مانی صالحی علامه در مقدمه کتاب نوشته است که کامل‌ترین مجموعه ترجمه‌شده از آثار این نویسنده فقید آرژانتینی به زبان فارسی است. او همچنین می‌نویسد که سبک نوشتاری بورخس و سیر تطور و تکامل زبان او را اگر از اولین کتابش دنبال کنیم، این نویسنده را بهتر خواهیم شناخت.

«کتاب شن» شامل 12 قصه و روایت است: آن دیگری، اولریک، کنگره، چیزهای دیگری در جهان هست، فرقه سی، آینه و نقاب، اوندر، ناکجاآباد مردی خسته، رشوه، آوه لینوآره دوندو، سکه، کتاب شن

بورخس در مؤخره‌ای بر کتاب نوشته است: «کنگره» شاید جاه‌طلبانه‌ترین داستان این کتاب باشد؛ موضوع آن مؤسسه‌ای آنقدر وسیع است که سرانجام با خود کائنات و کل روزها یکی می‌شود. آغاز تاریک و افسرده این داستان، تلاشی است برای تقلید از نحوه شروع داستان‌های کافکا، و پایان آن تلاشی است ـ بدون شک ناموفق ـ برای صعود به وجد و خلسه چسترتون یا جان بونیان. من هرگز سزاوار چنان مکاشفه و الهامی نبوده‌ام. اما سعی کرده‌ام تصوری از آن داشته باشم. در جریان داستان ـ همان‌طور که راه و رسم من است ـ بعضی از ویژگی‌های زندگی‌نامه خودم را با آن درآمیخته‌ام…

«کتاب شن» از مجموعه «هزارتوی بورخس» منتشر شده است؛ مجموعه‌ای شامل داستان‌ها و نوشته‌هایی که خواننده را وارد هزارتوهای معنایی و تصویری می‌کند. بورخس استاد تلفیق مضامینی همچون رؤیاها، ادیان، افسانه‌ها و اساطیر، حیوان‌ها، کتاب‌ها و کتابخانه‌ها و… بود.

اتاق با یک حرکت ناگهانی باز شد. صدای خش‌خش لباس ابریشمی هانی و رایحۀ خوش عطرش در فضا پیچید.

چرا نیک با او بود؟ این سؤالی بود که در ذهنش تداعی شد. مسئله این بود که سؤالات زیادی در زندگی نیک وجود داشت که جواب مناسبی برای آن‌ها نمی‌یافت.

هانی به‌سمت تخت می‌آمد. او بسیار لوند، با اندامی هیجان‌انگیز و ذهنی خالی بود. احساس کرد هانی کنار تخت‌خوابش ایستاده و مایل است او را بیدار کند. چه بد! حوصله‌اش را نداشت. مطمئن بود به‌زودی او را ترک خواهد کرد. نیک بدون توجه به هانی، به‌سرعت از روی تخت‌خواب بلند شد. داخل حمام رفت و درب شیشه‌ای حمام را پشت‌سرش قفل کرد.

پیرمرد و دریا را شاهکار همینگ وی می‌دانند. یک رمان کوتاه. کمی بلندتر از داستان کوتاه.

داستان ماهیگیر پیری که چند وقت است هیچ صیدی نکرده است. والدین پسرکی که کمک‌دستش است پسرک را از همراهی او نهی می‌کنند و پیرمرد یک‌تنه به دریا می‌زند. پس از چند روز سرگردانی ناگاه یک نیزه ماهی بزرگ، خیلی هم بزرگ قلاب را می‌گیرد…

نکته‌ جالب پیرمرد و دریا این است که با آنکه داستان ساده‌ای دارد سال‌هاست محمل مناقشه منتقدان بوده است و هرکدام تفسیر خود از این داستان را دارند.

خود همینگ وی درباره این کتاب می‌گوید: «شما هیچ کتاب خوبی پیدا نمی‌کنید که نویسنده‌اش پیشاپیش و با تصمیم قبلی نماد یا نمادهایی در آن وارد کرده باشد… من کوشش کردم در داستانم یک پیرمرد واقعی، یک پسربچه‌ واقعی، یک دریای واقعی، یک ماهی واقعی و یک کوسه‌ماهی واقعی خلق نمایم؛ و تمام این‌ها آنقدر خوب و حقیقی از کار درآمدند که حالا هریک می‌توانند به معنی چیزهای مختلفی باشند.»

زه‌زه اکنون یازده‌ساله است و توسط خانواده‌ای ثروتمند پذیرفته شده است. او به این همه مهربانی عادت نکرده است. بنابراین او خود را تسلیم می‌کند و از موریس شوالیه ، تنها دوست واقعی خود، کمک می‌خواهد.

این کتاب «خورشید را بیدار کنیم» احتمالاً شایسته آن است که با چشم بزرگسالان خوانده شود؛ زیرا زندگی کودک سختی را روایت می‌کند که کودکی نسبتاً بدبختی را گذرانده؛ اما «به شانس» توسط خانواده‌ای ثروتمند به فرزندی پذیرفته شده است. با این حال، این «شانس» کاملاً منسوخ شده است؛ زیرا خانواده موردنظر تحصیلات زیادی دارند و کودک لزوماً نمی‌تواند با آنها ارتباط برقرار کند. برای همین مدام به رؤیاپردازی روی می‌آورد. او شخصیت‌های خیالی زیادی را در ذهنش می‌سازد که با آنها دیالوگ‌های بی‌وقفه دارد.

ما در این کتاب شاهد یک داستان طولانی دردناک هستیم و این دوران کودکی ناخوشایند است. مطمئناً «زه‌زه» با فضاسازی فوق‌العاده‌ای که دارد می‌تواند برای خواننده نوجوان سرگرم‌کننده باشد. خوزه مائورو ده واسکونسلوس نویسنده این کتاب حالات روحی خود شخصیت اصلی را آنقدر خوب بیان می‌کند که خواننده نوجوان بتواند با او هم‌ذات‌پنداری کند.

این رمان برگرفته از «درخت پرتقال زیبای من» است که برای خوانندگان جوان‌تر بیشتر مناسب است.

قصد این کتاب فقط بررسی جنبه یی از کارهای آل احمد است؛ یعنی داستان‌نویسی‌اش و آن هم فقط دادن تصویری از آل احمدِ داستان کوتاه‌نویس ازطریق ارائه گزیده‌ای از داستان‌های کوتاهش و نقد آنها و مروری هم بر بعضی رمان‌هاش و داستان‌های کوتاهی که ارج این چند داستان گزیده را – به زعم من . ندارند. پس جز اشاره‌ای گذرا در مقدمه کار چندانی ندارم به جنبههای دیگرِ زندگی فرهنگی آل احمد به درگیرهای ذهنی – عینی او با مسائل سیاسی و اجتماعی زمانه‌اش و همه آنچه او را روشنفکری تراز اول کرده بود از نوعی که سارتر بود و دیگرانی چون او قضاوت‌های تند درباره‌اش هم از همان جنس بود و هست.

اما همین جنبه‌ها را هم نمی‌شود دست‌کم بی‌اشاره‌ای گذشت نگفت و هیچ در بخش داستان‌ها خواهیم دید که همین‌ها چطور در داستان‌هایش هم پرورانده شده‌اند. جز اینها مروری هم خواهم کرد ابتدا بر مهم‌ترین مفاهیم کلیدی داستان‌هاش و در فصل بعد از آن مروری بر زمان‌هایش تا تصویری کلی از داستان‌هایش به دست داده باشم و درنهایت داستان‌های کوتاه گزیده‌اش طبعاً از نگاه من خواهد آمد که نشان می‌دهند او نه‌فقط در آغاز کارش هم داستان‌نویسی بااستعداد و با قدرت بسیار در توصیف – بوده که پیش از مرگ و در همان میانه چهل‌سالگی به چه پختگی درخوری رسیده بوده هم در سنگی بر گوری و هم مدیر مدرسه و هم در پنج داستان.

شازده كوچولو ساكن سیاره كوچكی به اندازه یك خانه معمولی است و در آنجا گل بی‌همتایی دارد كه مایه همه عواطف و دلخوشی‌ها و رنج‌های اوست. خواننده اندك‌اندك با سرگذشت این موجود كوچولوی دوست‌داشتنی آشنا می‌شود و پی می‌برد كه چرا او روزی تصمیم به ترك وطن می‌گیرد و پس از عبور از شش سیاره به سیاره هفتم، یعنی كره زمین می‌رسد. در اینجا با روباهی آشنا می‌شود كه مهم‌ترین راز زندگی را بر او آشكار می‌كند. این اثر تاكنون به بیش از صد زبان، و در بعضی زبان‌ها چندین بار، ترجمه شده و پس از انجیل پرخواننده‌ترین كتاب در سراسر جهان است. برطبق یك نظرسنجی كه در سال 1999 در فرانسه به‌عمل آمد و در روزنامه پاریزین به چاپ رسید، شازده كوچولو محبوب‌ترین كتاب مردم در قرن بیستم بوده و ازاین‌رو «كتاب قرن» نام گرفته است.

این رمان یک زن است ، رمان تمدنی است که به دست خشونت ویران شد، خشونت انسان‌هایی که تا دیروز مسالمت‌آمیز کنار هم می‌زیستند.

لولا، آنگاه که در اوایل دهه پنجاه سبک‌پای در مجلس رقصی در قاهره می‌رقصید، از زندگی چه می‌دانست؟

در این رمان، ‌سرگذشت لولا طی نیم قرن با افول مداوم مسیحیان شرق که همیشه بر این باور بوده‌اند که خداوند مراقب سرنوشتشان است، درهم می‌آمیزد.

سه‌گانه رشد بوث تارکینگتون مجموعه سه داستان از مردهای جوانی است که درگیرودار رشد، یافتن هویت فردی و اجتماعی، مسئولیت‌پذیری و استقلال در تکاپو هستند. هر شماره داستانی را از مردهایی روایت می‌کند که در گذار از نوجوانی به بزرگسالی هستند. هر شخصیت در این گذار، مشکلات و موانعی را تجربه می‌کند و در نقطه‌ای از داستان آن را پشت‌سر می‌گذارد. امبرسون‌های باشکوه داستان جورج امبرسون مینافر، تنها نوه خانواده امبرسون را روایت می‌کند. جورج پسری لوس و به‌شدت مغرور است که خود را یک اشراف‌زاده و وارث شکوه و ثروت پیشینیانش می‌داند؛ اما با ظهور تحولات اجتماعی و اقتصادی در آمریکای اوایل قرن بیستم و تولد گروه جدیدی از ثروتمندان که قدرت خود را نه مدیون ثروت خانواده که وامدار اراده و تلاش خود هستند، جورج باید تصمیم بگیرد که با تحولات زمانه و زندگی‌اش چطور رویارو شود . «زندگی نبوغ خیلی زیادی دارد. برای بچه‌های همه مادرها یک کنک جانانه در آستین دارد.»

وغ وغ ساهاب اثری است طنزآمیز نوشته صادق هدایت به‌همراه مسعود فرزاد. ایده اصلی کتاب ایده صادق هدایت بود و زمانی‌که آن را با مسعود فرزاد در میان گذاشت فرزاد نیز تصمیم گرفت در نوشتنش همکاری کند. نویسندگان در این اثر 35 داستان نصف و نیمه را نوشته‌اند و نام آن را غزیه گذاشته‌اند. در این غزیه‌ها زبان را به‌هم می‌ریزند، ترکیبات ناآشنا ایجاد می‌کنند، املای کلمات را به عمد اشتباه می‌نویسند، زمین و زمان را به‌هم می‌ریزند و از این طریق آداب‌ورسوم و شئونات اخلاقی جامعه دوران خود را نقد و تمسخر می‌کنند. طنز آن سیاه و نیش‌دار است و درپی آن است که مخاطب را متأئر کند؛ چراکه خنده تنها، هدف نهایی آن نیست.

در این اثر تنها قانونی که وجود دارد بی‌قانونی است؛ آنها هرطوری که دلشان می‌خواهد می‌نویسند و درنهایت اثری را خلق می‌کند که در ادبیات فارسی پیش از آن نظیری نداشته است. وغ وغ ساهاب نثری مسجع، روان و زیبا دارد، اثری منحصربه‌فرد و هوشمندانه که آفرینش آن تنها از عهده یک نابغه برمی‌آید.

ابو خالد چشم انداخت سمت باغچه اندازه کف دست زیر درخت انجیر پیر محو نور شد که سبزی می‌چید و می‌ریخت توی سبد کوچک بافته‌شده از شاخه‌های نازک زیتون. صدا بلند کرد: باز زانو درد می‌گیری‌ها. نور کمر راست کرد: تمام شد و نشست روی تخت چوبی پایه‌کوتاه کنار باغچه: سفره نباید بی‌زینت باشد و سبزی را زیرو رو کرد: به عیاض زنگ زدی؟ ابو خالد نگفت که جواب نداده و نالید: مگر این خط و خطوط راه می‌دهند؟ هی می‌گوید تماس با مشترک موردنظر امکان‌پذیر نمی‌باشد و از سکو پایین آمد و راه افتاد سمت نور.

نور دعا کرد به جان عیاض و سراپای شوهرش را برانداز کرد. می خوای بروی نماز جمعه؟ می‌دانی و می‌پرسی؟ می‌ترسم… می‌ترسم بلایی سرت بیاید. من عمرم را کرده‌ام و… تا عیاض را داماد نکردی و پسر عیاض را ندیدی حق نداری حالا بغض نکن. مگر دست من است؟ (از متن کتاب)

سپیده مثل همیشه زودتر از آتیه، در مزون را باز می‌کند. چراغ‌ها را روشن می‌کند و سی‌دی موسیقی ملایمی را در دستگاه پخش می‌نماید. در میان آن همه حریر، اورگانزا، ابریشم، تافته و تور سفید، احساس می‌کند یک نوعروس است و هیچ غصه‌ای در دنیا ندارد جز اینکه خودش را برای طایفه شوهر لوس کند. دوباره کم مانده است حواسش برود پی شوهر و طایفه شوهرش که خیاط‌ها از راه می‌رسند و آمدورفتشان به طبقه بالا، به هجوم خیال‌ها، اجازه یورش نمی‌دهند.

هر رهگذری که از خیابان رد می‌شود، هرچند حواسش به هیچ‌کس و هیچ کجا نباشد، اما وقتی از جلوی مزون رد می‌شود، امکان ندارد سرش را بالا نگیرد و یا لحظه‌ای جلوی مزون لباس عروس و شیشه ویترین بسیار بزرگ آن مکث نکند؛ حتی اگر پیرمردی لب گور باشد.

کتاب سه قطره خون، اثری نوشته صادق هدایت است که اولین بار در سال 1932 انتشار یافت. این داستان کوتاه فوق‌العاده جذاب و عجیب، توانایی و استعداد هدایت در نوشتن نثری احساس‌برانگیز، مشوش‌کننده و تأثیرگذار را به بهترین شکل به نمایش می‌گذارد و همانند کتاب بوف کور، جایگاه او را در میان نویسندگان بزرگ و صاحب‌سبک سده گذشته به تثبیت می‌رساند. نثر هدایت، دنیایی را به تصویر می‌کشد که لبریز از اسرار، سرگشتگی، پوچی و جنون است. داستان سه قطره خون، با شخصیتی همراه می‌شود که به‌شکلی تدریجی؛ اما پیوسته درحال از دست‌دادن سلامت عقل و پایداری هویت خود است و مدام با سه قطره خون دربرابر چشمانش و یا در درون ذهنش مواجه می‌شود. صادق هدایت در این اثر، با ارائه داستانی عجیب و ناآشنا، موفق می‌شود حقایقی جهان‌شمول را مورد واکاوی قرار دهد و از دریچه‌ای نو به سرشت بشر نگاهی بیندازد.