این هجویه  تأثیرگذار از زندگی در دوران حکومت شوروی، نوشته میخائیل بولگاکاف، در تاریک‌ترین دوره رژیم استالین به رشته تحریر درآمد. رمان مرشد و مارگریتا با تلفیق دو بخش جدا از هم و در عین حال، درهم‌تنید ـ یکی در اورشلیم باستان و دیگری در مسکوی معاصر ـ از صحنه‌های پرهیجان و پرتنشی چون طوفان‌های سهمگین و حمله خون‌آشام‌ها به صحنه‌های تاریکی تغییر مسیر می‌دهد: صحنه‌هایی مانند ملاقات عیسی با پیلاتس، قتل یهودا در شبی مهتابی و صحنه‌هایی حاکی از واقعیت مضحک و سیرک‌گونه مسکو. شخصیت‌های مرکزی کتاب-ولاند و همراهانش، گربه‌ای سیاه به نام بهیموث، شاعری به نام ایوان هوملس، پونتیوس پیلاتس، نویسنده‌ای که با نام مرشد شناخته می‌شود و همراه مشتاق او، مارگریتا ـ در دنیایی گرد هم آمده‌اند که فانتزی و واقعیت عریان را درهم می‌آمیزد و کلاژی هنرمندانه است از عجایب، کمدی سیاه و مسائل بی‌پایان اخلاقی. اگرچه نوشتن کتاب در سال 1940 به پایان رسیده بود، اما این اثر برای اولین بار در مجله موسکوا در سال 1966 به انتشار رسید و خیلی زود به موفقیتی جاودان مبدل گشت. مخاطبین مرشد و مارگریتا از بیان آزادی‌های هنری و معنوی در این کتاب، استقبال فوق‌العاده و کم‌نظیری کردند.

کتاب «آخرین کلام او» رمانی نوشته «لارا دیو» است که نخستین بار در سال 2021 چاپ شد. «اوئن مایکلز»، برنامه‌نویسی شاغل در یک شرکت بزرگ، درست قبل از دستگیرشدن رئیسش به اتهام فساد، ناپدید می‌شود و بیش از نیم‌میلیون دلار پول نقد را برای دختر شانزده‌ساله‌اش «بیلی» به‌جا می‌گذارد. «بیلی» و مادرخوانده‌اش «هانا هال»، رابطه ی نزدیکی ندارند، اما حالا با هم در تلاش هستند تا بفهمند چه چیزی باعث شد «اوئن» فرار کند. با این حال «هانا» نسبت به بی‌گناهی «اوئن» مردد است و پس از اینکه به‌خاطر می‌آورد مردی قبلاً گفته بود «اوئن» را از زمان دبیرستان خود در «تگزاس» می‌شناخته، درحالی‌که خود «اوئن» ادعا می‌کرد اهل منطقه «ساحل شرقی» است «هانا» و «بیلی» به آنجا می‌‎روند تا شاید «بیلی» بتواند خاطراتی را از دوران کودکی‌اش به یاد آورد و گره از معمای ناپدیدشدن پدرش بگشاید.

این رمان، درباره فردی است که از طرف پدر و مادر کولی خود طرد شده و به‌وسیله مرد دیگری پرورش یافته است. این فرد که پیوسته مورد اهانت برادرخوانده خود قرار گرفته، هنگامی که به سن رشد می‌رسد، خانه را ترک گفته و به سفری طولانی می‌پردازد و او پس از تلاش بسیار، با ثروت فراوان بازمی‌گردد و درصدد برمی‌آید تا از کسانی که او را تحقیر کرده‌اند انتقام بگیرد.

به این فکر افتادم که آیا قرار است بهترین سال‌های عمرم را در این شرایط فلاکت‌بار به بردگی این و آن بگذرانم و از دیدن بطالت، بی‌تفاوتی و حماقت بی‌اندازه این آدم‌های زمخت و نچسب و کله‌پوک، و از اینکه مجبورم ریخت آدم‌های مهربان، صبور، جدی و زحمتکش را به خودم بگیرم، از شدت خشم جان به لبم بیاید اما خم به ابرو نیاورم؟ آیا باید روزهای پی‌درپی خودم را به این صندلی زنجیر و در این چهاردیواری محبوس کنم و ببینم خورشید در آسمان تابستان شعله می‌کشد و زمان زمان شادی و سرمستی است و هر روز که از روزهای تابستان به‌سر می‌رسد با من می‌گوید فرصتی را که اینک از کف می‌دهم دیگر دوباره به‌دست نخواهم آورد؟ و…

این پندار که نگریستن به دریا، به رودخانه و دریاچه، حتی نشستن کنار برکه‌ای و یا هر خیره‌شدنی به «آب»، در منظر مردمان از گذشته تا امروز، مایه اندوهی ابدی‌ است، یکی از منظره‌های شگفتی ا‌ست که می‌توان به آب داشت. اینکه چگونه این مایه حیات، آن شگفت‌انگیز جهان که در هر نقطه کیهان دیده شود، نشانه‌ای از حیات و زنده‌بودن است، این‌چنین حزن‌آلود است؟ همین عنصر اندوه، در روانی‌اش، در هنگامه‌ رفتنش پای درخت‌ها، هنگامی که به لب‌ها می‌رسد و شعف و شوری اروتیک را موجب می‌شود، وجه دیگری از وجودش برملا می‌شود که قسم دیگری از پیچیدگی حضور و معرفتش در جهان را نمایش می‌دهد. گاستون باشلار، این معرفت‌شناس بزرگ تاریخ فلسفه، با احاطه‌اش بر فلسفه علم، هنر، ادبیات و روان‌کاوی، در کتاب «آب و رؤیاها: جستاری در باب تخیل ماده» به جست‌وجویی شگرف در «آب» دعوتمان می‌کند. باشلار در این کتاب به‌سوی شاعران و فیلسوفانی نظر می‌کند که به‌عکس دیگران، نقش جوهری آب را ورای وجوه تزئینی در شاعرانگی و فلسفه‌ورزی‌شان دیده و به آن پرداخته‌اند. اندوه و شادی هم‌زمان و بی‌امان آب، آن نیروی حیات عظیمی که در هم‌نشینی آب و آتش به‌ثمر می‌نشیند یا آن لحظه‌ای که انسان انعکاس خودش را در آب دیده و می‌بیند و نقش آینه‌‌گون آب در هستی و بسیار بسیار خیال‌ها و رؤیاهای دیگری که آب در سر دارد، هم و همه در آب و رؤیاها حضور دارند و عیش خواندنش را نمی‌شود از دست داد.