تشیع در عراق مرجعیت و ایران

نویسنده: رسول جعفریان
نشر: موسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران
توضیحات:
در جهان اسلام سابقه ی تشیع در عراق بیش از هر نقطه ی دیگری است، به طوری که می توان ادعا کرد تشیع اساسا در محیط کوفه شکل گرفته و به نقاط دیگر گسترش یافته است. تشیع در قرون دوم و سوم در بغداد و در قرون چهارم در بخش های بیش تری از عراق گسترش یافت. محله ی “کرخ” در عراق، که امروزه کاملا سنی نشین است، در آن دوره محله ای شیعه نشین بود. مکتب تشیع به طور خاص از مکتب نجف و حله تغذیه ی فکری می شد. از قرن پنجم به بعد، ورود مهاجران ایرانی، حلبی و جبل عاملی به عراق برای تحصیل، سبب تقویت مکتب های مختلف شیعی در عراق گردید؛ ضمن آن که باعث گسترش تشیع در کشورها و مناطق دیگر شد. تشیع در عراق طی دوره های مختلف ضعیف تر و در ایران قوی تر شد. از زمان مطرح شدن ایران به عنوان تنها دولت مقتدر شیعه در 5 قرن اخیر، به طور طبیعی مرجعیت تشیع با ایران پیوند استواری داشته است. با این حال به دلیل قدرت تشیع در عراق و شماری از بلاد عربی، تعداد زیادی از عالمان برجسته ی شیعه در حد مرجعیت، از حوزه های عربی نیز بوده اند. نگارنده در کتاب حاضر سیر تشیع در تاریخ عراق و حضور گسترده ی ایرانیان در عراق برای تحصیل علم را بررسی می کند. هم چنین به موضوع مرجعیت شیعه و خصوصا مشکلات مرجعیت عراق در سال های اخیر می پردازد.