نویسنده: دکتر محمد عارف
نشر: طهوری
توضیحات: نویسنده در کتاب حاضر در مطالعه‌ای توصیفی و بازنگرانه، 47 آیین از آیین‌های نمایشی بومی شهرستان «کمیجان» را از سه منظر «انسان‌شناسی آیینی»، «تئاتر» و «فرهنگ عامه» مورد بررسی قرار داده است. یافته‌های تحقیقی نشان می‌دهد که این آیین‌ها توانسته‌اند عناصری را فراهم آورند که پیدایی و تحولات آیندة تئاتر بدان‌ها وابسته بوده است. عناصری همچون موضوع: فضا، اندیشه، موسیقی، زبان، محل اجرا، حرکت نمایش و… که در تحقیق مذکور به روشنی به آن‌ها پرداخته شده و جنبه‌های قوی دراماتیک آن‌ها تبیین گردیده است. «قارادنه» (سیاه لباس)، «بولاق» (چشمه)، «چیله کسمک» (طلسم شکنی)، «شمه گوشه» (فال گوش) و… از آیین‌های معرفی شده در کتاب هستند. در پایان تصاویری از طبیعت کمیجان و آیین‌های اجرا شده ضمیمه شده است.

نویسنده: دکتر ابراهیم یزدی
نشر:قلم
توضیحات: این نوشته ابتدا قرار بود که تنظیم سخنرانی اینجانب تحت عنوان “ماجرای سفر بختیار به پاریس و دیدار با امام” باشد که در بهمن 1361 در دفتر مرکزی نهضت آزادی ایراد گردید. اما به دلیل سوالات متعدد حاضرین در آن جلسه ، و ضرورت توضیح دوباره آنها بررسی حاضر از محدوده موضوع آن سخنرانی خارج و گسترده‌تر شده، و مسائل دیگری را هم که در آن دوره و دولت بختیار و شورای سلطنت مربوط می‌شود شامل گردید. معذالک بهیچوجه در برگیرنده تمام مسائل آن دوران پرهیجان و محورها و محافل مختلف که در تهران و نوفل لوشاتو اتفاق افتاد نمی‌باشد.،که آن مهم از حوصله این زمان خارج است و به وقت دیگری موکول می‌شود.

آنچه در این مجموعه آمده است قطعا بیانگر و در برگیرنده تمامی حقایق و وجوه مختلف مساله نمی‌باشد. اما حقایقی است که در جریان آن بوده و یا بر آنها وقوف پیدا کرده‌ایم.

نویسنده: دکتر نصرالله صالحی
نشر: طهوری
توضیحات: ط ایران و عثمانی در طول شش سده، بسیار پر فراز و نشیب بود. آن بخش از روابط دو کشور که به عصر صفوی برمی گردد، بسیار چالش برانگیز بوده است. وقوع جنگ های مختلف و انعقاد معاهده های متعدد حکایت از این روابط پرفراز و نشیب دارد. دربارۀ این دوره، تاکنون در هر دو کشور کمتر به پژوهش های انجام گرفته در کشور مقابل توجه کرده اند. از این رو بیشتر تلاش داشته اند تا با استناد به اسناد آرشیوی و منابع کشور خود به پژوهش بپردازند. پژوهش هایی از این دست هر چقدر هم خوب و ارزشمند باشد، بیشتر گفتگو با خود است نه گفتگو با دیگری. لازمۀ گفتگو با دیگری آگاهی از دیدگاه ها و نقطه نظرات طرف مقابل است. لازمۀ رسیدن به این آگاهی نیز ترجمه و انتشار آراء و نظرات پژوهشگران طرف مقابل است. اگر چنین روشی در پیش گرفته شود، می توان از نگرش ها و برداشت های خام و جزم اندیشانه دور شد و به حقیقت که غایت اصلی تحقیق است رسید.

اثر حاضر که مشتمل بر پانزده مقالۀ تحقیقی از محققان ترکیه است، با این هدف که بتواند خوانندگان ایرانی را با دیدگاه های محققان ترکیه دربارۀ روابط ایران و عثمانی در عصر صفوی آشنا سازد به فارسی ترجمه شده است.

نویسندگان: اشتن متز، جون بارک
مترجم: ذبیح الله منصوری
نشر: زرین‌
توضیحات: جنگ اول، جنگ شاه اسماعیل صفوی با نیروهای عثمانی در دشت چالدران واقع در آذربایجان در نیمه ی اول قرن دهم هجری مطابق با نیمه ی اول قرن شانزدهم میلادی و شرح سلحشوری های سربازان ایرانی در مقابل نیروهای مجهز به توپخانه ی دشمن است. در مورد جنگ چالدران آن چه باید ذکر شود این است که گرچه ایرانیان در چالدران شکست خوردند، ولی قدرت ایمان مدافعان و خلوص و فداکاری آن ها، آن قدر برجسته و قابل تحسین بود (و هست) که جنگ چالدران از افتخارات جاوید ملت ایران شد و تا روزی که این ملت هست، جنگ چالدران، چون نگینی درخشان، بر پیشانی تاریخ ملت ایران می درخشد.جنگ تاریخی دوم مربوط به لشکر کشی خشایار پادشاه هخامنشی به یونان در قرن پنجم قبل از میلاد است. تاریخ جنگ ایرانیان در یونان تنها متکی به اسناد مورخین یونانی است که مقرون به اغراق است و قضاوت را به خود خواننده واگذار می کنیم.این کتاب نشانگر همیت و مردانگی ایرانیان در طول تاریخ است، چه موقع پیروزی و چه موقع شکست. و مصداق شعر فردوسی است که می گوید : «دریغ است ایران که ویران شود کنام پلنگان و شیران شود.» کاش تا روزگار باقی ایرانیان همواره مظهر اخلاق و فضایل نیکو و انسانیت باقی بمانند. در پایان باید یادآوری کرد این کتاب نیز مانند دیگر کتب تاریخی است. با وجود تمام حب و بغض ها و واقعیات و اوهام، تفکر در باب مطالب تمام کتب تاریخی، به عهده خواننده خواهد بود…

نویسنده: مجتبی زاده محمدی
نشر:مرکز
توضیحات:لومپنها یا اوباش در تحولات سیاسی تاریخ معاصر ایران خوواه در زمان قاجاریه و خواه پهلوی، نقش موثری داشته اند و به صورت ابزار در خدمت منافع سیاسی گوناگونی قرار گرفته اند. در این کتاب پس از نگاهی جامعه شناختی به خصوصیات لومپن ها و بررسی وجوه اشتراک و افتراق آنان با لوطی ها در جامعه ی سنتی ایران، نقش آنان در وقایع سیاسی و اجتماعی اواخر دوران قاجار، دوره ی مشروطه، حکومت رضاشاه، وقایع پس از شهریور بیست، دوران ملی شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد و حوادث منجر به قیام پانزده خرداد بررسی شده است.

نویسنده:دکتر همایون الهی
نشر: قومس
توضیحات:
خلیج فارس و كشورهای حاشیه آن یكی از مهمترین مناطق اقتصادی و سیاسی جهان است . هدف كتاب ارائه اطلاعات لازم در باره مسائل كشور های حوزه خلیج فارس و سیاست قدرتهای خارجی حاضر در منطقه می باشد.اختلاف های ارضی و مرزی و ریشه یابی آنها و عوامل همگرایی و واگرایی همراه با اقدامات حفظ امنیت در منطقه ، همچنین تحولات دهه آخر قرن بیستم و دهه اول قرن بیست و یکم و نقش دولت های منطقه و فرامنطقه ای در خلیج فارس ،از دیگر موارد بحث در کتاب می باشد.

نویسنده:عبدالرحمان عبادی
نشر : آموت
توضیحات:کتاب “چندصد نام دریای خزر” دربردارنده صدها نامواژه از دریای خزر و گزارش هریک از آن ها بر پایه واژه شناسی و تاریخ و جغرافیای تاریخی و باورها و اسناد باستانی و مدارک موجود در فرهنگ ایران، شناسنامه ای است برای دریای خزر و ساکنان کناره و پیرامون این دریا از گذشته تاکنون که سهم ایران و فرهنگ ایرانی در آن از همه بیش تر و ریشه دارتر و نمایان تر نشان داده شده است.
عمادی در این کتاب مدعی است که بیش از 90 درصد این نام ها ریشه ایرانی دارند. از نظر فرهنگی، سابقه ایرانی ها و حضور آن ها در کنار این دریا بسیار بیش تر از دیگر ملیت هاست، ضمن آن که هرکدام از این نام ها خودشان منشاء یک مقاله هستند. این درحالی است که تا به حال در منابعی مانند دایرةالمعارف بزرگ اسلامی بیش تر از 50 یا 60 نام برای دریای خزر دیده نشده است.

این ایران شناس پیشکسوت در گفت وگو با خبرگزاری ایسنا با بیان این که نامواژه ها لغاتی هستند که اسم تلقی می شوند، اظهار کرد: رویه من در نوشتن کتاب، استفاده از نامواژه ها است. بر مبنای این رویه معتقدم اگر کسی معنی اسم ها را به خوبی بشناسد، خود اسم ها و نام ها سرگذشت شان را بیان می کنند.

او افزود: اما پژوهشگری که بخواهد این اسم ها را جمع آوری کند، باید از تاریخ، زبان، جغرافیا، آداب و رسوم و اسناد استفاده کند تا این که به درستی مطلب بیان شود و برای کسانی که در این رشته پژوهش می کنند، قابل قبول باشد.

عمادی درباره مستندات این کتاب توضیح داد: همه این اسامی دارای سند هستند و هر چقدر که توان من بوده است، بر آن ها شرح و گزارش نوشته ام. بخش وسیعی از آن ها از متون پهلوی گرفته شده است. این دریا از گذشته های دور نام های بسیاری داشته است و مردمانی که اطراف آن بوده اند، آن را به نام انتخابی خودشان می نامیدند؛ همچنان که برخی اوقات به نام هایی چون گیلان، طبرستان، آذربایجان، مازندران و … معروف بوده است.

او درباره ریشه کلمه خزر برای این دریاچه افزود: معتقدم کلمه خزر ترکی نیست. این کلمه در حقیقت کسر بوده که خزر تلفظ می شود و یادگار دوران کاسپی ها است که قدیمی ترین مردمان ایران زمین هستند و در اصل، لغتی ایرانی است که در این کتاب بیان شده است.

این پژوهشگر پیشکسوت گفت: این کتاب تا حدودی برای کسانی که پیرامون دریای خزر هستند، شناسنامه آن ها در پیوستگی با فرهنگ ایران است.

عمادی همچنین عنوان کرد: دیدگاه کتاب “چندصد نام دریای خزر” جنبه تاریخی، جغرافیایی و واژه شناسی دارد و به هیچ وجه دلیلی برای مخالفت با نامواژه های این کتاب نیست. در برخورد اول فکر می کنیم که تلفظ نامواژه ها جنبه بیگانه دارد، اما اگر خوب آن ها را بشناسیم، متوجه می شویم که نامواژه ها با فرهنگ ایران وابستگی کامل دارد و در نوشتن این کتاب، جنبه تبلیغاتی، سیاسی و اندیشه خاص مدنظرم نبوده است.

او در پاسخ به این پرسش که آیا “چندصد نام دریای خزر” مورد توجه مخاطب قرار می گیرد، گفت: کتاب “چندصد نام دریای خزر” کتابی پژوهشی است و برای کسانی نوشته شده که به موضوعات تاریخی و علمی علاقه مندند.

او در ادامه اظهار امیدواری کرد که کتاب “چندصد نام دریای خزر” با دقت خوانده شود؛ چرا که هرکدام از نامواژه های به کار رفته در این کتاب مطالب ناگفته فراوان دارند، و مورد قبول واقع شود.

عمادی درباره ترجمه این کتاب گفت: ترجمه کتاب مشتری و داوطلب می خواهد و این دست بنده نیست. باید پرسیده شود آیا همسایه های دریای خزر علاقه مند هستند که این کتاب به زبان آن ها ترجمه شود و آیا متولیان امور فرهنگی میل دارند این کتاب را ترجمه کنند. اما به طور کلی، مؤلف هر کتابی را که می نویسد، دوست دارد برای کشورهای دیگر هم ترجمه شود.

او با اشاره به این که بعضی ها معتقدند اطلاق نام دریای مازندران اشتباه است، افزود: نام دریای مازندران سابقه زیادی دارد و اعتقاد دارم این نام از تاریخ بشر هم طولانی تر است و به دوران غارنشینی برمی گردد؛ اما هر عقیده ای برای من محترم است. هرکس که در این زمینه تحقیق می کند، حتی اگر خلاف نظر من را داشته باشد، باید به نظرش احترام گذاشت.

این پژوهشگر در پایان بیان کرد: من در نهایت بی طرفی، حقوق ملی ایران را دنبال می کنم و معتقدم این وظیفه تک تک ما ایرانیان است.

کتاب “چندصد نام دریای خزر” در 600 صفحه (گالینگور) با قیمت 15 هزار تومان از سوی نشر آموت منتشر شده است.

پیش تر، پنج کتاب از عمادی در نشر آموت منتشر شده است: خوزستان در نامواژه های آن، آسمانکت (چند رسم مردمی)، لامداد (چند جستار از ایران)، دوازده گل بهاری (نگاهی به ادبیات دیلمی و طبری) و حمزه آذرک و هرون الرشید (در آیینه دو نامه)، و به زودی نیز کتاب های دوبیتی های پهلوی دیلمی و هون اوستا (ابزار و آلات موسیقی در ایران باستان) از این ایران شناس پیشکسوت در نشر آموت منتشر می شود.

نویسنده:راجر سیوری
مترجم: رمضان علی روح الهی
نشر: مرکز
توضیحات:کتاب «در باب صفویان» نوشته‌ی راجر سیوری، پژوهشگر برجسته‌ی تاریخ صفوی توسط رمضان‌علی روح‌اللهی به فارسی برگردانده شده است. چگونگی قدرت‌گیری صفویان؛ نظام اداری حکومت صفوی؛ شکل‌گیری دولت واحد ملی مدرن در ایران عصر صفوی و رابطه دولت با دین و ملیت و اقتصاد؛ و کشاکش‌های قومی و مسلکی در جامعه دوران صفوی مطالب عمده‌ی کتاب حاضر را تشکیل می‌دهد. در توضیح پشت جلد اثر می‌خوانیم: «راجر سیوری، استاد و پژوهنده‌ی شناخته‌شده‌ی تاریخ صفویان که کتاب «ایران عصر صفوی» او از مراجع اصلی و معتبر تاریخ این سلسله است، در کتاب حاضر برخی مقالات خود در باب وجوه گوناگون دوران صفوی را که به تفاریق در سال‌های مختلف نوشته، گرد آورده است.» این کتاب از سوی نشر مرکز منتشر شده و در اختیار مخاطبان قرار گرفته است.