کتاب «سووشون» نوشته‌ سیمین دانشور است. در قسمتی از کتاب می‌خوانیم: «زری گفت: به‌خاطر اینکه خواستم کاری به تو نداشته باشند و بتوانیم راحت زندگی کنیم. یک‌دفعه به گریه افتاد و گفت: به‌خاطر اینیکی که توی شکمم است، چه فایده‌ای دارد بچه را با بدبختی به دنیا بیاوری و بزرگش کنی طاقت نداری، مفت از دستش بدهی. یوسف و خسرو آروم شدند و شروع کردند به نوازش زری که ما را ببخش. یوسف گفت: اگر از همان اول حقیقت را گفته بودی، این همه اذیت نمی‌شدی. آن شب گذشت و زری فقط به فکر این بود که آیا او ترسوست پس شجاعتش کجا رفته. آیا نگه‌داشتن خانواده و پرهیز از جنگ در آن ترس است. به‌راستی ترس و شجاعت چیست؟ فردا صبح هرکس مشغول کاری بود. عمه داشت دینارهای طلا را که خریده بود میان رویه و آستر کت جا می‌داد و دور آ‌ن‌ها را می‌دوخت. خسرو داشت نامه‌ای می‌نوشت برای حاکم تا شاید اسبش را پس بگیرد. یوسف داشت کتابی می‌‌خواند و هرگاه خسرو با مشکلی برمی‌خورد از پدرش می‌پرسید. زری داشت لباس اتو می‌کرد، ‌یک دست لباس کهنه‌ خسرو را اتو کرد و به غلام داد و گفت: کلو را اول به حمام ببر و بعد این لباس‌ها را بده بپوشه. غلام که رفت خانم فاطمه به یوسف گفت: نگه‌داشتن کلو امکان ندارد و بایستی که او در کنار خانواده‌اش باشد. زری با حرف عمه‌خانم موافق بود ولی یوسف اصرار داشت کلو را به مدرسه بفرستد تا نوشتن یاد بگیرید. زری بلند شد تا عرق معطر بیاورد ولی تمام شده بود و با دو مشربه بزرگ رفت تا از همسایه خود که پیرمردی بود عرق بخرد که متوجه می‌شود دختر حاکم را اسبی برداشته و به صحرا زده است. زری به خانه می‌آید و موضوع را به همه می‌گوید که ناگهان صدایی از تپه می‌آید که می‌بینند، سحر درحالی‌که دختر حاکم را سوار دارد بر روی بالای تپه ظاهر می‌شوند. پایین تپه کلی ماشین بود، از ژاندارمن و پاسبان گرفته تا خود حاکم و زینگر و … همه آنجا بودند.»

بزرگ علوی، نویسنده و روشنفکر مشهور معاصر است که از پیشگامان عرصه داستان‌نویسی نوین در ایران محسوب می‌شود. معروف‌ترین اثر او، مجموعه داستان‌های گیله مرد است که از داستانی با همین نام و هشت داستان دیگر به نام‌های دزاشیب، نامه‌ها، یک زن خوشبخت، رسوایی، یه ره نچکا، خائن، اجاره‌خونه و پنج دقیقه پس از دوازده تشکیل شده است.

داستان گیله مرد حکایت زندگی دهقانی روستایی است که در جنگل‌های گیلان اتفاق می‌افتد. او یک مبارز شورشی است که علیه ستم‌های حاکم قیام کرده و همسر او به دست مأموران کشته شده است. داستان در دو بخش بیرون و درون اتفاق می‌افتد. بخش بیرون از تعاملات دو مأموری که گیله مرد را به پاسگاه می‌برند تشکیل شده که یکی از آن‌ها بدذات است و با کنایه و توهین گیله مرد را می‌آزارد. دیگری اما ساکت است و زندانی را در سکوت همراهی می‌کند. این خاموش‌بودن مأمور دوم خود برای گیله مرد آزاردهنده است.

بخش درونی رمان درون ذهن گیله مرد سپری می‌شود و به افکار او درباره صغرا، همسر محبوبش که بی‌گناه کشته شد و طفل شش‌ماهه‌ای که با مرگ مادر در کومه جا مانده و سرنوشت نامعلومی دارد، می‌پردازد.

بعد از دستگیری پرویز به جرم دشمنی با حکومت و انتقال او به کمیته مشترک، جلال که از دوستان قدیمی اوست، از نزدیک‌شدن همکارش، شهرزاد، به مادر پرویز و همسرش ترانه متعجب می‌شود و به شکی بین اینکه آیا شهرزاد طرفدار چریکی‌هاست و یا طرفدار حکومت مبتلا می‌گردد؟!

جمال میرصادقی در سال1312 خورشیدی در تهران به دنیا آمد. فارغ‌التحصیل دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در رشته ادبیات فارسی است. جمال میرصادقی شغل‌های گوناگونی داشته ‌است. کارگری، معلمی، کتابدار دانش‌سرای تربیت‌معلم، کارشناس آزمون‌سازی در سازمان امور اداری و استخدامی کشور و مسئول اسناد قدیمی در سازمان اسناد ملی ایران.

در دوره‌ دراز کار نویسندگی، داستان‌های کوتاه و بلند بسیار و چند رمان نوشته که برخی از آن‌ها به زبان‌های آلمانی، انگلیسی، ارمنی، ایتالیایی، روسی، رومانیایی، عبری، عربی، مجاری، هندو و اردو ترجمه شده‌ است.

مامولک داستان نوجوانان پرشور تبریزی در دهه پنجاه است. آن‌ها که دور از هیاهوی جهان و فارغ از روزمرگی‌ها هر روز را برای خود نو و تازه می‌سازند و تجربه روی تجربه انباشته می‌شود.

رسول ارونقی کرمانی (زاده ۱۳۰۹ در کرمان- درگذشته ۳۰ مهر ۱۳۹۶) نویسنده ایرانی بود. او یکی از مشهورترین، محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین پاورقی‌نویسان ایران در دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ خورشیدی بود و آثارش خوانندگان بسیاری داشت. ارونقی کرمانی در آمریکا زندگی می‌کرد. رسول در سال ۱۳۰۹ و در شهر کرمان، از پدری اهل ارونق آذربایجان و مادری کرمانی به‌دنیا آمده و نام فامیلی خود را به‌خاطر تجلیل از این دو استان کشور برگزیده است. او کودکی را در تبریز و جوانی را در تهران گذراند.

در این داستان، تاجرزاده‌ای، عاشق دختری شده با او ازدواج می‌کند، اما به‌علت اینکه آن دو صاحب فرزند نمی‌شوند، به اصرار خانواده از هم جدا می‌شوند، بعد از آن، دختر با مرد دیگری ازدواج می‌کند؛ اما چون تاجرزاده همچنان دختر را دوست دارد، او را می‌رباید و…

رسول ارونقی کرمانی (زاده ۱۳۰۹ در کرمان- درگذشته ۳۰ مهر ۱۳۹۶) نویسنده ایرانی بود. او یکی از مشهورترین، محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین پاورقی‌نویسان ایران در دهه‌های ۳۰، ۴۰ و ۵۰ خورشیدی بود و آثارش خوانندگان بسیاری داشت. ارونقی کرمانی در آمریکا زندگی می‌کرد. رسول در سال ۱۳۰۹ و در شهر کرمان، از پدری اهل ارونق آذربایجان و مادری کرمانی به‌دنیا آمده و نام فامیلی خود را به‌خاطر تجلیل از این دو استان کشور برگزیده است.

در این رمان در دهه 70 هستیم و جلال آریان دیگه پیر شده که پسر یکی از همسایه‌های قدیم به نام خسرو را می‌بینه. خسرو عاشق شهرناز دختر برادر ناتنی جلال، علی، می‌باشد؛ ولی پدر خسرو که مریض و زمین‌گیر و شدیداً بددهن است با این وصلت مخالف است. پدر شهرناز حاضر به قبول ازدواج به شرط مهاجرت این زوج به آمریکاست؛ ولی خسرو دل‌نگران پدر و مادر پیرش است…

کنجکاوی و سؤال درباره آینده همواره از مشغولیات ذهنی ایرانیان بوده که با توجه به شرایط اقتصادی و سیاسی پرفرازوفرود جامعه شکل گرفته است. این کتاب سعی دارد با پرداختن داستان‌وار به گذشته و جامعه امروز تاحدودی به این پرسش که «بالاخره چی میشه؟» و سؤالاتی پیرامون آن پاسخ بدهد.

«من منچستریونایتد را دوست دارم» اثری است به قلم «مهدی یزدانی خرم» که «برگزیده سومین دوره جایزه ادبی هفت اقلیم» و همچنین برنده  اول جشنواره ادبی بوشهر شده است. این اثر که نویسنده حدوداً چهار سال برای نوشتن آن زمان صرف کرده، اثری است که بخش‌هایی مهم از تاریخ ایران را با نگاهی پست‌مدرن و در ژانری اجتماعی به تصویر می‌کشد. «من منچستریونایتد را دوست دارم» اثری است تحسین‌شده و تاکنون به زبان‌های مختلفی نظیر ایتالیایی، ترکی و انگلیسی بازگردانی شده است.

مهدی یزدانی خرم تعداد زیادی کاراکتر را در هزارتوی داستان پیچیده‌اش رها کرده تا هریک به‌نحوی راه خود را به خارج هزارتو پیدا کنند و آن را حل بنمایند. این داستان در لایه‌های مختلف زمانی اتفاق می‌افتد و روایت‌های تکه‌تکه، به‌مرور به‌هم وصل می‌شود تا داستان شکل بگیرد.

قصه از یک دانشجوی مبتلا به سرطان که در رشته تاریخ تحصیل می‌کند آغاز شده و با خود او نیز خاتمه می‌یابد؛ اما در این بین اتفاقات زیادی می‌افتد که شکل‌دهنده وقایع تاریخی دهه بیست به بعد، یعنی وقایع تاریخی ـ اجتماعی ایران در جنگ جهانی دوم و در زمان اشغال می‌باشد.

دانشجوی تاریخ داستان، راوی دانای کل بوده و داستان از دهه هشتاد شمسی؛ زمانی که او در خیابان‌های پاییززده به قدم‌زدن مشغول است شروع می‌شود، و قصه‌ای که وارد ذهن او شده، خواننده را آنقدر به عقب می‌برد تا به سال‌های مواجهه ایران با ارتش متفقین و اشغال‌شدن برسد.

ـ یه دختر ازجنس شیشه س خیلی زود با کم‌صحبتی می‌شکنه.

سرش را برای یک لحظه بالا آورد.

خیره نگاهم کرد و بعد با پوزخند گفت:

ـ خب دختر از جنس شیشه، تو مگه نمی‌‎دونی وقی یه شیئ شیشه‌ای می‌شکنه چی می‌شه؟

از سؤالش تعجب کردم و گفتم:

ـ چی می‌شه؟

ـ دست‌هایم را کامل تمیز کرده بود.

باند را داخل نایلون انداخت و بسته‌ای چسب زخم بیرون آورد و یکی از آن‌ها را باز کرد و به شست دست راستم زد و گفت:

ـ شیشه شکسته خودش را نمی‌برد! هرکی بیاد سمتش رو زخمی می‌کنه. نه؟ لبخندی مرموز روی لبم نشست.

وقتی ناراحتی فقط سه تا سوت بزن، همین.

کار پدر و مادرم قاطی پاتی شده. پدر می‌خواهد زن بگیرد و مادر می‌خواهد زن یک مرد چاق و طاس شود. اما من که همیشه به قول مادربزرگم اشکم در مشکم بوده، حالا بعد از آشنایی با تاتاجلبکی، عین خیالم نیست. کافی است سه سوت جادویی بزنم.

بازتاب داستان‌های احمد اکبرپور در زمانی کوتاه او را به یکی از جدی‌ترین نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان تبدیل کرد.

او جوایزی چون کتاب سال وزارت ارشاد (1379)، جایزه‌ی نخست شورای کتاب کودک و جایزه‌ی یونیسف (1382) را کسب کرده است.
این رمان در چهارمین دوره «جشنواره کتاب برتر» به عنوان کتاب برگزیده اعلام شد.
برنده رتبه دوم در بخش کودک و نوجوان هفتمین دوره جایزه ادبی اصفهان

«برف بی صداس… ولی آب صدا داره، انگار یه نجواست… باد ولی جیغ می‌کشه. کنار گوشِت… آروم… آروم جیغ می‌کشه… آفتاب بی‌صداس ولی. رنگ می‌پاشه روی شونه ت… خورشید آهنگ داره… پرتاب می‌کنه آفتابو با آهنگ… هوا هم که فریاده. هیچی هم جز فریاد نیست… ولی نور… کِش داره… می‌گذره؛ ممتد. نور هم بی‌صداس، مطلقِ صفرِ صداست. تاریکی از اونم ساکت تره. زیر مطلقِ صفرِ صداس. تاریکی بی‌صداس. عین برف. صدا بی‌صداس. از کنارت که می‌گذره، انگار مُرده گذشته؛ هیچ که هیچ. صدا بی‌صداس، عین برف، عین تاریکی، عین تو.»

“ماشاءالله خان در بارگاه هارون الرشید” رمانی است طنز به قلم “ایرج پزشکزاد”، که شخصیت اصلی آن با نام ماشاءالله خان، فردی است که علاقه ی وافری به کتاب های تاریخی دارد. او که این چنین شیفته ی تاریخ است، علاقه مند است به عصری که فکر می کند دوران طلایی برای زندگی کردن است، یعنی دوران هارون الرشید برود. ماشاءالله خان یک روز به سراغ یک مرتاض هندی در تهران می رود و از وی درخواست می کند که روحش را به دوران خلافت هارون الرشید بفرستد. با قبول درخواست وی توسط مرتاض، “ماشاءالله خان در بارگاه هارون الرشید” به هوش می آید. در آن جا “ایرج پزشکزاد”، با زبان طنز به نقد دستگاه خلافت عباسی می پردازد و خشونت و ستم آن ها را به تصویر می کشد. “ماشاءالله خان در بارگاه هارون الرشید” از نزدیک شاهد ظلم و ستمی است که در این دوران روا داشته شده و او حتی برای جلوگیری از قتل جعفر برمکی، تمام تلاش خود را به کار می بندد.
ماشاءالله خان که در زندگی اصلی خود یک دربان بانک بوده، همیشه تصور می کرده که در زمانه ی اشتباهی به دنیا آمده و برای همین از زندگی خودش ناراضی است. اما با سفر به دوره ی تاریخی مورد علاقه اش و حضور “ماشاءالله خان در بارگاه هارون الرشید”، برای او روشن می شود که تصوراتش اشتباه بوده اند و “ایرج پزشکزاد” به وسیله ی این ترفند و تکنیک داستان پردازی، علاوه بر نقد اجتماعی دوران مد نظر، به خوانندگان نشان می دهد که این آرزو، ریشه در حسرت همیشگی آدم ها داشته و دوره های تاریخی، آن چنان که می نمایند هم بی عیب و نقص نیستند.

این نسخه از شاهنامۀ فردوسی بر اساس نسخۀ مسکو و مقابله با نسخۀ ژول مول فراهم شده است که استاد مجتبی مینوی مقدمه ای بر آن نوشته اند. همچنین در بخش پایانی برای واژگان دشوار به کار رفته در اشعار فردوسی لغتنامه ای قرار گرفته است.

تسلسل موقعیت‌های مضحك و دیالوگ‌های خنده‌آور، كه نویسنده به وفور از آنها بهره برده است، خواننده را به یاد گوگول و «خنده در میان اشك‌های نامرئی» او می‌اندازد. و این، نه تنها به‌خاطر آن است كه مثلاً جنجال منازعه خانوادگی بر سر یك «صدای مشكوك»، شباهتی به خصومت جاودانه میان ایوان ایوانویچ و ایوان نیكیفورویچ دارد، بلكه در این رمان عوامل بسیار دیگری یادآور این جمله پایان داستان گوگول است كه: «آقایان، زندگی در این دنیا چه ملال‌انگیز است!».
(از مقدمۀ نویسندۀ روس، میخائیل گورگانتسف. بر ترجمۀ روسی)

وجود چنین رمانی در ادبیات ایران، به حد اعلی كمیك و مبتكرانه، مملو از شخصیت‌های به‌ یادماندنی در كشاكش زد و خوردهای مضحك ممكن است خوانندۀ غربی را، كه عادت كرده با شنیدن نام ایران به یاد صحنه‌های جدی بیفتد، دچار شگفتی كند. حال آنكه در خود ایران این رمان شاید شناخته‌ترین و محبوب‌ترین داستانی باشد كه پس از جنگ جهانیِ دوم در این كشور نوشته شده است.
(از مقدمۀ ایران‌شناس، پروفسور دیك دیویس، در ترجمۀ انگلیسی)

تسلسل موقعیت‌های مضحك و دیالوگ‌های خنده‌آور، كه نویسنده به وفور از آنها بهره برده است، خواننده را به یاد گوگول و «خنده در میان اشك‌های نامرئی» او می‌اندازد. و این، نه تنها به‌خاطر آن است كه مثلاً جنجال منازعه خانوادگی بر سر یك «صدای مشكوك»، شباهتی به خصومت جاودانه میان ایوان ایوانویچ و ایوان نیكیفورویچ دارد، بلكه در این رمان عوامل بسیار دیگری یادآور این جمله پایان داستان گوگول است كه: «آقایان، زندگی در این دنیا چه ملال‌انگیز است!».
(از مقدمۀ نویسندۀ روس، میخائیل گورگانتسف. بر ترجمۀ روسی)

وجود چنین رمانی در ادبیات ایران، به حد اعلی كمیك و مبتكرانه، مملو از شخصیت‌های به‌ یادماندنی در كشاكش زد و خوردهای مضحك ممكن است خوانندۀ غربی را، كه عادت كرده با شنیدن نام ایران به یاد صحنه‌های جدی بیفتد، دچار شگفتی كند. حال آنكه در خود ایران این رمان شاید شناخته‌ترین و محبوب‌ترین داستانی باشد كه پس از جنگ جهانیِ دوم در این كشور نوشته شده است.
(از مقدمۀ ایران‌شناس، پروفسور دیك دیویس، در ترجمۀ انگلیسی)

پیرزنی را در خاطرم دارم
که امضای یک پیرزن به‌تمام‌معنی
پایش بود
استخوان‌بندی درشتی داشت
و یک شب زمستانی را تا ده و نیم صبح
بیرون ماند
اکنون نمی‌توانم درباره‌ی او
همه‌چیز را بگویم
من بچه بودم که دیدم او غروب
به اشتباه
راه بیابان را از کوچه‌باغ‌ها رفت

این اثر، چهارمین کتاب و اولین مجموعه داستانی محسن توحیدیان است. آن‌چه داستان‌های کتاب «نام آن گل‌ها عدم بود» را در یک مجموعه قرار می‌دهد، مفهوم «غیاب» و «نبودگی» است. توجه ویژه‌ی نویسنده به زبان و به‌کارگرفتن دیگرگونه‌ی آن در موقعیت‌ها و فضاهای گوناگون به هر داستان بافت کلامی مخصوص به خودش را داده و این توجه در داستان «مرگ پاستر» که با نثر داستان‌های پاورقی عصر پهلوی نوشته شده است، شیوه‌ی ویرایش داستان را هم برای رسیدن به فرمی که فاصله‌گذاری را نفی می‌کند، دستخوش تغییر کرده است. داستان‌های این کتاب از رئالیسم تن می‌زنند و شخصیت‌ها در معرض چیزی هستند که نویسنده آن را «گل‌هایی کوچک با برگ‌هایی از غیاب» می‌نامد و آن نام روادارانه‌ی‌ «مرگ» است.

زیر لب آهسته گفتم:
«نترس! کاریت ندارم…فقط آروم باش.»
خندۀ کوتاهی کردم و ادامه دادم:
«با این پای چُلاقم چه‌کار می‌تونم بکنم؟»
التماسم کرد:
«تو رو به امام رضای غریب دست از سرم بردارید آقا! اگه بابام بفهمه… می‌دونید که چشم خونواده‌م واسه یه لقمه نون به دست شماست… نکنید ارباب این کار رو با من!»
انگشت اشاره‌م رو روی لبش گذاشتم و گفتم:
«فقط یه احظه… اذیتت نمی کنم. قرار نیست کسی خبردار بشه.»

راوی داستان مردی است که همسرش هنگام زایمان به دلیل خون ریزی فوت کرده و فرزندش نیز مرده به دنیا آمده است . اکنون او تعادل روحی خود را از دست داده و در مجتمعی درمانی در طبقه نهم بستری می باشد . او به دنبال رمز و راز مرگ و نیستی است و قابل توجه است که بقیه شخصیت های داستان های آقای مستور هم در این تیمارستان وجود دارند مثل امیر ماهان یا کلا شخصیت های جست و جوی مین قسمت های زیبایی از کتاب خیلی زود عاشق هم شدیم . مثل بیشتر عشق ها ، تقریبا بی دلیل . هیچ مرگی دنیا را به آخرین نقطه اش نخواهد رساند . اما را اما شاید برساند . گاهی فکر می کنم آدم های زیادی هستند که من میتوانم با آن ها عمیقا احساس نزدیکی کنم اما افسوس که نمی شناسمشان . عاشق هر کس که شدی دیگه نمی تونی فراموشش کنی . واسه همینه که به نظر من عشق یعنی هیولا .

مرجانِ شیرمحمدی داستان‌نویسی‌ است شناخته‌شده. او در سال‌های گذشته چندین کتاب منتشر کرده که از اقبالِ مناسبی برخوردار بوده‌اند و پای‌شان به سینما نیز باز شده است. تازه‌ترین نوشته‌ی او یعنی خانه‌ی لهستانی‌ها احتمالاً متفاوت‌ترین‌شان هم هست. این رمان داستانِ آدم‌هایی ا‌ست ساکنِ خانه‌ای بزرگ در جنوبِ تهران، خانه‌ای بازمانده از سال‌های دور. داستان در زمانه‌ی پهلوی دوم می‌گذرد و قصه‌ی آدم‌ها و رازهایی که هر کدام در سینه‌ی خود دارند موضوعی می‌شود برای روایت‌های نویسنده. در این خانه که هر کس اتاقی اجاره‏ا‌ی دارد، عنصرِ «ندار بودن» گره خورده با گذشته‌ای وهم‌آلود که باعث شده ماجراهای خاص و حتا خشنی رقم بخورد. داستانِ خواهرانی سال‌خورده، یا زنی که تنها گذاشته‏اندش. شیرمحمدی با زبانی داستان‌گو و تلاش برای بازآفرینی یک هویت مکانی و گره ‌زدنش با وجوهِ شخصی هر یک از قهرمانانِ خود، قصه‌ای خواندنی نوشته است. خانه‌ی لهستانی‌ها مملو از تکه‌های احساسی و روایی ا‌ست که در آن‌ها می‌توان ردِپای هراسِ از رها شدن در دلِ شهر را درک کرد. قصه‌ای از زن‌هایی که این خانه دنیای شخصی‌شان است و اگر کسی به این دنیا تعدی کند سرنوشتِ چندان خوبی در انتظارش نیست…

نشد که نشکنم، شکستم. “فبأی آلاء ربکما تکذبان” در صورتش خم شدم، چشم بست، این یعنی آماده ی هر اتفاقی بود. شکستم، بد هم شکستم. من اگر سیب حوا را به شوخی گرفتم، در مقابل یک دانه گندمش، تمام وجودم را برایش دودستی باختم.
حوا را نمی شد قانع کرد، حوا همه ی دنیا را به دانه ای گندم قانع می کرد.

زندگی علاوه بر این که تجربه ی ناعادلانه ای است، پیش بینی ناپذیر هم است، گاهی پر از شگفتی و گاهی پر از درد. میان همه ی این دردها و تجربه ها و گاهی شگفتی ها، خوشبختی کجا جا داشت؟ چرا هیچ کس از خوشبختی حرف نزده بود؟ کسی نگفته بود لمسش چه حسی دارد، کسی نگفته بود دیدارش چطوری است… آدم ها خوشبختی هایشان را بغل گرفته بودند و بی توجه به بقیه راه را می پیمودند. کی این وسط حاضر بود سهمی از خوشبختی هایش را به دیگری بسپارد؟ کی آغوشش را باز می کرد رو به من؟

دلم تنگ ارکیده و محبت هایش شده.
از طرف دیگر، بابت حرف هایم شرمنده و خجالت زده ام. دو روز است که عشق ارکیده مثل خوره روح و روانم را به بازی گرفته.
دیگر می دانم زندگی بدون او نشدنی است. حالا تمام دل نگرانی ها و تشویش هایم را گوشه ای فرستاده ام و فقط و فقط می دانم که باید علاوه بر
جبران، قلب مهربانش را هم مال خود کنم. دیگر وقت پا پس کشیدن نیست، وقت قیام و ثابت کردن خودم رسیده.
باید امیر حافظ دیگری جدا از امیرحافظ پشیمان و سنگدل گذشته به او نشان بدهم و بدون تردید جلو بروم. بد کردم درست، دستم خالی است، آن هم درست؛ ولی گذشتن از ارکیده کار من نیست.

جلال آل احمد سال 1343 به روسیه رفت به دعوت انجمن فرهنگی ایران و شوروی. دعوت شده بود تا در هفتمین کنگره مردم شناسی مسکو شرکت کند. کنگره یک هفته دایر بود اما سفر جلال سی و یک روز کش آمد. جلال 41 ساله که از بند حزب توده رها شده به مسکو می رود و تشنه جرعه ای از حق میباشد. جلال در بازگشت از سفر روس، 170 صفحه کوچک یادداشت می آورد.یادداشت هایی یکسره رمزی و انگار کد گذاری شده برای یاد و ذهن خودش. این کتاب حاصل ان یادداشت هاست.

گورستا غریبان رمانی است که سالیان سال ذهن نویسنده را مشغول کرده بود تا بر صفحه ی کاغذ نشیند چرا که ماجراهای آن سرگذشت نسلی است که در یک برهه از فضای سیاسی و تاریخی میهن ما رقم خورده است. نسلی که از کشتگان آن آوازی بر نیاید چرا که در گورستان غریبان چهره نهان داشته اند

گونه هایش گل انداخته بود. و این از نگاه آرتوش پنهان نماند و از دیدنش در آن حالت ترس و گرگرفتگی لذت برد. دستی به صورتش کشید و به مهشید که ناخواسته به لرز و استیصال افتاده بود، نگاه کرد. زن دست برد به شالش و گوشه اش را درست کرد و آرتوش به خوبی دیده بود که دستش می لرزد. نگاه طماع و حریصش را نمی توانست از اندامش بگیرد. وسوسه شده بود، جلوتر برود، دستش را بگیرد و او را روی پاهایش بنشاند. اما به خودش نهیب زد که نباید بی گدار به آب بزند…

دستانش را به زیر بغل برده و پایش را به نرده تکیه زد.حیاط روشن تر از هر شب دیگری بود و این برای ماهی بود که امشب عهد کرده تا بیشتر نورافشانی کند. به سنگریزه های حیاط زل زده و جای پای دخترک مومشکی را به وضوح روی آن ها دید. دویده بود، کل مسیر حیاط تا در را دویده بود. امشب هم مثل همیشه موهایش را از وسط فرق باز کرده و دو طرف صورتش رها کرده بود؛ البته منظم تر و دقیق تر از همیشه دقیق تر از زمانی که در نساجی او را می دید. فقط یکبار به رژ قرمزش گیر داده بود، بعد آن دیگر ندیده بود رژ قرمزبزند. این دختر محتاط می توانست ربطی به یاشار داشته باشد؟ می توانست آن قدر بد باشد که به مردی با شرایط یاشار دل ببندد؟ دختری که حتی از زدن رژ لب قرمز بعد از آن پرهیز کرده بود،چطور می شد که به دیدن رابطه ای بین او و یاشار فکر کرد؟

به گزارش خبرنگار کتاب شبستان، گاوخونی رمان کوتاهی است از جعفر مدرس صادقی نویسنده معاصر ایرانی به زبان فارسی. این داستان که در آذر ۱۳۶۰ (حدود یک سال پس از آغاز جنگ ایران و عراق) نوشته شده و سال ۱۳۶۲ در ایران به وسیله نشر نو و در سالهای بعد توسط نشر مرکز به چاپ رسیده‌است، مشهورترین کتاب نویسنده بوده و به عنوان یک رمان کوتاه و معاصر فارسی چاپهای متعددی داشته‌است.

راوی داستان پسر جوانی است که از اصفهان (زادگاه و محل خانه پدری) به تهران آمده و با دو دوست (هر دو پسر) در خانه‌ای زندگی می‌کنند. راوی خاطرات به هم پیچیده و معمولاً تلخ از دوران کودکی و نوجوانی دارد که عشق نافرجام و مرگ پدر و مادرش از آن جمله است. راوی داستان معمولاً در حال تعریف خواب‌های خود برای مخاطب است، خواب‌هایی که در آنها گذشته راوی به تدریج آشکار و جزییات مرموز و روانی راوی بیان می‌شود. خواب‌های راوی بیشتر شامل خاطرات پدر است، پدری که هر روز صبح زود بیرون می‌رفت و در زاینده رود شنا می‌کرد و یک بار خواب می‌بیند که روزی آنقدر به پایین دست رودخانه رفت که در باتلاق گاوخونی غرق شد و مرد.(هر چند که پدرش در مغازه خود و پشت میز کارش فوت کرده بود.) راوی بعد از مرگ پدر به اصفهان برگشته و با (دختر عمه‌اش) ازدواج می‌کند، اما وضعیت روانی اصفهان، خاطرات دیوانه کننده کودکی و شرایط نابسامان روانی در راوی که منجر به تصمیم سریع او برای ازدواج شده بود در ادامه منجر به نابسامانی زندگی و جدایی سریع از همسرش می‌شود. پدر مرده تا انتهای داستان حضور دارد و سرانجام به صورتی سیال بین واقعیت و خیال (تا جایی که در اواخر داستان در خواب نیز خواب‌هایش را می‌نویسد و این جاست که داستان شکل پیچیده‌ای می‌یابد.) در خواب می‌بیند یا منجر به غرق شدن و مرگ راوی در وسط خیابان لاله‌زار تهران می‌شود.

«بهارمست» داستان خانواده‌ا‌ی متوسط و عادیست که در منطقه‌ی خوش آب و هوای دماوند در خانه باغی دو طبقه و کلنگی زندگی آرام و روتینی دارند. داستان از جایی شروع می‌شود که غریبه‌ای با رفتار و ظاهری خاص و مرموز به عنوان مستاجر به طبقه‌ی دوم اسباب‌کشی می‌کند.
از طرفی یکی از دختران کنجکاو این خانواده‌ی شش نفره بیش از دیگران به این مرد مشکوک است و اطمینان دارد ریگ بزرگی به کفشش است. در گیر و دار کشف حقیقت و البته مشکلات ریز و درشت خانه‌ی کلنگی، برخوردهایی بین این دو رخ می‌دهد و ماجراهایی پیش می‌آید که گاهی خنده را به لبتان میآورد و گاهی هیجان‌زده‌تان می‌کند و البته آن دو را نسبت به هم دچار سؤتفاهم می‌کند و…

راستش من انتهای جهان او نبودم. یعنی انتهای جهان هیچ کس نبودم. یک بار گفتم: «هیچ جاده ای روی زمین نیست که مقصدش من باشم یا حتی میانه راه تابلو زده باشن 10 کیلومتر مانده.» همین طور هاج و واج نگاه کرد که گفتم: «هیچ بن بستی نیست که انتهاش من باشم. هیچ تاکسی، اتوبوس یا مترویی نیست که در نهایت به من برسه. هیچ راننده ای، ناخدایی، خلبانی و حتی درشکه سواری نیست که مقصدی به اسم من رو بلد باشه.» نمی دانست چه بگوید. یعنی داشت همین طور دنبال کلمه میگشت که گفتم: «هیچ آدمی برای من چیزی ننوشته. هیچ کس دلش نخواست اسمم رو بیاره توی یک جمله حتی، من حتی انتهای جهان تو هم نیستم.

«بهمن معتمدیان» فضای غالبی بر داستان‌هایش حاکم کرده که رنگ‌وبوی ادبیات سوررئالیستی دارد. یک شخصیت دیوانه یا دست‌کم‌ غیرعادی داستان را روایت می‌کند که در جریان روایت در خواب و رویا غوطه می‌خورد. راوی اول‌شخصی که فضاهای وهمی و غیررئال داستان را با بی‌تفاوتی روایت می‌کند و همین بی‌اعتنایی، خواننده را در روند خواندن با فضای غیررئال داستان همدل می‌کند‌. راوی اغلب به جزئیات هم بی‌توجه می‌ماند و طوری نشان می‌دهد که رخدادهای داستان آن‌قدر طبیعی و پیش‌پاافتاده هستند که توضیح ‌دادن جزئیات‌شان امری زائد است، و به این طریق به فضای سوررئال حاکم بر اثر دامن می‌زند. حتا اتفاق‌های‌ عجیبی مثل پنهان‌ شدن تدریجی زنی زیر خال کوچک روی گونه‌اش‌؛ تبدیل شدن آهسته‌آهسته‌ی مردی به زنی خانه‌دار؛ روستایی که حتا روی نقشه نیست؛ روایت مردی با حافظه‌ی ازدست‌رفته از حوادث عجیبش و… هم از دیدگاه راوی امری طبیعی جلوه می‌کند.

کتاب “انجیرهای سرخ مزار” اثر “محمدحسین محمدی” اولین مجموعه داستان نویسنده ی افغان است که در ایران منتشر شده است. این مجموعه دربرگیرنده ی ۱۴ داستان کوتاه است. حوادث داستان ها همه پیرامون جنگ های داخلی افغانستان می گذرد و قصه ی آدم های جنگ زده ای را روایت می کند که عمرشان را در جنگ سپری کرده اند. زخمی شده اند. زخم زده اند. کشته اند و کشته شده اند. آدم هایی که گاه خود نیز نمی دانند چرا تفنگ به دست گرفته اند.
از دیگر ویژگی های بسیار بارز “انجیرهای سرخ مزار”، زبان شیوا و شاخص داستان هاست که نشان از این دارد که از دغدغه های اصلی “محمدحسین محمدی” محسوب می شود،سخن میگوید. برخی از داستان های این مجموعه جوایز ادبی متعددی چون جایزه ی ادبی اصفهان، جایزه ی ادبی بهرام صادقی و… را به خود اختصاص داده اند. خوانندگان ایرانی و ناآشنا با ادبیات معاصر افغانستان، شاید در آغاز با زبان نویسنده اندکی ارتباط نگیرند ولی با خواندن یکی دو داستان با زبان و ترکیبات زبانی نویسنده خو میگیرد.میشود گفت که “محمدحسین محمدی”با این مجموعه “انجیرهای سرخ مزار”خود را بعنوان یک نویسنده روایت کننده مستند به سبک رمان مطرح می کند.