تخمیس دیوان حافظ

مقدمه مصححان: ۱_جایگاه زبان فارسی و شعر حافظ در قلمرو عثمانیان آغاز رسمی نفوذ و گسترش دوباره زبان فارسی در آسیای صغیر به فتوحات سلجوقیان در آن اقلیم باز می‌گردد پس‌از شکست قیصر روم شرقی از آلب ارسلان و استقرار حکومت سلاجقه و امرای دست‌نشانده آن‌ها در آناتولی درهای اقلیم تازه به‌روی زبان و فرهنگ ایرانی گشوده شد زبان فارسی به تدریج زبان رسمی آن دیار گردید. محاوره در شهرهای مهم و نامه‌نویسی در دستگاه امیران و تدریس و تألیف و شاعری به این زبان بود. ریاحی ۱۳۶۹ (۲۳). به عبارت دیگر دربار فاتحان به تبع اسلافشان پرورشگاه شعر فارسی شد کاربرد زبان و ادبیات فارسی در دربارها و طبقه اشراف به اوج خود رسیده بود؛ گویی [ایشان] زبان رسمی و هویت سرزمین دیگر را پذیرفته بودند… دل‌بستگی حاکمان ترک به زبان و ادبیات فارسی به درجه‌ای رسید که حتی شاعران، نویسندگان و دانشمندانی را که در خارج از قلمرو حکم‌رانی آن‌ها می‌زیستند موردتشویق قرار می‌دادند دنیرمان چای ۱۳۹۷ (۹) پس‌از واقعه مغول و مهاجرت گسترده و اجباری ،شاعران عالمان و عرفای بزرگی چون بهاء ولد پدر (مولوی)، اوحدالدین ،کرمانی نجم‌الدین دایه، (رازی)، سیف فرغانی و فخرالدین عراقی به آسیای صغیر، زبان فارسی در آن اقلیم رونق و گسترش بسیاریافت حمله مغول سبب جدایی ایران از سرزمین‌های عرب زبان و از رونق افتادن تدوین و تصنیف به عربی گردید. در عوض تألیف آثار به زبان فارسی موجب قدرت و نفوذ دوباره آن شد (صفا. ۲: ۳/۱۳۷۳: ۱۱۴۶).