جامعهی مصرفی و شهر پسامدرن
236,000 توماننویسنده: دیوید کلارک
مترجم:حمید پورنگ
نشر: علمی فرهنگی
توضیحات:
شهر و مسائل مرتبط با آن، همواره یکی از علایق اصلی متفکران اجتماعی از گذشته تا به حال بوده است. بی شک نخستین جرقه های اندیشیدن در مورد شهر از سوی متفکران یونانی صورت گرفت و پولیس ـ چه در شکل واقعی و چه از نظر اتوپیایی آن ـ بخشی از آثار ارسطو، افلاطون، پریکلس و غیره را شکل می داده است. طی قرون متمادی، تغییرات بسیاری در دیدگاه های مربوط به شهر پدید آمده است؛ ولی فقط با پیدایش تفکر اجتماعی مدرن است که «شهر» جایگاه تحلیلی ویژه ای در آثار اندیشمندان اجتماعی پیدا می کند…
مجله چشم انداز ایران شماره ۱۱۲
تماس بگیریدنشر: چشم انداز ایران
توضیحات: در این شماره میخوانید: – عبور از مرزها : پروندهای درباره مهاجرت – ایران بدون حذف ؛ لطفالله میثمی – چالشهای هویتی در ایران معاصر ؛ حبیبالله پیمان – اگر به جای آیتالله خامنهای بودم ؛ مهدی غنی – ابتکار یا تهدید و بدعت در روند قانونگذاری ؛ فائزه حسنی – نقدی بر تحول سیاسی گفتمان شیعه در ایران ؛ حمیدرضا عریضی – بازار و صنعت نفت، دیپلماسی و تحریم ؛ محمد آقایی تبریزی
اومانیسم
تماس بگیریدنویسنده: تونی دیویس
مترجم: عباس مخبر
نشر: مرکز
توضیحات: کتاب «اومانیسم» اثر «تونی دیویس» است. در توضیحات پشت جلد کتاب آمده است: «گرچه اومانیسم مقولهای است که در اصل به عصر نوزایی و دوران روشنگری بر میگردد، امروز نیز به لحاظ ایدئولوژیک و مفهومی همچنان محور مباحث دنیای مدرن و حتی پسامدرن است. مقولهای که دامنه معانی و بسترهای ممکن آن گستردگی نامعلومی دارد و از این رو در کتاب حاضر از دیدگاهی کثرت گرایانه بررسی شده و لایههای مختلف معنایی آن در بسترهای ایدئولوژیک گوناگون و دورانهای تاریخی مختلف نشان داده شده است.» نویسنده در این اثر خاطر نشان میکند که اومانیستها تا به امروز از جباریت خاندانهای تودور و مدیچی حمایت کردهاند، از فردریک دوم, بناپارت، بیسمارک و استالین تجلیل کردهاند. آزاد کنندگان امریکای استعماری نیز مانند پیشروان یونانی و رمی, خود صاحبان برده بودهاند، و همواره زنان و کودکان را از مدار انسانی حذف کردهاند. با این همه نویسنده هیچ گاه از ارزشهای اومانیسم غفلت نورزیده و آن را طرد و نفی نکرده است. این کتاب را نشر «مرکز» منتش کرده است.
چالش جنوب
150,000 توماننویسنده: ژولیوس نایرره
مترجم:ابراهیم خلیلی
نشر: قومس
توضیحات:
گزارش كمسیون جنوب بر آن است كه توصیه های مناسبی درباره استراتژی های موثر برای توسعه كشورهای جنوب در دهه ۱۹۹۰ و بعد از آن ارائه دهد. پیشنهادهای این كمسیون سازنده است. به طوری كه كشورهای جنوب با بهره گیری از آن می توانند برای مقابله با مشكلات، استراتژی خود را با توجه به شرایط بین المللی فعلی اتخاذ نمایند.
مبانی تاریخ اجتماعی ایران
140,000 توماننویسنده: دکتر رضا شعبانی
نشر: قومس
توضیحات: بررسی شیوه های زندگی و چگونه چهره یابی تاریخی مردمی كه هزاران سال است در عرصه معینی از زمین به سر می برند و یكی از بانام و نشان ترین و پایدارترین فرهنگ های جهانی را به خود اختصاص داده اند و درازای عمر پر زحمت خود مخاطره های بسیاری را از سر گذرانیده اند چارچوب اصلی بحث علمی كتاب را تشكیل می دهد.کتاب در پنج بخش و هجده فصل به اموری چون مراکز زیستی مردم در روستاها،شهرها و مناسبات اقتصادی،فرهنگی،اخلاقی،اجتماعی،دینی،عقیدتی و…توده ها را در سطوح بی شمار فردی و جمعی می پردازد .
ارتش و سیاست
تماس بگیریدنویسنده: دکتر علیرضا ازغندی
نشر: قومس
توضیحات: هدف كتاب آشنا نمودن دانشجویان با ابعاد سازمانی و اجتماعی نظامیان در چارچوب رهیافت های جدید است ، بدین ترتیب که به جای بررسی وظیفه سنتی و قانونی ارتش (دفاع از وطن) ، به نقش ها ،ساختارها و عملکرد ها پرداخته خواهد شد .کتاب دارای دو بخش و هفت فصل است. در بخش اول بابررسی اجمالی جامعه شناسی نظامی-ارتش به مثابه شاخه مستقل علمی ،ارتش را به عنوان یک نهاد اجتماعی و نظامی بودن رابه مثابه یک حرفه بررسی می کند.در بخش دوم چگونگی به قدرت رسیدن نظامیان و عملکرد آنها در تحولات سیاسی-اجتماعی جامعه بررسی می شود.
چالشهای توسعه سیاسی
تماس بگیریدنویسنده: دکتر عبدالعلی قوام
نشر: قومس
توضیحات:
توسعه سیاسی از مفاهیمی است كه ماهیتاً عناصر ضد و نقیضی را در خود جای داده و با چالش های فراوانی همراه است مانند: تقابل سنت گرایی و مدرنیسم، انباشت قدرت و توزیع دوباره آن، تكثرگرایی در برابر تنوع نیافتگی نظام سیاسی و… كه با مهارت و هنر مدیریت سیاسی از طریق برنامه ریزی آگاهانه، صحیح، منطقی و واقع گرایانه، می توان به هدف های مورد نظر توسعه سیاسی دست یافت. به علاوه در ابتدای قرن بیست و یكم سلسله تناقضاتی میان عملكرد دولتها در جهت توسعه سیاسی و فرایند جهانی شدن(Globalization) مشاهده می كنیم. افول نقش سنتی دولتها و تعدیل الگوهای توسعه سیاسی بر اساس تعاریف جدید مشروعیت، اقتدار، منافع جامعه و دولت از آثار این فرایند می باشد.
بحران نوگرایی و فرهنگ سیاسی در ایران معاصر
تماس بگیریدنویسنده:دکتر علی اصغر کاظمی
نشر: قومس
توضیحات:
كتاب مجموعه ای از نظریات جامعه شناسی، اندیشه، نظریه و فلسفه سیاسی است كه برای طرح مسئله ((سنت و تجدد)) بكار رفته است. با توجه به ژرفای كتاب و آثار و تبعات ناشی از تعارض یا همزیستی میان سنت و نوگرایی، مساله در یك تقسیم بندی كاركردی مورد كندوكاو قرار گرفته است.
گفتن واقعیت به صاحبان قدرت
100,000 توماننویسنده:علی میرزایی
نشر: نگاره آفتاب
توضیحات: کتاب «گفتن واقعیت به صاحبان قدرت» مجموعهای از سه گفتار یا مقاله و هشت گفتوگو است که علی میرزایی، پژوهشگر و مدیر انتشارات نشر نگاره آفتاب آن را گردآوری کرده است. این گفتوگوها پیشتر در فصلنامه نگاه نو به چاپ رسیده است.
پس از درآمد «تاملی در قانون اساسی مشروطیت و متمم آن»، «آب! آب! آب!» و «کدام زندگی؟ کدام واقعیت؟» گفتارهای کتاب را تشکیل میدهند. گفتوگو با دکتر رضا منصوری، دکتر فیروز توفیق، دکتر محمد مالجو، مهندس حسین محلوجی، دکتر طهماسب مظاهری، دکتر عیسی کلانتری و دکتر محمدعلی موحد نیز گفتوگوهایی است که میرزایی آنها را انجام داده است.
در بخشی از کتاب میخوانیم: «شش گفتوگو از هشت گفتوگوی مندرج در این کتاب گفتوگوی علی میرزایی، مدیر انتشارات نشر نگاره آفتاب با کسانی است که در گذشتههای دور و نزدیک سمتهای عالی مدیریتی داشتهاند، ضمن اینکه در رشته خود کارشناسی فرهیخته و خبرهاند و پنج تن از آنان هماکنون در دانشگاههای معتبر کشور تدریس میکنند. نفر هفتم دکتر محمد مالجو است که به دستگاه اداری دولت وارد نشد، ولی با تصمیم همین دستگاه اداری از تدریس در دانشگاه و فعالیت مراکز پژوهشی بازماند. به این هفت گفتوگو، که پیشتر در فصلنامه نگاه نو منتشر شدهاند، یک گفتوگو هم اضافه کردهام که با خود من انجام شده و ماجرای آن را در ابتدای گفتوگو آوردهام.
روانشناسی روابط انسانی
150,000 توماننویسنده: رابرت بولتون
مترجم:حمیدرضا سهرابی
نشر: دانژه
توضیحات: ما منظور یکدیگر را نمی فهمیم
هیچ وقت به حرف هایم گوش نمی دهد
خجالت می کشم نظر خودم را مطرح کنم
نمی توانم موافقت همکارانم را جلب کنم
مطمئنا شما هم با جمله های فوق بیگانه نیستند. اغلب ما تقریبا هر روز بارها این جمله را می شنویم. جمله هایی که هر یک به تنهایی نشان دهنده ی آنند که در روابط بین فردی انسان ها موانعی وجود دارد. اگر چه انسان کوشیده است پیچیده ترین ابزارهای ارتباطی را به وجود آورد، اما هنوز هم از برقرار کردن یک ارتباط اثربخش رو در رو ناتوان است. کتاب روان شناسی روابط انسانی برای هر فردی که با دیگران رابطه دارد مفید است، و چه کسی است که با دیگران رابطه نداشته باشد؟ گرچه به ظاهر آسان می نماید اما ارتباط بین فردی موفق مستلزم آگاهی و کاربرد فنونی است که روان شناسان و متخصصان روابط بین فردی آنها را در بوته ی تجربه آزموده اند و کارآمدی آنها را مورد تاییئ قرار داده اند. کتاب حاضر گزیده ای جامع از این فنون و مهارت هاست.
تجار و دولت در عصر قاجار
تماس بگیریدنویسنده: هادی رهبری
نشر: کویر
توضیحات:موضوع پژوهش حاضر تحلیل ماهیت طبقاتی تجار عصر قاجار است. منظور از ماهیت طبقاتی تجار فرایند تغییرات طبقاتی تجار در جهت حفظ استقلال طبقاتی خود در مقابل دولت است. این فرآیند را در سه دوره زمانی از یک مقطع تاریخی مورد بررسی قرار دادهایم. دوره اول، از تشکیل سلسله قاجار تا آغاز عصر شکار امتیازات میباشد. دراین دوره تجار بهعنوان یک طبقه اقتصادی در یک رابطه بده و بستان با دولت قرار داشتند. یعنی اینکه تجار به دلیل برخورداری از بیشترین نقدینگی در نزد خود همواره مورد توجه و عنایت سلطان بودند. و از آنجا که دولت به پول نیاز داشت امنیت جانی و مالی و نظم را که اساس فعالیت اقتصادی است برای این طبقه تامین و در مقابل تجار هم با حفظ استقلال طبقاتی خود نیازهای مادی دولت را در تنگناها و بحرانهای شدید مالی از طریق وام برطرف مینمودند.
دیدگاه های سیاسی ـ اجتماعی آیت الله سیستانی
119,000 توماننویسنده: حامد الخاف
مترجم: محمد جواد رحمتی
نشر: کویر
توضیحات: این کتاب دربر دارنده تمام پیامها، بیانیهها، گفتوگوها، نامهها، پاسخ به استفتاها و موضعگیریهایی است که در فاصله سالهای 2003 تا 2013 میلادی از سوی دفتر حضرت آیتالله العظمی سیستانی پیرامون مسائل و ماجراهای عراق صادر شده است.
درآمدی بر روش های پژوهش
65,000 توماننویسنده: نیکلاس والیمن
مترجمان: مریم شکوری/ساسان بالغی زاده/ صالح طباطبایی
نشر: روزنه
توضیح: روشهای پژوهشابزار و فنونی برای اجرای پژوهش اند.
کتاب حاضر کوششی است برای ارائه مسائل اساسی درباره ماهیت پژوهش و روش هایی که برای اجرای انواع مختلف پژوهش در حوزه های متفاوت مورد استفاده قرار می گیرد.
فرهنگ راهبردی و شیوه های جنگیدن
تماس بگیریدنویسنده: لاورنس ساندهاوس
مترجمان: عسکر قهرمان پور/محمود حبیبی مظاهری
نشر:خرسندی
توضیحات: در طی سه دهه گذشته، مفهوم فرهنگ راهبردی به تدریج در صفوف دانشمندان سیاسی که روابط بین الملل را مطالعه می کنند حمایتی جلب کرده است، اما این مفهوم کماکان بحث برانگیز است و تعداد کمی از پیروان خارج از علوم سیاسی را جذب کرده است. در طول همان دوره، مفهوم مرتبط اما بسیار قدیمی تر شیوه های ملی جنگیدن در میان مورخان و تحلیل گران نظامی پذیرفته شده است ، اما در ادبیات جدا از گفتمان فرهنگ راهبردی توسعه یافته است. این کتاب به عنوان یک بررسی جامع و خلاصه ای از این دو بخش ادبیات، برای غلبه بر موانع بین آنها و باز کردن بحث با کشیدن مطالعات مربوط به علوم انسان شناسی، جامعه شناسی و جغرافیا نوشته شده است. این بحث با بحث اولیه درباره ایده مرکزی آغاز می شود – در درجه اول در ارتباط با نظریه واقع گرایانه – سپس با بررسی جغرافیایی ادبیات در فصل های اروپا، آمریکا، و آسیا و آفریقا، با بحث درباره تعاریف از فرهنگ راهبردی ادامه می یابد.
این کتاب مورد علاقه دانشجویان و محققان علوم سیاسی، روابط بین الملل، تاریخ سیاسی و نظامی و همچنین مطالعات استراتژیک خواهد بود.
لارنس سند هاوس نویسنده کتاب حاضر استاد تاریخ در دانشگاه ایندیاناپولیس است جایی که او به عنوان رئیس بخش تاریخ و علوم سیاسی و مدیر موسسه مطالعات جنگ و دیپلماسی است. او نویسنده نه کتاب، از جمله نیروهای دریایی در تاریخ جهانی مدرن (2004) است.
این کتاب توسط عسگر قهرمانپور و محمود حبیبی مظاهری ترجمه و توسط انتشارات خرسندی به چاپ رسیده است.
ذهن کامل نو
تماس بگیریدنویسنده: دانیل ه.پینگ
مترجم: رضا امیررحیمی
نشر:کندوکاو
توضیحات: آیا دنیا به ذهنی کامل و نو نیاز دارد؟ این پرسشی است که از زمان انتشار ویراست یکم این کتاب در ایالات متحده، یعنی از سال 2005، بارها با من در میان گذاشتهاند…
بیراهههای نظریههای جامعهشناختی
تماس بگیریدنویسنده: نیکوس پی.موزلیس
مترجم: حمید پورنگ
نشر: ترجمان
توضیحات:در بیراهه های جامعه شناسی، نویسنده مسائل نظریۀ جامعه شناختی را بررسی و برایشان راه درمان تجویز می کند. او نظریه های جامعه شناختی اخیر را پساپارسونزی می نامد.
موزلیس در بی راهه های نظریهٔ جامعه شناختی ما را با الیاس، بوردیو و گیدنز آشنا می کند. جامعه شناسی های تفسیری، روش شناسی مردمی، انتخاب عقلانی و نوکارکردگرایی را شرح و نقد می کند. و با ایده های مارکس طرح نظری پارسونز را تکمیل می کند. او می خواهد دو کار بکند: یک؛ مجموعه ای از ابزارهای مفهومی معرفی کند که مسألهٔ نظریه پردازی جامعه شناختی را حل کند. دو؛ به جامعه شناسی تجربی کمک کند از سطح خرد به سطح کلان برسد و از اتهام تقلیل گرایی و شیءانگاری برهد.
آخر زمان
11,500 توماننویسنده:میشل مفه زولی
مترجم: مرتضی کتبی
نشر: ثالث
توضیحات:نشانه های افول امپراطوری غرب ، این خطه از جهان ، هر روز بیش تر هویدا می شوند . دوران سیصد ساله اوج گیری و موج سواری سلطه محورانه سیاسی ، اقتصادی ، فناوری ، نظامی ، علمی و فرهنگی تمدن غربی از حدت و شدت سرعت می افتد . انسان ها ، نظریه ها ، جنبش ها ، ملت ها و کشور هایی در برابر این گونه تمدنی قد علم می کنند و زنگ خطر بیش از پیش هماهنگی را در مقام مقابله با تهدیدات زیستی ، آلودگی های ارتباطی ، خسارات انسانی ، نابودی های ارزشی به یاری سرمایه های مکشی ، دانش ها و رسانه های سفارشی ، موسسات و سازمان های فرمایشی و منازعات و جنگ های فرسایشی به صدا در می آورند.
این زنگ خطر از دو سو به گوش غرب می رسد : از بیرون و از درون .
این کتاب نمونه فرخنده و فرهیخته فریادی است که از درون و از گلوی خود غرب بیرون می آید : آخر زمان و به عبارت دقیق تر آخر زمان غرب
من و دوران سالمندی
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: جواد فیض
انتشارات: امیرکبیر
سال انتشار:1394
کد شابک:9789640017128
درباره کتاب
اگر دوران سالمندی را سپری میکنید غذای خوب و سالم بخورید ورزش کنید خواب کافی و با آرامش داشته باشید مغز خود را فعال نگه دارید و در محافل و جلسات اجتماعی شرکت نمایید شادی ها و موفقیت های گذشته هود و بستگان خویشی را در خاطر و ذهن بیاورید و لحظه ها دقایق روزها و سال های خوشی را با آن هایی که دوستشان دارید بگذرانید.
فرهنگ و زندگی روزمره
150,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده: اندی بنت
مترجم: لیلا جوافشانی , حسن چاوشیان
انتشارات:اختران
سال انتشار:1398
کد شابک:9789648897388
درباره کتاب
كتاب حاضر، مرور جامعی از مدلهای نظری، مسائل و پیچیدگیهای فعالیتهای فرهنگی و معاصر بهدست میدهد. بنت ابتدا مدلهای نظری اصلی را مطالعه كرد و كاوهای فرهنگی كنونی را جمعبندی میكند و این مدلها را در متن محیطهای زندگی روزمره جای میدهد. برای این كار مطالعه منظمی درباره چگونگی تغییر تفكر آكادمیك در زمینه فرهنگ تودهای، از تعابیر انتقادی نظریهپردازان قدیمیتر فرهنگ تودهای تا منتقدان رادیكال و پستمدرنیست تعابیر فرهنگ تودهای و سپس مفهوم چرخش فرهنگی، انجام میدهد كه نشان دهد هویتهای اجتماعی گوناگون چگونه بهصورت فرهنگی برهنه برساخته میشوند. سپس فصلهایی با مضامین مشخص در پی میآیند كه جنبههای خاص فرهنگ مدرن اخیر را در بر میگیرند، جنبههایی همچون رسانهها، موسیقی، مد، گردشگری و جنبشها و ایدئولوژی ضد فرهنگی.
مبانی پژوهش کیفی
220,000 توماناطلاعات کتاب
نویسنده:انسلم استراوس، جولیت کربین
مترجم: ابراهیم افشار
انتشارات:نی
سال انتشار:1398
کد شابک:9789641851899
درباره کتاب
کتاب مبانى پژوهش کیفى روشهایى ارائه مىکند که پژوهشگران را قادر مىسازند دادههاى خود را تحلیل و تفسیر کنند و نهایتاً به نظریهسازى بپردازند.
اَنسِلم استراوس (استاد درگذشته دانشگاه سان فرانسیسکو و یکى از دو خالق نظریه زمینهاى) و جولیت کربین، راهنماى گام به گام پژوهش را ـ از مرحلهی شکلگیرى سؤال پژوهش تا رویکردهاى مختلف براى کدگذارى و تحلیل، و درنهایت گزارشکردن نتایج آن ـ در این کتاب عرضه مىکنند. کتاب به زبانى بسیار بىپیرایه نوشته شده، و سرشار از تعاریف و مثالهاى گویاست. آخرین فصلهاى آن با بحث از ملاکهاى ارزشیابى پژوهش و پاسخ به پرسشهاى رایج دانشجویان علاقهمند به پژوهشهاى کیفى پایان مىیابد. این کتاب اثرى شاخص در موضوع روشهاى کیفى است. ترجمهی حاضر از ویرایش دوم کتاب صورت گرفته که بهنحو اساسى بازنگرى شده است.
روش پژوهش آسان در علوم انسانی
تماس بگیریداطلاعات کتاب
نویسنده: سیدرضا موسوینیا
انتشارات:مخاطب
سال انتشار:1396
کد شابک:9786005750447
درباره کتاب
سخنی از مؤلف نوشتن سختتر از گفتن است و در جوامعی كه فرهنگ شفاهی، آن هم از نوع تکگویی و مونولوگ، قویتر و رایجتر از فرهنگ مكتوب است، نوشتن سختتر هم میشود. در نظام آموزش و پرورش ایران، زنگ انشاء و زنگ تفریح، تقریباً معادل هم تلقی میشوند. دغدغه اصلی دانشآموزان به خصوص در دوره دبیرستان، حفظ کردن (و نه فهمیدن) حجم زیادی از مطالب، سرعت در جزوه نویسی و قدرت بالای تستزدن است. كمتر معلمی در دوره دانشآموزی به ما آموخت كه صفحاتی از كتابی را بخوانیم، كتاب را ببندیم، آنچه را كه خواندیم در ذهن خود تجزیه و تحلیل كنیم و سپس یافتههایمان را در یك صفحه به صورت خلاصه بنویسیم. كمتر آموختهایم مطالبی كه میشنویم، با مفاهیم ذهنی و قلم خود، روی كاغذ بیاوریم. خطابهگویی را بیش از نگارش آموختهایم. دوست داریم بیشتر صحبت كنیم تا اینكه اندیشههایمان را روی كاغذ بیاوریم. این فرهنگ از مدارس به دانشگاهها نیز تسری پیدا كرده است. دانشجویان تازه وارد در دانشگاه تمایل به جزوهنویسی و حفظ كردن انبوهی از مطالب دارند و ترجیح میدهند با تحویل دادن همان محفوظات و نگارش عینی جملات كتاب و استاد، نمره قبولی دریافت كنند. آنها ترجیح میدهند در كلاس، به طور شفاهی كنفرانسی ارائه دهند تا اینكه مسئلهای را در چند صفحه تحلیل و تبیین نمایند. نتیجه این وضعیت این است كه عموم دانشجویان در رشتههای علوم انسانی با انبوهی از محفوظات ذهنی فارغالتحصیل میشوند اما از نوشتن گریزان هستند. این در حالی است كه مزیت و هنر اصلی فارغالتحصیلان رشتههای علوم انسانی، قدرت تحلیل، تبیین و تفسیر پدیدههای اجتماعی است كه باید به صورت مكتوب ارائه بدهند. شناسنامه کارشناس علوم انسانی، آثار مکتوب اوست. اهمیت درس روشپژوهش برای دانشجویان رشتههای مختلف علوم انسانی در همین اصل است. این درس در مقطع كارشناسی و كارشناسی ارشد به دانشجویان میآموزد كه چگونه روشمند بیاندیشند و روشمند بنویسند. موفقیت و نمود دانشجویان علوم انسانی در همه درسهایی كه در دانشگاه میآموزند، در گرو یادگیری درس روش پژوهش است. ضعف دانشجویان در بسیاری از درسها، نمود کمتری در درسهای دیگر دارد. در این وضعیت دانشجویان شاید بتوانند با تقویت درسهای دیگر، ضعف خود را جبران كنند اما ضعف دانشجو در روش پژوهش، در همه درسها و به خصوص در ارائه پایاننامه تحصیلی به وضوح خود را نشان میدهد. بنابراین روش پژوهش برای دانشجویان رشتههای علوم انسانی درسی بنیادین است و دانشجویان باید توجه و اهتمام ویژهای نسبت به این درس داشته باشند. آنها باید قلم دست بگیرند و شروع به نوشتن کنند. به طور حتم نوشتههای آغازین آنها مملو از اشتباهات گوناگون خواهد بود اما برای خوب نوشتن هیچ راهی جز غلط نوشتن در آغاز وجود ندارد. درست نوشتن و خوب نوشتن صبوری فراوان میطلبد و من و شما باید این صبوری را در خود ایجاد کنیم تا به تدریج خوب، درست و روشمند بنویسیم. صبوری و ممارست در نوشتن مانند صبوری باغبان است كه با صبر و حوصله چندین سال برای باغ خود زحمت میكشد تا بالاخره محصولی خوب به طور دائمی برداشت نماید. در این کتاب پس از بررسی انبوه كتابهای روشپژوهش كه در رشتههای مختلف علوم انسانی نگارش شده است و نیز تجربیاتی كه از تدریس روش پژوهش در دانشگاه علامهطباطبایی به دست آوردهام، سعی كردهام با قلمی ساده، روان و به صورت کاربردی، درس روش پژوهش را برای دانشجویان علوم انسانی بنویسم. رشتههای مختلف علوم انسانی در مبانی و اصول بنیادین روش پژوهش با یکدیگر مشترک هستند، اما به لحاظ تکنیکهای روشی، تفاوتهایی با یکدیگر دارند. از این رو در نگارش مطالب کتاب به گونهای عمل کردم که برای همه دانشجویان رشتههای علوم انسانی مفید باشد. در این کتاب تلاش شده است تا مبانی نظری و اصولی در روششناسی به بیانی ساده ارائه شود و از آن مهمتر ارتباط میان مبانی نظری روششناسی با مباحث تكنیكی در روش تحقیق برقرار گردد. در بیان مثالها نیز سعی شده از مباحث رشتههای مختلف استفاده شود. این كتاب بویژه برای دانشجویان رشتههای علوم سیاسی، روابط بینالملل، مطالعات منطقهای، تاریخ، علوم اجتماعی، جامعهشناسی سیاسی، جامعهشناسی و علوم ارتباطات مفید خواهد بود. دانشجویان و پژوهشگران در این رشتهها با خواندن این كتاب میتوانند ارتباط میان مبانی نظری و تكنیكهای روش تحقیق را به خوبی بیاموزند و مهمتر آنكه مبانی نظری و تکنیکهای پژوهش را گام به گام در پژوهش خود به كار ببندند. نتیجه این پژوهش متنی روشمند و منظم خواهد بود. حمد و سپاس، اول و آخر مخصوص خداوند متعال است که قلم به دست ما داد و به ما آموخت آنچه نمیدانستیم و میآموزاند آنچه نمیدانیم. ضروری میدانم، خارج از تعارفات مرسوم، عمیقأ از اساتید بزرگوارم آقایان دكتر محمود سریعالقلم، دكتر محمدرضا تاجیك و دكتر حسین سلیمی كه در طول دوران تحصیل دانشگاهی به من روش تحقیق آموختند، تشكر و قدردانی نمایم. از دانشجویانی كه با حضور فعال خود در كلاسهای درس روش تحقیق در دانشگاه علامهطباطبایی، انگیزه نگارش این كتاب را در من بوجود آوردند، تشكر میكنم. از مدیران انتشارات مخاطب نیز كه این كتاب را منتشر كردند، سپاسگزارم. سیدرضا موسوینیا دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامهطباطبایی فروردین 1396 پیشگفتار واقعیتگریزی و تخیلاندیشی از نتایج رایج بودن فرهنگ شفاهی و مهجور بودن فرهنگ مكتوب در جوامع است. این آفت از سطوح زیرین جامعه تكوین و در لایههای نخبگی نیز نفوذ پیدا میكند. یكی از مهمترین دلائل این آسیب اجتماعی، جایگاه تنزلیافته علوم انسانی در جامعه ایرانی است. علوم انسانی در جامعه ایرانی، جایگاه درجه دومی دارد و نسبت به علوم پزشكی و مهندسی، به مثابه شهروند درجه دو محسوب میشود. دانشآموزانی که در درسهای مانند ریاضیات، شیمی و فیزیك ضعیف هستند، ناگزیر وارد رشتههای علوم انسانی میشوند. کمتر دانشآموز ممتازی را سراغ داریم که چشم بر روی رشتههای مهندسی و پزشکی ببندد و با اشتیاق و علاقه، رشتههایی از قبیل جامعهشناسی، سیاست و روانشناسی را انتخاب نماید. نتیجه جایگاه تنزلیافته علوم انسانی در ایران، افت کیفی علوم انسانی، عدم تولید دانش بومی و وابستگی به متون ترجمه شده در رشتههای مختلف علوم انسانی است. وقتی علوم انسانی جایگاه واقعی خود را در پیشبرد جامعه پیدا نکند، نخبگان علوم انسانی نیز جایگاه واقعی خود را نخواهند یافت. از آنجا كه شالوده علوم انسانی در ایران متأثر از علوم غربی است، نخبگان رشتههای علوم انسانی نیز عالمان غربزده و غیركارآمد برای مسائل ایران تلقی میشوند. بیتردید علوم انسانی در ایران باید از مصرفگرایی به تولید دانش سیر نماید اما باید بپذیریم كه حركت به سوی بومی كردن علوم انسانی در ایران و تحقق اهداف عالی علمی در ایران، در گرو منزلت دادن به علوم انسانی و نخبگان علوم انسانی، آزاداندیشی و به خصوص تقویت فرهنگ مكتوب در جامعه است. نوشتن ذهن را منظم و شخصیت انسان را متعادل میکند. انسان با نوشتن میتواند اندیشههای خود را ارزیابی و اصلاح کند. برای نگارش باید ذهن را آرام و منظم کرد و این نظم ذهنی کمک میکند تا تناقضاندیشی را کاهش دهیم و منطقی بیاندیشیم. هر چقدر بیشتر بنویسیم، منطق در گفتار را نیز بیشتر رعایت خواهیم کرد. بر اثر نوشتن عادت ذهنی در ما شکل میگیرید که هر چیزی را نگوییم و با استدلال سخن بگوییم. به این ترتیب نوشتن شخصیت انسان را نیز متحول خواهد کرد. دانشجویان علوم انسانی باید به نوشتن اصالت دهند و هنر خوب نوشتن را دغدغه اصلی خود در دوران تحصیل قرار دهند. خوب نوشتن نیازمند اشراف بر اطلاعات، طبقهبندی اطلاعات، قدرت تلخیص، افزایش قدرت تحلیل، ذهنیت نظری و از همه مهمتر روشمند اندیشیدن است. ذهن روشمند، ذهن منظم و خلاقی است كه اسیر انبوهی از اطلاعات یا دادههای خام نمیشود، اطلاعات را در ذهن خود طبقهبندی میكند، ترتیب را در اندیشیدن رعایت میكند و مانند یك كارخانه قالبریزی، انبوهی از اطلاعات را با قالبهای نظری و هدفمند در جای خود میچیند و به نگارش درمیآورد. درس روش پژوهش، منظم اندیشیدن، چینش اطلاعات، تحلیل اطلاعات و هدفمند نوشتن را به دانشجویان علوم انسانی آموزش میدهد. از این منظر مهمترین درس در میان دروس هر رشته علوم انسانی، درس روش پژوهش است. هنر یك عالم علوم انسانی در این است که ایدههای خود بنویسد و درس روش پژوهش به او میآموزاند تا ایدههای خود را به شكلی درست، كامل، هدفمند و جذاب به خواننده ارائه كند. گاه اطلاعات عادی را با نگارش روشمند میتوان بسیار جذاب نمود و گاه اطلاعات جذاب با نگارشی نامنظم کم اهمیت جلوه میكند. تفاوت نوشتهای كه در مقالات علمیپژوهی منتشر میشود و یادداشتهایی كه در سایتهای غیرمعتبر اینترنتی منتشر میشود، به دادهها و اطلاعات مطرح شده در آنها مربوط نیست. چه بسا هر دو نوشته از اطلاعات مشابهی استفاده کردهاند. آنچه یك نوشته را در منزلت یك مقاله علمی ممتاز قرار میدهد، ساخت نظری و روشمند آن است. در این كتاب سعی شده است تا خوانندگان بویژه پژوهشگران و دانشجویان، پیشدرآمدی بر روششناسی و روشپژوهش و ارتباط این دو با یكدیگر را با بیانی ساده و روان بیاموزند. روششناسی به مباحث نظری ناظر بر متدولوژی میپردازد و روشپژوهش ناظر بر تکنیکهای پژوهش و طرح پژوهشی (پروپوزال) است. فصول طراحی شده در کتاب کاملأ مرتبط با یکدیگر است. از این رو به دانشجویان و پژوهشگران توصیه میشود کتاب را از ابتداء آن مطالعه نمایند. فصل اول كتاب به ماهیت نظری در روششناسی میپردازد. این فصل پیشنگارشی برای پژوهش محسوب میشود و در آن مبانی پارادایمیك دو رویكرد و یا نحله علمی- تجربی و كیفی- تفسیری توضیح داده میشود. این دو نحله، رایجترین طبقهبندی اولیه روشپژوهش در علوم انسانی را تشکیل میدهند. برخی از نویسندگان رویکرد انتقادی و یا رویکرد ترکیبی کمی/ کیفی را نیز به عنوان روش سوم و چهارم در روششناسی معرفی میکنند. نویسنده کتاب اما معتقد است رویکرد انتقادی و رویکرد التقاطی (مشهور به ترکیبی) در ذیل دو نحله اصلی علمی- تجربی و کیفی- تفسیری مطرح میشوند و به لحاظ نظری از این دو روش تغذیه میکنند. در این مورد بیشتر خواهیم گفت. فهم مبانی پارادایمیک روش علمی- تجربی و کیفی- تفسیری گام نخست در یادگیری روششناسی است. پژوهشگر پس از آنکه در ذهن خود به مسئلهای میرسد و تصمیم میگیرد که مسئله خود را با پژوهش حل نماید، آنگاه متناسب با مسئله خود، از میان دو رویکرد علمی-تجربی و کیفی- تفسیری دست به انتخاب میزند. فصل دوم به اهداف، راهبردها و گونههای پژوهش میپردازد. این فصل نیز پیشنگارش و گامهای دوم، سوم و چهارم پژوهشگر در روش پژوهش را تشكیل میدهد. این گامها كاملأ با گام اول پژوهشگر مرتبط هستند. در گام اول هر كدام از رویكردها و نحلههای علمی- تجربی و کیفی- تفسیری که انتخاب شدند، آنگاه اهداف، راهبرد و گونه تحقیق، مرتبط با آن نحله انتخاب میشوند. اهداف توضیحی، توصیفی، تبیینی، پیشبینی، تجویری، برآورد و ارزیابی، اكتشافی، تفسیری، قرائت و آیندهپژوهی؛ راهبردهای استقراعی، قیاسی، علتیابی و استفهامی؛ گونههای پژوهشی بنیادی، کاربردی، مقایسهای، تطبیقی، ایستاسنجی و مطالعه روند با ذکر مثال از رشتههای مختلف تحصیلی در این فصل توضیح داده خواهند شد. فصل سوم نیز مانند فصل اول و دوم پیشنگارش تحقیق محسوب میشود. این فصل به روش التقاطی و یا اختلاطی علمی- تفسیری میپردازد. در این فصل پس از توضیح روشهای کمی و کیفی و نشان دادن وجوه افتراق آنها با یکدیگر، به این سؤال میپردازیم كه آیا امكان تركیب روشهای كمی با كیفی وجود دارد؟ چگونه میتوان از ویژگیهای كاربردی روش علمی- تجربی و كیفی- تفسیری در قالب رویکردی سوم در روششناسی بهره برد اما در عین حال اسیر تعارضات معرفشناسی آنها نشد؟ در این فصل ضمن تفكیك میان اطلاعات كمی و كیفی با تحلیل كمی و كیفی، استدلال میكنیم كه امكان تركیب اطلاعات كمی و كیفی وجود دارد اما امكان تركیب تحلیل كمی با كیفی و یا تركیب رویكرد علمی- تجربی و كیفی- تفسیری وجود ندارد. آنچه میتوان انجام داد، التقاط و یا اختلاط تحلیل كمی و كیفی است. روش انجام این اختلاط در این فصل بیان میشود. فصل چهارم کتاب آغاز نگارش است و به طرح پژوهش یا نگارش پروپوزال پژوهش میپردازد. در این فصل دانشجو یا پژوهشگر قلم دست میگیرد و طرح كلان پژوهش خود را با بیان مسئله، انتخاب عنوان، سؤالات اصلی و فرعی، فرضیه (در صورت لزوم)، مفروضات، متغیرها، شاخصهها و… به نگارش در میآورد. در این فصل با بیان مثالهای متعدد از رشتههای مختلف، شیوه طراحی درست سؤال و نگارش فرضیه، تعیین متغیرها و…را توضیح میدهیم. همچنین نشان میدهیم چگونه میتوان با مفهومسازی، متغیرها یا شاخصههای انتزاعی را به صورت انضمامی مفهومسازی كنیم. فصل پنجم به طرح پژوهش در پژوهشهای كیفی- تفسیری اختصاص دارد. در این فصل تكنیكهای كیفی از قبیل تحلیل محتوی كمی، تحلیل محتوی كیفی، مدلهای آیندهپژوهی ( شامل برآورد، وجوه عدم قطعیت ممکن، وجوه عدم قطعیت محتمل، لوزی تصمیمگیری، مدل دلفی) و تعمیق در گروههای اجتماعی با بیان مثال توضیح داده میشوند. فصل ششم به شیوههای جمعآوری و تولید اطلاعات كمی و كیفی میپردازد. مفهوم محوری این فصل «پیمایش در علوم انسانی» است. بسیاری از پژوهشگران، روش پژوهش را شیوه جمعآوری اطلاعات و ساختارمندکردن اطلاعات تعریف میکنند. در این فصل میآموزیم چگونه در حوزه مطالعاتی خود اطلاعات تولید کنیم، چگونه از اطلاعات سابق بهره ببریم و چگونه اطلاعات را به صورتی ساختارمند در پژوهش خود استفاده کنیم. در این فصل مفهوم پیمایش در علوم انسانی در دو مفهوم سنجش (كمی) و ارزیابی (كمی/ كیفی) تقسیمبندی میشود. در پیمایش- سنجش، شیوههای كمیتسازی، اندازهگیری مقیاسی و اندازهگیری با نمودار و جدول را نشان میدهیم. در پیمایش- ارزیابی نیز تكنیكهای انجام مصاحبه، پرسشنامه و مشاهدات میدانی توضیح داده میشود. در پایان این فصل نیز شیوههای بخشبندی، فصلبندی، پاراگرافنویسی و رفرنسنویسی توضیح داده میشود.