چهره ژانوسی اکتبر

مجموعه حاضر فقط بازتاب طنین صداهای تاریخ نگاران چپ‌گرای انقلاب‌های روسیه در نیم سده اخیر است،آن‌هم از جنبه‌ای خاص: بازنشاسایی سرشت انقلاب اكتبر. هرگز قصدی برای نگارش چنین مجموعه‌ای نداشتم. كاری بود یك‌سره برنامه‌ریزی نشده. به صدمین سالگرد انقلاب اكتبر كه رسیدیم، دعوت تارنمایی پرخواننده را برای ارائه ارزیابی‌ام از تجربه اكتبر ، بی پاسخ نگذاشتم. در پاسخ به پرسش‌هایی كه مطرح كرده بودند ، دیدگاه‌های خودم را با عنوان « انقلاب اكتبر: یك گام به پیش ، دو گام به پس » تقریر كردم. این بحث اكنون در قالب فصل اول كتاب حاضر آمده است. هسته اصلی بحث‌ام عبارت بود از تصدیق ضرورت تعهد شورمندانه به آرمان‌های انسانی اكتبر و تحرز هوشمندانه از روش‌های سیاسی اكتبر. بر پژوهش‌های مجموعه پرشماری از مورخان چپ‌گرای انقلاب‌های روسیه تكیه كرده بودم كه هاله‌ای كودتایی را حول انقلاب اكتبر تمیز داده بودند، در معنایی یك سره متمایز از « كودتای كلاسیك » كه بی‌وقفه از شیپور تبلیغاتی نیروهای مخالف به خطا به انقلاب اكتبر منتسب می‌شده است. (برداشتی از پیش‌گفتار)