نویسنده: دکتر صادق زیباکلام
نشر: سمت
توضیحات: پیشگفتار
فصل اول: زمینه های پیدایش عصر رضا شاه
چرا مشروطه موفق نشد
موانع تحقق مشروطه
فصل دوم: جامعه شناسی ایران بعد از عصر رضا شاه
قدرت های خارجی
قوه مقننه
فصل سوم: الیگارشی حاکم و مجلس سیزدهم
فراکسیونهای مجلس سیزدهم
فراکسیون اتحاد
فراکسیون میهن
فراکسیون اتفاق (آذربایجان)
فراکسیون مستقل
فراکسیون منفردین
نخست وزیری محمدعلی فروغی (شهریور تا اسفند 1320)
نخست وزیری علی سهیلی (اسفند 1320 تا مرداد 1321)
نخست وزیری احمد قوام السلطنه (مرداد تا بهمن 1321)
شورش هفدهم آذرماه سال 1321
فصل چهارم: نخستین تلاش های محمدرضا شاه برای کسب قدرت
اصلاحات، مستشاران خارجی و مأموریت آرتور میلسپو (1321ـ1323)
تلاش شاه برای افزایش قدرت (فروردین تا اسفند 1322)
منابع

نویسنده: دکتر علیرضا امینی، دکتر حبیب الله ابولحسن شیرازی
نشر: قومس
توضیحات: در بررسی تاریخ ایران،دوره معاصر یعنی سیصد سال اخیر که تقریبا هم عصر تاریخ معاصر اروپاست،از زوایای گوناگون اهمیت فراوان دارد،چه از لحاظ سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی،بسترساز تحولات و ساختارهای جدید جامعه در دوران متاخر است.بررسی ابعاد مختلف تاریخ این دوره بویژه تاثیرپذیری از تحولات بین الملل که شتابان در مسیر تحول و پیشرفت سیر می کرد و خواه ناخواه جامعه ایران از آن متاثر بود و همچنین تعامل ساختار سیاسی و اجتماعی جامعه ایران بویژه میان مردم و گروه های اجتماعی با نظام سیاسی و حکومت،از نکات اساسی است که در این اثر به آن پرداخته شده است.

نویسنده: دکتر محمدباقر خرمشاد
نشر: سمت
توضیحات:
انقلاب اسلامی ایران همچون همه انقلابهای بزرگ دارای بازتاب بوده است. بازتاب انقلابهای بزرگ به زمان شکل گیری و سالهای نخستین پس از پیروزی آنها محدود نمی شود. قدرت و عظمت این نوع انقلابها بازتاب آنها را در ابعاد گوناگون فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی باعث می شود. فهم نوع، عمق و گستره بازتابهای انقلاب اسلامی ایران«مسئله» اصلی این کتاب است. دامنه این بازتاب تا حدی بوده است که امروزه برخی از نظریه پردازان تجدید حیات اسلام سیاسی و رشد اسلام گرایی در جهان عرب را، که عنوان «بیداری اسلامی» بر آن نهاده اند، بازتابی از بازتابهای این انقلاب می دانند. این کتاب حاصل تلاش جمعی از برترین صاحب نظران عرصه بازتابهای انقلاب اسلامی ایران می باشد.

نویسنده: احسان نراقی
نشر: حکایت قلم نوین

نویسنده: سمیح فارسون، مهرداد مشایخی
مترجم: معصومه خالقی
نشر: باز
توضیحات: فرهنگ سیاسی، یکی از مجاری و ابزارهای تجزیه‌ونحلیل سیاسی در هر کشوری است؛ در این شیوه، محقق به‌جای جستجوی ذهنیت یک فرد، برجستجوی ذهنیت قشر یا اقشار یا وجه غالب جامعه متمرکز می‌شود؛ ذهنیتی که هر عامل اجتماعی خواه‌ناخواه، کم ‌و بیش از آن متأثر می‌شود. رهیافت فرهنگ سیاسی، خود رهیافتی میان‌رشته‌ای و از ترکیب روان‌شناسی، جامعه‌شناسی، روان‌شناسی اجتماعی و مردم‌شناسی شکل‌گرفته‌است. در این مقاله با تحلیل محتوای کیفی و مشاهده مشارکتی، واقعه انتخابات خرداد 1376 تجزیه‌ و تحلیل‌شده و محقق از مجرای آن کوشیده‌است که وجوهی از فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ‌را برجسته‌نمایی‌کند. تکلیف‌گرایی مذهبی دوره جنگ، مصرف‌گرایی دوره سازندگی، بدبینی ساختاری نسبت‌به حاکمان، سائقه عاشورا و مشارکت منفی، برخی از یافته‌های این نوشتارند.

نویسنده: رضا علیجانی
نشر: کویر
توضیحات: شناخت دکتر شریعتی، به عنوان یکی از اثرگذارترین متفکران نیم قرن اخیر ایران، بدون نزدیکی به شخصیت و منش فردی او کاری ناقص است. زندان، به ویژه اگر همه آن در سلول انفرادی گذشته باشد، نیز بهترین بستر برای آشنایی با درونیات و خصایص شریعتی است. اصلاً شاید بتوان گفت در جوامع استبدادزده در حال گذار هر شهروندی باید یک شناسنامه و یک پرونده داشته باشد! اگر عرفا از «انسان کامل» در حوزه سیر و سلوک سخن گفته‌اند؛ «انسان کامل» در سیاست نیز انسانی است که هم «رستوران» حکومت‌ها یعنی آن چه در صحنه جامعه آشکار است و هم «آشپزخانه» آن، یعنی بازداشتگاه‌ها و زندان‌هایش، را هم دیده باشد! تنها با دیدن پشت صحنه چهره قدرت‌ها و حکومت‌هاست که می‌توان به تصویر کاملی از آنها رسید. در مورد افراد نیز حکایت مشابهی وجود دارد. تنها آشنایی با سخنان و نوشته‌ها و نظریات آنان برای شناختشان کافی نیست. باید با پشت صحنه «افکار و آراء»شان نیز آشنا شد. این پشت صحنه چیزی نیست جز آشنایی با «احوال و اعمال» شخصی و خصوصی آنها.

نویسنده: ناصر پور بیرار
نشر: کارنگ

نشر: مرکز اسناد تاریخی
توضیحات:در جلد پنجم از مجموعه حاضر، اسناد و مدارک مربوط به چگونگی تاسیس و طول دوره‌ی فعالیت “مجله بامشاد” به مدیریت “اسماعیل پور والی”، که از مجله‌های وابسته به رژیم پهلوی و همگام با اهداف آن‌ها بوده، به طبع رسیده است.

نویسنده: دکتر ابوالفضل قنبری
نشر: راهبردی
توضیحات: نابرابری و ابعاد مختلف آن نشانه های مشخّصی از توسعه نیافتگی شمرده می شود. تفاوت ها و نابرابری های منطقه ای و ناحیه ای تهدیدی جدّی برای کشورها به شمار می رود، زیرا زمینه های دست یابی به وحدت و یکپارچگی ملّی را دشوار می کند. برای فراهم کردن مبنای علمی و منطقی برای کاستن نابرابری ها، ارزیابی جامعی از وضعیّت موجود توسعه ی نواحی با در نظر گرفتن شاخص های مختلف، بسیار ضروری است. پس از انجام این ارزیابی، می توان برای روبه رو شدن با مشکلات مناطق محروم اقدام کرد. مطالعه ی حاضر به ارزیابی سطح توسعه یافتگی شهرستان های ایران و تحلیل نابرابری میان آنها از نظر شاخص های مختلف توسعه پرداخته است. بدین ترتیب که پس از مطالعه و بررسی منابع موثّق آماری مربوط به سال 1385، تعداد 54 شاخص توسعه تدوین شد؛ وزن شاخص ها با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) تعیین شد و درنهایت، میزان توسعه یافتگی شهرستان ها با بهره گیری از روش TOPSIS مورد ارزیابی قرار گرفت. همچنین، برای تبیین میزان نابرابری در بخش های مختلفِ مورد مطالعه، ضریب پراکندگی مربوط به هر بخش محاسبه شد. نتایج پژوهش، نابرابری آشکاری را میان سطح توسعه ی شهرستان ها نشان می دهد. شهرستان های شمیرانات، تهران و دماوند به عنوان توسعه یافته ترین شهرستان های کشور، به همراه سایر شهرستان های توسعه یافته بیشتر در بخش های مرکزی کشور واقع شده اند. در حالی که بیشتر شهرستان های توسعه نیافته و محروم در مناطق حاشیه ای و مرزی قرار گرفته اند. تحلیل ضریب پراکندگی نیز نشان می دهد که بیشترین نابرابری شهرستان ها به ترتیب مربوط به بخش های امکانات زیربنایی، کشاورزی و مسکن است. بنابراین، برای دست یافتن به یکپارچگی ملّی، ارتقای سطح توسعه ی اقتصادی اجتماعی و پایداری سیاسی، کاستن نابرابری های ناحیه ای امری ضروری و گریز ناپذیر است.

نویسنده: صادق خرازی
نشر:وزارت امور خارجه
توضیحات:
این کتاب حاوی اسناد و مدارک آزاد شده دولت ایالات متحده آمریکا درباره جنبش ملی شدن صنعت نفت ایران ( 1332 – 1330ش/ 1951 1954م) است .بخش عمده این اسناد عبارت است از گزارش‌ها و تحلیل‌های سیاسی از اوضاع ایران، همچنین پیشنهادها و راه کارهایی مناسب از سوی دولتمردان آمریکا که مجموعا 14سند را شامل می‌شود1 : “موضع ایالات متحده آمریکا در قبال ایران “(گزارش شورای امنیت ملی به رئیس جمهور)، 2 یادداشت گفت و گو میان دبلیو.ای.هریمن، نخست وزیر مصدق و کلنل والترز، 3 تلگراف سفیر ایالات متحده آمریکا در لندن به وزیر امور خارجه، 4 “روابط آیت‌الله کاشانی و نخست وزیر مصدق”، 5 “روند تحولات سیاسی از مارس 1952م تا سقوط اولین دولت مصدق “(گزارش سرویس خارجی، سفارت ایالات متحده آمریکا)، 6 تحولات احتمالی ایران در 1953(ارزیابی اطلاعات علمی)، 7 “سیاست ایالات متحده آمریکا در قبال وضعیت کنونی ایران “(گزارش به شورای امنیت ملی)، 8 پیشرفت‌های احتمالی در ایران طی سال 1954م، 9 شرایط و گرایش‌های موثر بر امنیت ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه در سال 1953م، 10 “اقدام‌های احتمالی دولت ایالات متحده آمریکا در حمایت از دولت جانشین مصدق”، 11 حزب کمونیستی توده، ایران را تهدید می‌کند، 13 یادداشت وزارت امور خارجه به رئیس جمهور، 14 مذاکرات در یکصد و شصتمین نشست شورای امنیت ملی .کتاب با “تاریخچه کوتاه سرویس مخفی برای سرنگونی مصدق، نخست وزیر ایران “و سه پیوست پایان می‌پذیرد که عبارت‌اند از1 : خلاصه طرح مقدماتی سیاه اس.ای.اس، 2 طرح ابتدایی لندن برای عملیات آژاکس، 3 گزارش مربوط به جنبه طراحی نظامی عملیات تی.پی.آژاکس، و سرانجام مطلبی در “نقد نظامی عملیات تی.پی.آژاکس .”

نویسنده: صدیقه وسمقی
نشر: صمدیه
توضیحات:زن، فقه، اسلام نوشته دکتر صدیقه وسمقی کتابی است فقهی حقوقی و اجتماعی پیرامون حقوق زن، نویسنده در این کتاب به بررسی و نقد نظریه برخی فقها و روش استنباط آنها پرداخته است. در این کتاب موضوعاتی چون چند همسری، خروج زن از خانه، حق انتفاع جنسی زن، آیا مرد بر زن سلطه دارد؟ مسئولیت‌ها و حقوق مادر نسبت به فرزند، حضانت، ولایت مادر، طلاق سن بلوغ، قضاوت زن، شهادت زن، دیه زن و ارث زن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. نویسنده با عرفی خواندن مبنای احکام فقهی، انتساب آنها را به اسلام نقد می‌کند و معتقد است که قانونگذاری اعم از قوانین مدنی و جزایی در صورت عدم تعارض با واجبات و محرمات بدیهی از حوزه احکام شرعی خارج است.

نویسنده: بزرگمهر حسین پور
نشر: روزنه
توضیحات: برای تمام آنان که تاکنون حتی یه بار نشریه پرطرفدار چلچراغ را ورق زده باشند نام بزرگمهر حسین پور تامی آشناست صفحه پشت جلد ساندویچ که اختصاص به کمیک استریپ های حسین پور داشت همواره از دیدنی ترین و البته خواندنی ترین صفحات این مجموعه بود مجموعه حاضر گزیده ای است از بهترین ساندویچ های درست شده توسط حسین پور به همراه چند اثر دیگر است صد البته قضاوت در مورد بی قال و قیل بودن قلم حسین پور را به خوانندگانی واگذار میکنیم که کتاب را یک بار از ته به سر لا اقل تورق کرده اند.

نویسنده: علی سرمدی
نشر: پیکان
توضیحات:
این کتاب حاوی یادداشت‌های نویسنده درباره جنبه‌های مختلف تمدن، فرهنگ، و تاریخ ادب و هنر ایران، به ویژه دوران باستان و شاهنامه فردوسی است. از جمله مباحث و مقولاتی که در این یادداشت‌ها به چشم می‌خورند عبارت‌اند از: غارت آثار باستانی از کشور؛ حمله اعراب به ایران؛ هویت ایرانی؛ تاریخ ایران در آثار بیگانگان؛ فارسی‌گویی؛ فردوسی و شاهنامه شناسی؛ زبان و ادبیات فارسی؛ حمله اسکندر به ایران و پیامدهای آن؛ گوشه‌هایی از تاریخ ایران به ویژه عهد باستان؛ نام و آوازه بلند تاریخ و فرهنگ ایرانی؛ اوستا؛ زرتشت و پیروان او؛ میترائیسم؛ نژاد ایرانیان؛ مسیح و مسیحیت؛ عقاید نیچه؛ روشنگران و اصلاح جامعه بشری؛ بحث درباره نمودها و جنبه‌های مختلف تمدن ایران باستان؛ فروپاشی ساسانیان؛ نقش دولت سامانی در حفظ فرهنگ ایرانی؛ خط و انواع آن پیش از اسلام؛ ظهور اسلام؛ تاثیر فردوسی بر بوعلی‌سینا و خیام و حافظ و نظامی گنجوی؛ ملیت و فرهنگ ایرانی؛ سهروردی (شیخ اشراق) و بسیاری مباحث پراکنده دیگر در باب ایران و ایرانیان.

نویسنده: ایراهیم یزدی
نشر: قلم
توضیحات:کتاب حاضر دربردارنده یادنامه شهید دکتر مصطفی چمران است. این مجموعه در شش بخش تدوین شده است. بخش نخست فشرده‌ای است از زندگی‌نامه شهید دکتر مصطفی چمران. بخش دوم دربرگیرنده پیام‌ها و اعلامیه‌هایی است که پس از شهادت دکتر چمران است. بخش سوم مجموعه‌ای است از خاطرات دوستان، یاران و همفکران زنده‌یاد شهید چمران که در بخشی از زندگی، همراه و همنشین و مونس او بوده‌اند. در بخش چهارم آثار قلمی و تراوشات فکری شهید چمران ارائه شده است. بخش پنجم مجموعه‌ای از نامه‌های دکتر چمران را شامل می‌شود و بخش ششم دربردارنده آلبوم تصاویر است.

نویسنده:پروین بختیار نژاد
نشر: صمدیه
توضیحات:
نویسنده در این تحقیق سعی دارد به این پرسش‌ها پاسخ دهد: “چه موانعی برای شکل‌گیری مفید انجمن‌های داوطلبانه وجود دارد؛ دلایل و ریشه‌های ضعف آن‌ها در کجاست و برای برداشتن آن موانع چه می‌توان کرد؟” بدین ترتیب، بخش اعظم این مجموعه، شامل گفت و شنودها و گزارش‌هایی است که با موضوعاتی از این دست فراهم آمده است: مکانیسم ایجاد ساختار دموکراتیک، گزارشی از موسسه‌ی حمایت از کودکان سرطانی، کودکان کار و خیابان (گفت و گو با مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان)، آگاهی سرآغاز فرزانگی (گفت و گو با مدیرعامل کانون توسعه‌ی فرهنگی کودکان)، گفت وگو با مسئول یک سازمان غیردولتی درباره‌ی آسیب‌های زنان، گفت‌وگو درباره‌ی جلسات مذهبی زنانه، گفت‌وگو با مدیرعامل موسسه‌ی مادران امروز، گفت‌وگو با نماینده‌ی سازمان ملل در افغانستان در حوزه‌ی زنان، گزارشی از یک NGO در زمینه‌ی ترک اعتیاد، گزارشی از NGOها در شهر سنندج، و ارائه‌ی راه‌کارهایی برای رشد NGOها و سامان‌دهی دموکراتیک ساختار آن‌ها در ایران که برای نمونه در آن، راه‌کارهایی از این دست به چشم می‌خورد: لزوم مجهز بودن NGO به دانش روز در حوزه‌ی کاری خود، لزوم داشتن برنامه‌های درازمدت و میان‌مدت و کوتاه‌مدت، لزوم شفاف‌سازی کسب درآمد و نحوه‌ی هزینه‌ی آن برای اعضا و همیاران، لزوم برخورداری از دانش لازم برای جذب نیروهای فعال و حفظ آن‌ها در راستای رشد وگسترش سازمان، و معرفی و تشویق و حتی قرار دادن امکانات و تسهیلات مالی برای سازمان‌هایی که اصول دموکراسی را در ساختار خود رعایت می‌کنند.

نویسنده: مونتسکیو
مترجم: محمد مجلسی
نشر: دنیای نو
توضیحات:
نامه‌های ایرانی نوعی رمان مکاتبه‌ای است. “ازبک” و “ریکا”، دو بزرگ‌زادۀ ثروتمند ایرانی به فرانسه می‌روند تا با تمدن اروپایی آشنا شوند و این دو در نامه‌هایی که به دوستان و آشنایان خود می‌نویسند، اوضاع و احوال فرانسه و فساد و تباهی دستگاه حکومتی این کشور را شرح می‌دهند. ازبک در بعضی از نامه‌هایی که به زنان و خواجه‌های حرمسرای خود می‌نویسد، از زندگی زنان مشرق‌زمین و گاه اوضاع سیاسی و اجتماعی آن سامان سخن می‌گوید و جمعا این نامه‌ها تابلوی بزرگی از اوضاع زمانه و روزگار چندین کشور (ایران و فرانسه و ترکیه و روسیه) را در مقابل خواننده می‌گذارد. این رمان که بی‌نام نویسنده چاپ شده و حتی نام ناشر و محل چاپ کتاب جعل شده بود، پس از انتشار هزاران نسخۀ آن سرانجام مشخص شد که مونتسکیو‌ نویسندۀ آن بوده است. کتاب حاضر اثر مونتسکیو حاوی 161 نامه است که بین دو شخصیت داستان یعنی “ازبک” و “ریکا” نگاشته شده است. بعضی از این نامه‌ها مانند مقالۀ کوتاهی است دربارۀ فلسفه یا یک مسالۀ اجتماعی و بعضی دیگر به روایت افسانه‌های باستانی اختصاص یافته است. گاهی وقایع روز فرانسه در دوران نیابت سلطنت و پیش از آن به نقد گذاشته می‌شود. بسیاری از نامه‌ها به خصوص در آغاز و پایان کتاب، بیش‌تر در باب مسائل و کشمکش‌های حرمسرا است.

نویسنده: کاتارزینا ماکسیموک
مترجم: پرویز حسین طلایی
نشر: امیرکبیر
توضیحات:
مخاطب اثر حاضر در درجه اول دانشجویان رشته تاریخ ایران باستان هستند که روابط ایران و روم در عصر ساسانی را مطالعه می کنند. معمولا در آثاری که پیش از این به جنگ های ایران و روم در دوره ساسانی پرداخته اند، تنها از چند نقشه همیشگی و جزئیات در بخش ضمیمه استفاده شده است، این در حالی است که در این کتاب سعی شده اسامی شهرها و استان هایی را که نویسندگان عصر باستان به عنوان مکان درگیری ایران و روم ذکر کرده اند، در روی نقشه و با شرح جزئیات آورده شود. نقشه های این اثر بر اساس متون دست اولی هستند که جنگ های روم علیه ایران ساسانی را نقل می کنند. علاوه بر این، اثر حاضر تنها شامل نقشه های عملیات نظامی است که در آن سپاه روم و ایران به طور مستقیم شرکت کرده اند.

نویسنده: جهانگیر اندجانی، کارو ساسونی
مترجم: کاوه بیات
نشر: پردیس دانش
توضیحات:
در مرحله گذار تحرکات کردی از یک دوره بیشتر عشایری و مذهبی به شکلی بیشتری سیاسی و ناسیونالیسنی، شورش آرارات را می‌توان یک نقطه عطف به حساب آورد. یکی از ویژگی‌های این دوره گذار سعی و تلاشی بود برای ارائه برآوردی از یک آرایش سیاسی جدید در منطقه، از جمله احتمال شکل‌گیری نوعی ائتلاف ایرانی- آریایی بر ضد یک هویت مفروض دیگر. آنچه در کتاب حاضر ارائه شده هم از چگونگی شکل‌گیری این نگاه به صورت هم‌پیمانی عملی و نظری ارمنی‌ها و کردها در این ائتلاف جدید تصویری به دست می‌دهد و هم از برداشت اولیه ترک‌ها از این دگرگونی و تلاشی که در نقد آن به کار بردند.

نویسنده:داود امینی
نشر: مرکز اسناد انقلاب اسلامی
توضیحات: پیدایش و فعالیت جمعیت فدائیان اسلام از جمله وقایع مهم تاریخ معاصرایران است که با علقه های اسلامی شکل گرفت. گرچه این جمعیت در آغاز حرکت خود اجرای احکام شرعی و حفاظت از حریم دین را در سرلوحه ی اقدامات خود قرار داده بود، اما در جریان نهضت ملی نفت حضور فعالی یافت و با دو اعدام انقلابی نقش بسیار مهمی در عملی شدن نهضت مذکور ایفا کرد.

اعدام انقلابی هژیر، راه را برای حضور نمایندگان طرفدار ملی کردن صنعت نفت و طرفدار آیت الله کاشانی و دکتر مصدق در مجلس شورای ملی فراهم کرد و اعدام انقلابی رزم آرا، مهم ترین مخالف تصویب قانون ملی شدن نفت را از سر راه نهضت برداشت.

طی سال های بعد از انقلاب، بعضی از اشخاص و گروه ها برای به زیر سؤال بردن نقش فدائیان اسلام در اعدام انقلابی رزم آرا، با خوانشِ گزینشیِ اسناد چنین وانمود کرده اند که ضارب رزم آرا نه خلیل طهماسبی، بلکه یکی از نظامیان رژیم پهلوی بوده است. برای پاسخ علمی به این شبهه، بازخوانی کامل اسناد مربوط به اعدام انقلابی رزم آرا ضروری می نمود. بر همین اساس، این اثر با تکیه بر اسناد بازجویی خلیل طهماسبی، بر آن است روایت مستند و مستدل این واقعه را بیان کند.
نویسنده و پژوهشگر این اثر، از پیشگامان مطالعات فدائیان اسلام پژوهی بود و تاکنون چند اثر ارزشمند و مهم پیرامون تاریخ مبارزات فدائیان اسلام تألیف و منتشر نموده است.

نویسنده: دکتر ابراهیم یزدی
نشر:قلم
توضیحات: این نوشته ابتدا قرار بود که تنظیم سخنرانی اینجانب تحت عنوان “ماجرای سفر بختیار به پاریس و دیدار با امام” باشد که در بهمن 1361 در دفتر مرکزی نهضت آزادی ایراد گردید. اما به دلیل سوالات متعدد حاضرین در آن جلسه ، و ضرورت توضیح دوباره آنها بررسی حاضر از محدوده موضوع آن سخنرانی خارج و گسترده‌تر شده، و مسائل دیگری را هم که در آن دوره و دولت بختیار و شورای سلطنت مربوط می‌شود شامل گردید. معذالک بهیچوجه در برگیرنده تمام مسائل آن دوران پرهیجان و محورها و محافل مختلف که در تهران و نوفل لوشاتو اتفاق افتاد نمی‌باشد.،که آن مهم از حوصله این زمان خارج است و به وقت دیگری موکول می‌شود.

آنچه در این مجموعه آمده است قطعا بیانگر و در برگیرنده تمامی حقایق و وجوه مختلف مساله نمی‌باشد. اما حقایقی است که در جریان آن بوده و یا بر آنها وقوف پیدا کرده‌ایم.

نویسنده: دکتر نصرالله صالحی
نشر: طهوری
توضیحات: ط ایران و عثمانی در طول شش سده، بسیار پر فراز و نشیب بود. آن بخش از روابط دو کشور که به عصر صفوی برمی گردد، بسیار چالش برانگیز بوده است. وقوع جنگ های مختلف و انعقاد معاهده های متعدد حکایت از این روابط پرفراز و نشیب دارد. دربارۀ این دوره، تاکنون در هر دو کشور کمتر به پژوهش های انجام گرفته در کشور مقابل توجه کرده اند. از این رو بیشتر تلاش داشته اند تا با استناد به اسناد آرشیوی و منابع کشور خود به پژوهش بپردازند. پژوهش هایی از این دست هر چقدر هم خوب و ارزشمند باشد، بیشتر گفتگو با خود است نه گفتگو با دیگری. لازمۀ گفتگو با دیگری آگاهی از دیدگاه ها و نقطه نظرات طرف مقابل است. لازمۀ رسیدن به این آگاهی نیز ترجمه و انتشار آراء و نظرات پژوهشگران طرف مقابل است. اگر چنین روشی در پیش گرفته شود، می توان از نگرش ها و برداشت های خام و جزم اندیشانه دور شد و به حقیقت که غایت اصلی تحقیق است رسید.

اثر حاضر که مشتمل بر پانزده مقالۀ تحقیقی از محققان ترکیه است، با این هدف که بتواند خوانندگان ایرانی را با دیدگاه های محققان ترکیه دربارۀ روابط ایران و عثمانی در عصر صفوی آشنا سازد به فارسی ترجمه شده است.

نویسنده: علیرضا برزگر
نشر: سروش
توضیحات: اختلافات مرزی ایران با عراق (و قبل از تشکیل کشور عراق، با عثمانی) به قرن نهم هجری برمی گردد و از همان قرن جنگ هایی بین طرفین رخ داده است. کتاب حاضر در چهار بخش اصلی به معرفی نقاط مهم تاریخی این اختلافات می پردازد. بخش اول: تاریخچة اختلاف های مرزی ایران و عراق؛ بخش دوم: دوران صفویه، افشاریه، زندیه، قاجاریه (از وقایع 10 شهریور 893 تا 14 آذر 1303) ؛ بخش سوم: دورۀ پهلوی (از وقایع 8 اسفند 1307 تا 22 بهمن 1357)؛ و بخش چهارم: دورۀ جمهوری اسلامی ایران (از وقایع 22 بهمن 1357 تا 18 آذر 1370). بخش اعظم کتاب همین بخش اخیر است و دورۀ جنگ ایران و عراق را به تفصیل و با گزارش روز به روز دربردارد. حسن این اثر در این است که روزشمار جنگ تحمیلی را چنان به خواننده می نمایاند که گویی خواننده بر فراز تپه ای ایستاده است و دشت مقابلش را که صحنۀ نبرد حق و باطل است می نگرد

نویسنده:جونس هنوی
مترجم: اسماعیل دولتشاهی
نشر: علمی و فرهنگی
توضیحات: «اقتصاد تحریم نفت: جدال بر سر تجربه مصدق» مجموعه نوشتارهایی است به گردآوری و ترجمه بهرنگ رجبی.

این کتاب شرح مباحثه‌ای است میان اقتصاددانانی از طیف‌های مختلف فکری درباره‌ میزان توفیق تدابیری که محمد مصدق برای رویارویی با تحریم نفتی حاصل از ملی کردن صنعت نفت ایران در پیش گرفت.

نخستین مقاله‌ کتاب را پاتریک کلاسن و سیروس ساسان‌پور به ‌سفارش بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول نوشته‌اند. نظریه‌ محوری بحثشان این است که هر کشوری در مواجهه با فشارهای اقتصادی بین‌المللی، جهت تطبیق با شرایط تازه در سیاست‌های داخلی‌ تغییراتی می‌دهد که اگر این روند هوشمندانه و به‌سامان پیش برود، فشارها عملا بی‌اثر خواهند شد و سرنوشت بازی در جایی دیگر رقم خواهد خورد: پای میز مذاکره یا چنان‌که در مورد ایران (۱۳۳۲) شد، در خیابان و با کودتای نظامی.

مقاله‌ دوم نوشته‌ کامران دادخواه، استادیار آن‌زمان دانشگاه نورث‌ایسترن بوستون، به بررسی کارآمدیِ اقدامات واکنشی مصدق در برابر فشارهای غرب، می‌پردازد اما به نتیجه‌ای کمابیش معکوس می‌رسد و نتیجه می‌گیرد اگر کودتا هم نشده بود باز فرقی نمی‌کرد: دولت مصدق بختی برای دوام نداشت و دیر یا زود زیر فشارها درهم می‌شکست و اگر قدرت‌های خارجی هم کنار می‌نشستند، مردم ناراضی داخل کنارش می‌زدند.

در مقاله‌ سوم محمدقلی مجد بحث فنی اقتصاددان‌های قبلی را به‌روز می‌کند، با بحران‌های تازه‌تر گریبانگیر نفت ایران پیوند می‌زند و در انتها بر دلالت‌های امروزین و بعضا خطرناک برخی ادعاها در مورد توان داخلی تاکید می‌گذارد.

در مقاله‌ چهارم کتاب، کامران دادخواه، به مستندات تاریخی اشاره می‌کند که بسیاری از تحلیل‌های بعدی او را پیش از وقوع همه‌ اتفاقات بعدی هشدار داده و نخست‌وزیر را نه به رویارویی و سرکشی بلکه به مچ انداختن پای میز مذاکره فراخوانده بود.

نویسندگان: اشتن متز، جون بارک
مترجم: ذبیح الله منصوری
نشر: زرین‌
توضیحات: جنگ اول، جنگ شاه اسماعیل صفوی با نیروهای عثمانی در دشت چالدران واقع در آذربایجان در نیمه ی اول قرن دهم هجری مطابق با نیمه ی اول قرن شانزدهم میلادی و شرح سلحشوری های سربازان ایرانی در مقابل نیروهای مجهز به توپخانه ی دشمن است. در مورد جنگ چالدران آن چه باید ذکر شود این است که گرچه ایرانیان در چالدران شکست خوردند، ولی قدرت ایمان مدافعان و خلوص و فداکاری آن ها، آن قدر برجسته و قابل تحسین بود (و هست) که جنگ چالدران از افتخارات جاوید ملت ایران شد و تا روزی که این ملت هست، جنگ چالدران، چون نگینی درخشان، بر پیشانی تاریخ ملت ایران می درخشد.جنگ تاریخی دوم مربوط به لشکر کشی خشایار پادشاه هخامنشی به یونان در قرن پنجم قبل از میلاد است. تاریخ جنگ ایرانیان در یونان تنها متکی به اسناد مورخین یونانی است که مقرون به اغراق است و قضاوت را به خود خواننده واگذار می کنیم.این کتاب نشانگر همیت و مردانگی ایرانیان در طول تاریخ است، چه موقع پیروزی و چه موقع شکست. و مصداق شعر فردوسی است که می گوید : «دریغ است ایران که ویران شود کنام پلنگان و شیران شود.» کاش تا روزگار باقی ایرانیان همواره مظهر اخلاق و فضایل نیکو و انسانیت باقی بمانند. در پایان باید یادآوری کرد این کتاب نیز مانند دیگر کتب تاریخی است. با وجود تمام حب و بغض ها و واقعیات و اوهام، تفکر در باب مطالب تمام کتب تاریخی، به عهده خواننده خواهد بود…

نویسنده: مجتبی زاده محمدی
نشر:مرکز
توضیحات:لومپنها یا اوباش در تحولات سیاسی تاریخ معاصر ایران خوواه در زمان قاجاریه و خواه پهلوی، نقش موثری داشته اند و به صورت ابزار در خدمت منافع سیاسی گوناگونی قرار گرفته اند. در این کتاب پس از نگاهی جامعه شناختی به خصوصیات لومپن ها و بررسی وجوه اشتراک و افتراق آنان با لوطی ها در جامعه ی سنتی ایران، نقش آنان در وقایع سیاسی و اجتماعی اواخر دوران قاجار، دوره ی مشروطه، حکومت رضاشاه، وقایع پس از شهریور بیست، دوران ملی شدن صنعت نفت، کودتای 28 مرداد و حوادث منجر به قیام پانزده خرداد بررسی شده است.