تفسیر موضوعی مثنوی معنوی

مثنوی از نوادر آثاری است كه هرچه بر عمر آن می‌گذرد اثرش در عالم بیشتر و عمقش آشكارتر می‌گردد. به قول حضرت علامه آیت‌الله محمدتقی جعفری(ره) اگر مجموع كتابهای ارزشمند علوم انسانی (غیر از كتابهای آسمانی) را ده كتاب فرض كنیم. مثنوی یكی از آن ده كتاب است. بعضی از بزرگ اندیشمندان جهان اسلام نیز كه با مثنوی معنوی سروكار داشته‌‌اند، عباراتی از این قبیل گفته‌‌اند. از جمله ملاهادی سبزواری، شیخ بهایی، اقبال، شهریار و… مولوی خود كتاب مثنوی را صیقل ارواح دانسته و می‌گوید لازمه استفاده از مثنوی، استفتاح است. باید از آن طلب كنی تا روحت به وسیله مثنوی صیقل داده شود.
روش این كتاب در تفسیر مثنوی، تفسیر مثنوی به مثنوی است. در این روش سعی شده است تا موضوعات مورد بحث با توجه به نظرات مولوی در سراسر مثنوی شرح و تفسیر شود. بدین جهت از بیان نظرات دانشمندان و عرفای دیگر حتی‌الامكان اعراض شده است. حتی از ذكر نظارت خود مولوی در آثار دیگرش نیز پرهیز شده.
این كتاب شامل هفت مبحث است: رابطه انسان و خدا در مثنوی؛ عشق در مثنوی؛ پیامبر اكرم(ص) در مثنوی؛ قرآن در مثنوی؛ مریم و مسیح(ع) در مثنوی؛ قضا و قدر در مثنوی