پژوهش در علوم سیاسی: رویکردهای اثبات گرا و تفسیری و انتقادی

امروزه در عرصه‌ی علوم اجتماعی، که علوم سیاسی نیز بخشی از آن به شمار می‌رود، هیچ‌گونه وحدت روش‌شناختی مشاهده نمی‌شود. رویکردهای گوناگون به پژوهش در علوم اجتماعی، مبانی فلسفی و معرفت‌شناختی وجود دارند، و راه‌های مختلفی برای دست‌یابی به دانش علمی توصیه می‌کنند. با روشن شدن کاستی‌های هریک از روش‌های موجود، دیگر به ادعاهای مطلق این روش‌ها برای کسب شناخت اقبال چندانی نمی‌شود، و نه می‌توان تمام پدیده‌های اجتماعی را در قالب روابط منطقی و ریاضی‌گونه‌ درآورد و فهم آن‌ها را به قوای عقلانی ذهن شناخته شده سپرد، و نه می‌توان به تجربه‌ی ناب، که فارغ از هر نوع پیش‌داوری و مفروضات و ساختارهای ذهن پیشین است، دل بست. کتاب حاضر نیز در همین راستا تدوین شده است. نگارنده در مبحث نخست تحت عنوان “کثرت در روش‌شناسی‌های علوم اجتماعی” به سه رویکرد؛ اثبات‌گرایی، تفسیری و انتقادی اشاره کرده، سپس اطلاعاتی را در زمینه‌ی طراحی پروژه‌های پژوهشی فراهم آورده است. روش‌های گردآوری داده‌ها از جمله روش‌ پیمایشی، مصاحبه، مشاهده‌ی میدانی و… و تحلیل داده‌ها بخش‌های بعدی کتاب را تشکیل می‌دهند.