کتاب حاضر، از معدود کتاب‌هایی است که با التزام به دیسیپلین جامعه‌شناسی سیاسی می‌کوشد با حرکت بر فراز علایق فکری و روشن‌فکری به تبیینی عینی و علمی از امر انقلاب اسلامی مبادرت ورزد. در یک نگاه کلی جامعه‌شناسی سیاسی برخلاف سایر نحله‌های فکری، که دیدگاهی آمرانه و از بالا به پایین دارند، اساساً در بررسی پدیده‌ها و تحولات اجتماعی از پایین به بالا می‌نگرد و به‌جای بررسی روابط دولت با جامعه به بررسی روابط با دولت و تأثیر دگرگونی‌های حوادث در درون جامعه بر روی ساخت دولت می‌پردازد.

نویسنده دراین کتاب برای نخستین بار به طبقه بندی اندیشه سیاسی در جهان اسلام پرداخت و آن را به سه دسته تقسیم کرد:شریعت نامه نویسی،سیاست نامه نویسی و فلسفه سیاسی.با وجود برخی انتقادها این چارچوب تحلیلی همچنان اهمیت خود را حفظ کرده است.این کتاب به دو بخش کلی تقسیم می شود و نویسنده می کوشد نشان دهد که اندیشه فیلسوفان یونان و میراث افلاطون با تعدیل و انتقال از معانی اولیه و امتزاج با آموزه های شریعت در جهان اسلام رشد کرد وچارچوب جدیدی از فلسفه حکومت و سیاست را برای مسلمانان به دست داد. در بخش اول نظرات ماوردی،غزالی،ابن جماعه،ابن تیمیه و ابن خلدون درباره خلافت و حکومت و دولت بررسی می شود. در بخش دوم اندیشه های فارابی،ابن سینا،ابن باجه،ابن رشد و دوانی در ترسیم جامعه سیاسی و حکومت و فلسفه سیاسی اسلامی به همراه مراحل و تحولات و ادوار اوج و سقوط این نظریه ها ارائه می شود.