مرغ دریایی

همه‌چیز از آن شبی شروع شد که نمایشنامه‌ام به‌طرز احمقانه‌ای با شکست روبه‌رو شد. تا آخرین برگ دست‌نویسش را سوزاندم. زن‌ها عدم موفقیت کسی را نمی‌بخشند…

آنتون چخوف (1860ـ1904) یکی از بزرگ‌ترین داستان کوتاه‌نویسان دنیاست که عمده آثارش در ایران منتشر شده است. او نمایشنامه‌هایی هم دارد که آمیزه‌ای از تراژدی و کمدی است و در ایران چند بار ترجمه شده و بارها به روی صحنه رفته‌اند.

این نویسنده روس حدود چهارصد داستان کوتاه و شش نمایشنامه بلند نوشت. شهرت چخوف به‌عنوان نمایشنامه‌نویس به‌خاطر نمایشنامه‌هاى مرغ دریایی، دایی وانیا، سه خواهر و باغ آلبالوست. بیش از هفتاد فیلم براساس نمایشنامه‌ها و داستان‌هاى وى ساخته شده ‌است. شخصیت‌های اصلى نمایشنامه‌هاى او را بورژواهاى معمولى، ملاکان کوته‌فکر و آریستوکرات‌هاى کوچک تشکیل می‌دهند. آنها نمایانگر امیدهاى بر باد رفته، فرصت‌هاى سوخته، تعلل و دل‌سپردن به قضا و قدر هستند. طنز تلخ مستتر در نمایشنامه‌های او از چنین مضامینی تشکیل شده و طی دهه‌های متمادی که از نگارش و اولین اجرای این نمایشنامه‌ها می گذرد، همچنان روزآمد و قابل‌تعمیم به موقعیت انسان امروز می‌نمایند.

پرویز شهدی که پیشتر نیز آثاری را از نویسندگان روس ـ به‌ویژه رمان‌هایی از داستایفسکی ـ به فارسی برگردانده،‌ ترجمه‌ای تازه از نمایشنامه‌های آنتون چخوف به‌دست داده است.