راستی وحشتناک نیست که آدمی می تواند در ایام خوشی از هولناک ترین واقعه شوخی کنان و آسوده خاطر یاد کند، طوری که گویی واقعه ای از این دست فقط برای دیگران پیش می آید و ممکن نیست برای خود ما رخ دهد؟! اما بعد رخ می دهد، باورش نمی کنی، با این همه به آن گردن می گذاری؛ و زمان می گذرد، به زندگی ادامه می دهی، در بستری می خوابی که زمانی با دلدار خود در آن سهیم بوده ای، از همان لیوانی می نوشی که او به لب برده است، در سایه سار همان درخت کاجی توت فرنگی می چینی که پیشتر با او می چیدی، با کسی که دیگر میوه نخواهد چید؛ و نه مرگ را دریافته ای و نه زندگی را.

مرجانِ شیرمحمدی داستان‌نویسی‌ است شناخته‌شده. او در سال‌های گذشته چندین کتاب منتشر کرده که از اقبالِ مناسبی برخوردار بوده‌اند و پای‌شان به سینما نیز باز شده است. تازه‌ترین نوشته‌ی او یعنی خانه‌ی لهستانی‌ها احتمالاً متفاوت‌ترین‌شان هم هست. این رمان داستانِ آدم‌هایی ا‌ست ساکنِ خانه‌ای بزرگ در جنوبِ تهران، خانه‌ای بازمانده از سال‌های دور. داستان در زمانه‌ی پهلوی دوم می‌گذرد و قصه‌ی آدم‌ها و رازهایی که هر کدام در سینه‌ی خود دارند موضوعی می‌شود برای روایت‌های نویسنده. در این خانه که هر کس اتاقی اجاره‏ا‌ی دارد، عنصرِ «ندار بودن» گره خورده با گذشته‌ای وهم‌آلود که باعث شده ماجراهای خاص و حتا خشنی رقم بخورد. داستانِ خواهرانی سال‌خورده، یا زنی که تنها گذاشته‏اندش. شیرمحمدی با زبانی داستان‌گو و تلاش برای بازآفرینی یک هویت مکانی و گره ‌زدنش با وجوهِ شخصی هر یک از قهرمانانِ خود، قصه‌ای خواندنی نوشته است. خانه‌ی لهستانی‌ها مملو از تکه‌های احساسی و روایی ا‌ست که در آن‌ها می‌توان ردِپای هراسِ از رها شدن در دلِ شهر را درک کرد. قصه‌ای از زن‌هایی که این خانه دنیای شخصی‌شان است و اگر کسی به این دنیا تعدی کند سرنوشتِ چندان خوبی در انتظارش نیست…

خانواده به‌مثابه بزرگترین سرمایۀ اجتماعی بشر، دارای کارکردهای مختلفی است. شهید بهشتی با تأکید بر کارکرد عاطفی خانواده، آن را محیطی دارای قداست، انسجام، آکنده از محبت و برخوردار از حق انتخاب‌گری می‌داند و بر این باور است که این ویژگی‌ها بدون تحقق کارکرد عاطفی به دست نمی‌آید. از دیدگاه ایشان، موضوعاتی مانند ولایت والدین بر فرزندان، ازدواج موقت و حتی موضوع چالش‌برانگیز تعدد زوجات اگر درست فهم و تفسیر شوند، تحت تأثیر این کارکرد، نه‌تنها مانع ایجاد یک خانوادۀ سالم و اسلامی نیستند، بلکه نهاد خانواده را به‌مثابه یک جامعۀ انسانی کوچک، همواره از آسیب‌ها و تهدیدات اجتماعی مصون می¬دارند. این کتاب کوشیده است پس از تببین دیدگاه شهید بهشتی پیرامون نهاد خانواده به بررسی سه موضوع فوق با تأکید بر کارکرد عاطفی بپردازد. مطالعۀ این اثر می‌تواند برای پژوهشگران حوزۀ زن و خانواده، علاقمندان به اندیشه‌های شهید بهشتی و حتی افراد پایبند به آموزه‌های دینی ولی غیرعلاقمند به تشکیل خانواده سودمند باشد.

در این نمایشنامه، ویل اِنو، نویسنده آمریکایی، زندگی دو زوج در همسایگی یکدیگر را روایت می کند که با پیش تر رفتن داستان متوجه می شویم بیش از آنچه در ابتدا فکر می کردند – یعنی تشابه نام خانوادگی‌شان – به یکدیگر شباهت دارند و همچون تجربه زیسته بسیاری از ما، این رنج است که افراد را به هم نزدیک می کند و شالوده روابط انسانی و صمیمت قرار می گیرد. این نمایشنامه ویژگی های یک اثر مدرن را به تمامی داراست: دیالوگ های کوتاه و ساده ، فقدان امیدواری و معنا در زندگی روزمره ، بازی های زبانی، و پرداختن به ارتباطات انسانی، در پیچیده ترین نقطه خود، اما به سادگی تمام. تنهایی، حتی در جمعی دو یا چهار نفره، عنصر اصلی دیگر این نمایشنامه است که تنهایی انسان مدرن را حتی در میان جمع و حتی در خصوصی ترین روابط خود به تصویر می کشد.