فرانی و زویی
39,800 توماننویسنده: جی.دی.سالینجر
مترجم: میلاد زکریا
نشر: مرکز
توضیحات:کتاب شناسی آثار جی. دی. سالینجر بسیار کوتاه است اما او با همین مجموعه ی کم حجم آثار، یکی از پرتاثیرترین و پرخواننده ترین نویسندگان معاصر آمریکا بوده است. نخستین اثر مشهور او ناطور دشت، که روایت رنج ها و دغدغه های نسلی از دانشجویان و نوجوانان آمریکای پس از جنگ دوم است با ستایش بسیار روبه رو شده و آن نسل را به طرفداران و خوانندگان شیفته ی او تبدیل کرد. فرانی و زویی، که از مهم ترین آثار دیگر او شمرده می شود، و فیلم ایرانی پری، ساخته ی داریوش مهرجویی، گونه ای انطباق بومی آن است، مملو از اندیشه های ژرف درباره ی مسائلی همچون عرفان و تامل، تلاش دانش پژوهان در اندوختن گنجینه های آکادمیک به جای پول، شجاعت هیچ کس نبودن و خودپرستی اذعان شده
اولین برف
تماس بگیریدنویسنده: گی دو مو پاسان
مترجم: مهدی سحابی
نشر: مرکز
توضیحات: کتاب حاضر مجموعه ای از دوازده داستان کوتاه گی دو موپاسان است که مترجم از میان بیش از دویست داستان او انتخاب و ترجمه کرده، قطعه هایی که به گمان او بیشترشان از شاهکارهای نویسنده هستند. در زمینه ی داستان کوتاه، درباره ی آثار برجسته، چه کلاسیک و چه معاصر و امروزی، اغلب صفت «شاهکار کوچک» به کار برده می شود، صفتی که اگر فقط یک عیب داشته باشد (در حالی که بیشتر دارد) این است که حق مطلب را درباره ی چنین آثاری ادا نمی کند، و سرایت مفهوم های دیگری که با لفظ «کوچک» همراه است شأن و قدر این آثار را خواسته نخواسته پایین می آورد. به گمان ما، شاهکار شاهکار است و دادن صفت کوچک یا بزرگ به آن در عمق منطق درستی ندارد، دو چیز متفاوت و اغلب متنافر، یعنی کمیت و کیفیت را نابجا با هم می آمیزد.
گزارش یک مرگ
45,000 توماننویسنده: گابریل گارسیا مارکز
مترجم: لیلی گلستان
نشر: مرکز
توضیحات: ظهر روزی از ماه اوت،در حالی که با دوستانش گلدوزی میکرد،حضور کسی را در نزدیکی خانه اش حس کرد.لازم نبود سرش را بلند کند تا بداند که آمده به من گفت:چاق شده بود موهایش بفهمی نفهمی ریخته بود،برای نزدیک دیدن محتاج عینک بود.اما خودش بود.به خداوندی خدا خودش بود!دیوانه شده بود.حتما مرد هم فکر کرده بود که او هم پیر شده،اما مرد،بر خلاف دختر،فاقد ذخیره ی عشقی بود که باعث تحمل میشد پیراهنش از عرق خیس شده بود،مثل همان بار اول روز جشن خیریه،همان کمربند و همان کیف های چرمی درز شکافته ی سگگ نقره ای را داشت.با یار دوسان رومان بی اینه به باقی کسانی که گلدوزی میکردند و مبهوت مانده بودند اهمیتی بدهد،یک قدم جلو آمد.کیف هایش را روی چرخ خیاطی انداخت و گفت:خب من آمدم.
تربیت احساسات
230,000 توماننویسنده: گوستاو فلوبر
مترجم: مهدی سحابی
نشر:چشمه
توضیحات: در دهه های اخیر رمان تربیت احساسات هم در میان خوانندگان عام وهم نزد اهل ادب و ناقدان هنری تا اندازه ای مادام بوری را در سایه برده و خود به عنوان شاهکار فلوبر و یکی از سرچشمه های بنیادین ادبیات مدرن اروپایی مطرح سده است.شاید دلیل این اقبال آن باشد که مادام بوواری تجسم نظم و انسجام رمان کلاسیک فرانسوی است.اما کتاب حاضر نمونه ی کامل اثری است که چندگونگی و انقطاع و آشوب رمان مدرن را به نمایش می گذارد ودر آن از ساختار هرمی رمان کلاسیک خبری نیست.بااین همه،تربیت احساسات با شرح رویدادهایی تاریخی درهم می آمیزد،کتابی که در وصف امید باختگی ها و دلسردی هایی فردی و نیز در توضیح یاس و انحطاطی اجتماعی در پی زوال توهم هایی که انگیزه ی تکان هایی انقلابی بود.
تبصره ی ۲۲
420,000 توماننویسنده: جوزف هلر
مترجم: احسان نوروزی
نشر: چشمه
توضیحات:داستان های جوزف هلر نیز مانند هاکس با واکنش به جنگ جهانی دوم آغاز شد، و تبصره 22 او یکی از قدرتمندترین رمان های اوایل دهه ی 1960 بود که توجه های بسیاری را جلب کرد. هلر نوشتن این رمان را در سال 1953 آغاز کرد، اما کتاب در سال 1961 منتشر شد و تصویری که از یک گروه از خلبانان آمریکایی در ایتالیای فاسد و تاریک زمان جنگ ارائه کرد که مأموریت های بمباران بی شماری را بدون دلیلی روشن انجام می دادند، روحیه ی انتقادی مردم را در زمان کندی برانگیخت. پوچ گرایی طعنه آمیز در داستان آمریکایی تازگی نداشت ـ در آثار ملویل، آثار متأخرتر تواین و ناتاناییل وست دیده می شود ـ اما صدای هلر واکنشی مستقیم به جهانی تحت سیطره ی نهادها و دستگاه های نظامی در نتیجه ی جنگ سرد در آمریکا بود. جنگ مدرن صورتی از سرمایه داری سازمانی است و طبق قاعده ی «تبصره 22» اداره می شود؛ انحراف اساسی هر نوع منطق برای حفظ یک نظام. طبق قاعده ی تبصره 22 نیروی هوایی آمریکا، اگر کسی می خواهد از رزم معاف شود، باید ابتدا عدم سلامت روانی اش احراز شود؛ اما چون کسی که می خواهد از رزم معاف شود، عاقل است، نمی تواند معاف شود. این دنیا جایی است که سلامت عقل برابر دیوانگی و دیوانگی معادل عقلانیت است، انسان ها مکانیکی هستند و ماشین ها انسان، و این ترکیب بی معنی مایه ی طنز سیاه و ساختار این کتاب را فراهم می کند. در دنیایی که انسان در بند سازمان ماشین جنگ است و یک نظام فناورانه ی فاسد بدون ایدئولوژی خاص در برابر نظام دیگری از همین دست می جنگد، تنها واکنش می تواند درد، آنارشی طعنه آمیز و طنزی پوچ گرا باشد. دلیلی منطقی وجود ندارد؛ جنگ تنها برای فناوری و نظام ها است، نه برای اخلاق یا فرهنگ. دشمنان نیروهایی مرگ آفرین هستند که شاید بتوان از دست شان گریخت، شاید هم نه؛ مرگ بدون هدف همه جا سایه انداخته است؛ نیروهای ارتش هیولاهایی هستند که برای اجرای چشم و گوش بسته ی فرمان ها برنامه ریزی شده اند. هوش آدمی به کلی فراموش شده یا کنار گذاشته شده است، زیرا «انسان بی روح، زباله است». بقا، هنری است که قهرمان کتاب، سروان یوساریان، در پی آن است. او با خود فکر می کند: «الآن پنجاه یا شصت کشور در این جنگ هستند، مطمئناً همه ی این کشورها ارزش ندارند آدم جانش را فدا کند.»
مانند بسیاری از رمان های دهه ی 1960، کتاب تبصره 22 کتابی درباره ی تغییر سرشت سازمان یافته ی انسان ها توسط جامعه، دستگاه نظامی، سرمایه داری و مرگ است و لحن قصه گویی آن نیز باید از سرشت اولیه ی خود جدا و دور شود، زیرا کمدی سیاه این کتاب جهانی خلق می کند کهدر آن چیزها و انسان ها از شخصیت خود تهی شده اند، عناصر سورئال بر عناصر واقعی غلبه می کنند و آدمی چیزی بیش از کارکرد نقش پوچ خود نیست. اما کمدی نیز در این میان اسباب رهایی را فراهم می کند، زیرا برخورد با پوچی همراه با نوعی قبول درد است که در طنزهای یهودیان نیز دیده می شود و هلر تأثیر بسیاری از آن پذیرفته است. این رمان فهرست بی نظیری از شخصیت های کمدی دارد: میلو میندِربندِر، کلاهبردار و کارآفرینی که نیازهای هر دو طرف جنگ را تأمین می کند و به آن ها سلاح می فروشد؛ میجر میجر[1]، که فقط زمانی که در دفتر کارش حضور ندارد، به افراد وقت ملاقات می دهد، و به درجه ی سرگردی[2] ارتقا می یابد؛ سروان شایسکف، که آرزوی سازماندهی یک رژه ی بی نقص را دارد و برای این کار، پروتزهایی را به بدن افرادش وصل می کند؛ و مسئول دفتر پست، سرباز سابق، وینترگرین که گرداننده ی واقعی جنگ است. در این دنیا، دیوانگی مسری است و درد و تراژدی همه گیر شده است. وقتی یوساریان به رم، شهر ابدی، می آید، تنها دردهای بی پایان و آشفتگی آن را ابدی می بیند، زیرا جهان نیز مانند تبصره 22، با رنج هایی بی دلیل آفریده شده است. به این ترتیب، بقا نیازمند همین میزان پوچی و دستکاری شخصی و مجدد زبان دستکاری شده است. یوساریان تصمیم می گیرد یا برای همیشه زنده بماند، یا جانش را در این راه بدهد. افرادی هستند که قصد کشتن او را دارند، او از این وضع گله مند است و قدرت اثبات آن را نیز دارد، زیرا «هر بار که با هواپیما پرواز می کرد تا بر روی افرادی که نمی شناسد، بمب بریزد، این غریبه ها به طرف او شلیک می کردند». بدگمانی های مستدل در نهایت او را وادار می کنند برای بقا تصمیم به ترک ارتش بگیرد، اما این کار نیز یک احتمال پوچ است.
نقب زدن به امریکا
69,000 توماننویسنده: آن تایلر
مترجم: گلی امامی
نشر: چشمه
توضیحات: رمان «نقب زدن به آمریکا» به زندگی سام و زیبا، یک زن و شوهر ایرانی می پردازد که در امریکا زندگی می کنند و قرار است کودکی را به فرزندی قبول کنند. داستان، بیشتر حول محور مادر سام می گذرد که پس از ازدواج به امریکا آمده و در دنیایی متفاوت از فرهنگ خود زندگی کرده است. آن تایلر داستانش را حول محور زندگی زیبا و سام یزدانی و مادر سام –مریم- می سازد، در عین حال او به سبک زندگی مهاجران دیگری از آسیای شرق هم می پردازد و رمانی را می سازد که نیویورک تایمز آن را دری تازه به زندگی جامعه مهاجر در آمریکا نامیده است، این رمان سال 2006 به مدت سه هفته در فهرست پرفروش ترین های آمازون بود.
صرف نظر از اینکه نقب زدن به آمریکا در میان کتاب های آن تایلر کتابی ویژه محسوب می شود، خود آن تایلر نیز نویسنده ای خاص برای ما ایرانیان (در میان نویسندگان امریکایی) محسوب می شود. آن تایلر همسر تقی مدرسی نویسنده ایرانی است که که با انتشار رمان «یکلیا و تنهایی او» در میانه دهه 30 نامش در ایران سرزبان ها افتاد. «یکلیا و تنهایی» او نه تنها با تایید منتقدان همراه شد بلکه به عنوان بهترین اثر سال جایزه ای نیز بدان داده شد. تقی مدرسی چندی بعد برای تحصیل پزشکی به آمریکا رفت. با آن تایلر ازدواج کرد و در آمریکا ماندگار شد. تقی مدرسی که آثار دیگری نیز به فارسی و انگلیسی نوشته است، چند سال پیش در گذشت.
آن تایلر در سال 1941 در مینیاپولیس به دنیا آمد و در رالی، کارولینای شمالی، بزرگ شده است. در 19 سالگی از دانشگاه دوک(یکی از معتبرترین دانشگاه های امریکا) کارشناسی اش را دریافت کرد و به دانشگاه کلمبیا رفت تا کارشناسی ارشدنش را در رشته مطالعات روسی ادامه دهد.
این کتاب هفدهمین رمان آن تایلر است؛ یازدهمین رمان او، «درس های تنفس» در سال 1988 برنده جایزه پولیتزر شد. آن تایلر عضو آکادمی هنر و ادبیات امریکا و ساکن بالتیمور است.
در بخشی از رمان «نقب زدن به امریکا» می خوانیم: «ساعت هشت شب فرودگاه بالتیمور تقریباً خالی بود. در راهرو عریض خاکستری رنگ پرنده پر نمی زد، غرفه های مطبوعات تاریک، و کافه ها بسته بودند. اکثر دروازه های ورودی هم مسافران آخرین پروازها را تحویل داده بودند. صفحات اطلاعات پرواز خاموش بود و ردیف صندلی های پلاستیکی سالن انتظار خالی و وهم انگیز بود.
با این حال می توانستی زمزمه خفیفی را از دور بشنوی؛ زمزمه ای حاکی از انتظار در انتظار دروازه ورودی «دی». می توانستی کودک هیجان زده ای را در میان راهرو ببینی که از شدت چرخ زدن نزدیک به سرگیجه بود، و بعد بزرگسالی که آمد جلو، و او را بغل گرفت و برد به سالن وروردی دروازه، در حالی که کودک نخودی می خندید و به خود می پیچید. بعد زنی را با لباس زرد و بغلی گل سرخ ساقه بلند می بینی، که به تأخیر رسیده، و دوان دوان به طرف منتظران می دود.»
بی پناه
58,000 توماننویسنده: الیویه آدام
مترجم: مارال دیداری
نشر: چشمه
توضیحات: اولیویه آدام از داستان نویسان نسل جدید ادبیات فرانسه است که آثارش چه در بین فرانسوی زبانان و چه بیرون آن با اقبال خوبی مواجه بوده است. کتاب بی پناه یکی از بهترین آثار اوست که در سال 2007 منتشر شده و بلافاصله براساس این رمان فیلمی نیز ساخته شد. رمان بی پناه داستان انسان های توسری خورده ی رهاشده ای است که آواره ی جهان شده اند و گاه خشونت و تندی تمام وجودشان را انباشته می کند. بی کس و کتک خورده اند و زخمی عمیق روحشان را زخمی کرده است. آدام بی آنکه دچار شعار زدگی و دلسوزی های توریستی و نمایشی شود شخصیت زن کتابش را با این جماعت مواجه می کند و ناگهان خلاء و تنهایی در اعماق وجود خویش را نمایش می دهد گویا بی پناهان کنار هم گرد آمده اند و سعی می کنند خودشان را نجات دهند.
دعا برای ربوده شدگان
170,000 توماننویسنده: جنیفر کلمنت
مترجم: میچکا سرمدی
نشر: چشمه
توضیحات: لیدی دی گارسیا مارتینز پرشور، باهوش و شوخ طبع است. او پا به دنیایی گذاشت که دختر بودن در آن خطرناک است. اینجا در سایه ی درگیری های باندهای مواد مخدر، جنازه ها در حاشیه ی روستاها پیدایشان می شود تا به وسیله ی مارها و عقرب ها به درون خاک برگردند. کلاس های درس با وقفه تشکیل می شوند و این زمانی اتفاق می افتد که داوطلبی حاضر شود برای یک ترم تحصیلی از شهر بزرگش دور بماند تا بچه های روستایی را آموزش دهد. در گوررو سرکرده های باندهای مواد مخدر پادشاهی می کنند و مادرها به دخترهاشان لباس پسرانه می پوشانند یا آنها را با تراشیدن موها و سیاه کردن دندان ها زشت می کنند تا از چنگال شکارگر انحصارگران در امان باشند و هنگامی که ماشین های شاسی بلند سیاه دور شهرک می گردند، لیدی دی و دوستانش مثل حیوانات به سوراخ هایی که در حیاط کنده اند می خزند تا از دید جانیان محفوظ باشند. دعا برای ربوده شدگان تصویری زنده و تاثیرگذار از زنان روستاهای مکزیک ارائه می دهد و کاوشی است خیره کننده در پیامدهای جنگی نابرابر. داستانی فراموش نشدنی درباره ی دوستی، خانواده و اراده ی محکم.
جوینده طلا
تماس بگیریدنویسنده: ژان ماری گوستاو لو کلیزو
مترجم: پرویز شهدی
نشر: چشمه
توضیحات: رمانهای ژان ماری گوستاو لوکلزیو بسیار خاص و متفاوت‌اند. این فرانسوی برنده‌ی نوبل ادبی سال 2008 در زندگی پر ماجرا و رازآلودش همیشه به طبیعت بازگشته است. رمان جوینده‌ی طلا از مشهورترین رمانهای اوست که در سال 1985 منتشر شد. رمانی درباره‌ی یکی شدن انسان تنهای او با طبیعتی بکر در میانه‌ی تاریخی پر فراز و نشیب و مملو از خطر. رمان داستان پسری است که در ملک مستعمراتی‌شان روزگار خوشی دارد تا این که پدرش ورشکست می‌شود. او در گفت‌وگو با پدر به نقشه‌ای دست می‌یابد که نشان دارد از گنجی عظیم، گنجی از دزد دریایی مشهور که مدفون است در جزیره‌ای دور دست و او سفرش را آغاز می‌کند در طلب این گنج…لوکلزیو زبانی شاعرانه و بسیط دارد و فضایی مملو از استعاره و راز. دلبستگی همیشگی‌اش به رمان‌هایی چون جزیره‌ی گنج لویی استیونسن که از کتاب‌هاب محبوب کودکی‌اش بوده و همین‌طور رابینسون کروزونه‌ی دانیل دفو و موبی دیک ملویل تاثیرش را بر این رمان گذاشته است. شاید بتوان رمانهای او را اجرایی دانست امپرسیونیستی در روایت. مشاهده‌ای محض و نزدیک شد به بافت طبیعی و تنهایی عمیق و البته پر خیالی که انسانش را سرشار می‌کند. جوینده‌ی طلا رمانی است که در آن رازها لحظه‌ای رخ می‌نمایند و ناپدید می‌شوند. مثل درخشش ستاره‌ای در آسمان منطقه‌ای استوایی…ترکیب دریا و مردی پی گنج.
بانو آئویی
تماس بگیریدنویسنده: یوکیو میشیما
مترجم: هوشنگ حسامی
نشر: چشمه
توضیحات:
اتاقی در یک بیمارستان. دیروقت شب. سمت راست صحنه پنجره ای بزرگ پرده پوش. در عقب، تخت خوابی که آئویی بر آن خفته. سمت چپ، یک در. هیکارو وارد می شود. در معیت پرستار. بارانی به تن و کیفی در دست دارد. به شکلی غیرعادی و عجیب خوش قیافه است. خیلی آهسته حرف می زند…
قلبی به این سپیدی
125,000 توماننویسنده: خابیر ماریاس
مترجم: مهسا ملک مرزبان
نشر: چشمه
توضیحات: «قلبی به این سپیدی» شاهکار «خابیر ماریاس» (۱۹۵۱) است. نویسنده ی اسپانیایی تحسین شده ی معاصر که به خاطرِ این رمان جایزه ی معتبرِ «دابلین ایمپک» را از آنِ خود کرد و شگفتی انبوهی از خوانند گان را همراه داشت. رمان با یک صحنه ی بی نهایت تکان دهنده و بدیع آغاز می شود به نحوی که خواننده ی خود را شوکه می کند. قصه ی متن درباره ی مردی ا ست مترجم که در سازمان های رده بالای بین المللی کار ترجمه ی همزمان می کند و همان جا با زنی همکار آشنا می شود و ازدواج می کند و این تازه آغاز ماجراست. قهرمانِ ماریاس در این فرایند دچارِ بازخوانی گذشته ی مه آلودش می شود… گذشته ای پُررازورمز که جایِ پای ماجراهایی در آن ها باقی مانده و او را عذاب می دهد؛ تا ناگهان با شنیدن اتفاقیِ صدای زنی در اتاق کناری هتلِ ماه عسلش به گذشته ی خود بازمی گردد. صدای زنی که از مردی می خواهد اگر دوستش دارد زنش را به خاطرِ او بکشد…
خابیر ماریاس در همه ی بخش های رمانش به تغییرِ جهانِ انسانی توجه می کند که از چیزی در دوردست ها می ترسد. رمان ریتمِ سریع و پُرکششی دارد و در آن می توان تلفیقی از خشونت، عشق و ماجراجویی را دید.
«قلبی به این سپیدی» روایتی است که غیرمنتظرانه مخاطبش را تسخیر می کند…
حصار و سگ های پدرم
95,000 توماننویسنده: شیرزاد حسن
مترجم: مریوان حلبچه ای
نشر: چشمه
توضیحات: فریادهایم به صورت حباب هایی روی حوض در می آمدند. من غصه دار آن ماهی هایی بودم که از فریاد زهره ترک می شدند. نه من و نه برادرهایم جرئت نمی کردیم آن حصار را ترک کنیم. نمی دانستیم بیرون و دور از حصار و در اطراف آن، دنیا چیست و چگونه ا ست . و من که فرزند ارشد خانواده بودم، نمی توانستم مادران،برادران و خواهرانم را زیر دست چنین درنده ای رها کنم. تعدادی از برادرانم از دیوارها گذشته و خودشان را به سرزمین های بیرون از حصار رسانده بودند. پدر هر بار که به حصار بر میگشت، لباس خونینی را به سوغات می آورد و جلو ما پرت می کرد :
««آها… گرگ آن ها را خورده !»»
فسه ها
66,000 توماننویسنده: ساموئل بکت
مترجم: مهدی نوید
نشر: چشمه
توضیحات: زمین کهن، بس است دروغ، تو را دیده‌ام، من بودم، با چشم‌های گرسنه‌ی دیگرم، خیلی دیر است. تو با من می‌شوی، این تو می‌شود، من می‌شود، ما می‌شود، هرگز ما نبود این.
فسّه‌ها از مهم‌ترین آثار ساموئل بکت است که بازی استادانه‌ی او با نحوْ برجسته‌اش کرده است؛ اثری در ستایش زیبایی و سترونی زبان.
دختر ذرت
64,000 توماننویسنده:جویس کارل لوتس
مترجم: ناهید طباطبایی
نشر: چشمه
توضیحات:
«مامی!»
این صدای ماریسا بود، اما خفه، از دور.
ماریسا آن طرف شیشهی کلفتی گیر افتاده بود، لئا فریادهای نومید او را بهزحمت میشنید. ماریسا با مشتهایش به شیشه میکوبید و صورت خیسش را به آن میمالید. اما شیشه کلفتتر از آن بود که بشکند. «مامی! کمکم کن، مامی…» و لئا نمیتوانست تکان بخورد تا به کمک بچهاش برود، لئا فلج شده بود. چیزی پاهایش را گیر انداخته بود، ریگ روان، طنابهایی در هم. اگر می‌توانست خود را آزاد… آوریل یکدفعه از خواب بیدارش کرد. کسانی آمده بودند او را ببینند، گفتند دوستان ماریسا هستند.
شیطان
82,000 توماننویسنده: لیوتالستوی
مترجم: سروش حبیبی
نشر: چشمه
توضیحات: دو جور زندگی برای من ممکن است. یکی آن که با لیزا شروع کردم، زندگی، خدمت و اداره ی ملک و فرزندداری همراه با احترام مردم. اگر این زندگی را می پسندم جایی برای ستپانیدا نیست. بایست همانطور که گفتم او را این اینجا دور کنم یا از میانش بردارم، باید که او نباشد… زندگی دیگر همین است. این که ستپانیدا را از شوهرش بگیرم. به شوهرش پول بدهم و شرم و رسوایی را از یاد ببرم و با او زندگی کنم.
پسرکی با پیژامه‌ی راه راه
تماس بگیریدنویسنده: جان بوین
مترجم: هرمز عبداللهی
نشر: چشمه
توضیحات: این رمان یکی از نخستین کتابهایی ست که نشر «چشمه» بعد از رفع تعلیق منتشر کرده، از سری «جهان نو» داستان که زیر مجموعه ادبیات جهان قرار دارد. نقطه مقابل آن، جهان کلاسیک داستان است که به ترجمه و انتشار آثارکلاسیک و شناخته شده ادبیات جهان اختصاص دارد، آثاری که بعضا در گذشته منتشر شده اند، اما نشر چشمه ترجمه ای تازه و البته مقبول تری از آنها به فارسی ارائه می کند.
ویژگی جهان نو داستان نشر چشمه، تنها انتشار رمانهای متاخر ادبیات جهان نیست بلکه در این مجموعه حجم قابل توجهی از آثار نویسندگان برجسته سالهای اخیر ادبیات جهان که عمدتا برای مخاطب فارسی زبان نا آشنا بودند، با ترجمه هایی قابل قبول منتشر شده اند. کتاب حاضر نیز از همین قسم آثار است که توسط یکی از مترجمان باسابقه و موجه یعنی هرمز عبداللهی به فارسی برگردانده شده است.
رمان «پسرکی با پیژامه راه راه» نوشته جان بوین نویسنده ایرلندی که نخستین بار در سال ۲۰۰۶ منتشر شد و خیلی زود در جدول پرفروش ترین رمان های دنیای ادبیات انگلیسی زبان جای گرفت. این رمان که ابتدا به عنوان اثری در ژانر کودک و نوجوان شناسایی می شد، اگر چه از سوی بنیاد کودکان و جنگ جایزه اثر برگزیده سال را دریافت کرد، اما به سرعت پا را از دایره این گونه فراتر گذاشت و به جای خود را در میان رمان های بزرگسال باز کرد و با توجه به درونمایه آن که از مسائلی فراتر از دنیای کودکانه در آن سخن گفته شده، اکنون بیشتر به عنوان اثر بزرگسال شناخته می شود.
این رمان مدتی پس از انتشار توسط «مارک هرمن» کارگردان انگلیسی برای ساخت فیلم در سینما مورد اقتباس قرار گرفت و فیلمی با همین نام از روی آن ساخته شد که بر شهرت کتاب بیش از پیش افزود.
دستمایه رمان «پسرکی با پیژامه ی راه راه» نوشته جان بوین نسل کشی با پس زمینه جنگ است و اگر چه این رمان درباره یکی از اتفاقات جنگ جهانی دوم نوشته شده که بدان بسیار پرداخته شده و از دریچه های گوناگون و در مدیوم های مختلف درباره آن شاهد آثار بسیاری در سالهای دور و نزدیک بوده ایم. اما آنچه باعث اقبال بسیار زیاد این رمان می شود نخست جذابیت دستمایه اصلی داستان و دیگری پنجره تازه ای ست که این رمان بر روی نسل کشی در جنگ جهانی دوم گشوده و از این رو افقی تازه و در خور اعتنا پیش روی مخاطب قرار داده است؛ چنان که گویی پرداختن به این نسل کشی با نوع نگاه جهانشمول نویسنده می تواند اشاره ای باشد به نسل کشی های دنیای امروز.
درواقع نویسنده به فاجعه ای انسانی می پردازد که با وجود نمونه های هولناک آن در تاریخ نه چندان دور، امروز هم کماکان در دنیا دیده می شود. و اگر روزگاری نازی ها دور از چشم دیگران و کاملا پنهانی مشغول چنین جنایاتی بودند و خبر آن چندین سال بعد لو رفته و در جهان پخش شد؛ در دنیای امروز باوجود سرعت انتقال اخبار و اطلاعات باز هم اتفاق می افتد و البته ظاهرا قبح آن به مراتب بیشتر از گذشته ریخته است!
شخصیت های اصلی این رمان کودکانند، کودکانی که در جایگاه قربانی و یا قربانی شونده درکی از دنیایی که در آن هستند ندارند و سعی می کنند دنیا را فارغ از خط کشی های آدم بزرگها برای خود بسازند؛ اما در دنیای خشنی که بزرگتر ها ساخته اند چنین مسئله ای به سادگی میسر نیست.
«برونو» قهرمان این داستان، پسری ۹ ساله است که خلال روزهای جنگ جهانی دوم و حوادث آن روزها در برلین زندگی می کند «برونو» کودکی است که ناخواسته چهره ی عریان و خشن جنگ و نسل کشی را برای خواننده این رمان عیان می کند. در جریان جنگ جهانی دوم و روزهایی که اردوگاه های کار اجباری هیتلر جان بسیاری از زنان و کودکان را می گرفت، برونو و خانواده اش ساکن خانه ای می شوند در مجاورت دودکش های عظیم و سیم خاردارهایی که برونو درکی از آن ها ندارد او این آغاز راه یافتن به جهنمی انسانی است.»
جان بوین درباره ایده نوشتن این رمان می گوید: «اصولاً یک تصویر یگانه به ذهنم آمد، از دو پسربچه ای که در دو طرف حصار سیم خاردار نشسته اند و باهم حرف می زنند. و من می دانستم آن حصار سیم خاردار کجا قرار دارد. می دانستم آن دو پسر بچه به واقع نمی توانستند آنجا باشند. دلیلی برای بودن در آنجا نداشتند. و من بی درنگ شروع به نوشتن آن کردم و می خواستم آن را به صورت سوم شخص روایت کنم. آن را از دیدگاه برونو بیان کنم . اما این کار راهم نه از فاصله نه چندان دور، در نقش یک نظر انجام دهم.»
جان بوین این رمان را به گونه ای باور نکردنی در مدت زمان بسیار کوتاه نوشته. یک هفته و نیم تمام مدتی است که او صرف نوشتن «پسرکی با پیژامه ی راه راه» کرده، مدتی که بی شک مترجم کتاب زمان بیشتری برای برگردان آن به فارسی صرف کرده است.
جان بوین می گوید: «یکی از چیزهایی که خوشم آمده، این بود که از وقتی کتاب را به مردم داده ام تا آن را بخوانند، وقتی بوده است که آن ها گفته اند کتاب را در یک یا دو نشست، شاید هم در عرض چند ساعت خوانده اند. وقتی کتاب را در دست گرفته اند یک نفس تا آخر خوانده اند. زیرا من هم آن را به همین سرعت یک تکه نوشته ام.»
شاید بکار بردن چنین سرعتی در نوشتن اغلب نتایج فاجعه باری برای یک اثر به همراه داشته باشد، اما کم نیست مواردی همانند رمان «پسرکی با پیژامه راه راه» که چنین سرعتی باعث می شود نویسنده متکی بر جریان قریحه و غریزه به خلق اثری سرشار از لحظات ناب انسانی، لحظاتی پر احساس و تاثیر گذار نائل شود و گرمایی بدان ببخشد که جایش در میان آثار این روزگار خالی ست آثاری که قرار است مبتنی بر شعور نوشته شوند، اما خالی از شور از کار در می آیند.
در انتهای کتاب حاضر، علاوه بر گفتگوی ناشر کتاب با نویسنده رمان و یاداشتی کوتاه از جان بوین، نوشته ای تحت عنوان راهنمای خوانندگان منتشر شده که جان بوین در آن سولاتی درباره محتوا و شخصیت های کتاب برای خواننده مطرح کرده است، سوالاتی که درواقع حکم تلنگری برای فعال کردن ذهن خواننده برای اندیشیدن درباره درونمایه رمان، مطرح شده اند و این تمهید در نوع خود کاری متفاوت و جالب توجه محسوب می شود.
وقت سکوت
120,000 توماننویسنده: لوییس مارتین سانتوس
مترجم: ونداد جلیلی
نشر: چشمه
توضیحات:وقت سکوت را «بزرگ‌ترین دست‌آورد اجتماعی رمان اسپانیا»، «رمانی تکرارنشدنی» و از شاهکارهای رمان‌نویسی قرن بیستم نامیده‌اند و گفته‌اند مسیر رمان اسپانیایی را دگرگون کرده است. گی‌یرمو کابررا اینفانته گفته «سنت رئالیسم اسپانیایی را که همچون عفونتی در ادبیات پراکنده بود، ختم کرد» و اولیس جویس را با آن قیاس کرده، ریکاردو گویون این دو کتاب را از منظر عناصر افسانه‌ای، توصیف‌های سوررئالیستی و گوناگونیِ گفتارهای درونی همتراز شمرده و جولین پالی گفته وقت سکوت بازآفرینی افسانه‌ی اودیسه‌ی هومر در فضای معاصر است. وقت سکوت به‌محض انتشارش ستایش منتقدان و عموم خوانندگان را برانگیخت، بی‌درنگ جایگاهی باقی در ادبیات اسپانیا یافت و آن را به بسیاری از زبان‌ها ترجمه کرده‌اند.
لوییس مارتین‌سانتوسِ چهل‌ساله دو سال پس از انتشار وقت سکوت، بعد از مدت‌ها آزار دیدن از دیکتاتوری فرانکو و چهاربار به زندان افتادن، در سانحه‌ی اتومبیل جان باخت
صدای افتادن اشیا
52,000 توماننویسنده: خوآن گابریل واسکس
مترجم: ونداد جلیلی
نشر: چشمه
توضیحات: صدای فریادی خفته یا چیزی همصدای فریاد شنیده می شود. صدایی هست که هیچ وقت نمی توانم یا نتوانسته ام باز بشناسم. صدایی که انسانی نیست یا فراانسانی است،صدای جان هایی که می میرند و ضمنا صدای شکستن اجسام. صدای سقوط از بلندی صدایی مقطع و درعین حال ابدی صدایی که هیچوقت تمامی ندارد و از آن شب در سر من زنگ میزند و هنوز نشانی از فروکش کردن ندارد که تا ابد در حافظه من معلق می ماند و مثل هوله ای بر چوب رختی در آن آویزان می ماند
زندگی خصوصی درختان
40,000 توماننویسنده: آله خاند و سامبرا
مترجم: ونداد جلیلی
نشر: چشمه
توضیحات: خانواده‌هایی هست که سر ساعت نُهِ شب مردشان خودش را به مشروب می‌سپرد و زن‌شان به اتو زدن لباس‌ها، بی‌خبر از سرنوشت بچه‌ها که در ایوان بازی می‌کنند و ادای زخمی شدن درمی‌آورند، یا در تاریکی اتاق‌شان سر می‌کنند، یا در دست‌شویی با صابون حباب می‌سازند. خانواده‌هایی هم هست که حین گفت‌وگوهای جدی در اتاق‌نشیمن گذشتن شب را نظاره می‌کنند. همین‌طور خانواده‌هایی که در این ساعت شب به یاد مُردگان‌شان‌اند و هاله‌ای از درد چهره‌شان را در برگرفته است. نه کسی بازی می‌کند و نه کسی حرفی میزند: بزرگ‌ترها نامه‌هایی را بازنویسی می‌کنند که هیچ‌کس نخواهد خواندشان و بچه‌ها سؤال‌هایی می‌کنند که هیچ‌کس پاسخ‌شان نخواهد داد.
ویکنت دو نیم شده
تماس بگیریدنویسنده: ایتالو کالوینو
مترجم: پرویز شهدی
نشر: چشمه
توضیحات: ویکنت مداردو برای جنگ با ترک‌ها راهی میدان نبرد می‌شود، اما در آنجا زخم بر‌می‌دارد و پیکرش دو تکه می‌شود. هر نیمه توسط افراد مختلفی درمان شده و به زادگاه ویکنت بازگردانده می‌شوند. یکی از این نیمه‌ها حاوی تمامی خوبی‌ها و خیرهای \”ویکنت\” و دیگری حاوی همه‌ی بدی‌ها و شرارت‌های اوست. این دو نیمه هر کدام با رویکرد شررسان و خیررسان ایجاد می‌کنند و در نهایت هر دو، زندگی مردم را به نوعی مختل می‌سازند.» در قسمتی از داستان می‌خوانیم: «کاش میشد هر چیز کاملی را به این شکل دو نیم کرد. کاش هر کسی می‌توانست از این قالب تنگ و بیهوده‌اش بیرون بیاید. وقتی کامل بودم، همه‌چیز برایم طبیعی، درهم و برهم و احمقانه بود، مثل هوا؛ گمان می‌کردم همه چیز را می‌بینم، ولی جز پوسته سطحی آن، چیزی را نمی‌دیدم. اگر روزی نیمی از خودت شدی، که امیدوارم این‌طور بشود، چون بچه هستی، چیزهایی را درک خواهی کرد که فراتر از هوشمندی مغزهایی کامل است. تو نیمی از خودت و دنیا را از دست خواهی داد، ولی نیمه دیگرت هزاران بار ژرف‌نگرتر و ارزشمندتر خواهد شد. تو هم آرزو خواهی کرد همه چیز مثل خودت دو نیم و لت و پار باشد، چون زیبایی، خرد و عدالت فقط در چیزی وجود دارد که قطعه قطعه شده است.
مرگ و چند داستان دیگر
تماس بگیریدنویسنده: رومن گاری
مترجم: سمیه نوروزی
نشر: چشمه
توضیحات:
کوتوله با تکان مختصر سرش به دکتر سلام کرد، سیگار خاموشش را جوید و جوری بدعنق رو به روش را نگاه کرد که انگار جادوش کرده اند. دکتر رد نگاهش را گرفت و خیلی زود مجبور شد خودش را جمع و جور کند؛ تا هم معلوم نشود جا خورده و هم بتواند این حالت آرام و ساختگی اش را که مردم از آدمی در شغل او توقع دارند، از دست ندهد. یک موجود عجیب و غریب نشسته بود روی زمین، نزدیک بخاری روشن، چسبیده به دیواره کاراوان. انگار با کله اش سقف را نگه داشته بود، درست مثل مجسمه هایی که کتیبه روی سرشان چسبانده اند. غولی بود برای خودش. دکتر حساب کرد دست کم دو متری از کفل ها راه هست تا ریشه های موها که سرخ براق بود. اما بهتر دید درباره درازی پاها، که تا شده و زانوهایی که کم مانده بود برسد به چانه طرف، فکر نکند
اتاق افسران
125,000 توماننویسنده: مارک دوگن
مترجم: پرویز شهدی
نشر: چشمه
توضیحات:
جنگ، یک کلمه بیشتر نیست، اما درد ورنج ها و فاجعه هایش در جهانی نمی گنجد؛ حتا اگر جهان گیر نباشد. برای پی بردن به نتایجش لزومی ندارد وارد صحنه های گسترده و کشتارها و ویرانی های عظیم آن شویم. دیدن حتا یک نفر از کسانی که در هر جنگی شرکت داشته و یک یا چند عضو صورتش را از دست داده، بینی، فک، گونه، چانه… کافی است پی ببریم، انسانی سالم و عادی به صورت چه هیولایی می تواند درآید. مارک دوگن در این کتابِ کوچکِ بزرگ، عمق فاجعه را چنان به تصویر می کشد که پشت آدم می لرزد، حتا آن هایی که هرگز نه جنگی دیده اند و نه در جنگی شرکت داشته اند. ما آدم ها چه موقع می خواهیم از این جنایت وحشتناک دسته جمعی که هیچ حیوانی مرتکبش نمی شود، دست برداریم؟
هیاهوی زمان
160,000 توماننویسنده: جولین بانز
مترجم: پیمان خاکسار
نشر: چشمه
توضیحات: «هیاهوی زمان» آخرین رمان بارنز است که بعد از کسب جایزه‌ی بوکر برای کتاب «درک یک پایان» منتشر شده است. این کتاب سنت برخی کارهای گذشته و ترکیبی از زندگی‌نامه و داستان است.
بارنز در این کتاب سراغ «دیمیتری شوستاکوویچ» آهنگساز مشهور روس رفته و به زندگی و رابطه‌ای که با قدرت داشته پرداخته است. شوستاکوویچ زندگی پرفراز و نشیبی داشته و به واسطه‌ی زندگی‌اش در جنگ و استعدادهایی که داشته مورد توجه دولت، به خصوص استالین بوده است.
بارنز پیش از این نیز این تکنیک (آمیختن زندگی‌نامه و داستان) را با زندگی «گوستاو فلوبر» در کتاب «طوطی فلوبر» و «آرتور کانن دویل» نویسنده‌ی شرلوک هولمز در کتاب «آرتور و جرج» به کار برده است.
خاکسار درباره‌ی ترجمه‌ی این اثر می‌گوید: «یکی از دلایلی که این کتاب را برای ترجمه انتخاب کردم این است که این کتاب یک تقارن شگفت دارد. من همیشه عاشق جولین بارنز بودم و. آرزو داشتم یکی از کتاب‌های او را ترجمه کنم. از طرف دیگر شوستاکوویچ یکی از آهنگسازان محبوب من است که از دوران نوجوانی همراهم بوده و در طول یک هفته بارها و بارها به آثارش گوش می‌دهم.»
«وقتی دیدم نویسنده‌ی مورد علاقه‌ام درباره‌ی آهنگساز محبوبم کتابی نوشته درنگ نکردم. آن موقع مشغول ترجمه‌ی “شن روان” نوشته‌ی “استیو تولتز” بودم. با این حال ترجمه‌ی کتاب را نیمه رها کردم و به ترجمه‌ی کتاب بارنز پرداختم.»
پای بندی های انسانی
تماس بگیریدنویسنده: سامرست موآم
مترجم: عبدالحسین شریفیان
نشر: چشمه
توضیحات: کتاب با مرگ مادر شخصیت اصلی داستان (فیلیپ کاری) شروع می شود. پدر او نیز درگذشته و فیلیپ ناچار به نزد عمه و عمویش (که کشیش یک دهکده است) می رود. داستان با شیوه ای زندگی نامه ای ادامه می یابد و سیر زندگی فیلیپ را در برهه های مختلف روایت می کند. موام تاکید دارد که این کتاب یک رمان است، نه یک اتوبیوگرافی و بخش عمده ی آن از تخیل نشات گرفته است. منتقدان این کتاب را شاهکار وی می دانند. نام کتاب برگرفته از یکی از مقالات اسپینوزاست.