تاریخ هنر اسلامی

« كریستین پرایس » معتقد است هنر اسلامی با برخورد با تمدن سائر ملل شكوفا شده است . او می گوید :

« چیرگی اعراب بر جهان ایشان را با پیشه و هنر آشنا ساخت ، بیابان گردان كه پیوسته در چادرهای پشم بز زیسته بودند ناگهان دیدند فرمانروای شهر های پهناور گشته اند ، پرستش گاه های یونانیان و رومیان و كاخهای ایرانیان و كلیساهای بیزانس را با موزائیكهای زرین دیدند ، گوهرهای درخشان و فلز كاری و ظروف شیشه ای و سفالهای نقاشی شده و عاج های كنده كاری و ابریشم با نقشهای جالب بدست ایشان افتاد . »

هنر اسلامی در حقیقت بر اساس و پایه هنر كشورهایی شكل گرفته است كه در طی سده های متمادی دارای هنر و تمدن كهنسال بوده اند . در مورد چگونگی شكل گیری و تحول هنر اسلامی باید گفت كه مسلمانان با هر ملتی كه روبه رو شدند و هر سرزمینی را كه فتح كردند ، عناصری از فرهنگ آن ملت و سرزمین را گرفتند و اختلاف مذهب ونژاد و اقوام را نادیده پنداشتند .

هنر اسلامی هنر نقش مطلق است . هنری است تزئینی و تجریدی ، نه هنر نمایش طبیعی و ظاهری اشیاء .

یكی از خصوصیات عمدۀ هنراسلامی « وحدت » است و این وحدت در خوشنویسی و تزئینات بسیار مشهود و مشخص می باشد . در هنر اسلامی ، وحدت محتوا ، تنوع شكل را كه ناشی از گوناگونی سنتهای فرهنگی و هنری جوامع مختلف است ، تحت الشعاع خود قرار می دهد .

هنر اسلامی به یك معنا ، هنری تجریدی ( آبستره ) و عرفانی است و جوهر آن در قرینه سازی متجلی می شود .نظم تجریدی موجود در آن ، بازتابی از محتوای عارفانه ای است كه بر پایۀ بینش اسلامی شكل گرفته و گرایشهای عاطفی و هیجانی در آن جایی ندارد . از این رو ، هنر اسلامی با هنر مسیحی یا بودایی ، تفاوتی كلی دارد .

هنر اسلامی در بر گیرنده طیف وسیعی از هنرهای مختلف است كه در طی چهارده قرن گذشته توسط ملتهای مسلمان به وجود آمده و برای مقاصد كاربردی و تزئینی مورد استفاده قرار گرفته اند . به طور كلی ،معیار شكل گیری هنر اسلامی ، پالایش معیارهای هنری سابق و مطابقت با آیین جدید بوده است .