اومانیسم در نقد فیلم
تماس بگیریدنویسنده: رابین وود
مترجم: روبرت صادقیان
نشر: مرکز
توضیحات: کتاب «اومانیسم در نقد فیلم» مجموعه مقالاتی از «رابین وود»، منتقد سرشناس سینمای جهان است که به کوشش «روبرت صافاریان» به فارسی ترجمه شده است. مخاطبان این اثر، با نظرات و دیدگاههای وود دربارهی مسائل مهمی چون رئالیسم، هنر عامهپسند، سینمای روایی، فرهنگ بریتانیایی، زیباشناسی و مناسبات هنر و سینما، همچنین سینمای رابین وود آشنا میشوند. عنوان بعضی از مقالات و نقدهای این کتاب را با هم مرور میکنیم: «تعقیب»، «کابوس امریکایی: سینمای وحشت در دههی هفتاد»، «بخشهایی از دیپالما و هیچکاک»، «شکارچی گوزن»، «سرگیجه آلفرد هیچکاک»، «ولز، شکسپیر و وبستر (نقد فیلم نشانی از شر)»، «دنیای آپو»، «اینگمار برگمان» و «بناهای هراسانگیز: دنیای ژرژ فرانژو». در پیشگفتار کتاب دربارهی «رابین وود» آمده است: «رابین وود منتقدی است که در ایران در میان سینمادوستان برای خود نامی دارد. کتاب مشهور او دربارهی فیلمهای آلفرد هیچکاک در همان زمان انتشار مورداستقبال دوستداران سینمای هیچکاک قرار گرفته و بخش عمدهی آن به طور پراکنده در نشریهی «ستارهی سینما» به چاپ رسید. دو کتاب دیگر او نیز در سالیان دور در ایران ترجمه شدهاند: کتاب او دربارهی هاوارد هاوکس و کتابی دربارهی میکل آنجلو آنتونیونی که نیمی از آن را وود نوشته است. علاوهبراین، مباحثات او با پیتر وولن دربارهی ساختارگرایی و تحلیل ساختارگرایانهی فیلمهای هاوارد هاوکس از سوی او برای علاقهمندان مسائل نظری سینما آشنا هستند. او را در ایران معمولا منتقدی هوادار نگرهی مولف میشناسند، در حالی که دیدگاههای او دربارهی سینمای مولف پیچیده است، نه رد مطلق است و نه قبول مطلق.» کتاب اومانیسم در نقد فیلم را نشر «مرکز» منتشر کرده و در اختیار مخاطبان قرار داده است.
جادوی تئاتر
تماس بگیریدنویسنده: جلال ستاری
نشر: مرکز
توضیحات: تئاتر چون رمان، موقع مناسبی فراهم می آورد برای اندیشیدن در باب وقایع و شخصیت ها و اوضاع و احوالی خیالی و در نهایت پل بستن میان تجربه و اندیشه و نیز زندگی و تفکر درباره معنای زندگی. به بیانی دیگر رسالت تئاتر و رمان، برانگیختن و القای اندیشه و بیدار کردن ذهن و فراخواندن و دعوت به سفر کردن است.
موشت
تماس بگیریدنویسنده: روبر برسون
مترجم: شیرین شیبانی
نشر: مرکز
توضیحات:
موشت، اثر شاعرانه ایست، که با نگاه به معضلات اجتماعی، نظیر فقر و اعتیاد به الکل ساخته شده است و در عین حال از دید مذهبی نیز برخوردار است. موشت « نورتیه » دختر چهارده ساله فقیری است که از اطرافیان خود، پدر « هربر » و برادر قاچاقچی، مادرمریض « کاردینال»، معلم خشن « پرنسه » و دوستان مدرسه اش دل خوشی ندارد. او با آرسن « ژان کلود گیلبر » دائم الخمری که در جنگل زندگی می کند، دوست می شود . اما این دوستی رنج موشت و اعتراض دیگران را به دنبال دارد، مادرش می میرد و موشت …!
قضیه ی متران پاژ
تماس بگیریدنویسنده: الکساندر وامپیلوف
مترجم: مژگان صمدی
نشر: مرکز
توضیحات:
نویسنده نمایش نامه قضیه متران پاژ را در 1971 نوشت، یعنی زمانی که نیم قرن از انقلاب اکتبر میگذرد و هجده سال از مرگ استالین، که روشنفکران روس آن را امید و شروعی برای بازگشت به اهداف انقلاب و ایجاد اصلاحات فرهنگی میدانستند. قهرمان اصلی این نمایشنامه، کولیسف، دانشجوی ممتازی است که هدف اصلی اش در زندگی رسیدن به مدارج عالی علمی است و حاضر است در راه رسیدن به هدف خود هر مانعی را به هر قیمتی بردارد.
جامعه شناسی تئاتر
تماس بگیریدنویسنده: ژان دووینیو
مترجم: جلال ستاری
نشر: مرکز
توضیحات: کتاب «جامعه شناسی تئاتر» اثر «ژان دووینیو» و ترجمهی «جلال ستاری» است. در توضیحات پشت جلد کتاب آمده است: «جامعهشناسی تئاتر نوشته ژان دووینیو، که از برترین نظریهپردازان بلندپایه در جامعهشناسی هنر، من جمله جامعهشناسی تئاتر است. پژوهشی اساسی برای شناخت موجبات پیدایی و ریشهبندی تئاتر و دگرگونیهایش در جوامع غرب از تراژدیهای یونان باستان تا نمایشهای دینی قرون وسطا و درامهای درخشان عصر الیزابت و اسپانیای آن روزگار و نمایشنامههای نویسندگان امروزی است. اما نظر به آنکه پژوهشی اندیشمندانه است، فایدهاش تنها منحصر به جوامع غربی صاحب هنر تئاتر نمیشود، بلکه خوانندهی ایرانی هم از آن نکتهها میتوان آموخت.» شهاب الدین عادل، عضو هیات علمی دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران در نشستی راجع به این کتاب گفت: «من در حدود 10 سال است که دروس تخصصی جامعهشناسی سینما و جامعهشناسی تئاتر را در دانشکدههای مختلف تدریس میکنم. یکی از مشکلاتی که ما در این دروس داریم، نبودن منبع آکادمیک است. بر اساس شناختی که من از مترجم دارم، مطمئن هستم که این کتاب را بر اساس همین نیاز آکادمیک جامعه ایرانی ترجمه کرده است.» کتاب حاضر را نشر «مرکز» منتشر کرده است.
از کوچه سام
تماس بگیریدنویسنده: هوشنگ گلمکانی
نشر: مرکز
توضیحات: كتاب جدید هوشنگ گلمكانی هفته گذشته منتشر شد و باید بگویم بسیار بهتر از آن چیزی است كه در ابتدا تصور میشد. جلد اول این مجموعه پنج جلدی كه «از كوچه سام» نام دارد شامل نقدهای او درباره فیلمهای ایرانی است كه انتشارات رسش آن را منتشر كرده است. ساختار این كتاب یك ویژگی مهم دارد: اینكه گلمكانی به جمعآوری و تدوین یك كشكول از نوشتههای قبلیاش بسنده نكرده و با اضافه كردن بخشهایی با عنوان «نگاه امروز» به نوعی نقدهای قدیمیاش را بهروز كرده و دیدگاه كنونیاش را به آنها افزوده است. به این ترتیب متنها احیا شدهاند و جنبهای پویا و زنده یافتهاند.
فیلم و فرمالین
تماس بگیریدنویسنده:رضا کاظمی
نشر: مرکز
توضیحات:این کتاب درباره ی فیلم نامه نویسی نیست اما شاید یک فیلم نامه نویس هم بتواند توشه ای از آن بیندوزد. این متن درباره ی نقد فیلم نیست اما پیوندی ناگسستنی با نقد و تحلیل فیلم دارد. تجزیه یا کالبدشکافی یک فیلم به عناصری مثل پیرنگ، زمان، مکان، شیوه های ایجاد کنشمندی، کشش دراماتیک، پایان بندی و غیره دو کارکرد در هم تنیده دارد: در یک روند مهندسی معکوس، آشنایی با این عناصر می تواند برای علاقه مندان به فیلم نامه نویسی و فیلم سازی در آفرینش یک روایت سینمایی سودمند باشد و در روندی دیگر منظری به تحلیل فیلم ها و چگونگی رویکرد به آنها می گشاید. در تحلیل نهایی این کتاب، علیه چیزی به نام فرمول برای آفرنیش هنری است. آموزه ها را باید آموخت و رها کرد.
تصاویر دنیای خیالی
43,800 توماننویسنده: بابک احمدی
نشر: مرکز
توضیحات: این کتاب برگزیده ای است از مقاله هایی که درباره لحظه هایی از سینما نوشته ام: لحظه های جدایی از واقعیت زندگی هر روزه و پذیرش «جهان متن». با یادآوری عنوان یکی از آخرین آثار نویسنده ای محبوب، کتاب را «قطعاتی از سخن عاشقانه» میدانم. گفت و شنودی که چون استوار به دلبستگی است، هراس و اندوه از کف دادن را همواره با خود دارد.
تدوین فیلم و ویدئو
110,000 توماننویسنده: راجر کرنندن
مترجم: روبرت صافاریان
نشر: مرکز
توضیحات: توضیحات:
نقشی که تدوین در فرآیند ساخت فیلم دارد هنوز هم کمتر از دیگر عوامل فهمیده و قدر گذاشته می شود. هرچند دقیقا در این مقطع است که جادوی فیلم شکل می گیرد. در چند سال اخیر تکنولوژی تدوین فیلم شاهد انقلابی بوده است. امکان ذخیره دیجیتالی تصویر توام با دسترسی به دلخواه به ماده خام، برای تدوین گر این امکان را فراهم آورده است که تصمیمات حوزه تدوین را با چنان سرعتی اجرا کند که مغز از تصورش ناتوان است. از سوی دیگر، تسلط تدوین گر آینده به فن تدوین هیچ زمان دیگری به اندازه امروز ضروری نبوده است، چرا که اگر بر فن خود مسلط نباشد، ماشین بر او مسلط خواهد شد. هدف این کتاب این است که مشوق درک بهتری از فن تدوین باشد، تا تدوین گر با استعداد بتواند الگوها و ریتمهایی را خلق کند که به هنر داستان گویی زندگی جادویی می بخشند.
پدر وحشی
24,000 توماننویسنده: پیر پائولو پازولینی
مترجمین: کاظم فرهادی، فرهاد خردمندی
نشر: چشمه
توضیحات:
فیلم نامه ای از پازولینی فیلم ساز و شاعر بزرگ ایتالیایی که موفق به ساخت آن نشد. آن چه به نام پدر وحشی از پازولینی به جامانده اثری میان داستان و فیلم نامه است. داستان درباره یزندگی پسرکی سیاه پوست است که با معلم سفیدپوستش رابطه ای دوستانه و نزدیک دارد و در همین دوران به مکاشفه ای درباره ی خویش می رسد.
برگشتی در کار نیست
تماس بگیریدنویسنده: اریک برودل
مترجم: هوشنگ حسامی
نشر: چشمه
توضیحات: اتاق نشیمن خانواده ی فارستر. اتاقی راحت که نشان می دهد صاحب اش خانواده ی معتبری از طبقه ی متوسط مرفه است. پنجره ئی در قسمت چپ عقب صحنه، که به چمن جلوی خانه باز می شود، اما چون در حال حاضر هوا تاریک است، چیز زیادی از آن به چشم نمی آید – گرچه به خاطر گرمی هوای تابستان پنجره باز است.
درک فیلم
95,000 توماننویسنده: الن کیسبیبر
مترجم: بهمن طاهری
نشر: چشمه
توضیحات: درک فیلم رهنمونی آشنا کننده برای بیننده یی است که می خواهد از عنصرهای گوناگون تشکیل دهنده یک فیلم و کلیتی که این عنصرها پدید می آورند به دریافتی هنرورانه نائل آید؛ و برای او آموزشی است در این موضوع که چگونه به فیلم نزدیک شود، و اینکه چرا نحوه این نگاه به فیلم با نحوه نزدیک شدن به قالب های بیانی دیگر، به ویژه داستان، فرق دارد. اگرچه نویسنده صراحتا به این نکته اشاره نمی کند، پیداست که تلویحا همین را می خواهد به خواننده یادآور شود، و دربند نگرش های جامعه شناختی، روانشناختی، فلسفی، و نظایر آن نیست، و می کوشد که به سادگی روشن کند زبان فیلم (که ابدا چیز موهومی نیست) منطق، نحوه بیان، خصوصیات، و کارکردی دیگر و از آن خود دارد- مسئله یی به ظاهر بدیهی و بی نیاز از بازگویی های مکرر که گویی همواره باید گفته شود. درک فیلم در حد خود انگیزه یی است برای خواننده تا فیلم های مورد بحث را در فروغی تازه ببیند، فیلم هایی که عموما برای تماشاگران ایرانی آشناست و بارها در اینجا به نمایش درآمده و به علاوه در میان منتقدان جهان نیز مطمح بحث و نظر فراوان بوده است.
دست آخر
140,000 توماننویسنده: ساموئل بکت
مترجم: مهدی نوید
نشر: چشمه
توضیحات: یه دیوونه رو میشناختم که فکر میکرد دنیا به آخر رسیده. نقاش بود و حکاک. خیلی دوستش داشتم. میرفتم و میدیدمش، توی دیوونهخونه. با دستهام میگرفتمش و میکشوندمش کنار پنجره. ببین! اونجا! ذرتهای در حال قد کشیدن! حالا اونجا! ببین! بادبونهای قایقهای ماهیگیری! همهی اون زیبایی! دستش رو پس میکشید و به کنج خودش برمیگشت. هراسون بود. هرچی دیده بود خاکستر بود.
کتاب موج نو
تماس بگیریدنویسنده: اجمد طالبی نژاد
نشر: چشمه
توضیحات: اواخر دههی ۱۳۴۰، سینمای ایران وارد مرحلهی تازهای شد که از آن به عنوان «موج نو» یاد میکنند و هر چند شباهتهایی با «موج نوِ سینمای فرانسه» دارد، به لحاظ ماهوی نزدیکیاش با نئورئالیسم سینمای ایتالیا بیشتر است. آیا این تحول به صورت ناگهانی و یکشبه اتفاق افتاد یا ناشی از مجموعهی تحولات سیاسی و اجتماعیای بود که پیش و پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ علیه دولت مصدق صورت گرفت؟
کتاب موج نو جستوجویی است برای سر درآوردن از جریانی که پنجاه سال پیش مسیر سینمای ایران را تا حد زیادی تغییر داد. در این کتاب پاسخهای مسعود کیمیایی را به پرسشهایی دربارهی چگونگی ساخته شدن فیلم قیصر میخوانید و داریوش مهرجویی دربارهی شرایط ساختن فیلم گاو میگوید و ناصر تقوایی هم از نقش خود و فیلم آرامش در حضور دیگران در موج نو سینمای ایران میگوید.
بخش پایانی کتاب گفتوگوهایی است بین فیلمسازان نسل قدیم و جدید سینمای ایران دربارهی موج نو. اصغر فرهادی پرسشهای خود را دربارهی موج نو از داریوش مهرجویی میپرسد. پرویز شهبازی به دیدار بهمن فرمانآرا میرود و شهرام مکری برای گفتوگو با کیانوش عیاری یک روز را در تلهکابین و ایستگاه پنجم میگذراند.
کتاب موج نو، روایت تازهای است از روزگار خوش سینمای ایران؛ کتابی برای هر کس که میخواهد دربارهی تاریخ سینمای ایران بیشتر بداند.
استاد سولنس معمار
28,000 توماننویسنده:هنریک ایبسن
مترجم:بهزاد قادری
نشر: بیدگل
توضیحات: ایبسن در دورۀ رئالیستی، به فرمان سبک کارش، ناچار بود از رمانتیسم فاصله بگیرد؛ اما چهارتاییِ پایانِ او کودتایی علیه سبک پیشین خودش است. پس از هدا گابلر، استاد سولنِس معمار پرشورترین خرقهسوزیِ ایبسن برای فرود در تئاتری با سبکی متفاوت و متناسب با مراحل پیشرفتهتر آگاهی ذهن در تاریخ به شمار میرود. شخصیتپردازیِ متفاوت نخستین نشانههای سبک نو است که او با رویآوردن به اصول زیباشناسیکِ رمانتیسم به آن دست مییابد.
| اگر شلیک هدا به شقیقۀ خودش پایان دورهای در کار ایبسن است، استاد سولنِس معمار باید بازگشت به آغاز باشد، آغازی نمادین و گویای «آشوب ازلی»، جهانی بدوی، و مذهبی آغازین. این اثر مرحلۀ نخستِ برون جستن از چنبر یا رهایی از «غار» و رفتن به سوی نور است که با نخستین مرحلۀ عروج ذهن در پدیدارشناسی هگل که «رویآوردن [ذهن] به آئین ستایش خورشید و نور در ایران باستان است» همخوانی دارد
بن بست نویسنده
تماس بگیریدنویسنده: وودی الن
مترجم:محمدرضا اوزار
نشر: بیدگل
توضیحات: مکس: مادرزنم خاطراتش رو مینوشت، خیلی تصویری مینوشت رابطهمون، بحثامون، اسمها، همهی اطلاعات، اون فکر میکرد کار رمانتیکی میکنه، یه شب زنم بهش گفت که داره برای تعطیلات میره مسافرت و یه کتاب برای ساحل میخواد، اونم فکر کرد یه جلد از کتاب هِنری جیمز رو که جلد چرمی داشت بهش داده ولی اشتباهاً دفترچهی خاطراتش که جلد چرمی داشته رو بهش داده بود، من باهاش بودم وقتی اونو توی ساحل خوند، یه تغییری درش به وجود اومد، یه تغییر فیزیکی، مثل وقتی که ماه کامل توی فیلمهای مرد گرگ نما بیرون میآد. اون سعی کرد خودشو غرق کنه، دوید سمت اقیانوس ولی فقط موفق شد مورد حملهی یه عروس دریایی قرار بگیره، نیشش زد، باعث شد لباش باد کنه، یک دفعه با اون لبها خیلی جذاب به نظر رسید، و من دوباره عاشقش شدم، البته که وقتی باد لبش خوابید، دوباره بهش حساس شدم.
شکار مرگ
تماس بگیریدنویسنده: آیرا لوین
مترجم: شهرام برزگر
نشر: بیدگل
توضیحات: شکار مرگ مشهورترین نمایشنامۀ آیرا لوین است. این نمایشنامه در سال 1978 به روی صحنه رفت و چهار سال پیاپی ( 1793 اجرا) در برادوی رو صحنه بود و اجرا میشد. از این نظر شکار مرگ در میان نمایشنامههای کمدی-تریلر رکورددار محسوب میشود. شکار مرگ روایتی تودرتو دارد و به شکل نمایش در نمایش نوشته شده و آکنده از لحظات غافلگیر کننده و سرشار از شوخطبعی است. داستان آن روایت کشمکش سیدنی برولِ میانسال با جوانی تهدیدگر بر سر کسب موفقیت در حرفۀ نویسندگی است. سیدنی لومت در 1982 بر اساس شکار مرگ فیلمی با همین نام ساخت. شکار مرگ در سال 1978 نامزد جایزۀ تونی شد و همچنین جایزۀ ادگار را برای لوین به ارمغان آورد.
فعل
110,000 توماننویسنده:محمد رضایی راد
نشر: بیدگل
توضیحات:در جایی از نمایشنامه یکی از آدمها میگوید: «انسان نخستین نمیگفت میرم، میرفت. نمیگفت بده، میگرفت. نمیگفت میخوام بخورم، میخواست و میخورد.»
نمایشنامۀ فعل شرحِ هبوطِ «فعل» به مثابه کُنش است در «فعل» به مثابه زبان. هبوطی که در آن عشق از کُنش به کلام تنزل مییابد و «فعل» از زندگی رخت بر میبندد. کوشش آدم اصلی نمایش برای فهم این معناست که آیا عشق را میتوان از چارچوب زبان به کنش محض فرا برد و آن را تا نهاییترین مرزهایش پیش برد؛ به جایی که زبان به انتها میرسد و تنها فعل ناب باقی میماند. نمایشنامۀ فعل درامی عاشقانه است، اما به شکل یک جملۀ درهمریختۀ طولانی که فعلهایش جابه جا شدهاند.
صدای شکستن
تماس بگیریدنویسنده: بهمن فرسی
نشر: بیدگل
توضیحات:صدای شکستن شرح دلدادگی، توفان احساس، کشمکش اندیشههای پرخاشگرانۀ جوانی ست. فرهاد، شخص اول نمایشنامه، که باید او را اول شخص غایب! نامید، به عللی معلوم و مجهول، که به گونهیی به زندگی خودش پایان دادهاست. او در میدان نمایش حضور جسمانی ندارد. اما تمامی گردونۀ نمایش با سر انگشت او میچرخد. فرهاد، از یک سو گرفتار در عشق افلاطونی و نافرجام توتیا بودهاست، و از سوی دیگر شوریدۀ اختراع پیچیدۀ خودش، گونهیی سنفنی روایتگر با بهرهگیری از اصوات طبیعی، و در مجموع مبتلای یأس و دلزدگی جوانی. او واکنش بازماندگانش را در رو به رو شدن با مرگ خودش روی یک حلقه نوار صوتی ضبط و پیشگویی کرده و بسیاری ناگفتهها را با آنان گفته، و برادر دور دست و ناشناختۀ خودش را مأمور صحنه گردانی پخش این نوار کردهاست. اما برادر بجای آن که در برابر بازماندگان ظاهر شود و نوار پیشگویی را برای آنها پخش کند، با ماشین نوار آمادۀ پخش در مرکز صحنه، و از راه حاضر نشدن در مجلس، حاضران را در وضعی قرار میدهد که آنها خودشان، خودشان را با راه انداختن و بازداشتن دستگاه پخش به محکمۀ مرگ دوست بکشانند. در صدای شکستن گوش بسیار تیز باید کرد. صداها را با دقت باید شنید. تا به پایان احتمالا دریافت آن چیست که میشکند. که هنوز هم دارد میشکند.
روشنگری
تماس بگیریدنویسنده:شیلا استفنسن
مترجم: بهزاد قادری،حسین زمانی مقدم
نشر: بیدگل
توضیحات: روشنگری ماجرای لایا و نیک، مادر و پدری انگلیسی، است که پسر بیست سالهشان، آدم، برای گردشگری به خاور دور رفته و ناپدید شده است. ایمیلی که آدم آخرین بار برای آنها فرستاده و در آن خبر از عزیمتش به جاکارتا داده، تنها سرنخی است که لایا و آدم در دست دارند. لایا فکر میکند پسرش در انفجاری در بالی درگذشته است، اما هنوز در انتظار یافتن خبری از آدم به هر چیز و هر کس امید میبندد. او مورخ است و وضع خودش را همسان وضع زنی در عصر ویکتوریا مییابد که در جستوجوی پسرش به هند رفته بود. روشنگری کودتایی است برای براندازی زیستن آسوده در “اینجا” و “اکنون” انگلیس.