نویسنده: علی اصغر حقدار
نشر: کویر
توضیحات: محمد علی فروغی به نسلی از روشنفکران ایرانی تعلق دارد که توانستند ایده‌های مدرن را به محک آزمون عملی زده و آموخته‌های خود را در نهادهای فرهنگی ـ سیاسی و اقتصادی تجربه کنند؛ ذکاءالملک فروغی، علی اکبر داور، عبدالحسین تیمورتاش و… از جمله روشنفکران عملگرایی هستند که از فرصت به دست آمده توسط دولت مدرن و متمرکز دوره‌ی رضا شاه استفاده کرده و خواسته‌ها و اهداف معوق مانده‌ی جنبش مشروطیت را با تأخیری بیست ساله به کنش‌های نوین پیوند زدند؛ نسل اول روشنفکران ایرانی از این فرصت بی‌بهره بودند و فقط توانستند به تبیین ایده‌های جدید و پرداخت تحول شرایط نوپیدایی بپردازند که پارادایم مدرنیته را در گسست از دنیای پیشین، با ورود ایران زمین به روابط تازه‌ی بین‌المللی پیش روی آنان گذارده بود. محمد علی فروغی که دانش آموخته‌ی فرهنگ جدید بود و دستی در معارف سنتی نیز داشت، این امکان برایش فراهم شد که آموخته‌هایش را در ایجاد نهاد دانشگاه ـ فرهنگستان ـ بازسازی بخشی از شرایط اقتصادی ـ بازخوانی سیاست اجرایی و بنیانی‌تر از این‌ها، آگاهی بخشی از پایه‌های اندیشگی مدرنیته برای جامعه و فرهنگ ایران به ارمغان آورد؛ کنش‌ها و تلاش‌های فروغی منحصر به آن چه اشاره شد نیست، او با تکیه بر یافته‌هایش از سنت فکری ـ ادبی پیشینیان به بازپرداختی انتقادی از متون کهن اقدام نمود و با تألیف و ترجمه‌ی یکی از اصلی‌ترین متون فلسفه‌ی مدرن و بنیان تاریخ نویسی فلسفه‌ی جدید، بر تحول نظام اندیشگی در جهان امروز مهر تأیید گذاشت؛ می‌توان به استناد آثار و تألیفات بر جای مانده از محمد علی فروغی، کنش‌های متجددانه‌ی او را به بیش از این‌ها و تا عرصه‌های روابط دیپلماتیک و… نیز گسترش داد و بر مبنای فعالیت‌های شصت ساله‌ی او سخن از جایگاه و اهمیت ذکاءالملک در تاریخ اندیشه‌های ایرانی در دوره‌ی معاصر گفت؛ به جرئت می‌توان به والایی محمد علی فروغی در جریان روشنفکری ایران معترف بود.

نویسنده: علی اصغر حقدار
نشر: کویر
توضیحات: سومین شماره از مجموعه “اندیشه های ایرانی” به تحلیل و بررسی افکار و آرای “داریوش شایگان” اختصاص دارد. “در میان جریان های فکری دهه های سی تا پنجاه، داریوش شایگان به لحاظ موقعیت خاصی که داشته، در جریانی قرار داردکه ایده های کربنی _ هایدگری را در فرهنگ ایرانی نمایندگی می کند. وی با شروع از آموزه های مدرن ستیزانه هایدگر به دریافت کربن از شرق روی می کند و سپس بر مبنای این اصول، و آموخته هایش از هند شناسی راه حل خاصی در مسئله ضیافت جهانی و حضور فعال فرهنگ ایرانی در آن، با تکیه بر نقش معنویت باستانی و اشراق سنتی در شرایط فعلی فرهنگ جهانی عرضه داشته است. داریوش شایگان با تکیه بر واژگان اندیشگی خویش به آسیب شناسی فرهنگ ایرانی پرداخته و با آگاهی از فرهنگ مدرنیته، دارد نخبگان ایرانی را به بازنگری در میراث معنوی خود فرا می خواند”.

نویسنده: علی اصغر حقدار
نشر: کویر
توضیحات: دیدگاه من در این رساله، تبیین انحطاط تاریخی ایران و زوال اندیشه است، بر پایه بازخوانی پروژه فکری دکتر جواد طباطبایی؛ انحطاط و زوالی که اگر به جد و از دیدگاه مدرنیته به پرسش گرفته نشود، به حذف فیزیکی ایران و فرهنگ آن از ضیافت جهانی در آینده‌ای نه چندان دور راه خواهد برد؛ دیری نخواهد گذشت که سرگذشت ایران همانند خاطره اقوام باستانی سومری و ملل سلتی در کتاب‌های تاریخی خوانده شود؛ تمدن‌ها و فرهنگ‌هایی که در دگرگونی زمانه و پدید آمدن نیازهای جدید انسان‌ها، از باززایی و تحول بازمانده و راه به بن‌بست و انحطاط بردند.