گرچه تا کنون کتاب های بسیاری در رابطه با آلبر کامو منتشر شده است، با این حال کتاب تعهد اهل قلم یک تفاوت اساسی با سایر کتب دارد. این کتاب ترجمه ای از مجموعه مقالاتی است که خود کامو بیشتر نگاشته و مصاحبه ها و سخنرانی های او. کتاب مجموعه از 32 مقاله است در قالب 4 بخش نقد و نظر، نظریه های ادبی، مقاله های سیاسی و چند مصاحبه. بخشی از کتاب: خطابه نوبل فرزانه ای مشرق زمینی همواره در دعاهای خود از خداوند می خواست که او را از زندگی کردن در عصری جالب معاف فرماید. چون ما فرزانه نیستیم، مقام خداوندی چنین معافیتی در حق ما روا نداشته است و ما در عصری جالب زندگی می کنیم. در هر حال خدا نخواسته است که ما بتوانیم از جالب بودن یا نبودن این عصر، خود را برکنار داریم. نویسندگان امروز این را می دانند که اگر سخن بگویند در معرض انتقاد و حمله قرار گرفته اند. و اگر از سر فروتنی خاموش باشند، تنها درباره سکوتشان سخن ها خواهد رفت و در سرزنششان غوغاها خواهد شد.

سپاس خدای را که توفیقم عنایت فرمود و چراغ هفتم را بدرقه راه هدایت نمود تا به تهیه و تالیف این فرهنگ فارسی-عربی بپردازم . کار آن را ظرف ده سال به سامان سازم و باز مشقت آن به مقصد منتهی اندازم..

خلاصه کردن و ویراست داستان‌های بلند و رمان‌های عظیم امری متداول است. آنچه در این کتاب آمده، متن تلخیص شده «هزار و یک شب» است که بر اساس نسخه ترجمه «عبداللطیف طسوجی»، از کتاب «الف لیله و لیله» و با حفظ نثر کهن آن ترجمه، صورت گرفته است. «شهرزاد هر شب قصه‌ای، قصه خود و شهریار را باز می‌تاباند. آدم‌های روایات او نیز به سرنوشتی مشابه گرفتارند. آنان قصه می‌گویند تا زنده بمانند. او در تقابلی مرگ‌زا قصه می‌گوید تا هم قصه‌گو باشد و هم قصه. او قصه‌گوی شهریار می‌شود و خود قصه‌ای برای ما؛ تا شاید چونان معمایی، هیچ‌گاه حل نشود.»

سیاوش کسرائی سُراینده منظومه «آرش کمانگیر»، نخستین منظومه حماسی نیمایی است.وی یکی از شاگردان نیما یوشیج بود که به سبک شعر او وفادار ماند. از جمله مجموعه شعرهای به‌جای مانده از سیاوش کسرائی، می‌توان به مجموعه شعر آوا، مهره سرخ، در هوای مرغ آمین، هدیه برای خاک، تراشه‌های تبر، خانگی، با دماوند خاموش اشاره کرد.

سیاوش كسرایی به سال 1305 خورشیدی در اصفهان زاده‌شد و بسیار زود، در همان كودكی، ‌به همراه خانواده‌اش به پایتخت آمد. در دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران درس خواند. او در صف شاگردان نیمایوشیج، ‌شاعری نام‌آور و برجســـته به ‌شـــمار می‌رود. دوازده سال پایانی زندگی‌اش در خارج از كشور گذشــت و در سال 1374 به دلیــل بیماری قلبی در ویــن، پای‌تخت اتریش، زندگی را بدرود گفت و در گورستان مركزی وین (بخش هنرمندان) به خاك سپرده‌شد.

آری، آری، زندگی زیباست.
زندگی آتش گهی دیرنده پابرجاست.
گر بیفروزیش، رقص شعله اش در هر کران پیداست.
ورنه، خاموش است و خاموشی گناه ماست.

بنا بر احادیثی از پیامبر(ص)، که شیعه و سنی آنها را نقل کرده اند، خداوند متعال نود و نه نام دارد که هر کس آنها را درک کند وارد بهشت خواهد شد. با توجه به این احادیث از قرون اولیه تمدن اسلامی، بسیاری از مسلمانان با گرایش های گوناگون به تألیف در شرح و توضیح این اسماء الهی پرداختند. ابواسحاق زجّاج، ابوالقاسم قشیری، ابوحامد غزّالی و فخر رازی از آن جمله اند.

در حقیقت خداوند متعال در قرآن کریم، هرجا سخن از آفریدن، تدبیر امور، انواع افاضات، و نیز موضوع بازگشت وجود، مرگ و بعد از مرگ، حشر و نشر، حساب و کتاب و جزاء، و نظایر این ها و خلاصه در مقام بیان هر آنچه در نظام هستی می گذرد، به « اسماء حسنی» خود اشاره دارد و هر امری از امور را به « اسم» خاصی از خود که مناسب آن امر است نسبت می دهد.

مرحوم استاد شجاعی در این کتاب ضمن برشمردن و شرح اسمائی که در قرآن کریم و روایات آمده است، نظر خود را درباره مسائلی از قبیل فرق میان معانی اسماء الهی با معانی اسماء مخلوقات، مقصود از احسن الاسماء، رابطه میان مقام ذات و اسماء حسنی، مفهوم عدد ذکر شده برای اسماء در برخی از روایات، اسماء ثبوتی و اسماء تنزیهی و غیره بیان می کند. در واقع وی با تحلیل و واکاوی همه جوانب اسماء حسنی در کتابی موجز و مستند به آیات و روایات و ادعیه، خواننده علاقه مند را راضی و سیراب می کند.

کتاب « اسماء حسنی» در ۱۰ فصل مجزا تدوین شده است. در فصل نخست اهمیت اسمائ حسنی در نظام وجود مورد تحلیل قرار می گیرد و به تبع آن اصطلاحات مخصوص در تبیین اسمائ الهی در فصل دوم کتاب مورد واکاوی قرار می گیرد که در آن زبان قرآن، روایات و دعاها و همچنین تفسیرهای غلط و نظرهای باطل به مخاطب گوشزد می شود.

فصل سوم کتاب با عنوان هر اسمی که احسن الاسماء است برای خدا و مخصوص اوست، به نگارش در آمده و کلامی از علامه طباطبایی در این خصوص بیان شده است. فصل چهارم به بیان این موضوع می پردازد که اساساً مقصود از احسن الاسماء چیست و این مطلب را برای مخاطب بازگشایی می کند.

فرق معانی اسماء الهی با معانی اسماء مخلوقات در فصل پنجم کتاب مورد ارزیابی قرار می گیرد و اسمائی که در ظاهر قرآن آمده است را در فصل ششم کتاب می خوانیم.

اسمائی که در روایات و دعاها آمده است، عدد ذکر شده برای اسماء در بعضی روایات چیست؟، مقام ذات و اسماء حسنی و اسماء ثبوتی و اسمائ تنزیهی از جمله فصل هایی هستند که در این کتاب به نگارش در آمده است.

از زمان انتشار این کتاب در سال ۱۹۷۹ پیشرفت چشمگیری در مطالعه دین زردشتی پدید آمده است، و اگرچه برخی تصحیحات در تجدید چاپ آن کتاب در سال ۱۹۸۳، در متن اعمال شد، ولی اینک شایسته به نظر می‌رسد تحولات عمده‌ای را خاطرنشان سازیم که طی مطالعه فصل‌های نخست می‌باید به آن‌ها توجه داشت. در تاریخ تقریبی که در ابتدا برای زردشت تصور کرده بودم، یعنی تاریخ ۱۷۰۰ پ.م. تعدیل روا داشته‌ام، از جمله بدین علت که آغاز تدوین سروده‌های ریگ‌ودا را اینک به حدود ۱۵۰۰ پ.م. نسبت می‌دهند و زبان اوستایی متقدم که پیامبر بدان سخن می‌گفت، به ودایی بسیار نزدیک است. با این حال ممکن است که این زبان با تأنی بیش‌تری تحول یافته باشد، چون قوم وی نسبت به عموزادگان آریاییشان ثابت قدم‌تر و محافظه‌کارتر بوده‌اند؛ و محاسبات مبتنی بر زبان و محتویات متون «اوستایی متقدم» و «اوستایی متأخر»، برای اولی تاریخی در حدود ۱۲۰۰ پ.م. و برای دومی تاریخی را که متأخرتر از ۸۰۰ پ.م. نیست به دست می‌دهد. با این حال باستان‌شناسان با یافته‌هایشان به این نتیجه رسیده‌اند که مهاجرت‌های اصلی ایرانیان را به درون سرزمینی که زان پس به نام ایشان ایران نام گرفت، حدود ۱۰۰۰ پ.م. بدانند، به طوری که نسبت دادن زردشت به ۱۲۰۰ پ.م. باز هم بدین معناست که وی پیش از مهاجرت آنان و بنابراین در جایی واقع در استپ‌های آسیای میانه می‌زیست. نقاطی در قزاقستان شمالی کاوش شده‌اند که تصور می‌رود به ایرانیان باستانِ آن روزگار تعلق داشته‌اند. ساکنان این نقاط شبانکارگانی یکجانشین بودند که بیش‌تر از فرهنگ عصر سنگ برخوردار بوده‌اند، ولی تا اندازه‌ای از مفرغ نیز استفاده می‌کرده‌اند. ویرایش تازه‌ای از یسنِ هفت‌ها (ستایش هفت فصل) به پیدایش تحول بسیار مهمی در مطالعات زردشتی منجر شده است، بدین معنا که این نیایش مختصر را (که به همراه گاهان و دو مانثره کوتاه مقدس، کل مجموعه متون اوستایی متقدم را تشکیل می‌دهد) به خود زردشت نسبت می‌دهند. این کشف، ارزش بی‌اندازه دارد، چه نه فقط آن را اساسا به گنجینه کلام خود پیامبر می‌افزاید، بلکه چون این نیایش تقریبا به تمامی منثور است و برای عبادت دسته‌جمعی در نظر گرفته شده، بنابراین فهم آن آسان‌تر از گاهان است. این متن باستانی هنوز هم ابهاماتی دارد، ولی برخی نکات مهم آن بالبداهه روشن است، به ویژه این که تعبیر «امشاسپندان» را که متعلق به الهیات زردشتی است، خود زردشت به کار برده (و تقریبا به یقین، خود او هم آن را ابداع کرده) است. به طور کلی این نیایش، حتی روشن‌تر از گاهان، نشان می‌دهد که پیامبر در تکمیل آموزه‌های بسیار بنیادین و مؤثر خویش، از باورهای دینی کهن قوم خود برداشت کرده است؛ به استناد آن، هرچه بیش‌تر ملزم خواهیم بود نظریه آکادمیک دیرین را (که در این کتاب هم اندکی بدان پرداخته‌ایم) مشعر به این که هندوایرانیان مفاهیم انتزاعی تشخص یافته را می‌ستوده‌اند، به کنار نهیم. آشکار است که این موضوع، اشتباهی تاریخی (anachronistic) است و چیزهایی که آنان در حقیقت حرمت می‌نهادند نیروهای نادیدنی (اوستایی: ـ mainyu، سنسکریت: ـ manyu) بوده است که ایشان در همه چیز، جاندار یا بی‌جان درک می‌کرده‌اند و بعضی از آن‌ها سخت نیرومند انگاشته می‌شده‌اند.

نویسنده در این کتاب در صدد است نقش مجادلات اسلامی در واپسین سال‌های سده نوزدهم و اوایل سده بیستم و پیوند آن با اندیشه سکولار را تحلیل کند و سپس دسته‌بندی این مجادلات را در شهرهای تبریز، شیراز، اصفهان و بوشهر بررسی نماید. همچنین چگونگی درک و دریافت از اندیشه سیاسی انقلاب در گسترش مباحث مربوط به دین اسلام و سکولاریسم در کتاب شرح داده می‌شود.