بود كه در سال 1919 به دست نیروهای امنیتی آلمان به قتل رسید .او در كتاب “اصلاح یا انقلاب ” محوری‌ترین مباحثات سوسیال دموكراسی آلمان را طرح نمود و علیه جنبش به پاخاست كه برای تجدید نظرطلبی در نظریه ماركس آغاز شده بود و از سوی ادوارد برنشتاین رهبری می‌شد .لوكزامبورگ در این كتاب می‌نویسد : “نظریه برنشتاین از ما می‌خواهد كه تحول اجتماعی و هدف نهایی سوسیال دموكراسی را به كناری نهیم و در عوض، اصلاحات اجتماعی ـ كه ابزار مبارزه طبقاتی است ـ را به عنوان هدف جنبش برگزینیم .”لوكزامبورگ از فعالیت اصلاح طلبانه به مثابه ابزاری در خدمت مبارزه طبقاتی حمایت می‌كرد و هدف اصلاحات را یك انقلاب تمام عیار می‌دانست .او تاكید می‌كرد كه در زمانی كه انقلاب پرولتاریایی برای ساختن جامعه‌ای سوسیالیستی آغاز شده است امید بستن به اصلاحات بی پایان تنها به نفع بورژوازی حاكم تمام می‌شود .لوكزامبورگ به همراه كارل كاتوتكسی مانع تسلط تجدید نظرطلبی بر حزب سوسیالیست آلمان شدند” .روش اپورتونیستی”، “تطبیق سرمایه”، “تحقیق سوسیالیسم از طریق اصلاحات اجتماعی”، “سرمایه‌داری و دولت”، “نتایج اصلاح طلبی اجتماعی و ماهیت كلی اصلاح طلبی”، “توسعه اقتصادی و سوسیالیسم”، “تعاونی‌ها، اتحادیه‌ها، دموكراسی”، “كسب قدرت سیاسی”، “واژگونی “و “اپورتونیسم در تئوری و عمل “از مباحث این كتاب هستند .