الهیات و نظریه اجتماعی

نویسندگان: شهناز مسمی پرست/ شهرزاد قانونی
نشر: ترجمان
توضیحات:وضعیت تأثرآور الهیات مدرن تواضعِ کاذب آن است. این امر برای الهیات باید یک بیماری مهلک باشد، زیرا به‌محض آنکه الهیات ادعایش مبنی بر فراگفتار بودن را رها کند، دیگر نمی‌تواند کلام خدای خالق را به زبان آورد، بلکه مجبور است به آوای غیبی بتی متناهی، ازجمله دانش‌پژوهشی تاریخی، روان‌شناسی انسان‌گرایانه یا فلسفۀ استعلایی تبدیل شود. اگر الهیات دیگر در صدد تعیین جایگاه، مشروط کردن یا انتقاد از گفتارهای دیگر نباشد، آنگاه ناگزیر این گفتارها جایگاه الهیات را تعیین خواهند کرد، زیرا ضرورت یک منطق غایی سامان‌دهنده (همان‌طورکه در بخش چهارم خواهم گفت) ازمیان‌رفتنی نیست. الهیاتی که «جایگاهش» را عقل سکولار «تعیین کند» دچار دو شکل ویژۀ محدودیت خواهد شد: یا آن است که به‌نحوی شرک‌آمیز شناخت خداوند را با حوزۀ درونی و ذاتی خاصی از شناخت «علل غایی» کیهان‌شناختی یا نیازهای «غایی» روان‌شناختی و سوبژکتیو پیوند می‌دهد؛ یا در غیر این صورت، منحصر می‌شود به اشاراتی چند درباب اعتلایی ماورای تصور، که به‌این‌ترتیب کارکرد آن تأیید منفی ایدۀ مشکوک یک قلمرو سکولار مستقل است که برای فهم عقلانی از وضوح کامل برخوردار است.