بی شک وجدان عصر ما از چنین اهانت زشتی نسبت به زن جریحه دار می گردد، اما در گذشته و به خصوص جامعه های ابتدایی، این اصل به بسیاری از زنان محروم و بی سرپرست که خود و احیانا فرزندان یتیم شان برای همیشه از زندگی گرم و امن و سالم خانوادگی محروم می شده اند، امکان آن را می داده است که آینده خویش را که فقر و پریشانی و فساد تهدید می کرد، در پناه مردی که درآن روزگار تنها پناهگاه زن و کودک بوده است نجات دهد و خانواده ی که با مرگ سرخ که در گذشته غالبا سراغ مردن را می گرفت سرپرستش را از دست می داد و متلاشی می شد، سامانی تازه گیرد.

همه چیز باید درخدمت انسان باشد. فلسفه مذهب،علم،تحقیق، تعلیم و تربیت و ادبیات و هنر باید مسئولیت پیامبری جامعه، ملت و نوع شعر را بر عهده گیرند.

خاتمیت،بدین معنی است که پس از پایان رسالت انبیاء:

العلماء ورثه الانب

غرض از انتشار این کتاب ( به یاری خدا) پس از سالیان طولانی این که اولا تمامی آثار دکتر به چاپ رسد و از طرفی درخواست کنندگان و علاقه مندان به این آثار برآورده شود.

…البته ترجمان درک و احساس او نسبت به مسائل اجتماعی و مذهبی و تعهدات اخلاقیش می باشد لازم به تذکر است این کتاب بعدها تجدید چاپ نشد. شاید در برنامه ی آموزشی درس اخلاق تغییراتی حاصل شده بود.

…با توجه به اینکه تمام نوشته های یک نویسنده باید به چاپ برسد تا علاقه مندان به شناخت سیر و رشد اندیشه اش آشنایی بیشتری پیدا کنند و باتوجه به خواست خوانندگان آثار دکتر این چاپ منتشر می شود.

انقلاب بهمن 57 در ایران به مثابه یک فروپاشی و انفجار سیاسی و اجتماعی، بازتاب دگردیسی های سیاسی، اجتماعی و طبقاتی و نیز از هم گسیختگی های ارزشی و معنایی گسترده ای بود که در سایه فقدان یک فضای عمومی رسمی و شفاف با پهنای وسیعی در اعماق لایه های مختلف اجتماعی شکل می گرفت. با توجه به چنین زمینه ای کتاب حاضر به بررسی و واکاوای نقش تاثیر انسجام گفتمانی علی شریعتی در ایجاد یک نظم هویتیی و معنایی خاصی پرداخته است که در چارچوب ایدئولوژیک خود توانست به بسیج بخشی از لایه های اجتماعی در حال دگردیسی علیه نماد ها نشانه ها و سمبل های معنایی و سیاسی نظام حاکم یاری رساند.

انسان در موقع کار کردن جذب ابزار کار و هدف کار است و بنابراین غافل از خویشتن است. لذا تمام تمدن مادی و همه این فن و صنعت به قیمت لحظاتی ساخته شده و به وجود آمده است که انسان خود را احساس نمی کرده است و ابعاد گوناگون و موارد و مصالح    (( تمدن))، که به قول((مارکس)) مجموعه ای از (( کارهای فشرده است))، مجموعه ای از لحظه هایی در زندگی است که انسان در آن لحظات به واقع زندگی نمی کرده است و ((خود)) نبوده است، و به قول(( هایدگر)) همه به قیمت قربانی شدن زندگی و لحظات آزاد و واقعیت وجود اصلی و حقیقی آدمی است؛ یعنی نتیجه ((غفلت)) از خویشتن است…

کتابی که اکنون با نام « انسان آزاد، آزادی انسان» در دست دارید، پیش از این به عنوان فصل چهلرم مجموعه آثار بیست و چهار منتشر شده است. این مقاله ی بلند دست نوشته ای از علی شریعتی است که در اواخر سال 1355 به تحریر درآمده اما تاریخ دقیق آن مشخص نیست. از آنجا که در متن نوشته اشاره به انتخاب جیمی کارتر به ریاست جمهوری آمریکا می شود. به نظر می رسد که در زمستان 1355 نوشته شده باشد. این نوشته، از جمله آثاری است که ذیل عنوان « اجتماعیت» دسته بندی می شود.

وقتی بخوای فقط برای« خودت» باشی، تنها نباشی، وقتی بخوای فقط باصفر ها باشی، عمر تو مثل یک خط منحنی، روی خودت دور می زنه، مثل صفر باز از آخر میرسی،به اول! میمونی، میگندی، مثل مرداب، مثل حوض، بسته میشی، مثل دایره، مثل « صفر»!

اما اگر جلو « یک» بنشینی…؟

اگر بخوای فقط برای«یک» باشی،

از پوچی و تنهایی در بیای، همنشین«یک» بشی…؟!

باید برای دیگران زندگی کنی.

.Human existence is frivolous unless ones aim is to approach the spirit of Allah.Separate yourself from all those needs and Greeds which distract you from Allah. Therefore, join the eternal human migtation to Hajj. See Almighty Allah!……

نویسنده خاطرات، و دیدگاه‌های خود را درباره یکی از جریان‌های سیاسی قرن بیستم در ایران یعنی ((نهضت خداپرستان سوسیالیست)) بیان کرده است .هدف نگارنده نشان دادن پیدایش، تکوین و تکامل این جریان سیاسی در تاریخ چهل ساله اخیر است .از جمله مطالب کتاب می‌توان به مقاله‌هایی از بنیانگذاران این نهضت، اوضاع اقتصادی و سیاسی از سال 1350به بعد، روند سیاسی قدرت بعد از انقلاب، رابطه سوسیالیسم یا اخلاق و مبانی اعتقادی نهضت اشاره کرد.

تولستوی، این بزرگ‌ مرد پهنه‌ی انسانیت، سخنی دارد با این مضمون: باید از گفتنی‌‌هایی گفت كه احتمالاً بسیاری آن را می‌‌دانند ولی جرئت ابراز آن را حتی برای خودشان ندارند. بنابراین اگر ابراز شرمساری و بی‌نظری‌ام را درباره‌‌ی كلمه‌‌ی «جرئت» بپذیرید باقی خواهد ماند حرف‌‌هایی كه هم من می‌‌دانم و هم به احتمال خیلی زیاد شما، و قصد نهایی این كتاب نیز تنها مروری است بر همین حرف‌‌ها، حرف‌هایی درباره‌‌ی خودمان، درباره‌‌ی جامعه‌‌ی ایرانی و یا به عبارتی درد دلی است خودمانی.