اقتصاد چین (سیاستها و چالشها)
170,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: سیدحمزه صالحی
انتشارات: چاپخش
سال انتشار: 1402
کد شابک: 9786006799780
درباره کتاب
کتاب اقتصاد چین (سیاستها و چالشها) تلاشی است برای آشنایی و درک بهتر از اقتصاد چین که بهعنوان قدرت اقتصادی نوظهور و پدیده و الگوی مهمی مدّنظر کارشناسان و پژوهشگران سراسر جهان قرار گرفته است. قدرت روزافزون چین باعث شده تا دامنه تأثیرگذاری این کشور بهمرور گسترده شود. هماکنون این کشور با اجراییکردن طرح ابتکاری و بلندپروازانه «کمربند و راه» تلاش دارد نفوذ خود را در نقاط مختلف جهان افزایش دهد. این اقدام چین بهمنزله عرضاندام این کشور در عرصه جهانی قلمداد میشود که تلاش دارد نفوذ ژئوپلیتیک خود را افزایش دهد و بهعنوان یکی از کانون اصلی و پایدار قدرت در نظام بینالملل مطرح شود. این قدرتنمایی واکنش کشورهای غربی بهخصوص آمریکا را درپی داشته و باعث شده است که این کشور برای مهار چین دست به اقدامات متقابل و ابتکار زیادی بزند. همین موضوع اقتصاد چین را با چالشهای عمدهای روبهرو کرده است. مجموع این وضعیت باعث شده که در کتاب حاضر تلاش شود سیاستها و برنامههای مهم چین که اقتصاد این کشور .براساس آنها رشد و توسعه خود را طی کرده در کنار چالشهایی که این کشور با آن روبهروست، بررسی شود.
ایران و راه ابریشم جدید (از ژئوپلیتیک راه تا دیپلماسی راه)
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: آرش رئیسینژاد
مترجم: ـــ
انتشارات: دانشگاه تهران
سال انتشار: 1400
کد شابک: 9789640302705
درباره کتاب
راه ابریشم چنان جایگاه و اهمیتی داشته است که مورخی نظیر پیتر فرانکوپن توانسته در کتاب «راههای ابریشم: تاریخ جهان از دیدگاهی نو» تاریخ جهان بر محور آن را روایت کند. چینیها حالا هزاران سال پس از پیدایش راه ابریشم و نقشآفرینی آن در تاریخ جهان، تصمیم گرفتهاند قدرت دوباره سربرآورده خود را در قالب «راه ابریشم نوین» بازآفرینی کرده و آن را در سطح جهان بگسترانند. ایران نیز مانند بسیاری از کشورهای جهان، ناگزیر از تعریف نسبت خود با این پروژه بزرگ چین است.
مهاجرت و توسعه اقتصادی (مطالعه موردی ایران و ترکیه)
88,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: رحیم بایزیدی
مترجم: ـــ
انتشارات: چاپخش
سال انتشار: 1401
کد شابک: 9786006799735
درباره کتاب
مهاجرت از مهمترین پدیدههای در حال رشدِ جهانی است که تأثیرات چشمگیری بر روابط و مناسبات بین انسانها، جوامع و دولتها در کشورهای مبدأ و مقصد میگذارد. ایران نیز از جمله کشورهایی است که بهعنوان «مبدأ»، «مقصد» و حتی «مسیر»، با مسئله مهاجرت و نوع شدیدتر آن یعنی خروج سرمایه انسانی که در ادبیات رایج بهعنوان فرار مغزها شناخته میشود، مواجه است. فارغ از پیامدهای سیاسی، اجتماعی و فرهنگی که مهاجرت برجای میگذارد، اثرات این پدیده بر توسعه اقتصادی کشورها از جمله پرسشهای کلیدی است که میتواند بر نحوه مدیریت و مواجهه سیاستگذارانه با آن اثرگذار باشد. کتاب حاضر با محوریت مهاجرت سرمایه انسانی، تأثیرات آن بر توسعه اقتصادی و همچنین برخی از مهمترین علل بروز این پیامدها در کشورهایی همچون ایران و ترکیه (که از نظر مؤلفههای دموگرافیکی، فرهنگی، جمعیت مهاجران و همچنین تجربه چنددههای در مواجهه با مهاجرت، نزدیک به هماند)، در تلاش است تا بخشی از خلأ علمی موجود در زمینه مهاجرت بینالمللی و پیامدهای آن بر توسعه اقتصادی کشورها را برطرف کند.
مجموعه کتاب های منطقه گرایی نو جلد 2: دیدگاه های کشورهای شمال درباره منطقه گرایی نو
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: بیوردن هتنه و آندراش اینوتای و اوزوالدو سونکل
مترجم: علیرضا طیب
انتشارات: وزارت امور خارجه
سال انتشار: 1391
کد شابک: 9789643615987
درباره کتاب
منطقه گرایی در شرق آسیا
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: کریستوفر ام دنت
مترجم: زهره پوستین چی
انتشارات: وزارت امور خارجه
سال انتشار: 1396
کد شابک: 9789643618308
درباره کتاب
اقتصاد سیاسی جهان
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: رابرت ابرین و مارک ویلیامز
مترجم: غلامعلی چگنی زاده و میترا راه نجات
انتشارات: وزارت امور خارجه
سال انتشار: 1398
کد شابک: 9789643617387
درباره کتاب
موضوع این کتاب بحران مالی نیست، اما ابزارهایی برای فهم ریشه ها و الزامات چنین بحرانی ارائه می دهد. این کتاب، خوانندگان را با ریشه ها، سیر تحول و عملکرد اقتصاد سیاسی جهانی که بذر بحران مالی سال 2008 ایالات متحده را موجب شد، آشنا می سازد. بحرانی که در فرایند آن، بنگاه های مالی بزرگی از صحنه خارج شدند و سایر بنگاه ها نیز در لبه پرتگاه سقوط قرار گرفتند. دولت ایالات متحده ناچار شد میلیارد ها دلار هزینه کند به گونه ای که این کشور به شدت گرفتار رکود شد. مطالعه اقتصاد سیاسی جهانی می توان درک بهتری از وقایعی به دست آورد که دنیای ما را شکل می دهند.
نویسنده در توضیح این کتاب می نویسد، این کتاب درسی است و هدف آن، فراهم کردن مقدمات ضروری برای مطالعه اقتصاد سیاسی بین الملل است. برای تامین این هدف، دو راهبرد در پیش گرفته می شود که این کتاب را از دیگر کتاب های درسی دیگر در زمینه اقتصاد سیاسی بین الملل متمایز می سازد. نخست: این کتاب رویکرد تاریخی به مطالعه اقتصاد سیاسی بین الملل اتخاذ کرده است و به دانشجویان، دانش پژوهان و عموم علاقه مندان دیدگاهی وسیع در خصوص اهمیت اقتصاد سیاسی جهانی مدرن ارائه می دهد. به جای شروع بحث با تحلیل ساختارهای سیاسی و اقتصادی جهانی، این کتاب در پی آن است که دیدگاهی تاریخی، هر چند خلاصه، ارائه دهد که عوامل مهم در شکل دهی به موقعیت کنونی را ترسیم می کند.
هویت و منافع روسی در منطقه گرایی اوراسیایی
تماس بگیریدنویسنده: بهاره سازمند،حسین صور اناری
نشر: وزارت امور خارجه
توضیحات: گفتمان های هویتی روسیه با فروپاشی اتحاد شوروی، در اطراف مرزهای این کشور با منطقه ای متشکل از دولت ها و مرزهای سرزمینی روبه رو شدند که پیش از این در قالب یک «ما» تعریف می شدند و اکنون باید به عنوان «آنها» باز تعریف شده و جایگاه آنها در پیوستار «خود- دیگری» روسیه مشخص می شد. این گفتمان ها در بازتعریف خود، بر دامنه ای از برداشت های مختلف از تداوم «ما بودگی» در دوران پساشوروی تا «دگرپنداری» و «غیریت سازی» از منطقه اوراسیا تأکید کرده اند. بسته به یکسان انگاری یا دگرپنداری هویتی، منطقه گرایی اوراسیایی در کلان گفتمان های هویتی روسیه (غرب گرایی، دولت گرایی و اوراسیاگرایی) بازنمایی های متفاوتی پیدا کرده و در نتیجه ترجیحات روسیه در این فرایند با چرخش های فروگذارانه و تأکیدگذارانه همراه شده است. این پژوهش در راستای علت یابی افت وخیزهای مشارکت روسیه در منطقه گرایی اوراسیایی، با کاربست نظریه «منطقه گرایی سازه انگارانه انتقادی»، بر این فرض تأکید دارد که «مناظره های هویتی در گفتمان های سیاست خارجی روسیه، علت چرخش های فروگذارانه و تأکیدگذارانه این کشور در ترجیح مشارکت در منطقه گرایی اوراسیایی بوده است».
همگرایی در سازمان اکو
تماس بگیریدنویسنده:دکتر سعید پیشداد
نشر: باز
توضیحات: نویسنده در این نوشتار میکوشد تا زمینههای همگرایی در میان اعضای سازمان اکو را بررسی و عوامل واگرایی میان آنان را باز شناسد. وی بدین منظور از چارچوب تئوریک کانتوری واشپیگل دو تن از نظریهپردازان برجسته همگرایی استفاده نموده است. در فصل اول پس از طرح نظریههای مختلف همگرایی، نظریه کانتوری واشپیگل بررسی شده است. فصل دوم به میزان همبستگی در منطقه اکو و نقش آن در همگرایی واگرایی کشورهای عضو، اختصاص یافته است. در فصل سوم، ماهیت ارتباطات در منطقه اکو و تاثیر آن برهمگرایی واگرایی تبیین میشود. فصل چهارم به سطح قدرت در منطقه اکو و نقش آن در همگرایی واگرایی کشورهای عضو مربوط است. فصل پنجم به ساختار روابط میان دولتهای منطقه اکو و نقش آن در همگرایی واگرایی کشورهای عضو اختصاص دارد. در فصل ششم نقش قدرتهای اثرگذار در منطقه اکو و تاثیر آن برهمگرایی واگرایی کشورهای عضو تحلیل شده است.
سازمان جهانی تجارت و سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: مهدی فاخری
انتشارات:وزارت امور خارجه
سال انتشار:1383
کد شابک:9789643612191
درباره کتاب
این نوشتار شامل مباحثی است درباره سیاست بازرگانی و اقتصادی ایران و ارتباط با سازمان تجارت جهانی که با این عناوین به طبع رسیده است: “جهانی شدن”، “مذاکرات تجارت بین الملل”، “دور اوروگوئه و بیانیه مراکش”، “اصول مقررات سازمانی جهانی تجارت”، “نتایج عضویت در WTO برای کشورهای در حال توسعه”، “تجارت جهانی و سیاست جهانی”، “سیاست خارجی ایران و سازمان جهانی تجارت”، “رژیم تجاری ایران” و “اثرات عضویت در WOT بر روند برنامهریزی سیاست خارجی”.
تئوری و مسائل اقتصاد بین الملل
34,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: دومینیک سالواتوره
مترجم:هدایت ایرانپرور, حسن گلریز
انتشارات:نی
سال انتشار:1388
کد شابک:9789643123109
درباره کتاب
کتاب اقتصاد بینالملل با نظریهٔ عرف تجارت و مالیهٔ بینالمللی سروکار دارد. هدف کتاب ارائهٔ هستهٔ نظری و عملی اقتصاد بینالملل جدید به طریقی روشن و منظم است. هر فصل کتاب با بیان روشن نظریه، اصول یا اطلاعات اولیه آغاز میشود و با ذکر مثالهایی کامل میگردد. سپس سؤالهایی چندجوابی همراه با پاسخهای آن مطرح شده است. پس از آن مسائل نظری، عددی و عملی متعددی همراه با راهحل مفصل آنها ارائه گردیده است. روش این کتاب و بسیاری از مفاد و محتوای آن در کلاسهای درس اقتصاد بینالملل در دانشگاه «فوردهام» آزمایش شده است.
دیپلماسی تجاری
24,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: وحید بزرگی
انتشارات:نی
سال انتشار:1396
کد شابک:9789641855316
درباره کتاب
در کتاب حاضر، مؤلف با بررسی روندهایی مانند جهانیشدن، گسترش همکاریهای تجاریـ منطقهای و ظهور زنجیرههای جهانی ارزش نشان میدهد که در جهان امروز اهمیت دیپلماسی اقتصادی و تجاری بسیار افزایش یافته است. بر این اساس، موضوع دیپلماسی اقتصادی یا تجاری به یکی از کانونهای توجه نهتنها نظریهپردازان بلکه دستاندرکاران ـ دولتی و غیر دولتی ـ تبدیل شده است و دیپلماتهای کشورها بهطور فزایندهای وقت خود را به مسائل اقتصادی و تجاری اختصاص میدهند. با این دیدگاه، کتاب دیپلماسی تجاری چارچوبی برای سیاستگذاری و تدوین دیپلماسی تجاری ارائه میکند و در این راستا به تبیین عناصر و مؤلفههای مختلف دیپلماسی تجاری، از تعریف و اهداف و دستور کار دیپلماسی تجاری گرفته تا بازیگران و راهبردها و ابزارهای آن، میپردازد.
نگاهی نو به جهانی شدن
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: جوزفای. استیگلیتس
مترجم:مسعود کرباسیان
انتشارات:چشمه
سال انتشار:1393
کد شابک:9789643623609
درباره کتاب
جوزف استیگلیتز برندهی جایزهی نوبل اقتصاد در سال 2001 در کتاب نگاهی نو به جهانیشدن اقداماتی را که برای اثربخش کردن فرآیند جهانیشدن ضرورت دارد تشریح کرده است. وی با بررسی روندِ کنونی جهانی شدن آن را پدیدهای تحمیلی میداند که موجب دشوار شدن دستیابی به توازن مورد نیاز جهان شده است. پیشنهادِ استیگلیتز دموکراتیک کردن فرآیند جهانیشدن است.
اقتصاد سیاسی بین الملل نظریه ها, مسائل ,تحولات
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: عبداله قنبرلو
انتشارات:پژوهشکده مطالعات راهبردی
سال انتشار:1396
کد شابک:9786005282900
درباره کتاب
از زمان تاسیس حوزه مطالعاتی اقتصاد سیاسی بین الملل تاکنون آثار متنوعی در این زمینه به رشته تحریر در آمده اند. متاسفانه ، کارهای انجام شده به زبان فارسی عمدتا قدیمی و ترجمه ای هستند. هدف از تالیف این کتاب ، ایجاد شناختی منسجم از ابعاد مختلف اقتصاد سیاسی بین الملل و خصوصا تغییرات آن طی دهه های اخیر است. جامعیت ، به روز بودن ، و استفاده از عبارات ساده و روشن از جمله ویژگی های این کار پژوهشی است. انتظار می رود خوانندگان کتاب بتواند درک عمیق تری از ابعاد و زوایای مختلف تعامل بین اقتصاد و سیاست در عرصه روابط بین الملل کسب کنند.
جهانی شدن و جنوب
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده:مایکل وست، دیوید بالام
مترجم: عبدالمجید سیفی، احمد ساعی
انتشارات:قومس
سال انتشار:1392
کد شابک:9789648811506
درباره کتاب
کتاب حاضر، دربارة فرآیندهای حاکم بر نظام اقتصاد سیاسی بینالملل چون مرکانتیلیسم «مکتب بازاربست گرایی»، لیبرالیسم، ساختارگرایی و همچنین، نظریههای جدید انتقادی نگاشته شده است. این کتاب در ده فصل تنظیم شده که در چهارفصل نخست مباحث نظری اقتصاد سیاسی بینالملل بازگو شده و در فصول بعدی بهنظام مالی و پولی بینالملل پرداخته شده است. نویسنده در واپسین فصل کتاب با بررسی مسئلة شکاف میان شمال و جنوب، وضعیت اقتصاد سیاسی کشورهای فقیر و غنی را میکاود. در این راستا، آشنایی کلی با اقتصاد سیاسی بینالملل و مهمترین دیدگاههای سنتی در آن، آشنایی با دیدگاههای مهمّ انتقادی در اقتصاد بینالملل، بررسی ساختارهای اقتصاد سیاسی بینالملل و نظام پولی بینالملل، آشنایی با اقتصاد سیاسی بینالمللی انرژی، بررسی اقتصاد سیاسی کشورهای کمتر توسعهیافته و نظریات توسعه، محورهای مورد بحث در این کتاب هستند.
اقتصاد سیاسی بین المللی خلیج فارس
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده:کریستیان اولریچسن
مترجم: فریبرز ارغوانیپیرسلامی، سیدجواد صالحی، مهدی کشاورز
انتشارات:مخاطب
سال انتشار:1396
کد شابک:9786005750584
درباره کتاب
اقتصاد سیاسی بین الملل بر روی ۷ موضوع تمرکز دارد. این محورها علم اقتصاد و سیاست را به هم نزدیک می کند که برای تحلیل رویدادهای جهانی بسیار مهم است. تجارت بین الملل، مسائل مالی بین المللی، رابطه میان کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه، شرکتهای چند ملیتی، هژمونی و جهانی شدن و تولید دانش موضوعاتی است که اقتصاد سیاسی بین المللی را تعریف می کند.
تجارت بین الملل؛ مسأله مطرح در اقتصاد سیاسی بین المللی این است که برای درک چارچوب تجارت بین المللی باید بر روی نقش کشورها نیز تمرکز داشته باشیم. تصمیمات اتخاذ شده در سطح جهانی برگرفته از قوانین کشورهای مختلف و سازمان های بین المللی است و این مسأله بر روی تجارت بین المللی بسیار تعیین کننده است. به عنوان مثال اگر فقط نقش بازار مطرح باشد ایران به راحتی می تواند به تجارت بین الملل بپردازد اما مسأله تحریم و قوانین مربوط به آن در این خصوص تعیین کننده است. اقتصاد سیاسی بین المللی نشان می دهد که چگونه تجارت بین الملل ترکیبی از تصمیمات بازاری و تصمیمات دولی به شمار می آید.
اقتصاد سیاسی خاورمیانه
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده:ملانی كامت، ایشاك دیوان آلان ریچاردز , جان واتربری
مترجم: فریبرز ارغوانی پیرسلامی
انتشارات:مخاطب
سال انتشار:1397
کد شابک:9786005750546
درباره کتاب
تأسیس و راهاندازی رشته مطالعات منطقهای در دانشگاههای ایران در یك دهه اخیر هرچند دیر اما یكی از ضرورتها و اقدامات مثبتی بوده كه روزبهروز بر اهمیت آن افزوده میشود. فراتر رفتن از نگرشهای كل گرایانه به مطالعات سیاست جهانی و توجه به ابعاد منطقهای آن نقش به سزایی را در درك عمیقتر و جزئی از این حوزه از دانش ایفا كرده است. بااینحال، راهاندازی این دیسیپلین مطالعاتی جدید در دانشگاهها و مراكز پژوهشی ایران چندان بدون مشكل نبوده است. تمركز صرف و بعضاً بیش از اندازه بر مناطق پیرامونی ایران و بیتوجهی و غفلت از تحولات سایر مناطق، فقدان آموزش تخصصی با تكیه بر پرورش و تربیت استادان متخصص و صاحب نظر در هر یك از مناطق و در نهایت ضعف جنبههای تئوریك و كمبود منابع
2011: چگونه آنها را بفهمیم؟ 15 آموزشی مناسب و روزآمد ازجمله این مشكلات در یك دهه اخیر بوده است. برای حل این مشكلات تلاشهای عمدهای صورت گرفته و به نظر میرسد اگر جنبههای كیفی آموزش بیشتر موردنظر قرار گیرد این حوزه مطالعاتی در چند سال آینده بتواند نقشی بهمراتب تأثیرگذارتر در روند پیشرفت علمی و همراهی بیشتر با جامعه علمی جهانی ایفا كند. در میان مشكلات پیشگفته، فقدان و یا قلت منابع
19 مناسب علمی آثار خود را بیشتر بر كند شدن روند پیشرفت بر جای گذاشته است. متأسفانه عدم تأكید بر آموزش مناسب زبانهای خارجی در یك دهه اخیر باعث شده تا حتی در مقاطع تحصیلات تكمیلی دانشجویان ناتوان از مطالعه و دسترسی به منابع به روز و مورد نیاز باشند. این مشكل زمانی حاد میشود كه نگرشها و دیدگاهها به برخی از دروس تخصصی حتی در میان استادان دانشگاه نیز قدیمی و چندان متناسب با تحولات جدید و روز دنیا نیست. درسهای اقتصاد سیاسی بینالملل و یا اقتصاد سیاسی مناطق مختلف در میان سایر درسهای تخصصی رشته مطالعات منطقهای هنوز مهجور هستند زیرا فضای نگاه سنتی به امنیت همچنان چنبره خود را بر تفكر جامعه علمی ما حفظ كرده و از دیگر سو تصور بر آن است كه اقتصاد سیاسی بینالملل همان اقتصاد است و ازاینرو یا این دروس باید از سوی دانشكدههای اقتصاد تدریس شوند و یا اینكه دانشجویان با شنیدن و یا دیدن نام اقتصاد (بدون توجه به وجه سیاسی و بینالمللی آن) شاخصهای كمی و ریاضیاتی را در ذهن خود تداعی میكنند. هدف مترجمان كتاب حاضر در چند محور قابل اشاره است. اول اینكه مطالعات این كتاب نشان میدهد كه اقتصاد سیاسی چه به لحاظ هستیهای مورد مطالعه و چه از حیث روش مطالعه فاصله بسیاری با آن چیزی دارد كه در دانشكدههای اقتصاد میگذرد. در اقتصاد سیاسی پسوند سیاست وجه ملازم و بلكه اصلی مطالعه است. دوم اینكه اگرچه حدود یك دهه از راهاندازی رشته مطالعات منطقهای میگذرد و در این میان منطقه خاورمیانه به دلیل شرایط خاص آن و بهویژه ارتباط ایران با آن نسبت به سایر مناطق بیشتر در مركز توجه دانشگاهها و دانشپژوهان بوده اما درسهای مرتبط با اقتصاد سیاسی خاورمیانه
طبیعی و توسعه سیاسی 48 كماهمیت انگاشته شده و بخشی از این غفلت عامدانه به نبود یك یا چند منبع موثق و جامع بازمیگردد. ترجمه اثر حاضر، این خلأ را تا حد بسیاری از بین میبرد اما باز هم این حوزه نیازمند تلاشهای جدیتر و درعینحال بومی است. درنهایت، سومین هدف از ترجمه این كتاب به ویژگیهای آن باز میگردد. كتاب اقتصاد سیاسی خاورمیانه محصول پژوهشهای اصیل و عمیق آلن ریچاردز (دانشگاه كالیفرنیا، سانتاكروز) و جان واتربوری (دانشگاه پرینستون) بوده و در ادامه و به خصوص بعد از تحولات عمیق خاورمیانه از سال 2011 به بعد از سوی ملانی كامت (دانشگاه هاروارد) و ایشاك دایوان (مدرسه اقتصاد پاریس) بازنویسی و بهروزرسانی شد. استقبال گسترده از این كتاب در دانشگاههای معتبر اروپا و ایالاتمتحده مهمترین انگیزه كامت و دایوان بوده تا تلاشهای دو نویسنده ابتدایی این كتاب را با تحولات جدید همراه سازند. ویژگی دیگر و مهم این كتاب تحلیل چارچوبمند و تئوریك و تقسیمبندیهای دقیق و بعضاً بدیع آن است. خاورمیانه اگرچه در كلیت آن منطقهای با ویژگیهای مشترك فرهنگی و تمدنی است اما بهاندازه تمام كشورهای موجود در آن دارای تنوع و شاخصهای زمینهمند تاریخی است. به همین دلیل نویسندگان كتاب مطالعه خود را بر چارچوبی از تقسیمبندی كشورها از حیث منابع
54 و نیروی كار ابتنا كرده و این بستر را با روبنای سهگانه اقتصاد، سیاست و اجتماع مورد واكاوی قرار میدهند. از اینرو فصلهای كتاب نیز بهگونهای سامان یافته كه این سهگانه مورد بحث قرار گیرد. البته نقش و جایگاه نظام بینالملل در لابهلای هر یك از این سه مؤلفه موردبحث قرار گرفته است. روش اتخاذشده از سوی نویسندگان باعث شده تا سومین ویژگی مهم این كتاب یعنی توجه به مسائل جدی و مهم اقتصاد سیاسی رخ بنمایاند. تقریباً تمامی مسائل و چالشهای مهم در اقتصاد سیاسی خاورمیانه
در خیزشهای عربی 62 در این كتاب مورد بحث قرار گرفته است. عملكرد اقتصادها و پیامدهای اجتماعی آن، جایگاه و نقش جامعه مدنی، انواع رژیمهای سیاسی، توجه به توسعه و نقش دولت در آن، نظامیگری و همگرایی منطقهای محورهای مهم در این كتاب هستند. مجموعه این ویژگیها در كنار یكدیگر باعث شده تا حجم كتاب و تعداد فصلهای آن زیاد شود. نسخه اصلی كتاب در 14 فصل ساماندهی شده است اما به جهت توجه به مباحث اصلی و نیز جلوگیری از افزایش حجم نسخه ترجمهشده تلاش بر آن بوده تا ضمن برگردان فصلهای مهم بخشهایی را كه همپوشانی زیادی با سایر درسهای تخصصی این رشته دارد (مانند امنیت غذایی و آب، ویژگیهای جمعیتی خاورمیانه، بحث انرژی و جایگاه اسلامگرایی) در جای دیگر مرتبط با آن مورد بحث قرار گیرد. در ترجمه این كتاب كه حدود دو سال به طول كشیده است نهایت سعی بر آن بوده تا ضمن حفظ امانتداری و وفاداری به متن اصلی ترجمهای سلیس و روان ارائه شود. در این راستا، همراهانی نیز بودهاند كه نقش مهمی را بر عهده داشتهاند. سركار خانم سحر پیرانخو دانشآموخته مبرز مطالعات منطقهای خاورمیانه در دانشگاه شیراز با تحمل مشقّت فراوان زحمت ترجمه بخشهای مهمی از این كتاب را عهدهدار شدند و درحالیكه برخی از همكاران مترجم دیگر به دلایل مختلف نتوانستند اینجانب را یاری كنند ایشان صبورانه مصائب ترجمه قسمتهای دیگر را متحمل شدند و از این حیث شایسته سپاسی ویژه هستند. دانشجوی گرانقدر تحصیلات تكمیلی دانشگاه شیراز جناب آقای سعید میراحمدی با صبر و حوصله به نمونهخوانی و ویراستاری مقدماتی اثر پرداختند و نكات ارزشمندی را در اصلاح و تنقیح اثر یادآور شدند. سركار خانم دكتر بهاره سازمند، دانشیار مطالعات منطقهای دانشگاه تهران نیز بهمانند همیشه در ترغیب و تسهیل فرایند كار نقشی بیبدیل داشتهاند. ضمن تشكر از این بزرگواران و آرزوی موفقیت و سلامتی برای آنها، از مسئولان محترم انتشارات مخاطب و نیز جناب دكتر طالبی آرانی و جناب آقای دارابی كه اهتمام در چاپ و انتشار این اثر را متقیل شدند سپاسگزاری میكنم.
اقتصاد سیاسی بین الملل و جهانی شدن
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: رابرت کاکس، یوشیکازو ساکاماتو، جیمز روزنا، کیس واندرپیجل، استفان گیل، جورن هتنه
مترجم:حسین پوراحمدی
انتشارات: قومس
سال انتشار:1385
کد شابک:9789645516299
درباره کتاب
درمقدمهی کتاب، ابتدا تعریفی از اقتصاد سیاسی بینالملل به دست داده شده است. در این تعریف ارتباط بین سیاست و اقتصاد در روابط بینالملل را اقتصاد سیاسی بینالملل (IPE) مینامند. یکی از مفروضات اساسی در اقتصاد سیاسی بینالملل، این است که هیچ نظام اقتصادی نمیتواند بدون یک چارچوب سیاسی با ثبات برای مدتی طولانی وجود داشته باشد. در ادامه نیز مقالاتی با موضوع اقتصاد سیاسی بینالملل و جهانی شدن” درج گردیده است.به تصریح مترجم: “برای یک نتیجهگیری خوشبینانه باید متذکر شویم اگرچه همهی نویسندگان این کتاب، گرایشهای موجود جهانی شدن در اقتصاد سیاسی بینالملل را بیشتر نگرانکننده میبینند، اما مقالاتشان اصلا ناامیدکننده نیست. کاکس ضمن تاکید برا اهمیت ابعاد فرهنگی نظم جهانی پست هژمونیک از یک “فرا بیناذهانی” جهانی صحبت میکند که پلی بین ذهنیتهای تمدنهای مختلف دارای همزیستی (و از لحاظ داخلی در حال تحول) ایجاد میکند. این دیدگاه پلورالیسم جهانی پست هژمونیک است. روزنا میگوید: برای ممکن ساختن این امر که شاید ما در حال حاضر در یک نقطهی عطف تاریخی باشیم، باید به خودمان اجازه بدهیم که برآیندهی خودمان اعمال کنترل کنیم گیل گفتهی گرامشی یعنی “بدبینی عقل، خوشبینی اراده” را نقل قول میکند و نتیجه میگیرد همهی علایمی که در دورهی فترت ظاهر میشوند، علایم بیماری نیستند. واندر پیجل به غیرنخبگان اشاره میکند و ساکاموتو به نیروهای مردمی دموکراتیزه شدن جهانی و قدرت ضعیفان، اشاره دارد”. این مقالات که با مقدمهی “جورن هتنه” اقتصاد سیاسی بینالمللگذار فراهم آمده عبارتاند از: “اقتصاد سیاسی انتقادی/ رابرت دبلیوکاکس”، “نزدیکیهای دوردست: نیروهای محرکه و دیالکتیک جهانی شدن/ جیمز روزنا”، “تئوریزه کردن دوران گذار: جنبش مضاعف و سیاست جهانی در دههی 1990/ استفان گیل”، “دومین انقلاب شکوهمند: جهانی شدن نخبگان و تغییر تاریخی/ کیس واندرپیجل”، و “دموکراتیزه شدن، جنبشهای اجتماعی و نظام جهانی/ یوشیکازو ساکاموتو”.
اقتصاد سیاسی بین الملل جهان بینی های متعارض
25,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: ریموندسی میلر
مترجم: محمدعلی شیرخانی، علیرضا خسروی، سیداحمد فاطمینژاد
انتشارات: سمت
سال انتشار:1391
کد شابک:9789645307446
درباره کتاب
در این کتاب، سه مکتب متفاوت در رشتة اقتصاد سیاسی بینالملل تحلیل، بررسی و مقایسه شده است. کتاب حاضر، برای دانشجویان رشتة «علوم سیاسی» در مقطع «کارشناسی ارشد» و با هدف ارائة گزارههای مربوط به مسائل اقتصاد سیاسی به مخاطب در جهت ایجاد فهمی دقیقتر در قضاوتهای انتقادی و استدلالهای علمی تدوین شده است. در این نوشتار، سه جهانبینی اصلی و نسبتاً متفاوت اقتصاد سیاسی به عنوان هستة تحلیلی رشتة «اقتصاد سیاسی بینالملل» بر مبنای الگویی واحد و منسجم در دو بعد نظری و کاربردی بررسی و مقایسه شده و ابعاد گوناگون آنها در مقابل یکدیگر قرار گرفتهاند. مشخّصة کتاب، در کنار هم قرار دادن سه مدل بازاری اقتصاد نئوکلاسیک، نهادگرا و ضد سرمایهداری و بررسی موضوعهای مرتبط با حوزة اقتصاد سیاسی بینالملل هر یک از سه مکتب مذکور در زمینههای سرمایهگذاری، عدالت، توسعة اقتصادی و تخریب محیط زیست است.
اقتصاد سیاسی بین الملل در سده بیست و یکم موضوع ها و تحلیل های معاصر
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده:عماد الانیس، روی اچ. اسمیت، کریس فاراندز
مترجم:امیرمحمد حاجییوسفی، روحالله طالبیآرانی
انتشارات: مخاطب
سال انتشار:1394
کد شابک:9786009118274
درباره کتاب
بخش نخستِ این کتاب با این هدف تدوین شده است که شما را با سیر تطور اقتصاد سیاسی بینالملل بهعنوان یک رشته مجزا آشنا سازد. ما همچنین یک جمعبندی درمورد ابزارهای نظری که برای کمکرساندن به فهم دنیای کنونی بیشازپیش پیچیده ظهور کردهاند ارایه میدهیم. بخش دوم کتاب طیفی از موضوعات و روندهای مربوط به مطالعه اقتصاد سیاسی بینالملل را بررسی میکند. در این راستا، به چالشها علیه حاکمیت دولت، درهمتنیدگی روزافزون میان اقتصادهای ملی، و شمار فزایندة موضوعاتی که به مناسبترین نحو در قالبِ چهارچوبههای تحلیلِ زیرملی یا بینالمللی/ جهانگستر درک میشوند، اشاره خواهد شد. شما از طریق مفاهیم و موضوعات کلیدی به شیوهای ساختاریافته به بهرهگیری از تمرینهای تأملبرانگیز (reflexive exercises) راهنمایی خواهید شد.
اقتصاد سیاسی بینالملل چیست؟
پیشینة وجود رابطه میان عرصههای سیاسی و اقتصادی را میتوان به نخستین روزگارانِ تعاملِ بشر باز گرداند. مردمشناسان اجتماعی اذعان دارند که این پرسشها در مورد این که “چه کسی چه چیزی را کِی، کجا و چگونه میبَرَد؟” برای تمامی جوامع و در همة زمانها موضوعیت دارد. تصمیمگیری سیاسی از آنچه از نظر اقتصادی شدنی است تأثیر میپذیرد. این چه بسا ممکن است نکتهای واضح به نظر آید. دیدگاه ظریفتر اذعان به این واقعیت است که ملاحظات سیاسی نقش تعیینکنندهای در شکلدهی به ارزشهای اقتصادی کالاها، خدمات، و به طور کلی، منابع دارند.
آنچه در جهان معاصر قابلملاحظه است پیچیدگی روزافزون روابط و فرایندهایی است که با این پرسشها ارتباط دارند. به ویژه این که، پاسخ دادن به این گونه پرسشها صرفاً برحسبِ تعاملهای محلی بیشازپیش مشکلآفرین است. با گذشت زمان ما شاهد اشاعه و سیطرة اقتصادهای پولبنیان (cash-based) در برابر اقتصادهای معیشت محور بودهایم. این [وضعیت] که پیوند تنگاتنگی با نظام بینالمللی مبادلة کالاها و خدمات دارد بدان معناست که تقویتِ فهم و تحلیل زمینهای (contextual) برای درک کاملِ آنچه در حال وقوع است ضروری است. تا حدی این [ضرورت] را میتوان بهعنوان نیروی محرکة ظهور اقتصاد سیاسی بینالملل بهعنوان یک رشته جداگانه قلمداد کرد. نه مطالعات سیاسی و نه صرفاً رویکردهای اقتصادبنیان تصویر کاملی را به دست نمیدهند. رشته روابط بینالملل زاییدة شرایط دورانِ پس از جنگ جهانی اول است که توجه خود را بر موضوعات جنگ و صلح، که به نحو شایعی به «سیاست اعلی» (high politics) معروف هستند، متمرکز ساخت. در طی دهههای 1960 و 1970 کسانی بودند که فکر میکردند روابط بینالملل نه تنها آنچنان که باید و شاید نظریهپردازی نشده است بلکه از بنیان دچار کژفهمی است. برای مثال، اهمیت روزافزون شرکتهای چندملیتی و کالاهای طبیعی (به ویژه نفت) که پیشتر بهعنوان عرصة سیاست ادنی (low politics) تصور میشدند، هم در کردار روابط بینالملل و هم در تحلیل روابط بینالملل محوریت یافتند. این تغییر در کانون توجه رشته روابط بینالملل به شکلگیری مکتب فکریای منتهی شد که به اقتصاد سیاسی بینالملل معروف گردید. اثر سوزان استرنج (Susan Strange) را همگان پیشگامِ این رویکرد جدید میدانند. وی این استدلال مجادلهبرانگیز را مطرح کرد که اقتصاد سیاسی بینالملل بهعنوان رشتهای فرعی (sub-discjpline) در درون رشته روابط بینالملل ظهور نکرده است بلکه عکس آن صدق میکند. دیدگاه استرنج این بود که رشته روابط بینالملل، به ویژه آن رویکردهایی که همچنان بر محوریت دولتملت تأکید دارند، اگر نتوانند موضوعات، فرایندها و روندهای خرد و کلانی را که از درهمتنیدگی عرصههای سیاسی و اقتصادی نشأت میگیرند. مد نظر قرار دهند به بیراهه میروند. وانگهی، استرنج و شمار روزافزونی از نویسندگان دیگر استدلال کردند که جداسازی ثمربخشِ این دو حوزه از یکدیگر غیرممکن است.
یکی از عناصر کلیدی اقتصاد سیاسی بینالملل رابطه میان امور اقتصادی و امور سیاسی است. این [عنصر] بر تمامی رویکردهای نظری، برخی مثل ساختارگرایی بیشتر و برخی کمتر، تأثیر مینهد. این [عنصر] همچنین یکی از شاخصهای معرّفِ نحوة عملکرد دولت برحسبِ سطح مداخلهای است که میکوشد در ارتباط با فعالیتهای بهاصطلاح بازار آزاد به اجرا در آورد. به معنای دقیق کلمه، رابطه میان حکومتهای دولت و اقتصاد بازار همانا محورِ مطالعة اقتصاد سیاسی بینالملل است.
دهههای اخیر شاهد “پیروزی لیبرالیسم” (triumph of liberalism) نامیده شده است بوده است. به لحاظ تاریخی، این [وضعیت] به پایان دورة جنگ سرد و فروپاشی اتحاد شوروی اشاره دارد. در سطحی گستردهتر، این [وضعیت نوعی] ارزیابی درمورد گسترش اقتصاد نئولیبرالی و عقبنشینی نسبی سیاستهای مداخلهگرایانة دولت است. چین احتمالاً بهترین نمونة دور شدن از یک اقتصاد دستوری است، ولی در عین حال همچنان رژیم سیاسی کمونیستی خود را حفظ کرده است. جدای از این مثال، این احساسِ عامتر در میان دولتها وجود دارد که آنها حفظِ کنترل سیاسی بر موضوعات اقتصادی را بیشازپیش دشوار مییابند. این پدیدة چندان جدیدی هم نیست چراکه وابستگیمتقابل میان اقتصادها پدیدهای است که در طی یک دورة طولانی سیر تکاملی خود را پیموده است. اما با این حال آنچه اهیمتی فزاینده دارد این است که جریان آزادانه سرمایه و در برخی موارد، مبادله و شرایط تجارت نابرابر (unequal exchange and terms of trade) میتوانند سیاستهای مالی و ثبات مالی یک دولت را به طور جدی در معرض تهدید قرار دهند.
[بحرانِ] اعطای وام مسکن و متعاقب آن، بحرانِ بانکی در سال 2007 رابطه میان دولتها و بازار آزاد را در بوتة آزمونی جدّی قرار داد. برخلاف اصولِ مسلّم و مسلّطِ نئولیبرالیسم، دولتهای ایالات متحده و اروپای غربی خود را در موقعیتی یافتند که ناگزیر دیدند در سطح گستردهای برای نجات دادن بانکها و سایر شرکتها از ورشکستگی مداخله کنند. پیامدهای خود داری از چنین اقدامی چهبسا میتوانست حتی به بحران شدیدتر و سقوط اقتصادی در حدّ رکود و بیکاری تودهای بیانجامد. این مثال آشکارا نشان میدهد که به رغم وجودِ لفاظی درمورد سیاستهای نئولیبرالی، همچنان پیوندی تنگاتنگ میان عملیات بازار و میزانِ نظارت دولت، در هر دو سطح ملی و بینالمللی، وجود دارد.
تحلیلهای اقتصاد سیاسی از تلاش برای فهمِ مجموعهای از کنشگران، موضوعات و فرایندها حکایت دارند. همانگونه که در بالا اشاره شد، [این] پیچیدگی به مرور زمان سیر تکاملی خود را میپیماید و تأکید بیشتر بر “درهمتنیدگیها (interconnections) در یک مقیاس جهانگستر” نیاز به وارسی و بازارزیابی نگرش به جهان را دوچندان میسازد. ظهور آشکارِ یک جامعه مدنی جهانگستر، وجود بازیهای قدرت درحالتکوین میان دولتملتها، و افزایش اهمیت سیاستهای اقتصادی لیبرالی [مبتنیبر] تجارت آزاد، همگی عواملی هستند که جهانِ معاصرِ چندوجهی (multi-faceted) را تسهیل میکنند. فصلهای این کتاب بررسی خواهند کرد که چگونه رویکردهای نظری مختلف کوشیدهاند به جهان نظم دهند و آن را فهم کنند. این بررسی بازبینی خودمان درمورد آنچه را ما معتقدیم موضوعیتدارترین (relevant) و چشمگیرترین روندها در جهان در ارتباط با فرایندهای جهانیشدن است دربرخواهد گرفت. این بررسی اذعان خواهد کرد که اختلافنظرهایی میان تحلیلگران نهتنها بر سرِ این که چه چیزی در حال وقوع است، بلکه بر سر این که منظور از روندهای قابلشناسایی متعدد چیست، یا آیا باید از آنها استقبال کرد یا در برابر آنها به طور جدّی مقاومت کرد، وجود دارد. اذعان میشود که این گونه اختلافنظرها در ذاتِ هرگونه کاوش درمورد روندهای اجتماعی وجود دارد. تحلیلگران مختلف جهاننگرشها یا چهارچوبهای اخلاقی متفاوتی دارند. ایدولوژی سیاسی بر تمامی ابعاد مطالعة آکادمیک سایه میافکند و در آنها نفوذ میکند و نادرست خواهد بود که بگوییم ما میتوانیم بیطرفی مطلق را در هریک از رویکردهایی که در اینجا بررسی میشوند، از جمله رویکرد خودمان، بیابیم. همین طور، شما نیز به دیدگاههای خودتان درمورد موضوعاتی که در اینجا بررسی میشوند شکل خواهید داد.
علاوه بر این، این کتاب برداشتی را درمورد این که چگونه رشته اقتصاد سیاسی بینالملل به مرور زمان سیر تکاملی خود را پیموده است و برخی از پیشینیانِ این رشته چقدر امروزه همچنان مطرح هستند، ارایه میدهد. برای مثال، آیا نویسندگانی از قبیل آدام اسمیت، دیوید ریکاردو، کارل مارکس، آنتونیو گرامشی یا جان مینارد کینز بینشهای سودمندی را درمورد اقتصاد و سیاستِِ سدة بیست و یکم ارایه میدهند؟ یا آنها صرفاً شخصیتهایی تاریخیاند که نقشی راهگشا در ساخته و پرداخته کردنِ فهم ما درمورد سیر تکامل و تنوع اندیشه سیاسی و اقتصادی داشتند، ولی از جهتِ بینشدهی در زمینة امور معاصر مطلبی ارایه نمیدهند؟ آیا جهان از حیثِ نوآوری فناورانه و دگرگونیهای اجتماعی که رویکردهای مناسبترِ جدیدتری را میطلبند، تغییر یافته است؟ اگر این چنین است، این رویکردها متشکل از چه مؤلفههایی میتوانند باشند، کدام کنشگران کلیدی قلمداد میشوند، چگونه تعاملهای آنها به بهترین نحو به تصویر کشیده میشوند و درک میگردند؟
ساختارِ کتاب
ساختار کتاب بدین گونه سازماندهی شده است که بخش نخست دیدگاههای نظری مختلف و مفاهیم و موضوعاتی را که آنها شناسایی میکنند و در کنار هم قرار میدهند معرفی میکند. پس از شناسایی این بنیانها، بخش دومِ کتاب مجموعهای از کنشگران را بررسی میکند، و بخش سوم موضوعات و روندهای مطرحی را که بازتابدهندة جنبههای عمدة جهان معاصر هستند بررسی میکند.
فصل نخست خواننده را با بنیانهای نظریای را که زیربنای مطالعة اقتصاد سیاسی بینالملل را تشکیل میدهند، یعنی واقعگرایی، لیبرالیسم و مارکسیسم، آشنا میسازد. در اینجا وجوه تمایز کلیدی میان این رویکردها و سیر تطور تاریخی آنها مورد تأکید قرار میگیرد. در این میان، هرچند محور اصلی تمرکز این فصل بررسی سیر تطور رویکردهای نظری است، ولی مطالعة این فصل شما را تشویق خواهد کرد تا موضوعیت هر رویکرد در عالم واقع را بررسی کنید.
پس از آن که بنیانهای نظری رشته در فصل نخست تبیین شد، فصل دوم 2 تأثیر داشنپژوهان رشته اقتصاد سیاسی بینالملل از اوایل دهه 1970، وقتی بسیاری توجه خود را به آنچه “سیاست ادنی” (low politics) قلمداد شده بود معطوف کردند، ارزیابی میکند. این فصل توجه خود را بر موضوع رشدِ نحلههای فکری مختلف در قالب رویکردهای نوواقعگرا، نئولیبرال و ساختاری متمرکز میسازد.
فصل سوم مهمترین رویکردهای نظری بدیلی را که در واکنش به رویکردهای ارتدوکسِ توصیفشده در فصل دوم ساخته و پرداخته شدهاند. معرفی میکند. در اینجا شما با رویکردهای فمنیستی، سبز و پسامدرن آشنا خواهید شد.
پس از آنکه شما با طیف گستردهای از دیدگاههای نظری آشنا شدید، فصل چهارم 4 فهمی را درمورد نحوة ارتباط این دیدگاههای نظری با تجربیات “عالم واقع” ارایه میدهد. میزان و اهمیتِ فرایندهای جهانیشدن (که خود، مفهومی پرمجادله در درون اقتصاد سیاسی بینالملل است) دستمایة تفسیرهای مختلف است. در اینجا ما از شما میخواهیم نقاط برجستة بحثِ جهانیشدن را بررسی کنید. این فصل دیدیگاههایی را که در فصلهای پیشین این کتاب مورد بحث قرار گرفتند به فصلهایی که برخی موضوعات را به نحو خاصتری مطرح میکنند پیوند میدهد.
بخش دوم کتاب بر بررسی کنشگران و موضوعاتی که در چهارچوب اقتصاد سیاسی بینالملل مطرح میشوند تمرکز مییابد. ما در آغاز در فصل پنجم 5 تدبیر امور را در سطوح ملی، بینالمللی، منطقهای و جهانگستر بررسی میکنیم. پس از بررسی اجمالی ریشهها و سیر تطور نهادهای برتون وودز، مناظرههای معاصرتر مورد توجه قرار میگیرند. تعداد سازمانهای بینالمللی در پایان دهۀ 1990 میلادی بالغ بر 2500 بود و این در حالی است که در آغاز سدة بیستم تنها 30 سازمان بینالمللی وجود داشت. نقش سازمانهای بینالمللی پیچیدهتر گردیده است؛ زیرا آن جریانهای فراملی که این نهادها میکوشند آنها را تنظیم کنند (regulate) وسیعتر گریدهاند و کنترل آنها نیز دشوارتر شده است. نقش و اهمیت کنشگران خصوصی بزرگ اقتصاد سیاسی نیز توصیف خواهد شد. در اینجا این موضوع برجسته میشود که شرکتهای چندملیتی چگونه و به چه شیوههای محرکان و قربانیانِ تغییرات جهانگستر را مینگرند؛ به چه شیوهها و شکلهایی بازتابدهندة ویژگیهای سیاسیاقتصادی هستند، و با چه مسیرها و روشهایی برای کسب حمایت از ایجاد یک محیط سیاسی که بازتابدهندة سیطرة کنونی نئولیبرالیسم باشد لابی میکنند؟ در پایان، نقش جامعه مدنی در تقویت ماهیتِ [مبتنی بر] نمایندگی نهادهای تدبیر امور جهانگستر به نحو تفصیلیتری در کانون توجه قرار میگیرد.
فصل ششم تجارت جهانی و سیر تطور نظام تجاری بینالمللی پس از سال1945 را بررسی میکند. در این میان، توجه خاصی به مدیریت این نظام میشود. موضوعات مطرح در تجارت جهانی، ازجمله جایگاه کشورهای درحالتوسعه و مناظرة «تجارت آزاد در برابر تجارت منصفانه»، مورد بحث قرار میگیرند.
فصل هفتم سیر تطور نظام مالی جهانگستر و تأثیری را که این نظام بر کنشگرانِ اقتصاد جهانی داشته است بررسی میکند. سقوط نظامِ نرخهای ارز ثابت که پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفته بود، موج اصلاحاتِ معطوف به بازار (market-oriented reform) در بازارهای مالی داخلی، ادغام سریعِ بازارهای سرمایة ملی با درنوردیدن مرزهای سیاسی و تنظیمی (regulatory) محورهای مباحث این فصل را تشکیل میدهند. این فصل با تمرکز بر تأثیر بحرانهای مالی و ثبات نظام مالی معاصر پایان مییابد.
فصل هشتم جایگاه موضوعات و استراتژیهای توسعه در اقتصاد جهانی را بررسی میکند. ماهیت مجادلهبرانگیز اصطلاح “توسعه” برجسته میشود و رئوس کلی فهمهای تاریخی در قسمت نخست بیان میشوند. چرخش جهتگیری به سوی تفکر ارتدوکسِ نئولیبرالی در [زمینة] توسعه مورد بحث قرار میگیرد و تأثیر موضوعاتِ مهمی ازقبیل کمک خارجی و بحران بدهیها برجسته میشود.
فصل نهم تنوع نظر و مناظره در رابطه با تبعات زیست محیطی کردارهای فعلی و پیشنهادهای آینده در زمینة تولید را مورد توجه قرار میدهد. در یک سرِ این مناظره، زیستبومباورانِ”ژرفنگر” (deep ecologists) عاقلانه بودن (wisdom) سیاستهای منحصراً انسانمحورِ توسعه را زیر سؤال میبرند؛ حال آن که سایر صاحبنظران (“محیطزیستگرایان” در لایههای مختلف اندیشة “سبز”) ترجیح میدهند بر محیطزیستدوستی (conservationism) و بهرهبرداری بهینه از منابع طبیعی تأکید کنند. تغییر آبوهوایی، افزایش بالقوة سطح آب دریاها، باران اسیدی، تخریب جنگلها، و از بین رفتنِ زیستگاهها که به کاهش تنوع زیستی میانجامند از جمله موضوعاتی هستند که مورد بحث قرار خواهند گرفت. طیفی از واکنشها از جانب طرفهای مختلف، هم از جانب طرفهای دولتی و هم از جانب طرفهای خصوصی، با ذکر مثال تبیین خواهد شد.
فصل دهم نقش تمثیلی پرتناقضی (paradoxical) را که تحولات فناورانه در بسیاری از ابعاد اقتصاد سیاسی بینالملل دارد بررسی میکند. از یک سو، این تحولات را چه بسا بهعنوان ابزاری که از طریق آن پروژة نئولیبرالی اقامه شده است قلمداد شود و از سوی دیگر، راهحلهای بالقوهای را برای بسیاری از معضلات حادِ جهانگستر در هر دو عرصة ظرفیتهای لجستیکی و هماهنگسازی، ارایه میدهند. مناظرهها بر سرِ دسترسی به فناوری و اهمیت زبان انگلیسی بهعنوان رسانة راهبرِ (leading) گفتمان بینالمللی نیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مزیتهای نسبی در درون نظام تجارت بینالملل و تثبیت و ریشه دواندن “تقسیمبندیها از حیث ثروت” نتیجة مستقیم در اختیار داشتنِ منابعِ مطرح (relevant) و بهکاربستنِ دانش فنی هستند.
فصل یازدهم به موضوعات فرهنگی بهعنوان عامل مهم دیگر در رابطه با جهانیشدن توجه دارد؛ و حتی اشاره کرده است که بذرهای یک تکفرهنگ (monoculture) جهانگستر از مدتها قبل پاشیده شده است. این فصل این دیدگاه را در پرتوی حوزههای موضوعی بحث شده در بالا و مناظرههای نظری مرتبط با آنها بررسی میکند. تأثیر بالقوة اشاعة یک نظام مسلّط تولید، و نیز این امکان که مجموعة شایعی از ارزشهای ذاتی لاجرم [در نتیجة شکلگیری این نظام مسلّط تولید] پدیدار میشود، در بوتة بررسی انتقادی قرار خواهد گرفت. در اینجا بر ترویج گونههای معینی از “شناخت”، ارزشها، هنجارها، و حقوق تأکید خواهد شد. دیدگاه “برخورد تمدنها” که هانتینگتن مطرح کرده است بار دیگر در رابطه با موضوع «نظام ارزشی رقیب» مورد توجه قرار گرفته است. مناظرة رو به تکوین پیرامون نسبیگرایی فرهنگی و یا جهانشمولی فرهنگی (cultural universality) به نحوی اجمالی بررسی خواهد شد. به ویژه این فصل امکان وجود رابطه میان یک نظام تجاری تقریباً جهانشمول و یک نظام خاصِ مفروضها و ارزشها را که همزمان با آن شکل گرفته است مورد بحث قرار میدهد.
فصل دوازدهم میکوشد تمامی موضوعات و روندهای بالا را در چهارچوب مجموعة پویا، پرمناقشه و در حال تکاملی از دستورکارهای امنیتی بررسی میکند. بسیاری از متون درسی رشته روابط بینالملل مباحث خود را بر امنیت دولتمحور و نظامیمحور متمرکز خواهند ساخت، حال آنکه ماهیت متمایز رویکردهای اقتصاد سیاسی بینالملل، درست برخلاف رشته روابط بیناملل، تمایل دارد تفسیر و تحلیل گستردهتری درمورد موضوعات امنیتی برگزیند.
بخش نتیجهگیری کتاب ابعاد برجستة فرایندهای جهانیشدن و ارزشهای نسبی و قوای (power) تبیینی دیدگاههای تحلیلی رقیب را مرور میکند: این ابعاد دربرگیرندة این پرسشها هستند: کدام کنشگران در کانون توجه قرار میگیرند، حدود و ثعورة که کنشگران در چهارچوب آنها عمل میکنند کدامند، و چگونه آنها با یکدیگر ارتباط دارند؟
این کتاب مدعی نیست که تبیین کاملی را برای پدیدههای معاصر ارایه میدهد؛ اما با این حال، درآمدی بر مکاتب فکری متعدد در رشتۀ اقتصاد سیاسی بینالملل و کاربست (relevance) آنها برای شماری از موضوعات گزینششده را فراروی شما مینهد. در این راستا، بینشهایی درمورد این که چگونه جهان در واکنش به ابعاد جهانیشدن سیر تکاملی خود را میپیماید تشریح خواهد شد. روشن خواهد شد که با مطالعة این کتاب، دانشجویان رشته اقتصاد سیاسی بینالملل نه تنها فهم ارتقا یافتهای درمورد این رشته، بلکه فهم ارتقایافتهای درمورد جهانِ پیرامون خود و جایگاه خود در درون آن را به دست خواهند آورد.
مرزهای نو در اقتصاد سیاسی بین الملل
112,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: رابرت گیل
مترجم: علیرضا طیب
انتشارات: چاپخش
سال انتشار: 1396
کد شابک: 9786006799377
درباره کتاب
طی چند دهه ی گذشته بررسی اقتصاد سیاسی بین الملل شاهد رستاخیز چشمگیری بوده است. این حوزه ی مطالعاتی که تا پیش از 1970 عملا وجود نداشت اکنون در چشم دانشجویان همه ی رشته های خویشاوند و در تمامی مقاطع تحصیلی، حوزه ی محبوبی برای تخصص یابی، و سرچشمه ی تحقیقات نوآورانه و پرنفوذی است. احیای اقتصاد سیاسی بین الملل پس از نزدیک به چهل سال خمودگی، هم علوم اجتماعی و هم مباحثات عمومی را غنا بخشیده است. کتاب حاضر حاوی مجموعه ای از جستارها به قلم چهره های شاخص اقتصاد سیاسی بین الملل درباره ی فرگشت این حوزه ی مطالعاتی، وضعیت کنونی آن و سمت و سویی است که در آینده در پیش خواهد گرفت.