این کتاب تلاشی است برای ارائه تفاسیری فلسفی از برخی سویه‌های تفکر مدرن بر پایه دیدگاهی تاریخی – انتقادی. متفکرانی چون نیچه و وبر، مکاتبی چون پدیدارشناسی و نسبی‌گرایی و عرصه‌هایی چون زیباشناسی، تاریخ، الهیات و سیاست از جمله مضامین اصلی این کتاب‌اند.

“این مجموعه حاوی سی و پنج مقاله با موضوع فلسفه، جامعه شناسی و توسعه سیاسی است كه عناوین برخی از آنها بدین قرار است: “مسائل اساسی در فلسفه سیاسی”، “لیبرالیسم نو: گرایش‌های اخیر در تفكر سیاسی و اقتصادی در غرب”، “مكتب فرانكفورت: نگرش انتقادی، نقد آیین اثباتی و نقد جامعه نو”، “جامعه شناسی مذهبی ماكس وبر و جایگاه اسلام در آن”، “تحول در روابط دولت و جامعه مدنی در خاورمیانه”، “سرگذشت نظریه و وابستگی و توسعه نیافتگی: بلوغ فكری آندره گوندر فرانك”، “از دیالكتیك تمدن‌ها تا دیالوگ متن‌ها”، “ایدئولوژی و فرهنگ سیاسی گروه‌های حاكم در دوره پهلوی”، “جامعه مدنی، قدرت و ایدئولوژی: موانع تحقق جامعه مدنی در ایران”، “كاریزما، سنت و قانون: منابع مشروعیت سیاسی در ایران” و “ایدئولوژی سیاسی و هویت اجتماعی در ایران”.”

این مدعای رایج در مجادلات فلسفی کنونی که عقل «مردانه» است، ناگزیر این فکر را به ذهن متبادر می‌کند که هر آنچه برای مرد معقول و درست است، ممکن است در مورد زن صدق نکند.
این کتاب نشان می‌دهد که مردانه بودن عقل انسان تنها به یک‌سونگری سطحی زبان خلاصه نمی‌شود، بلکه ریشه‌های آن در دل سنت فلسفی غرب نهفته است. قصد این نیست که بگوییم زن حقیقتی خاص خود دارد یا ضوابطی مشخصاً زنانه برای باورهای عقلانی هست. غرض، اقامه‌ی نظری است که لاف‌زنی‌های «عقل» را کم‌وبیش رسوا می‌کند. گذشته از این، جنسیت یکی از چیزهایی است که تصور می‌رود اندیشه‌ی به‌راستی عقلانی باید از آن برکنار باشد. این باور که اگر همه‌ی ذهن‌ها عقلانی باشند اساساً فرقی با هم ندارند، زیربنای بسیاری از ایده‌آل‌های اخلاقی و سیاسی ماست.

ما هرچیزی را از منظر خود می نگریم و «منظر خود» یعنی منظر یا پنجره ای که به نحو عمیق و انفکاک ناپذیری توسط شیوه زندگی مان تدریجا شکل گرفته، تقویم شده است. آیا توجه کرده ایم که ما عموما منظر خود را حقیقی و درست میدانیم و به علاوه، آن را عقلانی میشماریم هر چیزی را میتوان از منظرهای مختلف نگریست. و هر منظری امور و چیزها را نحوی و گونه ای متغایر یا متعارض می نمایاند. از خود سوال کنیم: منظر ما چه نسبتی با تعلقات و آمال و امیال ما دارد نیز، بر چه اساسی یا با توجه به کدام موازین، منظری را عقلانی بدانیم آیا ما ابتدا منظری اختیار میکنیم و سپس موازین عقلانیتی را اختیار میکنیم و سپس منظری موافق و سازگار با آن موازین برمیگزینیم
آیا اساسا ما منظر خود و موازین عقلانیت خود را اختیار میکنیم در صورتی که چنین باشد، آیا برایش گزینش و اختیار خود استدلال میکنیم آیا میدانیم استدلال یعنی چه؟ آیا برای پذیرش دلایل، معیار و میزانی داریم؟ آیا هنگام پذیرش یا رد دلیلی به موازینی متوسل میشویم؟ آیا برای اخذ و اختیار موازین رد و پذیرش دلایل، به موازینی متوسل میشویم؟ اگر آری؟ آیا برای اخذ و اختیار این موازین به موازینی در سطحی ژرف تر یا فروردین تر متوسل و متکی میشویم؟ اگر آری، آیا برای اخذ و اختیار آن موازین ژرف تر، به موازینی بازهم ژرف تر و فرودین تر متوسل میشویم آیا این سیر ظاهرا بی انتها، عاقبت الامر با توسل به موازینی متوقف میشود؟ اگر آری، این موازین واپسین بر چه اساس و مبنایی یا با توجه به کدام موازین اخذ و اختیار میشوند؟

دغدغه ی پیشرفت ، توسعه یافتگی و ثبات سیاسی ایران هم چنان ادامه دارد . تاریخ برای چیدن عوامل مناسب در کنار یکدیگر برای رشد و توسعه یک کشور عجله ای ندارد ؛ زیرا مبنای کانونی رشد و توسعه عقلانیت است و این متاع با سهولت به دست نمی آید . تاریخ غرب و اخیرا تاریخ پیشرفت آسیا معرف این واقعیت است که هیچ عاملی به اندازه « تولید »زمینه های عقلانیت اجتماعی و سیاسی را فراهم نمی کند. تولید به یک فرد،ملت و کشور، اعتماد به نفس می دهد ؛ مبنای حفظ هویت حفظ استقلال و حفظ فرهنگ بومی و مظهر قدرت است. تولید،نیروی محرکه تغییر است و دامنه ی فکر و مرزهای فهم پدیده ها را گسترش می دهد. تولید زمانی جدی می شود که رقابت وجود داشته باشد . تولید موجبات نظم رفتاری نظم فکری و قاعده مند شدن زندگی را به وجود می آورد . افزایش کمیت و کیفیت تولید تا آنجا یک جامعه را به سوی پیشرفت و ثبات سوق می دهد که شرایط تامین امنیت داخلی امنیت ملی و حتی آزادی های مدنی و سیاسی را تسهیل نماید. مطالعه ی وضعیت اقتصادی و سیاسی چین ترکیه برزیل و کره جنوبی مصادیقی برای این نظریه فوق است. آینده توسعه یافتگی ایران در گروی آموختن و به کار گرفتن تجربیات این گونه کشورهاست . الگوهای پیشرفت جهان شمول شده اند؛ تا حدی که کشورهای آسیایی ملاک و راهنما واقع شده اند ، بنابراین تعامل با جهان و بین المللی شدن راه و روش های پیشرفت ایران ،آینده ای مطمئن تر برای ایرانیان به ارمغان خواهد آورد.