کتاب حاضر، روایت دکتر «رضا نیازمند» از زندگی خود، به‌ویژه زندگی مدیریتی و صنعت گری در سراسر سلطنت محمدرضا پهلوی است که بخشی از آن مربوط است به دوره کوتاه، اما بی‌نظیر سلطه تکنوکراسی بر توسعه صنعتی ایران در دهه 1340 شمسی است. روایت‌های وی گوشه‌هایی ثبت نشده در تاریخ توسعه صنعتی ایران را روشن می‌کند؛ نتیجه تحقیقات زیادی را به زیر سؤال برده و به چالش می‌کشد و سؤالات و موضوعات متعددی را مطرح خواهد کرد. مؤلف بیان می‌دارد که تکنوکرات یا فن‌سالار، واژه آشنایی در نوشته‌های فارسی در مورد علم سیاست و حکومت نیست. اما واقعیت این است که ایران در عصر پهلوی، در دوره کوتاهی به دلایل و علل مختلف در تسلط آنان بوده است، دوره تاریخی که این کتاب تلاش می‌کند زوایای آن را روشن کند

کتاب حاضر تاریخ ایالات متحده امریکا را از آغاز اکتشاف تا پایان دهه 1960 مورد بررسی قرار داده است. ابتدای کتاب مربوط به اواخر قرن 15 میلادی است و از ساکنان اولیه امریکا، تاسیس مهاجرت و اسکان سفیدپوستان و برخورد با سرخ پوستان سخن به میان آمده است.
در پایان نگاهی اجمالی به انقلاب، توسعه ارضی و اقتصادی، جنگ جهانی اول، بحران اقتصادی اواخر دهه 1920، جنگ جهانی دوم، جنگ سرد و سرانجام تشنج زدایی و … شده است.

کتاب حاضر دربرگیرنده شش داستان نیمه‌کوتاه انتخاب شده مربوط به شش دوره خاص از زندگی فئودور داستایوفسکی نویسنده برجسته روسی است که سیر تکامل اندیشه را در این نویسنده بزرگ و نابغه نشان می‌دهد.
قهرمانان شب‌های روشن و پنج داستان دیگر انسان‌هایی بسیار معمولی و از همان دسته کسانی هستند که ما هر روزه پیرامون خود می‌بینیم. در تمام داستان‌ها عشق به انسان‌ها و یا دوست داشتن آن‌ها مشاهده می‌شود، احساسی که سرچشمه تمام ویژگی‌های والای انسانی است و می‌تواند به انسان در دستیابی به مفهوم واقعی خوشبختی کمک کند.
این اثر با زبانی فصیح و مردم‌پسند تحریر شده که لایه لایه‌های زندگی مردم عادی و روحیه پرتلاطم آنان را به تصویر می‌کشد، و چنان زندگانی قهرمانان توصیف شده که خواننده به عمق روحیاتشان پی می‌برد و در فراز و نشیب داستان با آنان همراه می‌شود.

جلد اول کتاب حاوی نامه‌های نهرو است. این کتاب تصویری از کلیات حوادث مهم در هند و جهان را در هزار ساله اخیر به ویژه دویست سال پایانی آن مورد تحلیل و بررسی قرار داده است. سپس در جلد دوم وقایع اروپا قبل از جنگ اول جهانی و انقلاب فرانسه و انقلاب صنعتی انگلیس و پیامدهای آن بیان شده است. همچنین مؤلف گریزی نیز به دویست سال پیش از جنگ جهانی اول می‌زند و طی آن وقایع جهان را در قرن هجدهم و نوزدهم بررسی می‌کند و در فصلی مستقل به بیداری مردم هند و ایران می‌پردازد و رشد و تکوین مبارزات میهنی در ایران را تبیین می‌کند. جنگ‌های داخلی امریکا، دست درازی انگلیس به کشورها، رشد استعمار امریکا، زوال روسیه تزاری و وقوع انقلاب اکتبر در روسیه و جنگ‌های چین و ژاپن و بالاخره نقشه جدید اروپا از جمله سرفصل‌هایی است که در این کتاب عنوان شده است. در جلد سوم این اثر مؤلف به وقایع مهم جهان در قرن بیستم می‌پردازد و طی آن رویدادهایی چون جهان پس از جنگ اول، مبارزه ایرلند به خاطر جمهوری، ظهور کمال آتاتورک در ترکیه، نهضت گاندی در هند، نهضت فاشیسم در ایتالیا، اوضاع اقتصادی در جهان، انقلاب و ضدانقلاب در چین، اقدامات ژاپن، مشکلات شوروی، پیشرفت‌های علمی در جهان، مبارزه امریکا و انگلیس در رهبری دنیا و جنگ دوم جهانی را مورد تحلیل قرار می‌دهد.

کتاب دکترین شوک نوشته روزنامه نگاری است که هم مکانیزم بازار و نظام سرمایه‌داری را نظم مطلوبی نمی‌داند و هم در مورد چگونگی گذار به اقتصاد بازار با دیدگاه اعمال دفعی و ناگهانی مخالف است. از این‌رو با استفاده از قلم بسیار جذاب و قدرتمند خود به شکلی خواندنی و تاثیربرانگیز تلاش می‌کند دیدگاه‌های خود را با آوردن مثال‌های متعددی از سراسر جهان تبیین کند. وی این واقعیت که میلتون فریدمن و شاگردانش پس از کودتای شیلی توسط پینوشه به حاکمان جدید، توصیه‌های اقتصادی کردند را دست‌مایه این دیدگاه قرار می‌دهد که نظام سرمایه‌داری و مکانیزم اقتصاد بازار تنها توسط سرکوب‌گران و دیکتاتورها به اجرا در می‌آید. وی در پی القای این دیدگاه است که چون تنها ثروتمندان از سرمایه‌داری منتفع می‌شوند سرمایه‌داری نظم موردپسند و مطلوب جامعه نخواهد بود و حکومت‌ها تحت تاثیر لابی‌های ثروتمندان و شرکت‌های بین المللی مترصد حادثه‌ای می‌شوند تا در پی آن و در حالیکه جامعه در شوک آن حادثه است دیدگاه خود را اعمال کنند. نویسنده هنرمندانه با تشریح تفصیلی اثرات شکنجه بر روان شکنجه دیدگان این تمثیل را برای اعمال سیاست‌های اقتصادی ناظر بر ایجاد مکانیزم بازار پس از وقوع حوادث سیاسی-اقتصادی به کار می‌گیرد.

از نخستین باری كه از نسل كشی آلمانی‌ها باخبر شدم با خودم می‌اندیشیدم كه چگونه افراد می‌توانند مرتكب چنین جنایاتی شوند. این پرسش ذهن مرا به خود مشغول كرده بود و در اكثر مطالبی كه در زمینه‌ی فلسفه می‌نوشتم بروز پیدا می‌كرد. درباره‌ی مسائل اخلاقی در ارتباط با گرفتن جان دیگران و كاربرد دانش ژنتیك چندین كتاب نوشتم. ربط این موضوعات به پروژة ایجاد حلقه‌های دفاعی مطمئن‌تر در برابر احیای سیاست‌های نازی نیازی به تاكید ندارد. ولی هنگامی كه درباره‌ی مسائل به‌ظاهر خنثی‌تر از قبیل هویت فردی می‌نویسیم، ناخواسته به سوی نوشتن درباره‌ی وحشیگری‌های اخیر انسان‌ها كشیده می‌شوم. بنابراین فكر كردم بهتر است به جای طرح این مسائل در حاشیه‌ی موضوعات دیگر، مستقیما درباره‌ی آن‌ها سخن بگویم. كتاب حاضر كوششی است برای بخشیدن بُعدی تجربی به اخلاقیات. من در این كتاب از اخلاق برای طرح پرسش‌هایی در برابر تاریخ استفاده كرده‌ام و سعی كرده‌ام متقابلاً از تاریخ برای ارئه تصویری از استعدادهای پنهان انسان استفاده كنم كه به اخلاقیات ربط پیدا می‌كنند. برای انجام این كار ناچار بوده‌ام بسیاری از مسائل و مباحث را با دیگرانی در میان بگذارم كه درك و دانش بیشتری از من در این زمینه دارند. امیدوارم لغزش‌های من انگیزه‌ای شود برای آنان تا این پروژه را به نحوی بهتر به پیش ببرند و به سرانجام برسانند.

مدرنیته‌ی سیاسی، نوشته‌ی موریس باربیه، حاوی بازاندیشی دقیقی در مفهوم مدرنیته‌ی سیاسی است و می‌كوشد تا معیار روشنی برای ارزیابیِ آن به دست دهد. نویسنده وجود آزادی‌های عمومی، تفكیك قوا، رأی‌گیری همگانی و كثرت‌گراییِ سیاسی را برای تعریف مدرنیته‌ی سیاسی بسنده نمی‌داند. از این‌رو، نخست می‌كوشد تا وجه تمایز دولت مدرن ودولت پیش‌مدرن را تعیین كند تا از رهگذر آن به تعریفی از مدرنیته‌ی سیاسی دست یابد. باربیه در بخش اول كتاب به فرایندِ تاریخیِ گذار از دولت پیش‌مدرن به دولت مدرن اشاره می‌كند. در این میان، او از دولت‌شهرهای یونانی، دولت فئودالی و دولت مطلقه به منزله‌ی سه شكل متفاوت دولت پیش‌مدرن یاد می‌كند و به بررسی دیدگاه‌های سقراط، افلاطون، مسیحیت، كالوینیسم، پروتستانیسم، هابز و روسو در مورد رابطه‌ی میان فرد و جامعه، دولت و جامعه‌ی مدنی می‌پردازد. این چشم‌انداز تاریخی كه وجه مشخصه‌اش «فقدان مدرنیته‌ی سیاسی» است تا پایان سده‌ی هژدهم تداوم می‌یابد. در بخش دوم كتاب، باربیه به بررسیِ زایش و بالش مدرنیته‌ی سیاسی می‌پردازد كه از انقلاب‌های امریكا و فرانسه آغاز می‌شود. نویسنده در این بخش به بررسیِ آرای مژده‌گویان مدرنیته (اسپینوزا، لاك، مونتسكیو) می‌پردازد، از نقد منتقدان آن (توكویل، ماركس) سخن می‌گوید، و به بررسی موانعی می‌پردازد كه به‌ویژه در سده‌ی بیستم در راه آن پدیدار شد، موانعی كه از جمله در دیدگاه‌ها و كنش سیاسی هیتلر و موسولینی متجلی شد.

“نیچه در طول زندگی‌اش همیشه افكار خود را در دفترهای یادداشت یا برگ‌های كاغذی كه با خود حمل می‌كرد ثبت می‌كرد. بدین ترتیب او عملاً همه‌جا می‌توانست نویسندگی كند. ]…[ او معمولاً این یادداشت‌ها را نگه می‌داشت و بر پایه‌ی آن‌ها دست‌نوشته‌های آثار چاپ‌شده‌اش را تهیه می‌كرد، و در نتیجه شمار بسیاری از آ‌ن‌ها محفوظ ماند. ارتباط میان دست‌نوشت‌های نیچه و آثار چاپ‌شده‌اش در طول دوران زندگی‌اش دستخوش تغییر شده است. در حالی كه آثار چاپ‌شده هرگز كل محتوای یادداشت‌ها را در بر نمی‌گرفت، تنها پس از 1885، یعنی پس از تكمیل چنین گفت زرتشت، بود كه اختلاف بنیادینی میان آن‌چه نیچه در یادداشت‌های خود ثبت می‌كرد و آن‌چه به شكل مشخصی به دست چاپ می‌سپرد به‌تدریج بالا گرفت. در حقیقت، نیچه احساس می‌كرد كه در حال بیگانه‌شدن با واسطه و رسانه‌ای است كه تا كنون به آن اعتماد كرده است. ‘اراده‌ی معطوف به قدرت’، بزرگ‌ترین و بلندپروازانه‌ترین پروژه‌ی ادبی آخرین سال‌های زندگی نیچه، كه او هرگز آن را به چاپ نرساند ــ‌و تنها پس از مرگ‌اش بود كه خواهرش آن را جمع كرد و به ناشر سپرد‌ــ در دل همین یادداشت‌ها جای دارد، یادداشت‌هایی كه از آوریل 1885 تا اوت 1888 را در بر می‌گیرد.” (از پیش‌گفتار كتاب)

هابسبام از ماركسیست‏هاى صاحب‏نام این عصر است و خوانندگانْ آثارش را با علمِ به این مسئله مى‏خوانند. نوشته‏هاى او ویژگى‏هایى دارد كه آن‏ها را شاید بیش از دیگران قابل تعمق مى‏كند. او از ابتدا موضع و جهان‏بینى خود را روشن مى‏كند و مى‏گوید كه دیدگاهش چیست. او به مبارزات طبقاتى (درون‏ملتى)، به نحوه‏ى كم‏رنگ شدن آن‏ها تحت‏تسلط دیدگاه‏ها و فشارهاى ناسیونالیستى، و به ضرورت‏هاى درونى دنیاى سرمایه‏دارى و عمل واقعى اقتصادى و سیاسى جهانى و حوادث و جنگ‏هاى جهانى توجه دارد، اما آن‏ها را معلول خواست این یا آن سیاست‌مدار و یا تصادفات بى‏دلیل نمى‏انگارد. او پس از شرح وقایع و رخدادها، برداشت شخصى خود را نیز اعلام مى‏كند. و این نكته‏اى است كه آثار هابسبام را برجسته و قابل اعتماد مى‏كند، و موجب مى‏شود هیچ صاحب‏نظرى نتواند از اثر او بگذرد و یا آن را نادیده بگیرد. عصر نهایت‏ها در واقع ادامه‏ى سه‏گانىِ مشهور نویسنده، قرن نوزدهم دیرپا، است. هابسبام در این كتاب، قرن بیستم را به سه مرحله یا حالت تاریخىِ كاملاً مشخص تقسیم مى‏كند: در دوران آشوب اولیه (“عصر فاجعه”، 1914 ـ 1945)، جهان سرمایه‏دارى لیبرالِ قرن نوزدهم به ورطه‏ى جنگ جهانى و بحران عمومى سقوط كرد. پس از آن، دوران میانى (“عصر طلایى”، 1945 ـ 1973) سر رسید كه در آن سرمایه‏دارىِ تجدید سازمان‏یافته واردِ مرحله‏ى گسترش بى‏سابقه شد. و سرانجام، این عصرِ طلایى به دوران سومى منتهى شد (“دوران فروریزش”، 1973 ـ 1991) كه مشخصه‏ى آن از دست دادن مجدد كنترل و سقوط نسبى بود.

این كتاب را در واقع می‌توان مكمل كتاب دیگر نویسنده، نظریه‌های اجتماعیِ كلاسیك، دانست. یان كرایب در این كتاب به نظریه‌ی اجتماعی پس از ماركس، وبر، دوركیم و زیمل می‌پردازد و تحولات آن را از جنگ دوم جهانی به بعد پی می‌گیرد. نویسنده در بخش یكم كه عنوان “مقدمه” را بر خود دارد، به بحث درباب تفكر نظری می‌پردازد. در بخش دوم “نظریه‌های كنش اجتماعی” را طرح می‌كند. در این بخش از كاركردگرایی ساختاری و آراءِ پارسونز، نظریه‌ی انتخاب عقلانی، كنش متقابل نمادین، جامعه‌شناسی پدیدارشناختی و روش‌شناسی مردم‌نگر و نظریه‌ی ساختاربندیِ آنتونی گیدنز سخن می‌رود. در بخش سوم كه “از كنش تا ساختار” نام دارد، ساختارگرایی، ماركسیسم ساختارگرا، پساساختارگرایی و پسامدرنیسم موضوع بحث هستند. در بخش چهارم كه “از ساختار یا كنش به ساختار و كنش” نام دارد، دیدگاه‌های مكتب فرانكفورت و یورگن هابرماس مورد بررسی قرار می‌گیرند. در پایان، در فصل كوتاهِ “نتیجه‌گیری: بازی كردن با اندیشه‌ها” نویسنده بار دیگر به بحث درباب نظریه می‌پردازد: چرا باید به مطالعه‌ی نظریه‌ی اجتماعی پرداخت؟ چگونه نظریه‌ی اجتماعی را به كار ببندیم؟ و در پایان به بررسی پدیده‌ی “شخصیت مدرن” می‌پردازد.