در فهرست اسامی تلفات جنگ، همواره به‌نام کشته‌ها و زخمی‌ها برمی‌خوریم: کشته‌های خودی و بیگانه، زخمی‌های نظامی و غیرنظامی، اسرار آزادشده یا در انتظار آزادی؛ اما کمتر کسی به زندگی‌های تباه‌شده، آرزوهای بر باد رفته، و خانواده‌های بی‌پناه‌مانده توجهی نشان می‌دهد، گویی آنان جزو تلفات جنگ نیستند. کودکانی که قبل از تولد، یتیم شده‌اند؛ زنان جوانی که ماه‌عسلشان را در جنگل‌های سرد و مرطوب اطراف پادگان‌ها، یا اتاق‌های کثیف مهمانخانه‌ها گذرانده‌اند؛ مادرانی که خود و فرزندانشان را به زحمت از زیر آوار بمباران‌ها نجات داده‌اند، و دیگر جز همان لباس تنشان هیچ ندارند؛ بگذریم از کودکان و جوانانی که با کابوس بزرگ شده‌اند، و از این دنیا جز رنج و گرسنگی و محرومیت چیزی ندیده‌اند، چنان‌که سیمای زندگی عادی و آرام، در کنار پدر و مادر با درس و بازی، غذای کافی و اتاق امن، برایشان غریب و حتی ناحق جلوه می‌کند.