زن‌ها، شیرها، روباه‌ها…

در سه دهۀ اخیر، جهان شاهد چرخشی عظیم در جنبش‌های زنان بوده است. این جنبش‌ها که از انقلاب صنعتی تا اواخر قرن بیستم عمدتاً بر مطالبات «زنانه» محوریت پیدا می‌کردند، در چرخش جدید، زنان را به مثابۀ حاملان اصلی زندگی در برابر مرگ، آرامش در برابر خشونت، صلح در برابر جنگ تقریباً در همه کشورهای جهان در صف نخست مبارزه برای دموکراسی و آزادی و صلح و در برابر خشن‌ترین دیکتاتورها، همچنان که در برابر قدرت‌های بزرگ الیگارشیک، قرار داده‌اند. با وجود این، «زن‌بودگی» مقوله‌ای اجتماعی است که بدون فهم آن در واقعیت روزمره، نمی‌توان اهمیت کنونی زنان را در تمام نظام‌های سیاسی‌ـ‌ـ‌اجتماعی جهان از آمریکا تا آفریقا و از خاورمیانه تا آسیای شرقی، درک کرد. کتاب حاضر ــــ که نام آن از نظریۀ معروف «چرخش نخبگانِ» ویلفردو پارِتو، جامعه‌شناس ایتالیایی، گرفته شده است ــــ مجموعه‌ای از یادداشت‌ها، مقالات و گفتگوهای ناصر فکوهی، استاد انسان‌شناسی دانشگاه تهران است که در طول بیست سال گذشته با تأکید بر «زن‌بودگی» در تمام ابعاد اجتماعی آن نوشته شده است؛ ابعادی که شامل تمام جنبه‌های کارکردی این موقعیت می‌شود و تنها از خلال آن‌ها می‌توان عمق و ارزش نظریه‌های جامعه‌شناختی و انسان‌شناختی را که در کتاب نیز به صورت منظم به آن‌ها اشاره شده است، درک کرد.