کتاب حاضر روش پژوهش و جستار در اندیشه‌های سیاسی است، ضمن آنکه در صفحات مختلف کتاب به اندیشه ناب سیاسی هم فراوان برخورد می‌کنیم. اسپرینگز در این کتاب و دیگر آثار خود به ما می‌گوید که علوم اجتماعی صد درصد تجربی وجود ندارد و آثار خداوندان اندیشه سیاسی، چون به مسائل همیشگی انسان پرداخته‌اند، برای انسان امروز معتبر و مفید است. روش پژوهش او خواننده را قادر می‌سازد تا بهتر به پیچیدگی اندیشه سیاسی پی ببرد.

کتاب حاضر، حاوی سرگذشت‌نامه «نلسون ماندلا»، از رهبران سیاسی و مبارزان برعلیه تبعیض نژادی در آفریقای جنوبی است. اطلاعات این کتاب در چهار فصل تدوین شده است. در گام نخست کودکی و روند رشد ماندلا در روستا مطرح شده است. در ادامه فعالیت‌های سیاسی و رویدادهای مهم زندگی ماندلا، گفت‌وگوها و دیدارش با شخصیت‌ها و تأثیرات وی در روند تغییرات سیاسی شرح داده شده است. همچنین دورانی که در زندان به‌سر برده و شرح حال او در این سال‌ها نیز به رشته تحریر درآمده است. این کتاب بیشتر به ذکر خاطرات و لحظات مهم زندگی ماندلا چه در زندان و چه در بیرون زندان می‌پردازد.

انتشار کتاب شرق‌شناسی بسیار تأثیرگذار ادوارد سعید در سال 1981، تمام تاریخ مطالعات غربی فرهنگ اسلامی را زیر سؤال برد، و این رسم علمی را محکوم کرد و آن را ارائه ناصحیح و تحقیرآمیز نماینده‌های مردم مسلمان و نهادها دانست؛ به‌حدی که کلمات «شرقی »و« مستشرق »منفی‌ترین مفاهیم را به خود گرفته‌اند.

اما شرق‌شناسی چیست؟ و شرق‌شناسان چه کسانی هستند؟ و چگونه محققان غربی فرهنگ اسلامی در کتاب ادوارد سعید به‌عنوان عوامل موذی امپریالیسم اروپا مورد تحقیر قرار گرفتند؟ در کتاب دانش خطرناک، تاریخ جدید و پیشگامانه رابرت اروین، وی با داستانی مفصل و رنگارنگ از روشنفکران و افراد عجیب‌وغریب که درک درستی از جهان اسلام را به غرب آوردند، به این سؤال پاسخ می‌دهد. در روایتی که از تجزیه‌وتحلیل برداشت یونان باستان از پارسیان گرفته تا تصویری از نخستین مترجمان عربی اروپای غربی و برداشت‌های جهان اسلام معاصر از مطالعه غرب درباره اسلام، ایروین ارزش میراث مستشرقان را تأیید می‌کند: نه‌فقط برای دانشمندان معاصر که آن را نپذیرفته‌اند، بلکه همچنین برای کسانی که متعهد به پرورش تفاهم بین فرهنگی شده‌اند و معتقدند که می‌تواند شکاف واقعی یا خیالی بین تمدن اسلامی و غربی را پر کند.

کتاب دانش خطرناک، شرق‌شناسی و مصائب آن یک تاریخ پرجاذبه و سرگرم‌کننده است، یک بحث جسورانه و یک جبران فوری برای برداشت‌های ما درباره رابطه فرهنگ غرب با نزدیک‌ترین همسایه‌هایش.

مصلح‌الدین سعدی شیرازی یکی از ستارگان پرفروغ شعر و ادب فارسی است که حدود سال۶۰۶ هجری قمری در شیراز و در خانواده‌ای به تعبیر خودش «همه از عالمان دین» دیده به جهان گشود. او مجموعه آثاری به نثر و نظم نوشت که همه آن‌ها در کتاب نسبتاً قطوری گردآمده و کلیات سعدی نام دارد. کلیات سعدی در بر دارنده دو شاهکار بلامنازع او، یعنی بوستان و گلستان و غزلیات و ترجیعات، مثلثات و قطعات و رساله‌های منثور اوست. دکترمحمدرضا برزگر خالقی با همکاری دکتر تورج عقدایی، استاد دانشگاه زنجان «شرح غزل‌های سعدی» را همراه با مقدمه، تلفظ واژه‌های دشوار، درست‌خوانی و زیبایی‌شناسی تدوین کرده‌اند.

استالین زندگی‌نامه‌ جامع ایوسیف استالین، رهبر شوروی، از کودکی تا مرگ است. ادوارد رادزینسکی، نویسنده‌ کتاب، چند زندگی‌نامه دیگر نیز درباره‌ شخصیت‌های تاریخی روسیه نوشته است و همچنین به نوشتن نمایش‌نامه هم شهرت دارد. وی در نوشتن این زندگی‌نامه از اسناد و مدارکی فوق‌محرمانه استفاده کرده که پیش از فروپاشی شوروی در دسترس نبوده‌اند و اینگونه از چند راز بزرگ ازجمله؛ راز مرگ استالین پرده برداشته است. رادزینسکی، بدون اینکه دست به تحریف وقایع بزند، روایتی نسبتاً دراماتیک از زندگی استالین و تاریخ روسیه در آن سال‌ها ارائه می‌دهد. چنان‌که خود رادزینسکی می‌گوید، هدفش بیش از نمایش شخصیت استالین، توصیف زمانه‌ای بوده که دیگر گذشته و از یاد رفته است. استالین مستقیماً از زبان روسی ترجمه شده و در سال 1394 برنده‌ جایزه‌ کتاب سال شده است.

کتاب اول زندگی صدام را از آغاز تا هنگام دستگیرشدنش به‌دست آمریکایی‌ها پوشش داده. کتاب دوم که نقد‌های بسیار مثبتی هم در نشریات آمریکایی دریافت کرده و برای خودش شاهکاری است، درباره ماه‌های پایانی زندگی صدام حسین در زندان، محاکمه و اعدامش است.

کتاب در جلد اول از کودکی صدام آغاز می‌شود و زندگینامه او را تا زمان دستگیرشدنش توسط آمریکایی‌ها شرح می‌دهد. بخشی از کتاب هم به جنگ و ایران اختصاص دارد که برای خواننده فارسی جالب توجه است.

جلد اول با فهرست: یتیم، آدمکش، انقلابی، انتقام‌جو، کشورساز، تروریست، آقای رئیس‌جمهور، جنگ‌سالار، فاتح، متجاوز، بازنده، جان به‌دربرده، تهدیدگر، اسیر و محکوم برای مخاطب شرح داده می‌شود.

کتاب در جلد دوم درباره ماه‌های آخر زندگی صدام است؛ زمانی که او در زندان بود و سپس محاکمه و اعدام شد. جلد دوم مورد توجه نشریات آمریکایی بوده و نظریات مثبتی درباره‌اش نوشته شده است. جلد دوم کتاب از سه بخش و یک قسمت با عنوان «سرانجام کار» تشکیل شده است.

رضاخان از تولد تا سلطنت اثری است از دکتر رضا نیازمند که رویدادهای زندگی رضاخان میرپنج، بنیان‌گذار سلسله پهلوی و شاه ایران را از ابتدای زندگی‌اش با جزئیاتی چشمگیر بیان می‌کند. رضا نیازمند کتاب را با توضیحاتی درباره زادگاه رضاشاه، تولدش و اجداد او که به شاهان قاجاریه خدمت می‌کردند، آغاز می‌نماید.

روایت با استخدام رضاخان در قزاقخانه، روی‌کار آمدن شاه جدید و جریان مشروطیت و افسرشدن رضاخان ادامه می‌یابد. سپس جنگ‌های تبریز، فتح تهران و خلع محمدعلی شاه که موجب روی‌کار آمدن احمدشاه و جنگ‌های رضاخان در منطقه آذربایجان گردید بررسی می‌شود و در ادامه این جنگ‌ها، نبرد وی با لشکر شاه خلع‌شده، جنگ‌های سالارالدوله و جنگ جهانی آورده شده است. به‌دنبال وقوع جنگ جهانی، نفوذ آلمان‌ها در ایران گسترش پیدا کرد و ایران زیر یوغ بیگانگان گرفتار شد؛ در همین بین رضاخان به تهران رفت و وقایعی همچون ازدواج وی و کودتای نافرجامش به‌وقوع پیوست.

از دیگر رخدادهای مهم این دوره می‌توان به قرارداد 1919، دوران نخست نهضت جنگل و قیام میرزا کوچک‌خان، فراهم‌شدن مقدمات کودتا و حرکت قزاق‌ها به‌سمت تهران با هدف فتح آن و حکومت کوتاه مدت سیدضیا اشاره کرد. طی این دوران رضاخان در سمت وزیر جنگ چهار دولت مشغول به‌کار بود و پایه‌های ارتش نوین ایران را پی‌ریزی می‌کرد. تمامی این جنگ‌ها، جنبش‌ها و توطئه‌های گوناگون، سرانجام منجر به این شد که مجلس سردار سپاه را به‌عنوان رئیس کل قوا معرفی کرده و فعالیت‌ها برای خلع قاجاریه شدت بگیرد. نهایتاً رضاخان موفق شد سلطنت جدیدی را آغاز کند که تحت عنوان پهلوی، کار خود را در ایران آغاز کرد.

مایکل آلن گیلسپی با افشای ریشه‌های مذهبی عصر ظاهراً بی‌خدای ما، در این مطالعه برجسته نشان می‌دهد که مدرنیته بسیار کمتر از آن چیزی که حکمت متعارف نشان می‌دهد، سکولار است. گیلسپی با در نظر گرفتن نقطه شروع فروپاشی جهان قرون‌وسطی، استدلال می‌کند که مدرن‌ها از همان ابتدا به‌دنبال حذف دین نبودند؛ بلکه به‌دنبال حمایت از دیدگاه جدیدی از دین و جایگاه آن در زندگی بشر بودند. او در ادامه به بررسی ایده‌های شخصیت‌هایی مانند ویلیام اوکام، پترارک، اراسموس، لوتر، دکارت و هابز می‌پردازد و نشان می‌دهد که مدرنیته به بهترین وجه به‌عنوان مجموعه‌ای از تلاش‌ها برای فرمول‌بندی متافیزیک یا الهیات جدید و منسجم درک می‌شود.

تحلیل‌های گیلسپی با به‌روزرسانی تاریخ اندیشه سیاسی و قراردادن آن در پس‌زمینه رویدادهای معاصر، راهی برای شروع گفت‌وگو با جهان اسلام درباره اینکه شاید پرسش اصلی در هریک از سه دین توحیدی باشد، فراهم می‌کند: اگر خدا قادر مطلق است، پس جایگاه آزادی انسان چیست؟»

هدف اصلی این کتاب نه بررسی شعرهای جنگ به روایت غیررسمی، بلکه گردآوری بخشی از ادبیات ایران است که بدبختانه بیشتر آن در گذر زمان به فراموشی سپرده شده است. بنابراین این کتاب نه همه، که به طبع، فقط در بر گیرندۀ شماری از شعرهای جنگ به روایت غیررسمی است که گردآورنده از آنها آگاهی و به آنها دسترسی داشته است.

هدف از موسیقی‌شناسی قومی صرفاً مطالعه موسیقی اقوام در بافت فرهنگی، اجتماعی آن است. مفهوم قوم به واحد اجتماعی مشخصی برمی‌گردد که قلمرو خاص فرهنگی جغرافیایی خود را داشته باشد. ازاین‌رو در تعریف بنیادین موسیقی‌شناسی قومی با دو مفهوم قوم و فرهنگ مواجه هستیم که پدیده‌ای به نام موسیقی را به‌وجود می‌آورند. هر قومی ویژگی‌های فرهنگی خاصی از جمله زبان، اساطیر، مذهب، آیین و رسوم، موسیقی و ابزار موسیقیایی خود را دارد. قلمرو فرهنگ قومی محدودتر از قلمرو فرهنگ ملی و فرهنگ جهانی است. در کتاب حاضر به موضوعات نظری موسیقی‌شناسی قومی پرداخته شده است. نکات نظری که در این کتاب مطرح شده تا اندازه‌ای با شناخت از نیاز موسیقی‌شناسی ایران صورت گرفته است. موضوعات نظری که در کتاب مطرح شده‌اند، به‌نحوی در خدمت شناخت‌شناسی موسیقی ایرانی خواهند بود. در فصول مختلف کتاب به چندین فرضیه متفاوت که در جایگاه خود ابزار کار موسیقی‌شناسی قومی هستند، پرداخته شده است. از آن جمله می‌توان به نظریه‌های هولیستیکی (کلیت‌نگری)؛ فونکسیونالیستی (کاربردی)؛ استراکتورالیستی (ساختارگرایی)؛ نظریه رفتارشناسی فرهنگی؛ فرضیه‌های قوم‌نگارانه؛ نظریه‌های تکاملی و اشاعی؛ دیدگاه‌های نگرش از بیرون و درون؛ بینش‌های تاریخ‌نگارانه موسیقی و همچنین نظرات زبان‌شناختی و ارتباط آن با موسیقی‌شناسی اشاره کرد.

بروز پدیدۀ توتالیتاریسم در غرب و شرق اروپا، نظریه‌پردازان علوم سیاسی و اجتماعی را به بازبینی جدّی در برداشت‌های سیاسی و اجتماعی خویش وادار کرد و به مطالعات گسترده‌ای دامن زد که هم تأمل در قوانین اساسی را شامل می‌شد، هم سنجش مجدد نقش و فعالیت سازمان‌های صنفی و سیاسی را در بر می‌گرفت و هم ارزیابی اندیشه‌ها را ایجاب می‌کرد. کتاب حاضر مشتمل بر تعدادی از مقالات و مباحث مهمی است که در نتیجۀ این مطالعات منتشر شدند.

در میان تولید انبوه شعر فارسی از حافظ به بعد یک نفر می‌شود احمد شاملو و یکه و تنها می‌رود راست آن بالا می‌نشیند؛ چراکه در ایران معاصر احمد شاملو نمونه و نماد بارز انسان مبارز است که فراگرد فکری‌اش در میدان حوادث اجتماعی رقم خورده؛ از برهه‌های مختلف، متخالف و ای بسا متضادی شکل بسته است. این امر بدیهی زمانی آشکارتر می‌شود که او افکار خود را در شعر ثبت و منعکس کرده است و همین موضوع قضاوت پیرامون کار فکری او و هم ترسیم و نقد سیر تطور فکری‌اش راحت‌تر می‌کند. محمد قراگوزلو نیز در کتاب «تاریخ تلخ» با جسارتی شگفت‌انگیز به روایتی تاریخی زندگی و روزگار احمد شاملو پرداخته؛ اما برخلاف معمول محمد قراگوزلو نه مبتنی بر اسناد رسمی بلکه بر اساس سروده‌های شاعردست به چنین کاری زده است. نویسنده که با مرور چندساله با آثار شاعر خو گرفته، نگاهی موشکافانه به اشعار و شأن نزول و نکات مختلف شعر را کاویده، دقایق و زوایای مختلف زیست و زمان شاعر را از درون هر شعر برآورده و کتابی جذاب و خواندنی نوشته که پر از نکات تازه و بیان‌نشده از روزگار و زندگی شاملو است.