مردانی در آفتاب
تماس بگیریدنویسنده: غسان کنفانی
مترجم: احسان موسوی خلخانی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
مردانی در آفتاب تازه منتشر شده بود که یک روز در بیروت کنفانی را دیدم. بعد از سلام و احوال پرسی گفت: داستان را خواندی؟ گفتم: بله، راستش داستانی جذاب و وحشی است که چنگالش را در گوشت خواننده فرو می کند و راه فراری برایش نمی گذارد و در نهایت او را با این پرسش وحشتناک تنها می گذارد – پرسشی که وجدانش را شدیدا می آزارد – که: «چرا این طور شد؟».
از نفس افتاده
85,000 توماننویسنده: ژان لوک‌گدار
مترجم: ونداد الوندی پور
نشر: نیلوفر
توضیحات:به نقل از خبرآنلاین، کتاب از نفس افتاده (فیلم نامه) را که علاوه بر فیلمنامه، در بردارنده چند گفت وگو با گدار و چند نقد و تحلیل است، ونداد الوندی پور ترجمه و انتشارات نیلوفر منتشر کرده است.
فیلمسازان و منتقدان بسیاری، «از نفس افتاده» ی گدار را آغازگر موج نوی سینمای فرانسه می دانند؛ موجی که اکثر فیلمسازانش، از جمله گدار، از منتقدان و نویسندگان مجله «کایه دو سینما» بوده اند و انقلابی در سینمای فرانسه و دنیا برپا کرد. در مقدمه کتاب از قول ژان پیر ملویل می خوانیم، «از نفس افتاده» مهم ترین فیلم موج نو است. این فیلم ژان پل بلموندو (بازیگر نقش اصلی مرد) را به سینمای فرانسه معرفی کرد و از او یک ستاره ساخت و جین سیبرگ(بازیگر اصلی زن) را مشهور کرد.
این فیلم داستانی عاشقانه-جنایی دارد و برخی منتقدین آن را فیلمی«نئونوآر» می دانند. طرح اصلی فیلم، که در کتاب آمده، نوشته فرانسوا تروفو است. جالب اینکه این فیلم، با اینکه اولین فیلم گدار است، معروف ترین و محبوب ترین اثر اوست و بسیاری از مردم گدار را صرفاً با این فیلم می شن
از کتاب رهایی نداریم
175,000 توماننویسنده: اومبر تو اکو /ژان کلود کریر
مترجم: مهستی بحرینی
نشر: نیلوفر
توضیحات:کتاب حاضر، حاصل گفتگوی «ژان فیلیپ دوتوناک» با «اومبرتو اکو» فیلسوف، رمان‌نویس و نشانه شناس مشهور ایتالیایی و «ژان کلود کریر» فیلم‌نامه‌نویس مشهور فرانسوی است. هدف «ژان کلود کریر» و «اومبرتو اکو» از تبادل آراء و حکم کردن درباره ماهیت تغییرات یا اختلالاتی نیست که ممکن است از پذیرش کتاب الکترونیکی، چه در مقیاسی گسترده چه محدود، ناشی شود. تجربه این دو دوستدار و گردآورنده کتاب‌های نایاب و کهن، که مصرانه نسخه‌های چاپی پیش از سال 1500 را جستجو و دنبال می‌کنند، آنها را به این نتیجه رسانده است که کتاب را، همچون چرخ، در نظام آفریدگان بشر، تکاملی به شمار آورند که فرا رفتن از آن ممکن نیست.
وسوسه ناممکن
95,000 تومانویسنده: ماریو بارگاس یوسا
مترجم: کاوه میر عباسی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
در «بینوایان» قضا و قدر آن چیزی نیست که از نام اش بر می آید، یک تصادف، امری پیش بینی نشده و استثنایی، گسست وضعیت عادی، بلکه پدیده ای است دائمی، که مدام در زندگی بر سوناژها مداخله می کند، آن را شکا می بخشد و به سمت نیک بختی یا محنت سوق می دهد. راوی از “زمینه چینی های مرموز قضا و قدر که به کرات رخ می دهند” سخن می گوید.
برخوردهای تصادفی، همزمانی خارق العاده ی رویدادها، الهام ها و پیش بینی های ماورای طبیعی، غریزه ای که، با تسلط بر عقل یا نفوذ در آن، انسان ها را به سمت نیکی با شر می راند، و، علاوه بر آن، گرایشی فطری که جامعه را به سوی پیشرفت و انسان را به سوی تقوا رهنمون می شود، خصوصیات اصلی این عالم اند. در این جهان، جبر گرایی ساده انگارانه پاورقی های رمانتیک، به نحوی غریب، با مقوله ی غامض برآمده از برهان دو وجهی ابدی قضا و قدر و ضرورت یا، به بیان دیگر، مسئولیت بشری در قیاس با تقدیر فردی، هم زیستی دارد.
از متن کتاب
در رساله ی وسوسۀ ناممکن، ماریو بارگاس یوسا، با ژرف بینی نقادانه و خلاق خویش، سراغ بینوایان، شاهکار جاویدان ویکتور هوگو، رفته و نکته هایی ناگفته را درباره ی این رمان سترگ آشکار کرده. کسانی که رساله ی عیش مدام درباره مادام بوواری را پسندیدند، از این اثر نیز به همان اندازه لذت می برند و می آموزند.
عدالت در پرانتز
95,000 توماننویسنده: ایساک بابل
ترجمه: مژده دقیقی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
ایساک بابل روایتگر دوره ای پر آشوب از تاریخ یکی از مهمترین تمدنهای جهان است. کار او را می توان بازآفرینی صریح و بی رحمانۀ دنیایی دستخوش جنگ و آشوب دانست. داستنهایش اغلب وقایع نامۀ مصیبت و فاجعه اند، ولی فضایی رنگین، با نشاط و سرشار از طنز دارند – با حال و هوایی متفاوت که زندگی، تر و تازه و چالاک، در آن جاری است.
بابل در دوره ای پر آشوب ساکن این جهان بوده، زمانۀ انقلابی خلقی با آرمانی دست نیافتنی که در شتابِ ثانیه هایش مجالی برای انسان بودن نیست. او که خود به نوعی پروردۀ این انقلاب است، با نگاهی ژرف بین لحظه های خوشبختیِ گریخته از کفِ انسانها را ثبت می کند، شادیهای کوچک زندگی را در میانۀ بلوا می بیند، و در روند کار خود رفته رفته به وجدان بیدار جامعه ای بدل می شود که در چرخۀ پر شتابِ حوادث انسانها را از یاد برده است. راز ماندگاریِ داستانهای بابل همین نگاه ژرف او به انسان است.
گزارش به خاک یونان
425,000 توماننویسنده: نیکوس کازانتزاکیس
مترجم: صالح حسینی
نشر: نیلوفر
توضیحات:کازانتزاکیس فقط نیروی اجدادی را به سمت مبارزه ای معنوی سوق می دهد که در تمام زندگی به دنبال آن بود، و اقامتش در پاریس، برلین و مسکو تعیین کنندۀ مراحلی از آن بود. هرجا که آتشی آمادۀ جرقه زدن باشد، هرجا که شعله ای و اندیشه ای سر برآورد، کازانتزاکیس نیز حضور دارد. کنجکاوی خستگی ناپذیر او، عشقش به زندگی و طبیعت، که هر آن نیاز وی به ریاضت و مبارزه درگیر می شود، موجب شده است که گزارش به خاک یونان به منزلۀ وصیت نامۀ معنوی کازانتزاکیس باشد. او آن «نگاه کرتی» بی پندار و امید را بر همه چیز می اندازد، آن نگاهی که می داند چگونه چشم در چشم مرگ دوزد. نویسنده در سرلوحۀ گزارش به خاک یونان چنین بیان میدارد: «تمامی روح من فریادی است، و تمامی اثر من تفسیر این فریاد.»
برخیز ای موسی
265,000 توماننویسنده: ویلیام فاکنر
مترجم: صالح حسینی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
ویلیام فاکنر از اوایل دهه بیست میلادی تا شروع جنگ جهانی دوم، که به کالیفرنیا نقل مکان کرد، ۱۳ رمان و تعداد زیادی داستان کوتاه منتشر کرد. مجموعه این آثار پایه‌ی شهرت او شد و در نهایت منجر به دریافت جایزه نوبل در سن ۵۲ سالگیش شفاکنر در سال ۱۸۹۷ میلادی در نیو آلبانی، میسیسیپی به دنیا آمد. در ۱۹۰۲ خانواده‌اش به آکسفورد، مرکز دانشگاهی میسیسیپی، نقل مکان کرد.به دلیل وزن کم و قد کوتاه در ارتش ایالات متحده پذیرفته نشد ولی به عنوان دانشجوی دانشگاه افسری در یگان پرواز سلطنتی در تورنتوی کانادا نام نویسی کرد و در ۲ دسامبر ۱۹۱۸ به عنوان افتخاری ستوان دومی نایل شد. فاکنر وارد دانشگاه می سی‌سی پی شد و در سال ۱۹۲۴ از دانشگاه انصراف داد و در ۱۹۲۵ همراه با دوستش با یک کشتی باربری به ایتالیا رفت و از آنجا پای پیاده رهسپار آلمان و فرانسه شد.در ژوئن ۱۹۲۹ با استل اولدم ازدواج کرد. سفرهایی به هالیوود و نیویورک داشت و درین فاصله چندین فیلمنامه و نمایشنامه نوشت.مطالعات در مورد فاکنر در ۱۹۴۶ به صورت جدی توسط ملکم کاوی آغاز شد. در ۱۹۴۹ جایزه نوبل ادبیات به او داده شد و خطابهٔ مشهور خود را در آنجا خواند. بعداً نیز جایزه پولیتزر را برای کتاب شهر در سال ۱۹۵۷ دریافت نمود.
او در ۶ ژوئیه ۱۹۶۲، سه هفته بعد از آنکه از اسب افتاد، بر اثر سکته قلبی در بیهالیا، میسیسیپی در گذشت.د. این مجموعه مفصل، که محرک اصلی‌اش نیاز یک نویسنده ناشناخته به پول بود، مشهورترین آثار او را در بردارد: خشم و هیاهو (۱۹۲۹)، گوربه‌گور (۱۹۳۰)، روشنایی در ماه اوت (۱۹۳۲) و آبشالوم، آبشالوم!(۱۹۳۶). فاکنر در این دوره تعداد زیادی داستان کوتاه هم نوشت. نخستین مجموعه داستان کوتاه او این ۱۳ تا شامل بسیاری از داستانهای تحسین‌شده او مانند یک گل سرخ برای امیلی، سرخ‌پوست می‌رود، خورشید آن عصر، و سپتامبر بی‌باران بود. بسیاری از رمان‌ها و داستانهای کوتاه فاکنر در یوکناپاتافا روی می‌دهند که از نظر جغرافیایی تقریباً برابر بخش لافایت است که آکسفورد میسیسیپی، شهر محل تولد او، مرکز آن است. فاکنر یوکناپاتافا را چون تمبر پستی مخصوص خود می‌دانست و بسیاری از منتقدان مجموعه آثاری که آن را به نمایش می‌گذارد عظیم‌ترین آفرینش خیالی در ادبیات می‌دانند. سه رمان، هملت، شهر، و عمارت که با هم به عنوان سه‌گانه اسنوپس خوانده می‌شوند جزییات شهر جفرسن و محیط آن را شرح می‌دهند که خانواده‌ای به سرپرستی فلم اسنوپس خود را در زندگی و روح و روان مردم محل وارد می‌کنند. شهرت فاکنر به سبک تجربی او و توجه دقیقش به شیوه بیان و آهنگ نوشتار است. در مقابل شیوه مینیمالیستی نویسنده معاصرش، ارنست همینگوی، فاکنر در نوشته‌هایش مکرر از جریان سیال ذهن بهره می‌گیرد و اغلب داستانهای عمیقاً عاطفی، ظریف، پیچیده، و گاه گوتیک با شخصیت‌های گوناگون شامل برده‌های آزادشده، یا اعقاب برده‌ها، سفیدپوستان تهیدست، جنوبی‌های طبقه کارگر و یا اعیان می‌نوشت.
نیه توچکا
220,000 توماننویسنده: فئودور داستایوفسکی
مترجم: محمد قاضی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
من پدرم را به یاد نمی آورم. وقتی او مُرد من دو ساله بودم. مادرم دوباره شوهر کرد و این ازدواج دوم اگرچه با عشق و عاشقی سرگرفت، برای او مایۀ غم و رنج بسیار شد. ناپدری من، یعنی آن موسیقیدانی که شگفت انگیزترین سرنوشت ها را پیدا کرد، عجیب ترین مردی بود که من به عمر خود دیده و شناخته ام. تأثیر او در احساسات اولیۀ دوران کودکی من به قدری شدید بود که در باقی عمر نیز اثر گذاشت. برای آن که فهم سرگذشت من آسان تر گردد ناگزیر باید شرح حال او را در این جا بیاورم. من آن چه در این جا باز می گویم همان است که بعدها از آقای «ب» ویولن زن، که در دوران جوانی رفیق و ندیم صمیمی ناپدری من بود شنیده ام
ننه دلاور و فرزندان او
185,000 توماننویسنده: برتولت برشت
مترجم: مصطفی رحیمی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
«برتولت برشت» را عده ای از صاحبنظران «شکسپیر عصر ما » و «بزرگترین نمایشنامه نویس معاصر» دانسته اند.
برشت هنرمندی است نمایشنامه نویس، شاعر، مقاله نگار، هنرمند تئاتر و نویسندۀ رمان و داستان کوتاه. ولی کار عظیم او در دنیای نمایشنامه نویسی است.
نزدیک به چهل نمایشنامه از او در دست است. تاکنون هشت دیوان شعر از وی انتشار یافته و چاپ آثارش ادامه دارد.
مکتب برشت، تنها مکتبی هنری نیست، بلکه مکتبی است فلسفی و هنری بر اساس پیشرو ترین مکتب ها و مستقل از آنها. برشت در این جهان چشم اندازهای آموزنده و جالبی در برابر دیدگان جوینده می گشاید.
برشت به آگاهی و روشن بینی و مسئولیت شناسی انسان قرن بیستم توجۀ خاص دارد. به نظر او فلسفه و هنر دو برادر همزاد و همگام اند. معتقد است که «عالمی از نو بباید ساخت وزنو آدمی».
تو خواهی کشت
225,000 تومانگردآوری و ترجمه: امیر خانلو
نشر: نیلوفر
توضیحات:در اوایل قرن نوزدهم، مردی که به جرم قتل در فرانسه دادگاهی می شد، خطاب به حاضران گفت، لحظاتی در زندگی هست که چاره ای نداری جز اینکه یا خود را بکشی یا دیگری را!
از او پرسیدند، چرا خودت را نکشتی؟ پاسخ داد: از خود پرسیدم آیا قربانیِ خود هستم یا قربانی جامعه؟ قربانی خود نبودم!
آن گونه که پیدا بود او می خواست با این روش اعتراض خود را به جامعه اعلام کند و برای این کار به شیوه ای آنارشیستی در برابر جامعه قد علم کرده بود.
داستایفسکی این حکایت را در روزنامه خوانده و سال ها فکر او را مشغول کرده بود. او که زمانی به دلیل فعالیت های سیاسی ضد تزار به زندان افتاده بود، در این خیال بود که رمانی بر اساس این ماجرا بنویسد. به خصوص اینکه خلق وخوی چنین قهرمانی، با گرایشات آنارشیستی زمانه، برای واکنش اعتراضی به حکومت تزار، هم خوانی داشت. داستان او درباره مردی بود که می خواست داد خویش را از جامعه ای که قربانی اش کرده بود بستاند. بنابراین دست به قتل پیرزنی رباخوار زد. اما چرا پیرزنی رباخوار؟ لابد برای اینکه در آن لحظه او نماد فشاری بود که جامعه بر او وارد می ساخت. موجودی بی ارزش که از دید شخصیت اصلی رمان نبودنش لطفی به اجتماع بود.
آثار داستایفسکی اگرچه از بار روان شناختی عمیقی برخوردارند و او بر روح و ذهن آدم های داستانش بسیار متمرکز می شد اما این ها بدان معنا نبود که از مسائل اجتماعی و سیاسی پیرامونش غافل باشد. همین توجه باعث می شد که او به نوعی خود را قربانی اجتماع فرض کند؛ احساسی که راسکولنیکف نیز دچار آن شد و به همین دلیل نیز برای نشان دادن اعتراض خود دست به عصیان زد و پیرزن رباخوار را کشت.
داستایفسکی این داستان را نوشت اما حاصل کار او را راضی نکرد. می خواست مطمئن شود شیوه ای که انتخاب کرده ظرفیت ظهور و بروز همه آنچه را که می خواست در رمانش بیان کند داشته یا نه. از دیگر سو نمی شد نادیده گرفت که او از نویسندگانی بود به کم قانع نمی شد، بالا و بلند می پرید.
داستایفسکی در نظر داشت ماجرای مردی را بنویسد که تصورات خود از عدالت را به اجرا درمی آورد؛ دانشجویی به نام راسکولنیکف که پیرزنی رباخوار را می کشت، چرا که می پنداشت زندگی او هیچ ارزشی ندارد؛ به عبارت دیگر نبودنش به مراتب برای جامعه بهتر بود. او هنگام نوشتن این رمان، مدام آن را به اشکال مختلف بازنویسی می کرد و برای رسیدن به نسخه ایده آل خود از جنایات و مکافات، شیوه های متفاوت روایت و ساختارهای گوناگون را می آزمود. شیوه هایی که برخی از آن ها را هنگام نوشتن دیگر آثارش مورد استفاده قرار داده بود؛ از شکل خاطرات روزانه گرفته تا روایت اعتراف گونه و… . تا اینکه سرانجام آنچه می خواست، به بار نشست.
در سال ۱۸۶۸ در نامه ای به یکی از دوستانش نوشت: «از اینکه داستانم به راستی عالی نباشد بیزارم، داستان متوسط به چه کار می آید.» نویسندگان دیگری نیز بوده اند که از این قسم وسواس ها در سطح و شکل دیگر داشته اند. نمونه اش ارنست همینگوی که وسواس زیادی روی نثر و ساختمان جملات آثارش داشت و آن قدر روی آن ها کار می کرد که شکلی صیقل و محکم پیدا کنند. این وسواس ها ناشی از حس کمال گرایانه چنین نویسندگانی بود، البته از عهده این بلندپروازی ها هم برمی آمدند!
جنایات و مکافات یکی از شاهکارهای ادبیات داستانی قرن نوزدهم و از محبوب ترین رمان های داستایفسکی ست. اثری که به دلیل درون مایه خاص اش دستمایه ساخت فیلم ها و سریال های گوناگونی شده است و ازاین جهت برای مخاطبان عام نیز نام آشنا است.
بیش از صد و پنجاه سال از نگارش و انتشار جنایت و مکافات می گذرد. در طول این سال ها به این رمان بسیار پرداخته اند و به مناسبت های مختلف و به شیوه های گوناگون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. آثار گوناگونی آن را به لحاظ تماتیک و یا ساختاری تحلیل و یا حتی جهان بینی داستایفسکی را بررسی کرده اند.رمانی که آنقدر پرمایه هست که هنوز بتوان درباره اش حرف هایی تازه زد.
«تو نخواهی کشت (مقالاتی درباره رمان جنایت و مکافات)» که به همت مهدی امیرخانلو گردآوری و ترجمه شده است، دومین کتاب از سری «مناظر انتقادی» است که کتاب اول آن با عنوان «مونالیزای ادبیات (مقالاتی درباره ی هملت)» منتشر و با استقبال نسبتاً خوبی روبرو شد.
مقالات گردآمده این کتاب نه از سر اتفاق، بلکه به شکلی فکرشده کنار هم قرار گرفته اند. این مقالات آثاری هستند که از جنبه های مختلف جنایت و مکافات را موردتوجه قرار داده و می کوشند وجوه کمتر دیده شده این رمان را رمزگشایی کرده و پیش روی خواننده قرار دهند.
به عنوان آغازگر کتاب، امیرخانلو مطلبی جامع به عنوان مقدمه درباره جنایت و مکافات و داستایفسکی نوشته است. کتاب از نه فصل تشکیل شده است. از داستان بلند به رمان (جوزف فرانک)، داستایفسکی در جنایت و مکافات (فلیپ راف)، داستایفسکی شاعر کلان شهر کاپیتالیستی مدرن )جورج لوکاچ)، خصوصیات ژانر و عناصر تشکیل دهنده طرح در آثار داستایوفسکی )الا میرسون)، فاصله انداختن: غیریت و پیش گویی در تراژدی آتنی و جنایت و مکافات داستایفسکی (نائومی رود)، رستاخیز از لختی در جنایت و مکافات (میزا نپ)، مکالمه خطرناک آزادی: قرائت داستایفسکی در کنار کیرکگور (جورج تیپسن) و درباره تخیل مالیخولیایی (ژولیا کریستوآ.)
پایان بخش کتاب سال شمار زندگی داستایفسکی و نیز بخشی مشتمل بر نوشته هایی کوتاه برای معرفی نویسندگان مقالات است. سال شمار داستایفسکی از آن جهت موردنیاز است که در طول کتاب لابه لای مقالات ارجاعات گوناگونی به زندگی او شده است. کمی آگاهی از کم و کیف زندگی داستایفسکی می تواند به درک فضای شکل گیری این تغییر و تحول در کارنامه ادبی او کمک کند.
در نگاهی کلی مقالات این کتاب، چشم اندازی وسیع پیش روی خواننده می گذارند. گستره ای که مخاطب با ورود به آن می تواند با بازاندیشی در این اثر به دریافت های تازه ای درباره آن برسد.
کافکا عقیده داشت اگر یک کتاب همچون تلنگری بیدارمان نسازد، برای چه آن را می خوانیم؟ کتاب باید تیشه ای باشد برای شکستن دریای یخ زده درون ما (نقل به مضمون). جنایات و مکافات نوشته داستایوفسکی از این سنخ کتاب هاست؛ اثری عمیق بر جان خواننده می گذارد، به خواب نمی برد، بلکه چون شیپور بیدار می سازد.
در جستجوی بشریتی بی نقاب
185,000 توماننویسنده: ژان پل سارتر
مترجم:مصطفی رحیمی
نشر: نیلوفر
توضیحات:مصطفی رحیمی از روشنفکرانی بود که تفکر را با تعهد و تعهد را با تحمل به یکجا داشت. در ایام تحصیل در پاریس با اندیشه های اگزیستانسیالیست ها و به ویژه ژان پل سارتر آشنا می شود و از همان زمان در کنار مطالعه و تحقیق، کمر همت به تالیف و ترجمه درباره سارتر می بندد. او از نخستین کسانی بود که در معرفی سارتر به ایرانیان بیشترین سهم را داشت و هرگز در معرفی اش تابع مد زمانه نبود، هرچند فرزند زمانه ی خود بود. اگر سارتر را انتخاب می کند به این سبب است که سارتر اندیشه را با تعهد همراه می کند؛ چیزی که سخت با مذاق او خوشایند و در تمام حیات علمی خود نسبت به آن کوشا بود. در تمامی نوشته های رحیمی می توان رد پای سارتر را دید؛ هم در باب او نوشت و هم از او ترجمه کرد. اما در کنار معرفی و بررسی و حتی ستایش از این فیلسوف فرانسوی از نقد و خرده بر او کوتاهی نکرد؛ و این به رویه ی فکری و سلوک اخلاقی اش برمی گشت.
درس های کارگردانی ایزنشتین
245,000 توماننویسنده: ولادیمیر نیژنی
مترجم: عباس اکبری
نشر: نیلوفر
توضیحات:
«ایزنشتین کارگردان سینما چهره ای است که تمام دنیا او را می شناسند. ایزنشتینِ نظریه پرداز مورد تحسین متفکرانی است که به سینما می اندیشند. می ماند ایزنشتینِ معلم. خیلی ها می دانند که او در انستیتوی دولتی مسکو برنامه درسی رشته ی کارگردانی را طراحی و تدریس کرد، اما عده ی کمی به خاطر دارند که چقدر از عمرش در کلاس های آموزشی صرف شد.»
این کتاب به قلم ولادیمیر نیژنی، یکی از شاگردان کلاس درس های کارگردانی ایزنشتین، در چهار فصل تنظیم شده و به شیوه ای مهندسی کارگردانی را آموزش می دهد. در هر فصل موضوعی مشخص آغاز می شود، به صورت جمعی مورد بحث قرار می گیرد و روند آموزشی تحقق می یابد.
«درس های ایزنشتین نه تک گویی، که اساساً گفتگویی دوجانبه بود. این درس ها چیزهایی نبود که با حفظ کردن آموخته شود، یا مدرس قوانینی را در آن ها گنجانده باشد که باید پذیرفته شوند. این درس ها شکل تفحص به خود می گرفت. معلم و شاگردان با هم، دست به سفری مشترک برای کشف حقایق می زدند و وقتی به صورتِ منطقی حقایق می رسیدند، این حقایق بر ذهن دانشجویان حک می شد.» و چهار فصل این کتاب:
راه حل کارگردان [تجزیه و تحلیل «باباگوریو» اثر بالزاک]
میزانسن [پایان داستان «سلطان سیاه» اثر وینگرادوف]
نمابندی [بخشی از داستان «سلطان سیاه]
میزانشات [قتل در داستان «جنایت و مکافات» اثر داستایفسکی]
یو تکه ویچ، شاگرد دیگر ایزنشتین درباره اش می گوید: « او معلمی برجسته بود… که دانش خویش را برای تربیت کارگردانان جدید به کار می گرفت. او هرگز بین فعالیت های عملی، نظری، آموزشی و کار خلاقه اش تمایزی قائل نبود.»
موبی دیک یا نهنگ بحر
685,000 توماننویسنده: هومان ملویل
مترجم: صالح حسینی
هومان ملویل
توضیحات:موبی دیک قصۀ نبرد ناخدا آخاب با وال سفید است.
این گفتۀ موجز دربارۀ فوق العاده ترین اثر قرن نوزدهمی ادبیات آمریکا، ای بسا گویای همه چیز و هیچ چیز باشد.
موبی دیک چیست؟ قصۀ بزرگ دریاست. گزارش نامۀ بزرگی دربارۀ صنعت والگیری. سرودنامۀ بزرگی دربارۀ طبیعت و دسترنج و شأن و شوکت آدمی. اثر رمزی بزرگ دربارۀ سرنوشت بشری. پیشگویی رویدادهای قریب الوقوع در دوران ما. برشی عمیق در لایۀ معنوی و سیاسی ایالات متحده.
پس آنگاه وال سفید تناور از اقیانوس برمی خیزد، همان مطلوب و مخلوق آخاب، در جست و جوی کسی نه اما جاودانه شناور، همه جا حاضر و سرمدی در زمان. تهیگاهش بیشۀ نیزه و سنان؛ پیکر خط خطی اش به رنگ کفن؛ آرواره اش تاب خورده؛ پیشانی اش سفید و پرشکنج؛ کوهانش هرمی و سفید و مجرد و بی شکل و بری از خطا و فساد، پیکر عظیم جثۀ رنگی که شامل جمله رنگ هاست: رنگ بی رنگی…
ملویل ما را در برابر این معمّا قرار می دهد. گزین کنید – نویسندۀ موبی دیک این را به ما می گوید. بین خود و برادرانتان یکی را اختیار کنید. راه نخست، مزّین به نقش خودپرستیدن، به غیر حقیقت راه می برد، و به آوارگی عالم و آدم و خودت. راه دوم تو را از حالت مخاطره آمیزت به سمت رستگاری راستین می برد، به سمت شناخت عالم و آدم، به سمت اتکای تو به ایشان و اتکای ایشان به تو. این است نقطۀ عطف دوگانه ای که زندگی در اختیار دارد. گزین کن. این است خط مرزی استوا بر روی سکۀ طلا.
این است داستان نبرد ناخدا آخاب با موبی دیک، آن وال سفید.
هنر سیر و سفر
265,000 توماننویسنده: آلن دوباتن
مترجم: گلی امامی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
«… متاسفانه بسیار دشوار است نگرانی‌های کما بیش دائمی‌امان در مورد آینده را به یاد بیاوریم، زیرا در بازگشت‌مان از جایی که بودیم، شاید نخستین چیزی که از خاطره محو می‌شود این است که چه میزان از گذشته صرف این شده بود که چه پیش خواهد آمد؛ و به عبارت دیگر چه میزان از آن را در جایی دیگر به غیر از جایی که در آن حضور داشتیم گذرانده بودیم. در موضوع یادآوری شده و نیز خاطره دلشوره سفر به مکانی هر دو نوعی خلوص وجود دارد: و خود مکان است که امکان می‌یابد برجسته و مشهود شود …»
قضیه گودل
225,000 توماننویسندگان: رودی روکر، ارنست نیگل، جیم هولت، جیمزروی نیومن، کیت دولین، داگلاس‌آر هافستدر
مترجم: رضا امیررحیمی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
«… متاسفانه بسیار دشوار است نگرانی‌های کما بیش دائمی‌امان در مورد آینده را به یاد بیاوریم، زیرا در بازگشت‌مان از جایی که بودیم، شاید نخستین چیزی که از خاطره محو می‌شود این است که چه میزان از گذشته صرف این شده بود که چه پیش خواهد آمد؛ و به عبارت دیگر چه میزان از آن را در جایی دیگر به غیر از جایی که در آن حضور داشتیم گذرانده بودیم. در موضوع یادآوری شده و نیز خاطره دلشوره سفر به مکانی هر دو نوعی خلوص وجود دارد: و خود مکان است که امکان می‌یابد برجسته و مشهود شود …»
ماه الماس
485,000 توماننویسنده: ویلکی کالینز
مترجم: منوچهر بدیعی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
«ماه الماس» اثر ویلکی کالینز تازه ترین اثری است که با ترجمه منوچهر بدیعی از سوی نشر نیلوفر راهی بازار کتاب شد. این کتاب یک رمان پلیسی بی نظیر محسوب می شود. تی. اس.الیوت، شاعر انگلیسی درباره این اثر گفته است که «ماه و الماس» نخستین و بزرگ ترین رمان پلیسی انگلیسی است. وقتی الیوت چنین حرفی می زند منظورش این است که ظاهر کتاب پلیسی و باطنش انتقادی اجتماعی به نظر می آید.
مترجم کتاب «چهره مرد هنرمند در جوانی» اثر جیمز جویس ادامه داد: کتاب «ماه و الماس» 160 سال پیش یعنی اواسط قرن نوزدهم نوشته شده است. من در یادداشت مترجم این کتاب که با عنوان «نخستین و بهترین» نوشته شده به جنبه های گوناگون این اثر پرداخته ام و به ساختار این اثر اشاره کرده ام که ویژگی های منحصر به فردی دارد. وی یادآور شد: طی سال های گذشته چند عنوان کتاب از من منتشر شده و در حال حاضر مشغول ترجمه اثری نیستم.
بدیعی در فروردین ماه 1318 در اصفهان متولد شد و تا کنون آثار چون «چهره مرد هنرمند در جوانی» اثر جیمز جویس، «جاده فلاندر» نوشته کلود سیمون، «آدم اول» اثر آلبر کامو، «ژان باروا» نوشته روژه مارتن دوگار، آثاری از آلن رب گریه و سینکلر لوئیس، و مهم تر از همه رمان بزرگ «اولیس» اثر جیمز جویس را به فارسی ترجمه کرده است.
وی تحصیلات خود در رشته ای نامرتبط با فن ترجمه ادامه داد و لیسانسش را گرفت . او درس های دوره دکترای همان رشته را نیز تمام کرد، اما چون رساله پایان دوره تحصیلی را نگذرانده است درجه و عنوان دکترا ندارد. مشاغلش همواره در همان زمینه تحصیلات دانشگاهی اش بوده و از این رو به ترجمه به عنوان یک شغل و حرفه نگاه نمی کند. کتاب «چهره مرد هنرمند در جوانی» ترجمه منوچهر بدیعی، در دوره بیستم انتخاب کتاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، به عنوان کتاب سال برگزیده شد.
ژلوزی
145,000 توماننویسنده:آلن روب-گریه
مترجم:منوچهر بدیعی
نشر: نیلوفر
توضیح کتاب:
کتاب حاضر، رمانی از نویسندة آوانگارد فرانسوی است که یکی از چهرهای برجستة جنبش رمان نو است. او شخصیت‌پردازی و روایت را از رمان‌هایش حذف و تنها به ثبت آنی و لحظه‌ای رویدادها می‌پردازد. این رمان دربارة مردی است که از پشت کرکره رفتار همسر و دوستش را در یک کشتزار می‌بیند و آنها را توصیف می‌کند. راوی قصه، همچون دوربین فیلم‌برداری بعد از ارائة نمایی از یک ساختمان حرکات شخصیتی به‌نام «آ» را که وارد اتاق می‌شود، تعقیب می‌کند. در داستان می‌خوانیم: اکنون «آ» از در داخلی که به راهروی میانی باز می‌شود وارد اتاق شده است. به پنجره که چهارطاق است نگاه نمی‌کند که اگر نگاه می‌کرد می‌توانست از دم در این گوشه ایوان را ببیند. اینک برگشته است به‌طرف در تا آن را ببندد. هنوز هم همان پیراهن یقه‌بسته بسیار چسبانی را پوشیده است که سر ناهار به تن داشت.
اسطوره سیزیف
165,000 توماننویسنده: آلبر کامو
مترجم: مهستی بحرینی
نشر: نیلوفر
توضیحات:با ورود به قرن بیست و یکم، برخی به این باور رسیدند که عصر کسانی چون سارتر یا آلبر کامو به پایان رسیده است. دیگر نه بحث تعهد در هنر و ادبیات چنگی به دل می زند و نه حکایت عصیان در برابر پوچی.
با گذر زمان و از راه رسیدن نظریات تازه و روشن شدن نتیجه برخی ایده ها در ساحت نظر و عمل، این باور تقویت شده بود که شمایل هایی ازاین دست به درد کتب تاریخ فلسفه می خورند و یا مقالات نوستالژیکی که در وصف دورانی سپری شده باشند؛ با عکس های جذاب آن نسل در فضای بحث های ِداغ، کافه نشینی، عطر قهوه و دود سیگار. مخصوصاً آلبر کامو که خوش عکس بود و به قول معروف دوربین دوستش داشت و طاق و جفت عکسهای زیبا از او برجای مانده، پالتو پوشیده، یقه بالا زده سیگار گوشه لبش که با قیافه ی جدی و نگاه نافذ گویی افق های دور را می نگرد. ژست هایش کم از ستاره های سینما نداشت، مخصوصاً که با مرگ زودهنگامش به افسانه بدل شد.
با این احوال، گویی محبوبیت چهره هایی چون سارتر آلبر کامو و حتی سیمون دوبووار، یعنی آن نسل طلایی فیلسوفان اگزیستانسیالیست بعد از جنگ جهانی دوم، قرار نیست روبه فراموشی برود. انگار که هنوز هم حی و حاضر با آن ژست های خاص شان دور میزهای کوچک کافه های پاریس دورهم نشسته اند، قهوه می نوشند، بحث های داغِ فلسفی و هنری می کنند و تنها مشکلشان اینجاست که اگر بخواهند سیگاری روشن کنند؛ گارسون به آن ها تذکر خواهد که در قرن بیست و یکم سیگار کشیدن در کافه های پاریس قدغن شده! و اینجاست که کامو به سارتر(اگر با سارتر آشتی باشد) می گوید: خوب شد مُردیم و این قرن لعنتی بیست و یکم را ندیدم، قرنی که آدم اجازه ندارد در پشت میز همیشگی خودش و در کافه ای که چون پاتوق او بوده مشهور شده، زهرماری اش را دود کند!
از این تخیلات که بگذریم بازار کتاب های آلبر کامو که حرف های فلسفی اش قابل فهم تر و ایضاً جذاب تر از بقیه هم نسلانش به نظر می رسد، هنوز آن قدر داغ است که ترجمه های قدیمی کتاب هایش نه تنها تجدید چاپ می شوند که هر از چندی ترجمه تازه ای از آن ها نیز به بازار می آید. ترجمه هایی که برخی از نسخه های موجود بهترند و حق مطلب را در مورد آثار کامو بهتر ادا می کنند و برخی هم به لحاظ کیفی فراتر از ترجمه های پیشین به نظر نمی رسند. درهرحال نباید از این نکته غافل شد که برخلاف سادگی ظاهری سبک کامو در نوشتن، زبان و نثرش از ریتم و موسیقی خاصی بهره مند است که ترجمه خوب آن کار هرکسی نیست.
ترجمه تازه از اسطوره سیزیف که به همت نشر نیلوفر و توسط مهستی بحرینی انجام شده حکایت از اشراف مترجم بر این نکته آخر دارد و بالاخره از متنی که پیش ازاین چند بار ترجمه شده بود، برگردانی مقبول و یکدست ارائه داده به طوری که جادوی آثار کامو برای مخاطبانش، در لابه لای جمله های این ترجمه خودنمایی می کند.
آلبرکامو نیز همانند سارتر ازجمله اندیشمندانی است که سوای نوشته های فلسفی اش، برای طرح نظریات و ایده های فلسفی خود و انتقال آن به مخاطب، از ادبیات داستانی و ادبیات نمایشی نیز استفاده کرده است. در میان نمایشنامه های او سوءتفاهم و شهربندان و در میان آثار داستانی اش بیگانه و طاعون، از بقیه معروف ترند هرچند که آثار غیر معروف کارنامه او، از معروف ترین آثار برخی نویسندگان شناخته شده تر هستند!
در میان نوشته های فلسفی کامو نیز دو کتاب اسطوره سیزیف و انسان طاغی محبوب تر از بقیه بوده اند. اسطوره سیزیف که پیش ازاین چندین ترجمه نه چندان موفق در بازار وجود داشت، صرف نظر از جذابیت های درون متنی، ازآن رو داری اهمیت است که درست همزمان با بیگانه (کلیدی ترین و معرف ترین اثر کامو) به سال ۱۹۴۲ منتشرشده است و این دو اثر به لحاظ محتوایی نزدیکی های بسیاری باهم دارند که در فهم بهتر هر کدام، مطالعه دیگری نیز موثر است.
اسطوره سیزیف از چهارفصل با عناوین: استدلال پوچ، انسان پوچ گرا، آفرینش پوچ و اسطوره سیزیف و یک پی افزود تحت نام امید و پوچی در آثار کافکا تشکیل شده است.
کامو کتاب خود را این گونه آغاز می کند: « مسئله فلسفی ای که واقعاً با اهمیت باشد یکی بیش نیست و آن خودکشی ست، داوری اینکه آیا زندگی کردن به زحمتش می ارزد یا نه، پاسخ بنیادین فلسفه است». براین اساس در همان آغاز نگاه خود را به زندگی، فلسفه و بنیادی ترین سؤال آن که می تواند نظام فکری هر فیلسوفی را پیرامون خود شکل دهد، روشن می سازد.
اسطوره سیزیف اثری ست که کامو در آن دیدگاه های خود را در باب بیهودگی زندگی (پوچی) و اخلاقِ خودکشی با بیانی جذاب روایت می کند. فحوای کلام او در این کتاب آن است که پوچی به معنای بینشی انگیزاننده انسان برای گریز از مسئولیت نیست و حتی بهانه ای برای خودکشی؛ و زیستن را نباید به عنوان یک وظیفه پذیرفت، بلکه باید آن را به تمامی به آغوش کشید.
او در این کتاب برای اینکه از بیهودگی زندگی انسانی بگوید، سراغ اسطوره سیزیف در یونان باستان می رود. سیزیف از سوی خدایان محکوم بود که برای همیشه سنگی را به بالای کوه ببرد، اما همین که به قله نزدیک می شد، سنگ به پایین می غلتید و او مجبور بود تا دوباره دست به کار شود. با این ایده کامو به زیبایی بحث پوچی بسیاری از رفتارهای بشری را به میان می کشد. پوچی ای که از آن گریزی نیست، پوچی ای که می تواند بدترین کیفر آدمی باشد، اما آیا محکومیم به آن تن دهیم؟ این جاست که کامو از عصیان سخن به میان می آورد، «به نظر او عصیان ازآن رو که خرد آدمی را به ستیز وامی دارد، بدان بُعدی واقعی می بخشد، و بنابراین، می تواند راه حلی برای پوچی باشد.»
اسطوره سیزیف کتابی ست کلیدی در کارنامه آلبر کامو، همان گونه که بیگانه برای ورود به دنیای داستانی کامو بهترین سرآغاز محسوب می شود، اسطوره سیزیف نیز مدخلی مناسب برای ورود به ساحت اندیشه های فلسفی کاموست. کتابی که عصاره اندیشه فلسفی کامو را در خود نهان دارد، اندیشه هایی که در آثار بعدی اش به شکلی تفضیل یافته تر مطرح می شوند، در اینجا به شکلی خواندنی و موجز پیش روی مخاطب قرار گرفته است
در ستایش بطالت
45,000 توماننویسنده: برتراند راسل
مترجم: محمد رضا خانی
نشر: نیلوفر
توضیحات:
برتراند راسل مقاله ی «در ستایش بطالت» را در سال ۱۹۳۲ نوشت. ایده ی راسل و نتیجه گیری مقاله به طور خیره کننده ای تحریک آمیز است. خسرانی عظیم به بار می آید، به گفته ی وی، از این باور که کار فضیلت است و فقط یک “ریاضت طلبی احمقانه” وادارمان می سازد اصرار بر کار زیادی داشته باشیم در حالی که دیگر نیازی به آن وجود ندارد… اکنون باید دریابیم که “سعادت و تنعم انسان در گرو کاهش نظام مند کار است”
گفتارهایی در روش علم اقتصاد
تماس بگیریدنویسنده: موسی غنی نژاد
نشر: مینوی خرد
توضیحات:تفکر پوزیتیویستی ساده‌لوحانۀ اگوست کُنت در سدۀ نوزدهم میلادی تأثیر چندانی روی روش‌شناسی اقتصاددانان کلاسیک نگذاشت. اما توسعۀ این تفکر در شکل‌های مختلف در دهه‌های پایانی این سده و نیز نخستین دهه‌های سدۀ بیستم، اندک‌اندک تحلیل‌ها و رویکردهای برخی جریان‌های اقتصادی نئوکلاسیک را تحت تأثیر قرار داد. شگفت اینکه اوج نفوذ اندیشه‌های پوزیتیویستی در اندیشۀ اقتصادی مدرن درست در زمانی روی داد که پوزیتیویسم اولیۀ طرفدار اثباتِ صحتِ تجربی در علوم طبیعی رو به زوال نهاده بود و جای خود را به نوعی رویکرد «فرضیه‌ای استنتاجی» می‌داد. در نیمۀ دوم سدۀ بیستم میلادی تقریباً کل جریان اصلی اقتصاد در محافل دانشگاهی به شدت تحت سیطرۀ نوعی رویکرد پوزیتیویستی درآمد که خود در حوزۀ علوم فیزیکی و طبیعی عملاً منسوخ شده بود. نمایندگان برجستۀ این جریان اصلی، ذوق‌زده خواهان به‌کار گرفتن رویکرد علمی فیزیکدانان و نزدیک کردن روش علم اقتصاد به علم فیزیک شدند غافل از اینکه ماهیت مفاهیم علم اقتصاد متفاوت از علم فیزیک است، مضافاً اینکه برخی از این اقتصاددانان شناخت درستی از آنچه واقعاً فیزیکدانان انجام می‌دادند نداشتند.
تفکر پوزیتیویستی ساده‌لوحانۀ اگوست کُنت در سدۀ نوزدهم میلادی تأثیر چندانی روی روش‌شناسی اقتصاددانان کلاسیک نگذاشت. اما توسعۀ این تفکر در شکل‌های مختلف در دهه‌های پایانی این سده و نیز نخستین دهه‌های سدۀ بیستم، اندک‌اندک تحلیل‌ها و رویکردهای برخی جریان‌های اقتصادی نئوکلاسیک را تحت تأثیر قرار داد. شگفت اینکه اوج نفوذ اندیشه‌های پوزیتیویستی در اندیشۀ اقتصادی مدرن درست در زمانی روی داد که پوزیتیویسم اولیۀ طرفدار اثباتِ صحتِ تجربی در علوم طبیعی رو به زوال نهاده بود و جای خود را به نوعی رویکرد «فرضیه‌ای استنتاجی» می‌داد. در نیمۀ دوم سدۀ بیستم میلادی تقریباً کل جریان اصلی اقتصاد در محافل دانشگاهی به شدت تحت سیطرۀ نوعی رویکرد پوزیتیویستی درآمد که خود در حوزۀ علوم فیزیکی و طبیعی عملاً منسوخ شده بود. نمایندگان برجستۀ این جریان اصلی، ذوق‌زده خواهان به‌کار گرفتن رویکرد علمی فیزیکدانان و نزدیک کردن روش علم اقتصاد به علم فیزیک شدند غافل از اینکه ماهیت مفاهیم علم اقتصاد متفاوت از علم فیزیک است، مضافاً اینکه برخی از این اقتصاددانان شناخت درستی از آنچه واقعاً فیزیکدانان انجام می‌دادند نداشتند. در گفتار نخست، روش‌شناسی پوزیتیویستی و ویژگی‌ها و تحولات آن در طول زمان اجمالاً بررسی می‌شود. در گفتار دوم روش‌شناسی اقتصاد سیاسی کلاسیک و دور بودن آن از مباحث پوزیتیویستی زمان خود مورد تأکید قرار گرفته و در عین حال به تفاوت روش‌شناسی اقتصاددانان انگلیسی با روش‌شناسی متفکران اقتصادی فرانسوی و اهمیت آن اشاره شده است. گفتار سوم به موضوع «جدال روش‌ها» میان کارل منگر، اقتصاددان اتریشی، و گوستاو شمولر آلمانی اختصاص یافته است. اهمیت نظری این جدال، روشن کردن برخی از مهمترین جنبه‌های روش‌شناسی خاص علم اقتصاد است. در گفتار چهارم چگونگی رسوخ پوزیتیویسم در جریان اصلی علم اقتصاد مورد بحث قرار گرفته است. گفتار پنجم در حقیقت بسط گفتار چهارم در خصوص شناخت روش‌شناسی خاص علم اقتصاد یعنی پراگزئولوژی است که مفهوم بنیادی آن، کُنش یا رفتار ارادی، به خوبی تفاوت موضوع علم اقتصاد را با موضوع علم فیزیک نشان می دهد. گفتار ششم نقدی بر رویکرد روش‌شناختی مبهم رایج در جریان اصلی علم اقتصاد است و بر برخی از نتایج زیان‌بار آن در حوزۀ تئوری و سیاست‌گذاری تأکید دارد. گرچه پیام اصلی کتاب در گفتار ششم بیان شده اما فهم استدلال‌های آن بدون مطالعه و درک دقیق گفتارهای پنجگانۀ قبلی امکان‌پذیر نیست. البته این نکته را هم باید اضافه کرد که روش‌شناسی بحثی در ذیل موضوع گسترده‌تر معرفت‌شناسی است بنابراین مطالعۀ اولیۀ کتاب «گفتارهایی در معرفت‌شناسی اقتصادی» به عنوان مقدمۀ مفیدی برای مطالعۀ این کتاب توصیه می‌شود.