شانه برای زلف پریشان چه فایده؟
خانه برای بی سرو سامان چه فایده؟
بر ساقه‌های سوخته از زخم رعد و برق
رنگین کمان چه فایده باران چه فایده؟
بادی که از حوالی یوسف گذر نکرد
گیرم رسید بر در کنعان چه فایده؟
وقتی که چشم‌های کسی می‌کشد تو را
چاقوی دسته نقره زنجان چه فایده؟
با یاد دوست غیر تلنبار بغض و آه
هی گوش دادن شجریان چه فایده؟

با چشم‌های زرد

پاییز در ایوان خانه نشسته بود

و من پرندگانی پیر فکر می‌کردم

که دیگر هیچ کوچی

از مرگ دورشان نخواهد کرد

به اینکه

تنها چند پله‌ایم

در فاصله‌ی دو پاگرد

و نبض دست‌هایم

تیک تاک بمبی‌ست

که زمان انفجارش را پنهان کرده‌اند

این یکی از خواندنی‌ترین آثار ویل دورانت، نویسندة کتاب بزرگ «تاریخ تمدن» است. متن اصلی کتاب سال‌های سال در دسترس نبود و چند سال پیش به کوشش جان لیتل منتشر شد. روزی مردی به نزد ویل دورانت رفت و از او درخواست کرد دلیلی به دست او بدهد که چرا نباید خودکشی کند. دورانت در آن وقت محدود، جواب‌هایی به او داد ولی مدتی بعد، نامه‌ای برای بیش از صد شخصیت مشهور فرستاد و دربارة معنی زندگی از آن‌ها نظر خواست و پاسخ‌های رسیده را به همراه دیدگاه خود، در این کتاب منتشر کرد. دورانت امید داشت پاسخ‌هایی که از چنین شخصیت‌های پرفروغی دریافت می‌کند، چیزی در خود داشته باشند که به پرسش آن بیگانة خوش‌لباسی که در یک روز پاییزی سال 1932 در باغش ظاهر شد، جوابی درخور بدهد. درواقع قضیه فراتر از این حرف‌ها بود؛ پاسخ‌ها بیش از آنکه تاریک و اندوهبار باشند، شوق‌انگیز و مثبت بودند که همراه بود با بصیرت‌هایی شخصی در اینکه چگونه باید زندگی را معنادارتر کرد. پاسخ‌ها از همه‌سو بودند؛ کسانی چون گاندی، جواهر لعل نهرو، تئودور درایزر نویسندة ناتورالیست، سینکلر لوئیس برندة نوبل ادبیات، جان ارسکین رمان‌نویس، آندره موروئا فیلسوف و رمان‌نویس، جورج برنارد شاو نمایشنامه‌نویس، برتراند راسل فیلسوف، جینا لومبروسو تنیس‌باز شهیر، سی. وی. رامان برندة نوبل فیزیک و شخصیت‌های دیگر. به محض اینکه پاسخ نامه‌ها به دست ویل دورانت رسید، او سراغ خودش رفت و پاسخی جلوی همه پرسش‌هایش گذاشت که خود یک اثر فلسفی والا بود. دورانت نام کتاب را «دربارة معنی زندگی» گذاشت و یک موسسه انتشاراتی کوچک آن را در سال 1932 چاپ کرد. کتابی است واقع‌بین، جسور و دربردارندة نگاه‌های متفاوت نویسندگان، شاعران، سیاستمداران و… به موضوع زندگی. ویل دورانت (1981 ـ 1885) تاریخ‌نگار و نویسنده آمریکایی به‌جز مجموعه کتاب «تاریخ تمدن»، «تاریخ فلسفه» و «لذات فلسفه» را نیز نوشته است. او همچنین برندة جایزة پولیتزر و مدال آزادی است.

اثری است از پاتریشیا مك كورمیك به ترجمه نازنین عباسی و سیده صدف عظیمی و چاپ انتشارات تیسا. این مجموعه به زبانی كودكانه از جانب دختری روایت می شود كه به خاطر فقر فروخته شده است. او ماجرای خود را از روزهای پیش از خروج از روستا تا وقتی كه به خانه شادی وارد می شود و مجبور به انجام كاری می شود كه درد و شرمی عظیم را برایش به دنبال دارد به زبان ساده ی یك دختر كم سن و سال تعریف می كند و خواننده را با ماجراهای دردناكی كه تجربه می كند همراه می سازد.

سنگین و زخمی از خواب بیدار می شوم. هیچ تصوری از زمان ندارم. گرچه از صدای وزوز خورشید روی سقف، گمان می كنم كه غروب روز بعد باشد. شقیقه هایم درد می كند. دهانم خشك شده است. روی پاهای لرزانم می ایستم. دوباره روی كف برهنه اتاق، بی هوش می افتم. سعی می كنم به روتختی چنگ بزنم و برسم به میز كوچكی كه یك لیوان آب روی آن است. در همان حال نگاهم به دختر درون آن شیشه نقره ای رنگ می افتد. او چشمانی مانند ببر و لب هایی به تیرگی فلفل تند دارد.

ظاهرا هیجاناتی مانند هیجانات فرماندار مالوی و من (نویسنده کتاب) در درجه اول، در ما سخت به هم پیچیده، از طریق بازتابها گسترش یافته و در همه اعضای انسانی ما مشترک است. به نظر می رسد که هنگامی که این هیجانات خود را نشان می دهند، در همه ما به شکل یکسانی بروز می کنند. غم و اندوه من، مانند غم و اندوه فرماندار مالوی و غم و اندوه تمام جمعیت بود.

بشریت، بیش از دو هزار سال است که غم و دیگر هیجانات را به همین شیوه درک کرده است. اما در عین حال، اگر بشریت از قرن ها کشفیات علمی چیزی آموخته باشد، آن این است که پدیده ها معمولا آن گونه که به نظر می رسند، نیستند.

داستان افتخارآمیز زمانه ما در باره هیجان هم، چیزی شبیه به این بوده است و آن اینکه همه ما هیجاناتی داریم که از زمان تولد ایجاد شده اند. این هیجانات، در درون ما پدیده هایی متمایز و قابل تشخیص اند. وقتی چیزی در جهان اتفاق می افتد، چه حادثه تیراندازی باشد و چه یک نگاه فریبنده، هیجانات ما طوری به سرعت و به طور خودکار به کار می افتند که انگار کسی دکمه آنها را زده است. ما از طریق نحوه لبخند زدن، خشونت، ترس و دیگر حرکات بیانگر خاص که هرکدام به راحتی قابل تشخیص اند، هیجانات خود را در چهره مان نشان می دهیم. صدای ما هیجاناتمان را از طریق خنده، فریاد و گریه بیان می کند و وضعیت بدن ما هیجاناتمان را با حرکت و لرزش بروز می دهد.

علم مدرن نیز توصیفی متناسب با این داستان ارائه می دهد که من آن را دیدگاه کلاسیک هیجان می نامم. بر پایه این دیدگاه، تردید در صدای فرماندار مالوی، یک واکنش زنجیره ای را به راه انداخت که در مغز من نیز تداوم یافت. مجموعه خاصی از نورون ها – که آن را «مدار غم» می نامند. به فعالیت درآمدند و باعث شدند تا چهره و بدن من، به طریقی مشخص و خاص واکنش نشان دهند. چشمم شروع به سوزش کند، ابروهایم گره بخورد، شانه هایم خم شود و به گریه بیفتم. این مدار القاء شده باعث بروز تغییرات فیزیکی در بدن من نیز شد که سبب شد تپش قلب و تنفسم بالا برود، غدد عروقی ام فعال و رگهای خونی ام منقبض شوند. گفته می شود که این مجموعه حرکات در داخل و خارج بدن من مانند یک «اثر انگشت» به شکل منحصربه فردی غم و اندوه را مشخص می کنند که کاملا شبیه اثر انگشت شما و منحصرا برای شناسایی شما به کار می روند.

نئولیبرالیسم یکی از آن ایسم‌­هایی است که در کشور ما بد فهمیده شده است. سرنوشت آن بی‌شباهت به سرنوشت لیبرالیسم در اوایل انقلاب اسلامی نیست. در آن زمان، بدون فهم درستی از لیبرالیسم، بیشتر از آن به‌مثابه یک فحش و برچسب برای افراد استفاده می­‌شد. در این زمان هم باز بدون فهمی صحیح، البته این بار از نئولیبرالیسم، بیشتر از آن به‌مثابه یک ناسزا برای اشخاص استفاده می­‌شود. شگفتا که در این بین بعضاً کسانی را نئولیبرال معرفی می­‌کنند که کوچک‌ترین نسبتی با آن ندارند. شوربختانه، این بدفهمی­‌ها را بعضاً در بین اساتید دانشگاه و دانشجویان شاهدیم و حتی برخی از آن­ها تا آنجا پیش رفته‌­اند که نئولیبرالیسم را مقصر تمام مشکلات و بلایای ارضی و سماوی دانسته، شعار مرگ بر نئولیبرالیسم سر می­‌دهند. از این رو، ضرورت کتاب­‌ها و مقالاتی که نئولیبرالیسم را با نگاهی غیرایدئولوژیک تبیین کنند، احساس می­‌شود.

کتاب حاضر در شش فصل و با زبانی ساده و همه­‌فهم نئولیبرالیسم را کرده، تأکید می­‌کند که ما تنها یک نوع نئولیبرالیسم نداریم. البته همۀ آن­ها در مجموعه‌ای از اصول مشترکتد، اما تفاوت­‌هایی نیز دارند. کتاب از موج­‌های اول و دوم نئولیبرالیسم می­‌گوید و به ظهور و بروز نئولیبرالیسم در سرتاسر دنیا می­‌پردازد: از آمریکا و اروپا گرفته تا آسیا و آفریقا. در فصل آخر نیز بحران­‌های نئولیبرالیسم را بررسی می­‌کند.

بررسی مستند و مستدل و كارشناسانه‌ای از تحولات اقتصاد ایران از اوان مشروطه تا انقلاب اسلامی به موازات گزارشی تاریخی از فراز و نشیب‌های سیاسی و اجتماعی ایران در این دوران. نویسنده این دوران را به 4 مرحله تقسیم می‌كند: نخست دوره‌ی مشروطه كه تحت عنوان دولت و انقلاب بررسی می‌شود، سپس دوره سلطنت رضا شاه كه زیر عنوان و ضد انقلاب بدان می‌پردازد، پس از آن، بخش فترت، دمكراسی و دیكتاتوری است درباره روایدادها و اوضاع زمان اشتغال ایران در جنگ دوم و دمكراسی متعاقب آن كه به دیكتاتوری انجامید. آخرین مرحله دوره استبداد نفتی و توسعه اقتصادی است كه سال‌های 32 تا 57 را در بر می‌گیرد و نویسنده استبداد و تظاهر به مدرنیسم را ویژگی آن می‌شمارد.