«تاریخ فرهنگی ایران مدرن» نوشته نعمت‌الله فاضلی(-۱۳۴۳)، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی دربردارنده گفتارهایی در زمینه تحولات گفتمانی ایران امروز از منظر مطالعات فرهنگی است. فصل اول کتاب گفتاری در زمینه چیستی و چگونگی رویکرد تاریخ فرهنگی است. فصل دوم به بیان تحولات گفتمان‌های تاریخ و تاریخ‌نگاری در ایران می‌پردازد. فصل سوم تحول گفتمان‌های حافظه در ایران امروز را بررسی می‌کند. در فصل چهارم ما به بررسی تحول گفتمان‌های کتاب در ایران امروز پرداخته‌ایم. این فصل به بیان رابطه تحولات مختلف جامعه و کتاب می‌پردازد. فصل پنجم مطالعه‌ای است در راستای عکاسی دیجیتال و تحول الگوی ارتباط در فرهنگ ایرانی. فصل ششم، تحول گفتمانی در ادبیات عامیانه را بررسی می‌کند؛ اینکه مدرن شدن جوامع چه تأثیراتی بر ادبیات شفاهی یا ادبیات عامه داشته است. فصل هفتم به تحولات گفتمان موسیقی در ایران می‌پردازد و اینکه تحولات اجتماعی چه تأثیراتی بر هنر موسیقی گذاشته است. در فصل هشتم، تحول گفتمان‌های دانشگاه در ایران را بررسی خواهیم کرد. از جمله پدیده‌هایی که در فرایند مدرنیته متولد شد، علم مدرن و نهادهای مولد و مروج آن است. در فصل نهم به بررسی تحول گفتمان‌های مسجد در ایران خواهیم پرداخت. این فصل در صدد است تا با رویکردی جامعه‌شناسانه، تصویری از مسجد در بستر جامعه مدرن عرضه دهد. فصل دهم به بیان چگونگی شکل‌گیری و گسترش شهر مدرن در ایران و نحوه ظهور گفتمان آن می‌پردازد. در این فصل همچون تمام فصول سیر گفتمان سنتی، مدرن و پسامدرن شهر را خواهیم داشت. فصل یازدهم به بیان تحول گفتمان‌های بدن در ایران امروز می‌پردازد. فصل دوازدهم تحول گفتمان‌های معلمی در ایران را بررسی می‌کند. گفتمان معلمی، شیوه‌ سخن گفتن ما درباره معلمی است. فصل سیزدهم به بررسی تحول الگوهای زندگی خانوادگی در شهر تهران می‌پردازد.

کتاب نبرد قدرت در ایران با نثری آراسته و زبانی گویا به بررسی و تحلیل تاریخی و اجتماعی ایران و روحانیت از زمان صفویان تا پیروزی انقلاب اسلامی می پردازد. در طول بحث، نیروهای سیاسی مختلف در ایران از ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی، با حفظ انسجام بررسی شده است. نویسنده در مقدمه و در جای جای کتاب تأکید دارد که با نگاهی جامع و تحلیلی علمی و فارغ از نزاع های ارزشی و ایدئولوژیکی و با تکیه بر پایگاه نظری سعی در تحلیل معادلات قدرت میان نیروهای سیاسی در دوره های مختلف داشته است و می نویسد: «روشی که این کتاب ترجیح داده و در پیش گرفته، مبتنی بر تحلیل رفتار نیروها و بازیگران سیاسی بر اساس تحلیل موقعیت است. … این روش یک تحلیل واقع گرایانه است و با توجه به اینکه مبتنی بر مستندات و وضعیت های عینی است، همواره امکان نقد و بررسی بیشتر را برای محققان بعدی فراهم می آورد».

پاسخ سوالات زیادیدر خصوص تاریخ را می توان در این کتاب پیدا کرد. از میان همه ی نیروهای سیاسی ایران، از چپ گرایان گرفته تا روشنفکران لیبرال، همای قدرت به ناگاه بر شانه ی روحانیت نشست؛ اما چرا و چگونه؟ چه منطقی بر اذهان ایرانیان حاکم بود و چه شد که آنان با پشت کردن به مظاهر نوگرایی، «جمهوری اسلامی» را ترجیح دادند؟ چرا جامعه ی ایرانی راهی برخلاف سکولاریسم، موج غالب جهانی، در پیش گرفت؟ چرا مردم ایران از میان همه ی مخالفان رژیم پهلوی، که در میان آنان سیاست مداران کارکشته، متخصصان برجسته و مبارزان باصداقت و وطن پرست از چپ و راست بودند، روحانیان و نظام پیشنهادی آنان را برگزیدند؟ و سرانجام این که نبرد قدرت در این سرزمین به چه سویی خواهد رفت؟

مساله ی کودکان کار، چالشی جدید پیش روی دولت و جامعه ایرانی در دوره ی معاصر بود. چالشی برآمده از دل تجدد که در قرن بیستم میلادی – قرنی که به نام کودکان نام بردار شده بود – جامعه ایرانی را در آستانه ی تحول و تجدد در فهم و درک از مفهوم کودکی و حقوق کودکان قرار داد. این کتاب تلاش می کند با محوریت مساله کودکان کار و با تکیه بر اسناد مکتوب موجود در آرشیو وزارت امور خارجه ایران به بررسی روابط دولت ایران با سازمان بین المللی کار از اواخر دوره قاجاریه تا پایان دوره رضا شاه بپردازد.

اثری است به قلم حسن ودود، تصویرگری فرهاد مفوز و چاپ موسسه خراسان. این کتاب به شکلی جذاب و مصور و در قالب کمیک استریپ به روایت گوشه ای از تلاش ها و مبارزات رزمندگان کشورمان در دفاع از سرزمین مان در دوران جنگ هشت ساله ایران و عراق می پردازد و تصویری از هوشیاری و اقدامات نیروهای ایرانی برای تقویت قوا و توانایی ادامه نبرد دریایی در خلیج فارس می آفریند.
اغلب کشتی ها را نیروی دریایی ایران در تنگه هرمز بازرسی می کند و قایق های گشت زنی ایرانی به کشتی ها و ناوچه های مشکوک اجازه تردد نمی دهند.
از این رو، ایران و عراق، سعی دارند آب های خلیج فارس و دریای عمان را به سود خود تحت کنترل درآورند. و در این راه، مجبورند به شدت از کشتی های تجاری خود محافظت و آن ها را اسکورت کنند…
این در حالی است که عراق نیز به کمک شیطان بزرگ، امریکا، به اسکله های مهم و سکوهای نفتی ایران حمله می کند…

آدولف هیتلر، نامی است که بیشتر مردم با آن آشنا هستند. انسان با شنیدن این نام به یاد دیکتاتورِ پست بدذاتی می افتد که با بی رحمی مردم را مجبود می کرد فرمان های او را اجرا کنند؛ کسی که سعی در نابود کردن قومیتی خاص (یهودیت) داشت که دین و فرهنگ خاص خود را داشتند. با این همه، خواننده با مطالعه کتاب حاضر با مطالب بیشتری در مورد هیتلر آشنا خواهد شد؛ مطالبی که شاید تا به حال کمتر شنیده یا خوانده باشد.
او از بدنام ترین چهره های قرن بیست و یکم است. تحسین شده از سوی پیروان و تقبیح شده از سوی باقی مردم دنیا. نامی که همواره همنشین عباراتی چون «کشتار دسته جمعی و سرکوب سیاسی» است. فردی با تاریخی سراسر خونین و داستان زندگی بسیار پیچیده که تأثیر او در مجامع سیاسی مختلف تا به امروز نیز باقی مانده است.
همه تصور می کنند که او را به خوبی می شناسند، اما واقعاً استالین که بود؟

دکتر محمد حسین پاپلی یزدی، نویسنده کتاب معروف «شازده حمام» در ابتدای این اثر از دوران کودکی‌اش می‌گوید، دورانی که از هیاهوی مدرنیسم خبری نبود و هیچ سرگرمی‌ای از شنیدن قصه‌های مادربزرگ در شب‌های بلند زمستان و زیر گرمای کرسی لذت‌بخش‌تر نبود. ماجرای شاه‌عباس و پینه‌دوز هم یکی از همان قصه‌هایی است که مادربزرگ دکتر در یکی از همان شب‌ها برایش تعریف کرده است.

از شروع تاریخ بشری، جنگ اشتغال دائم انسان‌ها بوده و این سخنی کاملاً معقول است که در هیچ لحظه‌ از زمان، جهان هیچگاه به صورت یکپارچه در صلح به سر نبرده است. همه جنگ‌ها تاریخ را تغییر می‌دهند و این مجموعه که برگزیده ٢٥ نبرد رخ داده از سده پنجم پیش از میلاد تا زمان حاضر را در بردارد،
گویای این حقیقت است.
نخستین نبرد این کتاب یعنی جنگ بزرگ پلوپونزی از این جهت اهمیت دارد که سقوط آتن مقتدرترین دولتشهر یونان باستان را رقم زد. پیروزی‌های اسکندر مقدونی امپراتوری کوتاه مدتی ایجاد کرد، اما آن پیروزی‌ها برای این مهم شمرده می‌شوند که اروپایی‌ها برای نخستین بار بر آسیا دست یافتند. نبرد نهایی جهان باستان جنگی داخلی است که جمهوری روم را به امپراتوری تبدیل کرد. پدیده بزرگ روزگاری که اروپا در سده‌های تاریک خود فرو می‌رفت، ظهور رویاگونه دین اسلام در خاورمیانه بود، در مدت زمانی کوتاه، اسلام شمال آفریقا را در نوردیده، در اسپانیا نفوذ کرده و با گذشتن از کوههای پیرنه به سوی فرانسه گام برمی‌داشت. ایستادگی شارل مارتل در برابر مغربی‌های مسلمان سرحد نهایی اسلام و اروپا را مشخص می‌کند، هرچند مسیحیت بار دیگر در سده‌های میانه با اسلام رودررو شد. جنگ‌های صلیبی تاثیری بزرگ بر تاریخ اروپای سده یازدهم تا چهاردهم میلادی گذاشت.
کتاب«جنگ‌هایی که دنیا را تغییردادند» جنگ‌های مهم دیگری از جمله مبارزه بولیوار، جنگ داخلی آمریکا، جنگ جهانی اول و دوم، جنگ داخلی چین و… را مورد برسی قرار داده است.

در بررسی و تحلیلی که بر روی شخصیت های اسطوره ای، افسانه ای و تاریخی بدون پا فشاری و اصرار بر اثبات حقیقی بودن وجود آن ها با خیالی و وهمی بودنشان انجام داده ام، سعی کرده ام از روی کلماتی که زندگی آن ها را توصیف کرده است و دوباره نگری نقش ها و گرته هایی که به جای مانده است بر واقعیات و نحوه ی زیست زن در جامعه ی آن زمان دست یابم و به نوعی زمینه ی شکل گیری افکار امروزی راجع به زن را روشن نمایم.

“ایران و امریکا” اثر “جان قزوینیان” کتابی است که “تاریخ یک رابطه از 1720 تا 2020” میان این دو کشور را بررسی می‌کند. این کتاب که به قلم یکی از مورخین معتبر به رشته‌ی تحریر درآمده، تصویری بسیار جاه طلبانه و روشنگرانه از تاریخ پیوند خورده‌ی ایران و آمریکا را نشان می‌دهد؛ دو کشوری که زمانی متحد یکدیگر بودند و اکنون دشمن یکدیگر هستند.
“جان قزوینیان” قصه‌ی پیچیده‌ی روابط این دو کشور را به امپراتوری بزرگ ایران در قرن هجدهم بازمی‌گرداند؛ یعنی دوره‌ای که برای “توماس جفرسون” و “جان کوئینسی آدامز” بسیار قابل توجه و تحسین برانگیز بود و با مطالعه‌ی تاریخ غنی و جذابش، آن را ایده‌آلی جهت الگو گرفتن برای دولت جدید خود می‌دانستند.
این مورخ ایرانی الاصل و تحصیلکرده در آکسفورد، ما را به چهار فصل روابط “ایران و امریکا” خواهد برد و بهار شیفتگی متقابل، تابستان تعاملات اولیه، پاییز روابط نزدیک استراتژیک و زمستان طولانی و تاریک نفرت متقابل را بررسی خواهد کرد. بر اساس سالها تحقیق آرشیوی در ایالات متحده و ایران، از جمله با دسترسی به آرشیوهای دولتی ایران که به ندرت در دسترس محققان غربی است، “جان قزوینیان” توضیح می‌دهد که همه چیز کجا، چگونه و چه زمانی اشتباه پیش رفت. کتاب “ایران و امریکا” نشان می‌دهد که چرا دو کشوری که زمانی ارتباط عمیقی با یکدیگر داشتند، به دشمنان سرسخت تبدیل شده‌اند و چرا نباید اینطور می‌شد.
این مطالعه، یک شیرجه‌ی عمیق در تاریخ روابط بین “ایران و امریکا” است که در آن “تاریخ یک رابطه از1720تا2020” توسط یک نویسنده‌ی ایرانی و بومی که اکنون در دانشگاه پنسیلوانیا در فیلادلفیا مورخ است، بررسی می‌شود؛ بنابراین می‌توان به این مساله اطمینان کرد که او با هر دو طرف رابطه آشنا است.

“تجدد آمرانه” کتابی است به کوشش “تورج اتابکی” که در آن “جامعه و دولت عصر رضاشاه” را زیر ذره بین خواهد برد.
این کتاب به بررسی ظهور و سقوط رضاشاه می‌پردازد و مجموعه مقالات “تجدد آمرانه” نشان می دهد که چگونه مدل فرانسوی پس از ناپلئونی یا بناپارتیستی، که به معنای استقرار دولت مرکزی قدرتمند و صنعتی شدن جامعه است، الگوی اصلی نوسازی ایران شد. علیرغم این واقعیت که ایران مدل مدرنیته را برای مدرنیزاسیون خود انتخاب کرد، اما از مهم ترین فرض عصر مدرن اروپا، یعنی جایگزینی فرد با گروه به عنوان زیربنای ساختار جامعه چشم پوشی کرد.
از آنجا که روشنفکران که از شکست قانون اساسی و بی ثباتی ناشی از آن ناامید شده بودند، هرگونه تغییر از پایین را با تضعیف وحدت و استقلال کشور پیوند می زدند، هرگونه اصلاح از پایین با آسیب به وحدت و استقلال کشور برابر می شد. در نتیجه، آنها قدرت حکومت مرکزی را تنها نیرو محرکه‌ی ممکن برای تغییر دانستند و زمینه را برای یک رهبر قوی و الهام بخش جهت اطمینان از عملکرد هماهنگ سازمان‌های حکومتی فراهم کردند.
“تجدد آمرانه” به کوشش “تورج اتابکی” شامل مجموعه ای از مقالات در زمینه‌ی “جامعه و دولت عصر رضاشاه” است. در اروپا حکومت مطلق چهار قرن دوام می آورد ولی در تاریخ ایران، حکومت خودسرانه یک شکل رایج و طبیعی از حکومت بوده است. دیگر اینکه دولت مطلق اروپایی به طبقه مالک متکی است، بنابراین محدود به یک چارچوب قانونی است، اما دولت خودسر ایرانی مستقل از تمام طبقات اجتماعی است و نه فقط در رأس، بلکه فراتر از جامعه است و بنابراین فقط با دامنه‌ی قدرت فیزیکی خود است که محدود می شود.

چطور چنین کتابی می تواند اینقدر قدرتمندانه با لحظه کنونی ما صحبت کند؟ پاسخ کوتاه این است که ما نیز در زمانهای تاریکی زندگی می کنیم
ریشه های توتالیتاریسم با ظهور یهودستیزی در اروپای مرکزی و غربی در دهه 1800 آغاز می شود و با بررسی امپریالیسم استعماری اروپا از سال 1884 تا آغاز جنگ جهانی اول ادامه می یابد. در مورد دو شکل اصلی حکومت توتالیتر در زمان ما – آلمان نازی و روسیه استالینیستی – که به زعم «هانا آرنت» به رسمیت شناختن دو روی یک سکه بودند ، نه مخالفت با فلسفه های راست و چپ. وی از این نقطه نظر ، در مورد تکامل طبقات به توده ها ، نقش تبلیغات در برخورد با جهان غیر توتالیتر ، استفاده از وحشت و ماهیت انزوا و تنهایی به عنوان پیش شرط سلطه کامل بحث می کند. و در فصل چهاردهم کتاب خواستگاه توتالیتاریسم به انقلاب مجارستان می پردازد که در اینجا تحت عنوان «انقلاب مجارستان(مقاومت مردمی علیه توتالیتاریسم» توسط «کیومرث خواجویها» به فارسی ترجمه شده است.

در اصل توتالیتاریسم یک دستاورد است که توضیح آن دشوار بسی دشوار خواهد بود. در این اثر هانا آرنت به خواننده در درک این “دستاورد” انسانی کمک می کند. شر ناب و مطلق ناگهانی ظاهر نمی شود ، ریشه در تاریخ دارد. آرنت پیدایش و توسعه یهودستیزی و امپریالیسم را در دو بخش اول این اثر بررسی می کند. ویژگی ها و تاریخچه آن بخوبی توضیح داده شده است تا آنها را به تمامیت گرایی مرتبط سازد. آرنت این استعداد را دارد که واقعیت های اصلی تاریخ را با ایده ها (مفاهیم) ، تولید و توسعه آن مرتبط کند. نوشته های او درک خواننده از سوالات را افزایش می دهد و هنگامی که با گسل ها و شکست های فکری روبرو می شود ، جستجوی راه حل ها را القا می کند. در نتیجه این کار خوب ساخته شده ، خواننده به دانش بی نظیری درباره توتالیتاریسم و نمودهای آن در تاریخ انقلاب مجارستان و چگونگی غلبه بر آن دست می یابد.