نظریه‌های جامعه‌شناسی همواره راه‌های تازه‌ای برای اندیشیدن به خود و جهانی که در آن زندگی می‌کنیم پیش پای ما گذاشته‌اند. آرمان علم جدید اجتماعی ساختن جهانی انسانی‌تر بود، اما جامعه‌شناسی هر روز بیش از پیش از این آرمان فاصله می‌گیرد. نظریه‌های جامعه‌شناسی، حیات عمومی و مخاطبان خود را فراموش کرده‌اند.
دغدغه‌های نظری نظریه‌پردازان اجتماعی جایگزین مسائل واقعی و روزمره‌ی زندگی انسان‌ها شده‌اند. بحث بر سر منطق کنش، برتری پارادایم نظم یا تضاد و رابطه‌ی سطوح خرد و کلان جایگزین دفاع از آزادی‌های فردی و نهادهای اجتماعی شده‌اند. درعین‌حال، زبان نظریه‌پردازان اجتماعی امروزی چنان پیچیده شده است که تنها متخصصان این رشته‌ها قادر به مطالعه‌ی آثار آن‌ها هستند و بدین‌ترتیب دانش اجتماعی به‌تدریج مخاطبان عمومی خود را از دست می‌دهد.
این اثر دعوتی است به بازگشت به آرمان اخلاقی کم‌رنگ‌شده‌ی کنت، مارکس، دورکیم، وبر، پارسونز، برگر، سی. رایت میلز، هابرماس و بسیاری دیگر: «تلاش برای ساختن جهانی بهتر».

ادوارد سعید، یکی از اساتید برجستهٔ ادبیات و نظریه‌های مدرن، یکی از کارشناسان مسائل سیاسی بین‌المللی، و یکی از جنجالی‌ترین روشنفکران معاصر، در این کتاب سعی دارد راه «درست اندیشیدن» دربارهٔ مسائل و مباحث سیاسی و اجتماعی را به ما بیاموزد. برای رسیدن به این هدف، وی میان مسئولیت‌های فردی و وفاق اجتماعی تمایزی قائل می‌شود که برای همه، به‌ویژه مدعیان «روشنفکری» مفید است.
سعید در همان حال که می‌کوشد به مسائل عینی اجتماعی بپردازد، ما را درگیر مسائل پیچیدهٔ فلسفی، به‌خصوص فلسفهٔ اخلاق،‌ می‌کند. گرچه، در نزد وی، روشنفکر انسانی است گیتی‌باور که نباید اجازه دهد باورهای ایدئولوژیک و مذهبی در قضاوت‌ها و کارهای تحقیقاتی‌اش دخالت کنند، ولی انتظار اخلاقی جهانشمول و، تا حدودی، مذهبی را نیز از روشنفکر دارد.

در کتاب حاضر، پس از نگاهی به مفاهیم و روش‌ها، پیشینه‌ای از جریان‌های نظری انسان‌شناسی برای خواننده ترسیم می‌شود و چهار عامل اساسی همه‌ی نظام‌های اجتماعی یعنی خویشاوندی، اقتصاد، سیاست و دین از نقطه‌نظر انسان‌شناسی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
مؤلف در این کتاب پیش از هر چیز بر روشنی طرح مسائل تأکید کرده است تا به دانشجویان امکان دهد نخستین آشنایی را با علم انسان‌شناسی و تحلیل‌های خاص آن پیدا کنند.
کتاب درآمدی بر انسان‌شناسی با هدف تأکید بر موضوع‌های تحقیق و بر مقولات تحلیل، بیان روش‌های کار در انسان‌شناسی و چگونگی درک پدیده‌های اجتماعی فرهنگی برای درس «مبانی انسان‌شناسی» نوشته شده است و دانشجویان می‌توانند با مطالعه‌ی آن راه‌های آتی خود را برای ادامه‌ی تخصصی این رشته بیابند. مؤلف، پروفسور کلود ریویر، استاد دانشگاه پاریس ۵، سوربن است و در همین دانشگاه مدیریت لابراتوار مردم‌شناسی را نیز برعهده داشته است.

نظام سیاسی ایران از میان انواع نظام‌های شناخته‌شده، نظام خودکامگی بوده است، یعنی نظامی که به‌ظاهر یک نفر، بدون ضابطه و قانون، خواسته‌های خود را تحمیل می‌کند… در نظام خودکامگی ترس جانمایهٔ رابطهٔ بین پادشاه و مردم است. فردوسی در داستان «ضحاک ماردوش» دو مار را که مغز انسان‌ها خوراکشان است نماد این خودکامگی قرار می‌دهد و آرزوی استقرار نظامی استوار و شاهی دادگستر و مردمانی دل‌آگاه و عدالت‌پرور را در سر می‌پرورد. اما چه می‌شود که ریشه‌های خودکامگی همچنان در اعماق تاریخ ما می‌پاید و می‌ماند. جامعه‌شناسی خودکامگی از خلال هزارتوهای تاریخِ دیرسال ایران و ایرانیان، به جست‌وجوی علل و عوارض دیرپایی و ماندگاری خودکامگی در نظام سیاسی و فکری می‌پردازد و با جست‌وجو در اخبار و احوال تاریخی و با توجه به نظریه‌های نوین جامعه‌شناسی سعی در یافتن و تبیین و تعریف آبشخور خودکامگی دارد.

هابرماس به‌عنوان مهم‌ترین روشنفکر آلمانی در حوزه‌های گوناگون از جامعه‌شناسی و علوم سیاسی گرفته تا فلسفه و مطالعات فرهنگی صاحب‌نظر است. گرچه او در کشور خود در کانون توجه است، خارج از آلمان به‌ویژه در زمینه? علوم انسانی چندان مورد اقبال قرار نگرفته است. نظریه? او بر اهمیت ارتباط و تفاهم تأکید می‌گذارد و شیوه? جدل و مباحثات او مبتنی بر حفظ وحدت نظریه و عمل از دیدگاهی سیاسی است. کتاب حاضر نخستین شرح مبسوط از مباحثات عمده‌ای است که هابرماس از اوایل دهه 1960 در آن‌ها شرکت داشته است. نویسنده? این کتاب معتقد است که منتقدان هابرماس استراتژی سیاسی نهفته در مباحثات و مداخلات گوناگون او و همچنین رشته? پیوند فعالیت‌های فکری وی را درنیافته‌اند. در این‌جا مباحثات هابرماس با فلاسفه? مهم معاصر و مداخلات او در جریانات اجتماعی و سیاسی آلمان بررسی می‌شود. چنان‌که نویسنده شرح می‌دهد، هابرماس ابعاد مختلف مواضع و نظرات مخالفان خود را در جریان فکری خود درهم می‌آمیزد و درعین حال از دموکراسی و بحث آزاد در مقابل تهدیدها و خطرات مختلف دفاع می‌کند.

سپیده‌دمان فلسفه‌‌ی تاریخ بورژوایی، که همزمان با انتصاب هورکهایمر به ریاست مؤسسه‌ی تحقیقات اجتماعی فرانکفورت نوشته شده (۱۹۳۰)، آزمایشگاهی بود برای آشکارشدن «نظریه‌ی انتقادی» در پگاه زایش آن. هورکهایمر با ماکیاولی، هابز، یوتوپیاپردازان بزرگ دوره‌ی رنسانس، ویکو و هگل تبادل‌نظر می‌کند. مسیری انتقادی که در پایان آن آشکار می‌شود که راه به‌سوی حقیقت، بخشی از حقیقت است. هورکهایمر به دور از بی‌طرفیِ تاریخمندی و خواست فروکاهنده‌ی جامعه‌شناسیِ شناخت «به یک موضوع تاریخی نزدیک نمی‌شود مگر هنگامی که با آن چونان جوهر فرد (موناد) برخورد کند.» (والتر بنیامین). فلسفه نمی‌تواند به ایدئولوژی فروکاسته شود. سپیده‌دمان فلسفه‌‌ی تاریخ بورژوایی، افزون بر افشای ابزارانگاری سیاسی ــ سیاست در مقام فن چیرگی بر انسان‌ها، در تداوم برنامه‌ی غربیِ سلطه بر طبیعت ــ طرح تاریخ انتقادی عقل سیاسی را که از پیدایش دولت خودکامه جدایی‌ناپذیر است، ارائه می‌دهد. فراخوان به عمل، مایه‌ی وحدت و توان این اثر است. هورکهایمر در همان حال که با متافیزیک و ذات‌های شیءواره‌ی حاصل آن ــ هستی، روح، طبیعت یا تاریخ ــ مبارزه می‌کند از هشداردادن در مورد «فروتنی اندیشه» و بردباری ایده‌آلیسم دمی بازنمی‌ایستد. «آن‌کس که شکیبایی در برابر رنج و مرگ را موعظه می‌کند، نباید از یاد ببرد که شکیبایی همگانی که رویاروی حرکت تاریخی می‌ایستد، دلیلی اساسی بر «ضرورت انتظارکشیدن» است.»

دو سوتو به تنهایی انقلابی را در جهان سوم برانگیخته است… راز سرمایه توانسته است بعد از مدتی طولانی یکی از معدود روش‌های جدید و واقعاً امیدبخش را برای مهار فقر به همراه بیاورد.»
فرانسیس فوکویاما، نویسندهٔ کتاب‌های پایان تاریخ
و آخرین مرد
«تفکر تازه نادر است – این کتاب ظرفیت تبدیل اقتصاد کشورهایی را دارد که تاکنون نتوانسته‌اند مناسبات سرمایه‌داری را برای مردم خود به خدمت گیرند… این کتاب تحلیل می‌کند اقتصادهایی که ابتدا ساختارهای ضروری قانونی را ایجاد نکرده و همچنین اجازه نداده‌اند که اقتصاد «بازار سیاه» وارد جریان اصلی اقتصاد بشود، چگونه شکست می‌خورند.»
دیوید اوئن، وزیر امور خارجهٔ سابق بریتانیا
«راز سرمایه ظرفیت ایجاد انقلابی جدید و فوق‌العاده مفید را دارد. زیرا از مهم‌ترین علت شکست در جهان سوم و کشورهای کمونیستی سابق سخن می‌گوید: فقدان حکومت قانون که از مالکیت خصوصی حمایت کند و چارچوب لازم را برای کسب و کار آزاد فراهم نماید. خواندن این کتاب برای تمام آن‌هایی که مسئول ثروت ملل هستند الزامی است.»
مارگارت تاچر، نخست‌وزیر سابق بریتانیا

در تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب، با شرحی روشن و پویا از افکار مهم‌ترین اندیشمندان سیاسی غرب مواجه‌ایم. نویسنده به توصیف صرف اندیشه‌ها بسنده نمی‌کند و ناظری بی‌طرف باقی نمی‌ماند، بلکه عملاً با مسائل فکری درگیر می‌شود و در نهایت به شرحی متوازن و درعین‌حال روز‌آمد از اندیشه‌های قدیم و جدید می‌رسد. با توجه به مسائل حاد معاصر، تأکید نویسنده بر طرح مباحث این اندیشمندان اثر را هرچه بیش‌تر روز‌آمد می‌کند. در این میان، آن‌چه بیش‌تر اهمیت دارد، احاطه‌ی مکللند به موضوعات سیاسی و طرح مسائل بنیادی است. از‌این‌رو تاریخ اندیشه‌ی سیاسی غرب می‌تواند مدخلی مناسب برای آشنایی با سیر تحول مبانی و مفاهیم سیاسی غرب باشد.
جی. اس. مکللند استاد علوم سیاسی در دانشگاه ناتینگهام و استاد مدعو در دانشگاه‌های ایندیانا و ساکرامنتو است. از دیگر آثار وی می‌توان راست‌گرایی در فرانسه: از دومستر تا مورا و توده: از افلاطون تا کانتی نام برد.